να θυμηθούμε κάποιες μαρτυρίες περί του ..αγίου φωτός

1)  Θρύλος και πραγματικότητα για το 'Αγιον Φως 

(του π. Γεωργίου Τσέτση  πρωτοπρεσβύτερου του οικουμενικού πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως)

  

"... Τα τεκταινόμενα στην Ιερουσαλήμ και ο κίνδυνος να πολιτικοποιηθεί μια βασική για την πίστη μας λειτουργική πράξη δίνουν πλέον στην εκκλησία την μοναδική ευκαιρία να άρει το πέπλο μυστηρίου που κάλυπτε μέχρι σήμερα τα σχετικά με την αφή του αγίου φωτός, διαφωτίζοντας τους πιστούς όσον αφορά στο θεολογικό υπόβαθρο και στον συμβολισμό της ωραίας και ευφρόσυνης αυτής τελετής. 

Και εξηγούμαι.

Υπάρχει, αιώνες τώρα, διάχυτη η πεποίθηση στον ευσεβή μεν, αλλά θεολογικά και λειτουργικά απαίδευτο ορθόδοξο πιστό, που ψάχνει για «θαύματα» προκειμένου να πληρώσει το πνευματικό του κενό, ότι κατά την τελετή της αφής το άγιον φως κατέρχεται θαυματουργικά «ουρανόθεν» για να ανάψει την λαμπάδα του πατριάρχου. Όπως όμως αναφέρει ο διαπρεπής καθηγητής Κωνσταντίνος Καλοκύρης στο περισπούδαστο σύγγραμμά του «το αρχιτεκτονικό συγκρότημα του ναού της αναστάσεως Ιεροσολύμων και το θέμα του αγίου φωτός», πρόκειται για έναν θρύλο, ο οποίος καλλιεργήθηκε στους αγίους τόπους μετά την εισβολή των σταυροφόρων και στο πλαίσιο της διαμάχης ορθοδόξων, λατίνων και Αρμενίων, που ο καθείς διεκδικούσε δι' εαυτόν το προνόμιο του «λαμβάνειν εξ ουρανού» το ανέσπερο φως! Η ευχή την οποία αναπέμπει ο πατριάρχης προ της αφής μέσα στο «ιερό κουβούκλιο» είναι σαφέστατη και δεν επιδέχεται καμιά παρερμηνεία. Ο πατριάρχης δεν προσεύχεται για την διενέργεια θαύματος. Απλώς «αναμιμνήσκεται» της θυσίας και της τριημέρου αναστάσεως του Χριστού και απευθυνόμενος σ' Αυτόν λέγει: «εκ του επί τούτον τον φωτοφόρον σου Τάφον εκκαιομένου φωτός ευλαβώς λαμβάνοντες, διαδιδόαμεν τοις πιστεύουσιν εις σε το αληθινόν φως, και δεόμεθά σου όπως αναδείξης αυτό αγιασμού δώρον..». 

Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ο πατριάρχης ανάβει την λαμπάδα του από την ακοίμητη κανδήλα που βρίσκεται πάνω στον πανάγιο τάφο. Όπως ακριβώς πράττει ο κάθε πατριάρχης και ο κάθε κληρικός την μέρα της Λαμπρής, όταν παίρνει φως Χριστού από την ακοίμητη κανδήλα που βρίσκεται υπεράνω της συμβολίζουσας τον τάφο του Κυρίου αγίας τράπεζας.

Το μυστήριο όμως που καλλιεργήθηκε γύρω από το τελετουργικό της αφής του αγίου φωτός και οι λαϊκές περί αυτού αντιλήψεις στις μέρες μας συνετέλεσαν στην οικειοποίηση και εκμετάλλευση από εξωεκκλησιαστικούς κύκλους της άκρως συμβολικής και κατανυκτικής αυτής λειτουργικής πράξεως της εκκλησίας μας. 

Ο λόγος τώρα για την διαπόμπευση του αγίου φωτός με την οργανωμένη αεροπορική μεταφορά του στον ελλαδικό χώρο, συνοδεία κυβερνητικών παραγόντων, τιμητικών αγημάτων, ευζώνων και προσκόπων (και φυσικά τηλεοπτικών συνεργείων!), προκειμένου όπως ο νεοέλληνας γιορτάσει «αυθεντικό ελληνικό Πάσχα». Ωσάν οι πρόγονοί μας να μη γιόρταζαν Ανάστασιν Χριστού προτού εφευρεθεί το αεροπλάνο! 'Η ωσάν οι ανά τα πέρατα της οικουμένης ορθόδοξοι να μην εορτάζουν Πάσχα Κυρίου, μια και η «ολυμπιακή» δεν «πετά» ως τις χώρες τους! 

Επέστη όμως καιρός να τερματισθεί ο διασυρμός των Θείων. 

Είναι δε σόλοικο και αποτελεί ασέβεια το να αποδίδει κανείς «τιμές αρχηγού κράτους» στο άγιον φως, το οποίο προέρχεται από τον τάφο Εκείνου που δήλωσε ότι «η Βασιλεία η εμή ουκ έστιν εκ του κόσμου τούτου».

2) Την Μ. Τετάρτη 11-4-2001 στο κανάλι "Mega" στην εκπομπή "Γκρίζες Ζώνες" παρουσιάστηκε συνέντευξη του τοποτηρητή του Πατριαρχικού θρόνου Ιεροσολύμων, Μητροπολίτη Πέτρας Κορνήλιου σχετικά με την αφή του Αγίου Φωτός. Ο ανωτέρω Ιεράρχης, ο οποίος σε 3 ημέρες θα έδινε το 'Αγιο Φως, ανέφερε μεταξύ άλλων και τα εξής:

α) Ο Πατριάρχης απεκδύεται πάσης στολής και μένει με λευκό εσώρασο, όχι για να ελεγχθεί για τυχόν εύφλεκτες ύλες, αλλά για να παραμείνει με την λευκή στολή, που συμβολίζει την στολή των αγγέλων.

β) Ο Πατριάρχης εισέρχεται στον Τάφο με λαμπάδα και προσεύχεται λέγοντας μια ειδική ευχή και ανάπτει το Φως από το φως της ακοίμητης κανδήλας, το δε φυσικό φως της κανδήλας με την ειδική αυτή ευχή μετατρέπεται σε 'Αγιον Φως. Έτσι το φυσικό φως καθαγιάζεται και μετατρέπεται σε 'Αγιο Φως. Τότε εξέρχεται του Τάφου και παραδίδει το 'Αγιο Φως στο πλήρωμα του Ιερού Ναού και δι' αυτού σ' ολόκληρο τον κόσμο. (...)

3) Στο "Βήμα της Κυριακής" 15-4-2001, και σε άρθρο της κ. Μ. Αντωνιάδου περί του Αγίου Φωτός αναφέρεται: "Στην διάρκεια του 10ου και 11ου αιώνα πίστευαν (άρα τώρα δεν πιστεύουν;) ότι το φως "παράγεται" με θαυματουργικό τρόπο και παρακάτω: "Στους χιλιάδες ορθόδοξους ναούς, που υπάρχουν σήμερα σε ολόκληρη την υφήλιο οι ιερείς παίρνουν το Φως από την "ακοίμητη κανδήλα", η οποία βρίσκεται πάνω στην Αγία Τράπεζα του ναού τους και συμβολίζει τον Τάφο του Κυρίου".

Κατόπιν των ανωτέρω μάς δημιουργούνται πάμπολλα ερωτηματικά και θέλουμε να γνωρίζουμε την αλήθεια σύμφωνα με τη ρήση του Κυρίου μας: "Γνώσεσθαι την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς" (Ιωαν. η' 32). Προς τούτο παρατηρούμε και ερωτούμε τα εξής:

 - Υπάρχει αρμοδιότερος, για να μας κατατοπίσει, από τον ίδιο, που παίρνει το 'Αγιο Φως από τον Πανάγιο Τάφο; Αν ναι, τότε γιατί δεν αναφέρεται στον θαυματουργικό τρόπο αφής;

 - Το 'Αγιο Φως, που λαμβάνουμε από τον ιερέα στο ναό μας είναι το ίδιο άγιο με το 'Αγιο Φως από τον Πατριάρχη ή όχι ; (Ο εφημέριός μας είπε ότι είναι το ίδιο άγιο). Εάν ναι, τότε γιατί το πρώτο λαμβάνεται κατά μη θαυματουργικό τρόπο, ενώ το δεύτερο κατά θαυματουργικό; Εάν όχι, τότε πράγματι το δικό μας Φως υστερεί του Αγίου Φωτός των Ιεροσολύμων;

- Οι εκπρόσωποι των άλλων δογμάτων πιστεύουν πράγματι στον θαυματουργικό τρόπο αφής, ο οποίος γίνεται από τον Πατριάρχη; Αν ναι, γιατί τότε επιμένουν να παραμένουν σε μη "ευλογημένο" από τον Κύριο δόγμα, ο Οποίος σαφώς προσδιορίζει με τον τρόπο αυτό ποιο δόγμα είναι το ορθό;

Παρακαλούμε τον οιονδήποτε γνωρίζοντα να μας απαντήσει γιατί αγωνιούμε

4)  Απο  «ecclesianet»: 

Από το 1988 ξεκίνησε η διαπόμπευση του Αγίου Φωτός με τις τιμές αρχηγού κράτους και τα κόκκινα χαλιά..

Κάθε χρόνο, το Πάσχα, η ίδια γελοία εικόνα. Το άγιο φως (προϊόν του μόνου θαύματος που συμβαίνει με περιοδική συχνότητα) καταφτάνει με «ειδική πτήση της Ολυμπιακής» και του επιφυλάσσεται υποδοχή αρχηγού κράτους! Όπως ορίζει το πρωτόκολλο λοιπόν, στρώνεται κόκκινο χαλί, oι πολιτικές - στρατιωτικές - θρησκευτικές αρχές του τόπου παρίστανται, η μπάντα παιανίζει και αγήματα του στρατού, της αεροπορίας και του ναυτικού παρουσιάζουν όπλα. Καμαρωτό - καμαρωτό το φως κατεβαίνει από το αεροπλάνο, επιθεωρεί τα στρατιωτικά αγήματα και μεταβαίνει κατόπιν στην Αρχιεπισκοπή για να αναπαυτεί από το ταξίδι και να είναι έτοιμο να μοιραστεί το βράδυ της Ανάστασης στους ναούς.

Αυτά με το άγιο φως... Ο Διαφωτισμός από την άλλη φαίνεται ότι δεν έχει φτάσει ακόμη στη χώρα. Ούτε με ειδική πτήση ούτε με απλή

5) Από το ιστολόγιο του Παναγιώτη Μιχαλόπουλου για να θυμηθούμε ποιος ήταν ο δράστης

"..Η αφή του Αγίου Φωτός στην Ιερουσαλήμ έχει τις ρίζες στο 16^ο αιώνα. Η μεταφορά του στην Αθήνα στο όχι τόσο μακρινό..1988!

Είναι κι αυτή μια «επινοημένη παράδοση».

Ως το 1988, το Φως ερχόταν στην Ελλάδα με βαπόρι μια εβδομάδα μετά την Ανάσταση! Μέχρι που ένας ταξιδιωτικός (πάλι καλά που στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν... μυστικός) πράκτορας έπεισε το κράτος να μετατρέψει μια θρησκευτική τελετή σε εθνική παράδοση: Ήταν ο Ιάκωβος Οικονομίδης, ο οποίος φέρει (πλέον) τον τίτλο του Μεγαλόσταυρου του Παναγίου Τάφου, ιδιοκτήτης ταξιδιωτικού γραφείου στην οδό Νίκης 23, που οργάνωνε (μέχρι το 2004 που έκλεισε) εκδρομές στους Αγίους Τόπους.

Λόγω της σχέσης του με τον τότε Έξαρχο του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα (και μετά Πατριάρχη) κ. Ειρηναίο, συνέλαβε την ιδέα και έπεισε το κράτος να ναυλώσει αεροσκάφος της Ολυμπιακής για τη μεταφορά του Αγίου Φωτός από τα Ιεροσόλυμα στην Αθήνα. 

Επί προεδρίας  Σαρτζετάκη, προστέθηκαν...εύζωνοι και σταδιακά φτάσαμε στο να του αποδίδονται του... Φωτός! τιμές αρχηγού κράτους.

Φυσικά, κανένα άλλο ορθόδοξο κράτος στον κόσμο (από τη Ρωσία και τη Σερβία μέχρι την Αρμενία) δε ναυλώνει αεροσκάφος για να μεταφέρει το Φως, ούτε το υποδέχεται ως αρχηγό κράτους...

Εκατοντάδες χρόνια, στις χιλιάδες ορθόδοξες εκκλησίες όλου του κόσμου, οι ιερείς έπαιρναν το Φως από την «ακοίμητη κανδήλα», η οποία βρίσκεται στην Αγία Τράπεζα του κάθε ιερού. Αυτό ήταν το θαύμα: η φλόγα στο αναμμένο καντήλι γινόταν αναστάσιμο Φως.
Τώρα, η «ακοίμητη κανδήλα» δεν αρκεί. Για να είναι άγιο το Φως πρέπει να μεσολαβήσουν υπουργοί, αστυνομία, στρατός, η Ολυμπιακή και το κόκκινο χαλί...

6) Tο indymedia μας θυμίζει..