ιζ:1
Ραφιδείν
Σημαίνει υποστηρίξεις ή σταθμός
ανάπαυσης. Σύμφωνα με τη γνώμη των περισσοτέρων σχολιαστών, αναφέρεται σε μια
τοποθεσία που βρίσκεται στην είσοδο του Χωρήβ, μια μέρα δρόμος από το Σινά.
Είναι καλλιεργήσιμος τόπος με άφθονο νερό και φοίνικες, αλλά μερικές φορές
ξεραίνεται τελείως.
Οι Ισραηλίτες συνεχίζουν το ταξίδι
τους από την Αιλείμ προς τη Ραφιδείν (στους Αριθ.λγ:12-14 αναφέρονται δύο
ενδιάμεσες στάσεις) όπου συναντούν καινούριες δυσκολίες.
Αν οι Ισραηλίτες είχαν μεταφερθεί
κατ’ ευθείαν από την Αίγυπτο στη Χαναάν, δεν θα είχαν δώσει τόσο θλιβερές
αποδείξεις της κατάστασης της ανθρώπινης καρδιάς, που σημαίνει ότι δεν θα
είχαμε εμείς αυτά τα θαυμαστά παραδείγματα και τύπους. Τα 40 χρόνια που πέρασαν
περιπλανώμενοι στην έρημο, είναι για μας πλούσια πηγή διδασκαλίας. Βλέπουμε και
πάλι την αδιόρθωτη τάση της ανθρώπινης καρδιάς να δυσπιστεί στο Θεό, να ξεχνά
και να παραπονιέται. Με όλα μπορεί να συμφωνήσει ο άνθρωπος, εκτός απ’ το Θεό.
Προτιμά να στηρίζεται στο ελάχιστο ανθρώπινο μέσο, που δεν έχει μεγαλύτερη
αντοχή απ’ τον ιστό της αράχνης, παρά στον ισχυρό βραχίονα του Θεού. Δίκαια
λοιπόν η καρδιά του ανθρώπου ονομάζεται «πονηρά καρδία απιστίας», έτοιμη
«να αποστατήση από του ζώντος Θεού» (Εβρ.γ:12).
ιζ:2
ελοιδόρει ο λαός
Λοιδορία σημαίνει ύβρις,
ονειδισμός, κακολογία, κοροϊδία. Δείχνει έλλειψη σεβασμού προς την εξουσία (Α’
Πέτρ.β:20). Λόγω έλλειψης νερού, αρχίζουν πάλι να μουρμουρίζουν αντί ν’ αφήσουν
την πίστη τους να εργαστεί. Κανονικά θα έπρεπε να είχαν μάθει ότι «το ακατόρθωτο,
είναι το πρώτο σκαλοπάτι για ένα θαύμα», κι ότι κάθε δυσκολία είναι μόνο μια
ευκαιρία για να φρεσκάρει ο Θεός τη δύναμή Του.
ιζ:3
Γιατί τους άφησε ο Θεός να
διψάσουν; Έπρεπε να μάθουν να ζητούν τις ανάγκες τους απ’ Αυτόν (Ιάκ.δ:2).
Μετά, ο Κύριος μας προειδοποιεί ότι θα έχουμε κάποιες κακουχίες στη ζωή μας (Α’
Πέτρ.γ:14 & ε:10).
Είναι ενδιαφέρον να προσέξουμε τα
δύο μεγάλα ερωτήματα που γεννά η απιστία (στο προηγούμενο και σ’ αυτό το
κεφάλαιο). Είναι τα ίδια ερωτήματα που ακούμε κάθε μέρα γύρω μας, αλλά και μέσα
μας: «Τι θα φάμε, τι θα πιούμε» (Ματθ.ς:31). Για κάθε μια απ’ αυτές τις ερωτήσεις,
η πίστη δεν έχει παρά μία μόνο απάντηση, σύντομη και αποφασιστική: Ο Θεός!
Μακάρι να μπορούσαμε να καταλάβουμε τη δύναμη και το πλήρωμα αυτής της απάντησης!
ιζ:4
Ο Μωυσής για άλλη μια φορά κράζει
στον Κύριο. Αναγνωρίζει την απόγνωση και την απελπισία, αλλά ξέρει ότι η
βοήθεια μπορεί να έρθει μόνο απ’ το Θεό. Πολλοί εργάτες του Θεού έχουν βρεθεί
σε παρόμοιες καταστάσεις. Το μυστικό είναι να κρατηθείς στην αλήθεια και να μην
υποχωρήσεις. Ο Μωυσής δεν λογομάχησε με το ποίμνιο, αλλά έκραξε στο Θεό.
ιζ:5
διάβηθι έμπροσθεν του λαού
Όταν συμβαίνει ανυπακοή και
ανυποταξία, ο ποιμένας πρέπει να πάρει τη δίκαιη θέση της εξουσίας. Να πάρει το
λόγο του Θεού στα χέρια του (ράβδος), να ενωθεί με τους πρεσβυτέρους και να
προχωρήσει μπροστά με πίστη.
Ο Θεός υπενθυμίζει ότι ο Μωυσής με
την ίδια ράβδο είχε χτυπήσει το Νείλο και την Ερυθρά θάλασσα.
ιζ:6
Κάθε μεμψιμοιρία φέρνει μια
καινούρια εκδήλωση της πολύπλευρης χάρης του Θεού. Ο Θεός, δίκαια, θα μπορούσε
να είχε πει: «Χτύπα τους επαναστάτες». Αλλά κατά το έλεός Του απάντησε: «Χτύπα
το βράχο». Αντί να φονεύσει τους παραβάτες που συμπεριφέρθηκαν τόσο απάνθρωπα
στο Μωυσή και πείραξαν τον Κύριο, ο Θεός προμήθευσε χείμαρρο φρέσκου νερού από
τον χτυπημένο βράχο.
Τι όμορφη εικόνα του σχεδίου της
σωτηρίας του Θεού, για τον επαναστάτη άνθρωπο που δεν το άξιζε καθόλου! Κάθε
άνθρωπος έχει παραβιάσει με κάποιο τρόπο τους νόμους του Θεού σε σχέση με τους
συνανθρώπους του κι έχει επιδείξει αδιαφορία, ψυχρότητα και δυσπιστία προς τον
ίδιο το Θεό. Σαν τέτοιοι λοιπόν οι άνθρωποι, άξιζαν δίκαιη τιμωρία για τις
αμαρτίες τους, αλλά ο Θεός, μέσα από το πολύ έλεός Του, πρόσφερε μέσω εξιλέωσης
πάνω στο σταυρό του Γολγοθά.
Βλέπουμε λοιπόν δροσιστικά νερά να
αναβλύζουν απ’ την πέτρα που χτυπήθηκε, όμορφο τύπο του Αγίου Πνεύματος σαν
καρπό της τέλειας θυσίας του Χριστού (Α’ Κορ.ι:4 & Ης.νγ:4). Αλλά ποιος θα
μπορούσε να πιει απ’ την πέτρα πριν αυτή χτυπηθεί; Θα μπορούσαν να τη βλέπουν
και να πέθαιναν απ’ τη δίψα κοιτάζοντάς την, γιατί μέχρι να χτυπηθεί απ’ τη
ράβδο του Θεού, δεν μπορούσε να ποτίσει τον Ισραήλ.
Ο Ιησούς είναι το κέντρο όλων των
βουλών της αγάπης και του ελέους του Θεού προς τον άνθρωπο. Για να συμβεί όμως
αυτό, έπρεπε ο Αμνός να πεθάνει, το έργο του σταυρού να τελειώσει. Όταν ο άνθρωπος
Χριστός χτυπήθηκε από το χέρι του Θεού, τα φράγματα της αιώνιας αγάπης άνοιξαν
διάπλατα και ο κάθε διψασμένος αμαρτωλός καλέστηκε να έρθει και να πιει άφθονα,
δωρεάν (Ησ.νε:1-3).
Η δωρεά του Αγίου Πνεύματος
(Πράξ.β:38) είναι το αποτέλεσμα του τετελεσμένου έργου του Χριστού πάνω στο
σταυρό. Η επαγγελία του Πατρός (λουκ.κδ:49) δεν μπορούσε να εκπληρωθεί πριν ο
Χριστός καθίσει στα δεξιά της μεγαλωσύνης στον ουρανό.
Αφού εκπλήρωσε «πάσαν
δικαιοσύνην» αφού ικανοποίησε όλες τις απαιτήσεις της αγιότητας, αφού
τήρησε κατά πάντα το νόμο, σήκωσε την οργή του Θεού ενάντια στην αμαρτία, σε
όλη της την αυστηρότητα. Όμως, συνέτριψε την εξουσία του θανάτου και του
στέρησε το δικαίωμα της νίκης πάνω Του. Αφού έκανε όλα αυτά, «ανέβη εις
ύψος, ηχμαλώτισεν αιχμαλωσίαν, έλαβε χαρίσματα δια τους ανθρώπους»
(Ψαλμ.ξη:18). «Το δε ανέβη τι είναι ειμή ότι και κατέβη πρώτον εις τα κατώτερα
μέρη της γης;…..» (Εφεσ.δ:9-10).
Αυτό είναι το αληθινό θεμέλιο της
ειρήνης, της ευτυχίας και της δόξας της εκκλησίας. Όσο η πέτρα δεν είχε
χτυπηθεί, ο ποταμός κρατιόταν και ο άνθρωπος παρέμενε χωρίς δύναμη. Ποιο
ανθρώπινο χέρι θα μπορούσε να κάνει ν’ αναβλύσουν νερά από μια σκληρή πέτρα;
Αυτό όμως που δεν μπορούσε να κάνει ο άνθρωπος, το έκανε ο Θεός (Ιωάν.δ:14,
ζ:37-39 με Πράξ.ιθ:2).
ΟΙ Ισραηλίτες έπρεπε να πάνε στην
πέτρα για να πιουν φυσικό νερό. Σήμερα, εμείς, αν διψάμε, πρέπει να πάμε στο
Χριστό, όχι κάπου αλλού. Το νερό που έτρεχε απ’ την πέτρα δεν ήταν κάποιο μικρό
ρυάκι, γιατί έπρεπε να ποτίσει 3 ½ εκατομμύρια κόσμο (Ψαλμ.ρε:41-42 &
ριδ:8).
Από δω και στο εξής, ο Ισραήλ είχε
συνεχή ροή νερού, εφόσον η πέτρα τους ακολουθούσε και γι’ αυτό δεν τους
βλέπουμε να γογγύζουν ξανά γι’ αυτό το θέμα. Αργότερα όμως (Αριθ.κ), βλέπουμε
το Θεό να σταματά τη ροή του νερού για να τους δοκιμάσει και όπως είχαν συνηθίσει,
άρχισαν πάλι να παραπονιούνται και αυτοί οι γογγυσμοί ανάγκασαν το Θεό να τους
αφήσει μέσα στην έρημο.
ιζ:7
Μασσά σημαίνει πειρασμός,
δοκιμασία και Μεριβά σημαίνει καυγάς, λοιδορία.
Μετά από τόσες διαβεβαιώσεις και
αποδείξεις της παρουσίας του Θεού, μια τέτοια ερώτηση φανερώνει τη βαθιά ριζωμένη
απιστία της ανθρώπινης καρδιάς. Αυτό πραγματικά «πείραξε τον Κύριον». Οι Ιουδαίοι,
με τον ίδιο τρόπο πείραξαν τον Ιησού, ζητώντας σημείο απ’ τον ουρανό. Η πίστη
όμως δεν ενεργεί ποτέ έτσι. Πιστεύει στην παρουσία του Κυρίου και δεν την απολαμβάνει
μέσα από κάποιο σημείο, αλλά με τη γνώση που
έχει απ’ τον ίδιο το Θεό. Η πίστη ξέρει ότι ο Θεός είναι ανάμεσα στο λαό
Του και απολαμβάνει την παρουσία Του. Κύριε, δώσε μας μια πιο απλή εμπιστοσύνη
σ’ Εσένα!
ιζ:8
Αυτό το κεφάλαιο φανερώνει άλλη
μια πολύ ενδιαφέρουσα εικόνα για μας. Μόλις χτυπήθηκε η πέτρα και άρχισαν να
αναβλύζουν τα νερά, ήρθε ο Αμαλήκ. Το όνομα αυτό σημαίνει πολεμοχαρής ή αυτός
που κατοικεί σε σκηνές.
Είναι η πρώτη αναφορά σύγκρουσης
του Ισραήλ με κάποιο εξωτερικό εχθρό. Μέχρι εδώ, ο Κύριος πολεμούσε γι’ αυτούς,
όπως είδαμε στο κεφ.ιδ. Τώρα ο Θεός θα πολεμήσει μέσα από τους Ισραηλίτες,
γιατί λέει: «Έκλεξον εις ημάς άνδρας». Υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα
στους αγώνες του Χριστού για μας και τους αγώνες Του «εν ημίν». Οι πρώτοι έχουν
τελειώσει, η νίκη κερδίσθηκε και μια ένδοξη και αιώνια ειρήνη εξασφαλίστηκε. Οι
τελευταίοι, αντίθετα εξακολουθούν ακόμα και τώρα.
Ο Φαραώ και ο Αμαλήκ
αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικές δυνάμεις ή επιρροές: Ο Φαραώ είναι η εικόνα
εκείνου που αντιστέκεται στην απελευθέρωση του Ισραήλ από την Αίγυπτο. Ο Αμαλήκ
είναι η εικόνα εκείνου που βάζει εμπόδια στην πορεία του Ισραήλ με το Θεό στην
έρημο. Ο Φαραώ χρησιμοποιεί τα πράγματα της Αιγύπτου για να εμποδίσει τον
Ισραήλ να υπηρετεί τον Κύριο, αντιπροσωπεύει λοιπόν το Σατανά που χρησιμοποιεί
τον «παρόντα πονηρόν αιώνα» (Γαλ.α:4) εναντίον του λαού του Θεού. Ο Αμαλήκ
εμφανίζεται σαν τύπος της σάρκας.
Δεν έχουμε κάποια αναφορά ότι οι Ισραηλίτες
έδωσαν κάποια αφορμή στους Αμαληκίτες να τους επιτεθούν. Ο Αμαλήκ ήταν εγγονός
του Ησαύ (Γέν.λς:12) ο οποίος προτίμησε ένα πιάτο φακή αντί τα πρωτοτόκια
(Γέν.κε:34) και φαίνεται ότι οι απόγονοι του Ησαύ κληρονόμησαν τη ζήλια την
κακία και την έχθρα προς τους απογόνους του Ιακώβ. Γίνεται δε φανερή αυτή η
έχθρα, ακριβώς τη στιγμή που η ευλογία των πρωτοτοκιών υλοποιείται στον Ισραήλ.
Ο Θεός δεν αφήνει τα παιδιά Του να περάσουν μεγάλες μάχες παρά μόνο αφού τα
βαπτίσει με το Πνεύμα Του. Η δωρεά του Αγίου Πνεύματος οδηγεί σε αγώνα. Όπως ο Ησαύ ήταν σαρκικός, έτσι και ο Αμαλήκ
(Α’ Πέτρ.β:11).
Από τότε που οι Αμαληκίτες
επιτέθηκαν χωρίς λόγο στον Ισραήλ και από τότε που ο Σαούλ επιπλήχτηκε επειδή
δεν τους εξολόθρευσε (Α’ Σαμ.ιε), αποτελούν μια τέλεια εικόνα της σάρκας που
αντιτάσσεται στο Πνεύμα του Θεού. Στην Έξ.ιζ:16 ο Κύριος κήρυξε διηνεκή πόλεμο
με τον Αμαλήκ και ο τελευταίος Αμαληκίτης που διαβάζουμε μέσα στη Γραφή είναι ο
Αμάν (Εσθ.γ:1), ο οποίος προσπάθησε να καταστρέψει τον Ισραήλ και πέθανε στην
αγχόνη. Το αποτέλεσμα της σαρκικότητας και της κοσμικής ζωής είναι θάνατος
(Ρωμ.η:6). Κανείς Αμαληκίτης δεν μπορούσε να μπει στη συναγωγή του Κυρίου. Δες
ακόμα Δευτ.κε:17-19.
Ο «Αμαλήκ» εκμεταλλεύεται τις
καταστάσεις, την κούραση, τις δυσκολίες και χτυπάει (Δευτ.κε:17). Η σάρκα
εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες μας και μας χτυπάει ακριβώς εκεί που πονάμε για να
μην μπορούμε να δούμε το πρόσωπο του Θεού. Ο απόστολος Παύλος λέει ότι πρέπει
να μάθουμε να δουλαγωγούμε το σώμα μας (Α’ Κορ.θ:26-27) κι ότι πρέπει να
αιχμαλωτίζουμε κάθε διανόημα στην υπακοή του Χριστού (Β’ Κορ.ι:5). Δεν μπορεί ο
καθένας να κάνει ότι θέλει, ή ότι του ζητάει η σάρκα του, γιατί έτσι
εξομοιώνεται με τα ζώα του αγρού τα φθειρόμενα (Ψαλμ.μθ:12,20). Μόνο τα ζώα δεν
έχουν έλεγχο στις επιθυμίες τους. Αντίθετα, ο άνθρωπος του Θεού δεν πρέπει να
διοικείται από τις επιθυμίες του, αλλά από το Πνεύμα του Θεού.
ιζ:9-10
Πρώτη φορά αναφέρεται το όνομα του
Ιησού του Ναυή σαν στρατιωτικού ηγέτη, υποταγμένου κάτω από το Μωυσή.
έκλεξον εις ημάς άνδρας
Ο Θεός χρησιμοποιεί δυνατούς και
πειθαρχημένους άντρες για να νικήσουν τον εχθρό.
Ο Αμαλήκ νίκησε τους τελευταίους
και τους αδύνατους (Δευτ.κε:18). Γι’ αυτό μη σέρνεσαι, μη μένεις πίσω, αλλά
προχώρα στην πρώτη γραμμή!
ιζ:11-13
Ο Μωυσής εδώ ενεργεί σαν μεσίτης
και ο Ισραήλ νικάει όσο η ράβδος του κρατιέται ψηλά. Όταν τα χέρια του Μωυσή
κουραζόταν, ο Ααρών και ο Ωρ τον βοηθούσαν μέχρι το απόγευμα κι έτσι κερδίσθηκε
η μάχη. Όσο ο λαός του Θεού προσεύχεται με προσευχή μεσιτείας, θα υπερισχύει.
Πολλές φορές η έλλειψη νίκης είναι σημάδι έλλειψης μεσιτείας μπροστά στο Θεό
(Ψαλμ.κη:2 & Α’ Τιμ.β:8). Η συνεργασία του Ααρών και του Ωρ ήταν απαραίτητη
για να κερδισθεί η μάχη. Η ικεσία χρειάζεται συμπαράσταση γιατί είναι δύσκολος
αγώνας. Κάθε εργάτης έχει ανάγκη τη βοήθεια και τη συνεργασία των μελών της
εκκλησίας, «να του κρατάνε ψηλά τα χέρια», ώστε να συμβούν μεγάλα πράγματα από
το Θεό. Άλλοι πολεμούσαν στην πρώτη γραμμή, άλλοι τους υποστήριζαν με την
προσευχή και τη συνεργασία τους κι έτσι νίκησαν. Ένα σώμα, πολλά μέλη που το
καθένα έχει διαφορετική δουλειά να κάνει.
Όταν ο Ιησούς προσευχόταν,
χρειάστηκε να έρθει άγγελος να Τον ενισχύσει στην προσευχή Του (Λουκ.κβ:43).
«μέχρι της δύσεως του ηλίου»
Σκληρή μάχη, ο Αμαλήκ δεν το βάζει
εύκολα κάτω. Πρέπει να εργαστούμε όσο είναι ημέρα γιατί έρχεται νύχτα που
κανείς δεν μπορεί να δουλέψει.
ιζ:14
Ο Θεός μιλάει έτσι για τους
Αμαληκίτες γιατί βρήκαν τον Ισραήλ σε μία δύσκολη περίοδο, σε στιγμές αδυναμίας
και προσπάθησαν να τους καταστρέψουν. Στήνει λοιπόν ο Θεός αιώνια έχθρα με το
σαρκικό άνθρωπο που μας αιχμαλωτίζει στο νόμο της αμαρτίας (Ρωμ.ιζ:21-23),
κλείνοντας πολλές φορές τα μάτια μας ώστε να μη βλέπουμε και να μην καταλαβαίνουμε
ότι με κάποια πράγματα λυπούμε το Θεό. Έτσι πρέπει να βλέπουμε κι εμείς το
σαρκικό εαυτό μας, ο οποίος στην αρχή μπορεί να είναι δυνατός (Γαλ.δ:28-31),
αλλά τελικά πρέπει να υποταχθεί στην υπακοή του λόγου του Θεού (Γαλ.ε:16).
Αυτό το γεγονός έπρεπε να γραφτεί
για να υπάρχει σα γνώση και προτροπή για τις επόμενες γενιές. Εμείς σήμερα
διαβάζουμε ακριβώς αυτά τα πράγματα που ο Θεός θέλει να ξέρουμε.
«παράδος εις τα ώτα του Ιησού»
Ο Ιησούς θα ήταν ο επόμενος
«ποιμένας» και έπρεπε να λέει συνέχεια αυτές τις αλήθειες στο λαό.
ιζ:15
Άσχετα με το έργο του Μωυσή, τη
συμπαράσταση του Ααρών και του Ωρ, έδωσαν όλη τη δόξα στον Κύριο (Α’ Ιωάν.ε:4).
Εμείς μπορεί να κάνουμε ότι κάνουμε, αλλά αν ο Κύριος δεν εργαστεί για μας, θα
χάσουμε τη μάχη ενάντια στον εχθρό της ψυχής μας. Όλη η δόξα ανήκει στο Θεό για
οποιαδήποτε μάχη κερδίζουμε. Ο Γιάχβε είναι η σημαία μας, σύμβολο δύναμης και
ισχύος, το κέντρο της μάχης.