Το περιεχόμενο αυτού του κεφαλαίου έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τον πνευματικό άνθρωπο.
Διηγείται δυο μεγάλα γεγονότα, την οικοδόμηση της Βαβέλ και την πρόσκληση του Αβραάμ.
Διηγείται δυο μεγάλα γεγονότα, την οικοδόμηση της Βαβέλ και την πρόσκληση του Αβραάμ.
Μ’ άλλα λόγια, την προσπάθεια του ανθρώπου να επαρκεί ο ίδιος στον εαυτό του, και την αποκάλυψη που γίνεται στην πίστη, εκείνου που ο Θεός έχει φυλάξει γι’ αυτή: την απόπειρα του ανθρώπου να εγκατασταθεί επί της γης και την πρόσκληση που ο Θεός απευθύνει στον άνθρωπο για να τον κάνει να “εξέλθει εξ αυτής” και να βρει τη μερίδα και την κατοικία του στον ουρανό.
Είμαστε στη χρονική περίοδο μετά τον κατακλυσμό, που τα παιδιά του Νώε αφού βγήκαν από την κιβωτό, άρχισαν να πολλαπλασιάζονται και να κατοικούν στην πεδιάδα της Μεσοποταμίας.
Γέν.ια:1
Ο Νώε και τα παιδιά του είναι φυσικό να μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Μας ετοιμάζει για το τί πρόκειται να συμβεί (σύγχυση των γλωσσών).
Γέν.ια:2
Αναφέρεται στο Νεμβρώδ, και σ’ όλους αυτούς που ξεκίνησαν μαζί του. Η Σεναάρ είναι η Βαβυλωνία (το σημερινό Ιράκ) που βρίσκεται για την ακρίβεια, Ν.Α. του Αραράτ. Όμως, πιθανόν, ο συγγραφέας υποδεικνύει την κατεύθυνση απ’ το δικό του σημείο εκκίνησης, το Ισραήλ. Η πεδιάδα που ποτιζόταν από τον Τίγρη και Ευφράτη ήταν πασίγνωστη τον παλιό καιρό για τη γονιμότητά της.
Γέν.ια:3
Η Μεσοποταμία σαν πεδιάδα, δεν έχει βουνά, πέτρες, ή άλλο υλικό που να διευκολύνει το χτίσιμο και γι’ αυτό χρησιμοποίησαν πλίνθους αντί για πέτρες και άσφαλτο αντί πηλό. Η άσφαλτος ήταν ορυκτή και σχηματίστηκε από την αποσύνθεση των ζώων και των ανθρώπων αλλά και των φυτών εξ αιτίας του κατακλυσμού. Βρισκόταν στην επιφάνεια μεγάλων λάκκων απ’ όπου την έβγαζαν. Πρέπει να ήταν άφθονη τότε γιατί η χρονική περίοδος που μιλάμε αυτή τη στιγμή είναι περίπου 100 χρόνια μετά τον κατακλυσμό.
Γέν.ια:4
Πώς θα μπορούσαν μερικές οικογένειες να χτίσουν “μια πόλη κι ένα πύργο που η κορυφή του θα έφθανε τον ουρανό;” Πολλοί μελετητές πιστεύουν πως ο Φαλέγ (που το όνομά του σημαίνει διαίρεση, διαμερισμός) γεννήθηκε το χρόνο της σύγχυσης των γλωσσών (Γέν.ι:25). Όταν δηλαδή γεννήθηκε, είχε ήδη διαμεριστεί η γη και σαν ανάμνηση αυτού του γεγονότος ονόμασαν το παιδί που γεννήθηκε έτσι.
Ο Φαλέγ σύμφωνα με τις χρονολογίες της Γραφής γεννήθηκε το 2417 π.Χ. δηλαδή 101 χρόνια μετά τον κατακλυσμό και έζησε 239 χρόνια. Έτσι, η Βαβέλ υπήρξε 100-300 χρόνια μετά τον κατακλυσμό δηλαδή περίπου το 2400-2200 π.Χ. Με ιδανικές συνθήκες - χωρίς πολέμους, χωρίς αρρώστια, χωρίς ατυχήματα - δεν υπάρχει λόγος που να εμποδίζει τα τρία ζευγάρια που βγήκαν από την κιβωτό να διπλασιάζουν τον αριθμό τους κάθε οκτώ χρόνια. Αυτό θα κατέληγε σε περισσότερους από 20.000 σε ένα αιώνα.
Ας οικοδομήσωμεν εις εαυτούς πόλιν - Αυτό αναφέρεται σ’ ένα πολιτικό σύστημα, σε μια παγκόσμια αυτοκρατορία.
Ας οικοδομήσωμεν εις εαυτούς πύργον - Αυτό αναφέρεται σ’ ένα θρησκευτικό σύστημα, μια θρησκεία καλών έργων που φθάνει τον ουρανό χωρίς καμία βοήθεια από το Θεό. Ήταν ένα σύστημα που θεοποιεί τον άνθρωπο. Ήταν η θρησκεία του Κάιν που ξεκινά ξανά.
Ας αποκτήσωμεν εις εαυτούς όνομα. - Αυτό αναφέρεται σε μια επιθυμία για φήμη και δύναμη. Η σωτηρία θα ήταν στο όνομά τους. Ωστόσο, ο Θεός έχει μόνο ένα όνομα (Ιησούς) δια του οποίου πρέπει όλοι να σωθούμε, αλλά δεν ήταν ακόμα η ώρα για να αποκαλύψει αυτό το όνομα.
Ήθελαν να ενωθούν, να γίνουν όλοι ένα, να έχουν ένα σκοπό, ήθελαν να κτίσουν μια πόλη και ένα πύργο. Φαινόταν ότι κανείς δεν μπορούσε να τους εμποδίσει γιατί ήταν αποφασισμένοι και ίσως φανατισμένοι. Κάνοντας όμως αυτό, παράκουσαν την εντολή του Θεού <Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και γεμίσατε την γήν> (Γέν.θ:1). Ο Θεός ήθελε οι άνθρωποι να γεμίσουν τη γη σαν ταπεινοί υπηρέτες Του εξαρτώμενοι απ’ Αυτόν. Αυτοί όμως ήθελαν ενώνοντας τις δυνάμεις τους και βάζοντας κοινό σκοπό, να υψώσουν τους εαυτούς τους.
Ο Νεμβρώδ παραβίασε την πρόθεση του Θεού να διασκορπιστούν οι άνθρωποι και να κατοικήσουν σ’ όλη τη γη, γιατί ήθελε να είναι μέγας και να ασκεί εξουσία πάνω σε άλλους ανθρώπους. Ήταν ένας πολιτικός άρχοντας και χρειαζόταν ενότητα στην αυτοκρατορία του. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποίησε τη θρησκεία, το φυσικό φόβο που έχουν οι άνθρωποι προς το Θεό. Αυτή η θρησκεία συμβολιζόταν και συγκεντρωνόταν στον πύργο που θα ένωνε τον κόσμο.
Ο διάβολος χρησιμοποίησε ακριβώς το ίδιο πατρόν σε κάθε κοσμοκρατορία. Είναι καθαρά Σατανικό σύστημα η πολιτική εξουσία να χρειάζεται και να στηρίζεται στη θρησκευτική εξουσία και αντίστροφα. Ο Κύριός μας χώρισε αυτά τα δύο συστήματα λέγοντας <Τα του Καίσαρος στον Καίσαρα και τα του Θεού στο Θεό>.
Ξέρανε ότι ήταν αδύνατον η κορυφή του πύργου να φθάσει τον ουρανό. Ακόμα ξέρανε ότι για να γίνει κάτι τέτοιο, το οικοδόμημα θα έπρεπε να έχει μια τέτοια βάση που η γη δεν την χωρούσε!
Ο σκοπός τους μάλλον ήταν να αποκτήσουν ένα σύμβολο της δύναμής τους, με δικά τους μέσα. Ήθελαν να είναι κάτι πολύ ψηλό, έτσι ώστε να υποβάλει όποιον το έβλεπε και να υποτασσόταν σ’ αυτό. Αυτό που ήθελαν να φτιάξουν σχετίζεται με τη λατρεία των ειδώλων. Χρειαζόταν ένα υψηλό τόπο, κι επειδή εκεί δεν υπάρχουν βουνά, προσπάθησαν να φτιάξουν ένα τεχνητό.
Ο πύργος αυτός ήταν μάλλον το πρώτο “Ζιγκουράτ” που στη Βαβυλωνιακή γλώσσα σημαίνει Βουνό. Τα μεταγενέστερα Ζιγκουράτ χτιζόταν σαν τόποι λατρείας των ειδώλων. Ήταν παραλληλεπίπεδα χτισμένα σταδιακά και συνήθως είχαν ναό στο πιο ψηλό σημείο τους. Ορισμένοι λένε ότι είχαν 3-7 πατώματα με το κάθε πάτωμα διαφορετικού χρώματος.
Τα Ζιγκουράτ χρησιμοποιήθηκαν και για αστρονομικές παρατηρήσεις, έτσι που σιγά - σιγά δημιουργήθηκε η αστρολογία που και αυτή έχει τις ρίζες της στη Βαβυλώνα. Συχνά μέσα στο ναό που ήταν στην κορυφή του Ζιγκουράτ εκτός από το θυσιαστήριο, υπήρχε το άγαλμα του Θεού/ας που λάτρευαν καθώς και ένα περίγραμμα της πόλης στην οποία ήταν κτισμένο και της οποίας (πόλης) προστάτης ήταν ο θεός/α! Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 24 συντρίμμια τέτοιων Ζιγκουράτ.
Στη Βαβυλώνα έχουν βρει τη βάση ενός τέτοιου Ζιγκουράτ που σε μια γωνία γράφει τη λέξη Βαβέλ, και φαίνεται ότι πάνω σ’ αυτό ήταν κτισμένο κάποιο άλλο. Λέγεται ότι αυτή η βάση είναι του πύργου της Βαβέλ και είναι 16 χλμ. Ν.Δ. της Βαβυλώνας στην τοποθεσία Βορσίπα.
Ορισμένοι που αμφιβάλουν τη γνησιότητα της βάσης αυτής λένε ότι η ακριβής θέση του πύργου της Βαβέλ δεν είναι εξακριβωμένη. Πάντως πρέπει να είναι κοντά στην πόλη της Βαβυλώνας, από τα στοιχεία που μας δίνει ο Λόγος του Θεού.
Η καρδιά του ανθρώπου ζητά πάντα να αποκτήσει ένα όνομα, ένα κέντρο, θέλει να αποκτήσει κάτι πάνω στη γη. Οι βλέψεις του δεν είναι στραμμένες στον ουρανό, προς το Θεό του ουρανού. Όταν αφήνεται στον εαυτό του ο άνθρωπος πάντα οικοδομεί χαμηλότερα από τον ουρανό.
Στην περίπτωση που εξετάζουμε, ο Θεός ούτε αναγνωρίζεται, ούτε αναζητείται. Οι άνθρωποι δεν φροντίζουν για κάποιο τόπο κατοίκησης του Θεού, ούτε αναφέρουν καν το όνομά Του!
Αυτό που θέλουν είναι να αποκτήσουν φήμη. Και για να το πετύχουν συνεταιρίζονται! Παρατηρούμε μια πρόωρη ανάπτυξη της εφευρετικότητας και των ικανοτήτων του ανθρώπου. Και αν κοιτάξουμε στην ιστορία, θα διακρίνουμε στον άνθρωπο μια τάση να δημιουργεί συνεταιρισμούς και συμμαχίες προκειμένου να πετύχει τους σκοπούς του. Η πρώτη εφαρμογή ήταν στην πεδιάδα Σεναάρ.
Μα το ίδιο δεν συμβαίνει και σήμερα; Κανείς δεν θα αρνιόταν - και δεν αρνείται - να ξαναχτιστεί ο πύργος - και χτίζεται - προκειμένου να εξασφαλισθούν “τα συμφέροντα της ανθρωπότητας” και να υψωθεί το όνομα του ανθρώπου. Όμως, το μεγάλο λάθος ήταν ότι ο Θεός είχε αποκλεισθεί. Ο χριστιανός δεν πρέπει να γνωρίζει άλλο συνεταιρισμό εκτός από την Εκκλησία του ζωντανού Θεού.
Το ξεκίνημα της Βαβυλωνιακής θρησκείας. Στην Αποκ.ιζ έχουμε την εικόνα της ψεύτικης ειδωλολατρικής θρησκείας των τελευταίων ημερών. Μια πόρνη να κάθεται πάνω σ’ ένα θηρίο κόκκινο που συμβολίζει το πολιτικό - θρησκευτικό σύστημα που έχει μεγάλη δύναμη. Στο κεφάλαιο που εξετάζουμε στη Γένεση βρίσκουμε την ιστορία πώς άρχισε αυτή η ψευδοθρησκεία.
Μετά την πτώση, ο Θεός έντυσε τους προπάτορές μας κι έτσι σύστησε το αληθινό σχέδιο της σωτηρίας και λατρείας. Βλέπουμε τον Άβελ, το Νώε και άλλους άνδρες πίστης να συνεχίζουν αυτό που ο Θεός σύστησε. Μετά τον κατακλυσμό, ο Θεός θέσπισε την αρχή της ανθρώπινης κυβέρνησης, ένα σύστημα με το οποίο ο Θεός θα διατηρούσε το νόμο και την τάξη και θα έδινε ειρήνη και αρμονία.
Και οι δυο αυτές ενέργειες είχαν θεία προέλευση. Ωστόσο ο Θεός όρισε ότι αυτές οι δύο καθιερώσεις, η θρησκεία και η κυβέρνηση, θα έπρεπε να μείνουν χωριστά μέχρι την έλευση του Ιησού Χριστού, ο Οποίος θα ένωνε την εξουσία του ιερέα και του βασιλιά σ’ ένα πρόσωπο. Μέχρι όμως εκείνη τη στιγμή, αυτοί οι δύο θεσμοί πρέπει να διοικούνται από διαφορετικά άτομα. Ο βασιλιάς πρέπει να είναι από τη φυλή του Ιούδα και ο ιερέας από τη φυλή του Λευΐ. Στην Κ.Δ. ο Ιησούς επιβεβαίωσε αυτή την αρχή όταν είπε: <αποδώσατε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ>. Αυτός είναι ο χωρισμός της εκκλησίας και της πολιτείας.
Ο Νεμβρώδ παντρεύτηκε μια κοπέλα που την έλεγαν Σεμίραμις και γέννησε ένα γιο που ονομάστηκε Θαμούζ. Γυρνώντας πίσω στην υπόσχεση της Γέν.γ:15, η Σεμίραμις ισχυρίστηκε ότι ήταν η γυναίκα της υπόσχεσης και ότι ο γιος της ήταν το σπέρμα της γυναικός. Αν και είχαν γυρίσει την πλάτη τους στο Θεό, δεν καταλάβαιναν την πτώση τους.
Η Σεμίραμις έβαλε τον εαυτό της στην υψηλή θέση της μεγάλης ιέρειας της Βαβυλωνιακής θρησκείας. Ήταν μια θρησκεία που είχε σαν κέντρο τη μητέρα με το παιδί. Το σήμα αυτής της θρησκείας ήταν μια μητέρα που κρατούσε ένα μωρό στα χέρια της και ήταν γνωστή σαν λατρεία της μητέρας με το παιδί. Η Σεμίραμις πήρε για τον εαυτό της το όνομα “Βασίλισσα των Ουρανών” και δίδαξε ότι η είσοδος στην παρουσία του Θεού γινόταν μόνο δια μέσου της διακονίας της σαν μεγάλη ιέρεια. Έγινε έτσι η μεσάζων μεταξύ Θεού και ανθρώπου.
Όταν ο Θαμούζ έφθασε στη νεαρή ηλικία, σκοτώθηκε ενώ κυνηγούσε ένα αγριόχοιρο. Η Σεμίραμις τότε συγκέντρωσε ένα αριθμό από νεαρές παρθένες και μετά από μια περίοδο 40 ημερών προσευχής και νηστείας, ο Θαμούζ υποτίθεται ότι έπρεπε να αναστηθεί από τους νεκρούς με τη δύναμη της μητέρας του, της “Βασίλισσας των ουρανών”.
Αυτό το 40ήμερο προσευχής και νηστείας έγινε μια ετήσια συνήθεια σ’ όλο το Βαβυλωνιακό κράτος. Στο τέλος αυτής της περιόδου του θρήνου, είχαν ένα πανηγύρι προς τιμή της Σεμίραμις και του Θαμούζ. Έφτιαξαν το αβγό, το μυστικιστικό σύμβολο της ζωής που βγαίνει από το θάνατο. Στα γενέθλια του Θαμούζ έστηναν αειθαλή δέντρα σαν σύμβολα της αιώνιας ζωής.
Αυτή η θρησκεία απλώθηκε στη Φοινίκη, στην Αίγυπτο και στην Ελλάδα, αλλά η Βαβυλώνα συνέχισε να είναι το κέντρο του συστήματος αυτής της ψευδοθρησκείας μέχρι την καταστροφή της οπότε μεταφέρθηκε στην Πέργαμο κι από εκεί στη Ρώμη. Μετά την υποκριτική αλλαγή θρησκείας του Κων/νου, αυτή η παγανιστική θρησκεία που άρχισε με τον Νεμβρώδ επιβλήθηκε πιεστικά πάνω στη χριστιανική εκκλησία.
Γέν.ια:5,6
Ο Θεός δεν είναι ανάγκη να “κατέβει” για να δει κάτι που θέλει αφού είναι πανταχού παρών και παντογνώστης. Απλά είναι ανθρωπομορφισμός και μεταφορική έννοια.
Αυτό που λέει στο εδ.6 δεν είναι από αντιζηλία ή φόβο.
Ο Θεός ό,τι κάνει, το κάνει από ενδιαφέρον και αγάπη και ξέρει ότι αν αφήσει το κακό να συνεχιστεί θα ξαναγίνει πάλι το ίδιο με τον καιρό του Νώε. Προσέχει λοιπόν την έκταση του κακού πάνω στη γη και επεμβαίνει όποτε χρειάζεται γιατί Τον ενδιαφέρουν οι δίκαιοι, τα παιδιά Του και θέλει να τα προστατεύει. Κατά τον ίδιο τρόπο ο Κύριος θα μας φυλάξει από την ώρα του πειρασμού που πρόκειται να έλθει πάνω σ’ όλη την οικουμένη.
Γέν.ια:7-32
Αυτή ήταν η τύχη του πρώτου συνεταιρισμού ανθρώπων, κι έτσι θα συμβαίνει μέχρι τέλους (Ησ.η:9). Η κρίση που έπεσε ήταν να συγχυσθούν οι γλώσσες. Αυτή η ενέργεια του Θεού θα πρέπει να συγκριθεί προσεκτικά με το θαύμα που έλαβε χώρα την ημέρα της Πεντηκοστής. Στη Βαβέλ υπήρχε κρίση, σύγχυση και διασκορπισμός. Την ημέρα της Πεντηκοστής υπήρξε ευλογία, ενότητα και αρμονία.
Ο συνεταιρισμός του Θεού καταλήγει στη δόξα, ο συνεταιρισμός του ανθρώπου στη σύγχυση. Ο πρώτος ήλθε δια Πνεύματος Αγίου και έχει σαν αντικείμενο την εξύψωση του Ιησού, ο δεύτερος ήταν το έργο ασεβών ενεργειών πεσμένων ανθρώπων και είχε σκοπό την εξύψωσή των.
Έλθετε ας καταβώμεν. Τη λέξη “έλθετε” τη βλέπουμε άλλες δυο φορές στα εδάφια 3 & 4 όταν οι άνθρωποι μιλάνε και λένε τί θα κάνουν. Τώρα ο Θεός - θα μπορούσαμε να πούμε με μια δόση ειρωνείας - επαναλαμβάνει την ίδια λέξη, και......να δούμε ποιος θα βγει κερδισμένος!
Ο πληθυντικός αριθμός της λέξης (έλθετε) δεν στηρίζει καμία τριάδα προσώπων (!) γιατί στη συνέχεια βλέπουμε συνεχείς αναφορές ενικού αριθμού (είπεν[6] - διεσκόρπισε[8])
Πώς κατέβηκε ο Θεός στη γη; Για να το καταλάβουμε αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε παράλληλα εδάφια σε περιπτώσεις που ξανάγινε κάτι τέτοιο.
Στη Γέν.ιη:1 ο Κύριος φανερώνεται στον Αβραάμ ενώ καθόταν στις δρυς Μαμβρή. Ο Αβραάμ είδε τρεις άνδρες να έρχονται προς αυτόν. Στα εδ. 21 & 22 βλέπουμε ότι οι δύο από τους τρεις άνδρες αναχωρούν και ο Αβραάμ μένει ακόμα μπροστά στον Κύριο (!) που σημαίνει ότι ο τρίτος άνδρας ήταν ο Κύριος. Στο εδ.ιθ:1 μαθαίνουμε ότι οι άνδρες ήταν άγγελοι που είχαν παρουσιασθεί με μορφή ανδρών. Μετά από όλα αυτά, μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο Κύριος φανερώθηκε στον Αβραάμ δια του αγγέλου της παρουσίας Του. Ο Θεός κατέβηκε να δει τί γίνεται στα Σόδομα στέλνοντας αγγέλους. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο ο Κύριος κατέβηκε και στη Βαβέλ. Όταν λέει <έλθετε ας καταβώμεν>, ο Κύριος, σαν ο Βασιλιάς και ο δίκαιος κριτής, μιλάει στους αγγέλους Του που είναι γύρω από το θρόνο Του.
Όσο αφορά τη σύγχυση των γλωσσών, μπορούμε να κάνουμε μερικές παρατηρήσεις:
1. Οι πιο παλιές γραπτές γλώσσες είναι οι πιο δύσκολες και πολύπλοκες.
2. Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει κάποια ομάδα ανθρώπων που να μην έχουν μια τέλεια αναπτυγμένη, πολυσύνθετη και ακριβέστατη στις περιγραφές γλώσσα.
3. Υπάρχουν περίπου 50 χωριστές οικογένειες γλωσσών στον κόσμο που φαίνεται ότι δεν έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους.
4. Όλες οι προσπάθειες για ανασυγκρότηση της αρχικής γλώσσας (από την οποία παράχθηκαν όλες οι άλλες) έχουν ριζικά αποτύχει. Κι όμως οι ανθρωπολόγοι συμφωνούν ακόμα πως όλοι οι άνθρωποι προέρχονται από ΜΙΑ φυλή.
5. Κάθε γλώσσα είναι υπερβολικά σύνθετη. Όταν σκεφτόμαστε τα εκατομμύρια και δισεκατομμύρια των συνδυασμών που μπορούν να γίνουν από τις χιλιάδες των λέξεων που έχει μια γλώσσα, καταλαβαίνουμε πως για να κάνει κανείς μια συνομιλία, ακόμα και σε μια απλή γλώσσα, χρειάζεται μια σχεδόν φανταστική δύναμη σκέψης και επιλογής. Κανένας πίθηκος ή άλλο ζώο δεν έχει δείξει ποτέ τις πρώτες παραμικρές αναλαμπές αυτής της δύναμης αφηρημένης σκέψης, της επιλογής λέξεων και συνομιλίας με νόημα.
Όλα αυτά τα γεγονότα καταφανώς έρχονται σε αντίθεση με τη θεωρία της Εξέλιξης της Γλώσσας, από τα γρυλίσματα στη γραμματική, από το απλό στο σύνθετο, από το πρωτόγονο στο πολιτισμένο.
Η θεωρία αυτή δεν παραδέχεται ότι οι γλώσσες έγιναν κατόπιν θείας ενέργειας, αλλά ότι με την απομάκρυνση της μιας φυλής από την άλλη και με την πάροδο του χρόνου οι γλώσσες διαφοροποιήθηκαν μέχρι που άλλαξαν τελείως. Όμως η γλώσσα είναι ένα μοναδικό δώρο του Θεού, φυτεμένο σαν ένστικτο και από την αρχή τέλειο.
Στη Βαβέλ ο Θεός διέσπασε τη μία αρχική γλώσσα σε 50 περίπου σημαντικότερες γλώσσες, όλες το ίδιο σύνθετες, κι όλες το ίδιο ακατανόητες, χωρίς μακρόχρονη και σκληρή μελέτη. Ήταν γλώσσες αυθύπαρκτες που έγιναν ξαφνικά, χωρίς ρίζες. Βέβαια, ο Θεός θα έδωσε ίδια γλώσσα σε άτομα της ίδιας οικογένειας για να μη χωρίσουν.
Οι πεδιάδες της Μεσοποταμίας ήταν πάρα πολύ εύφορες, και δεν υπήρχε κανένας λόγος όλοι αυτοί οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί να φύγουν ξαφνικά και να πάνε να εγκατασταθούν στη Σιβηρία, στην έρημο Σαχάρα, στη ζούγκλα ή τη Λαπωνία.
Οι ανθρωπολόγοι που μελετούν τη συμπεριφορά των φυλών, έχουν κάνει διάφορες υποθέσεις, όμως μέχρι σήμερα η πιο λογική εξήγηση που συμφωνεί με τα γεγονότα είναι η σύγχυση των γλωσσών. Οι απόγονοι του Νώε αρνήθηκαν να υπακούσουν στην εντολή του Θεού “να γεμίσουν τη γη” (θ:1) κι έτσι Αυτός τους διεσκόρπισε μ’ αυτό το ξαφνικό θαύμα.
Κάποιος είπε: Το πλήθος των γλωσσών (πάνω από 3000) στο πρόσωπο της γης, είναι ένα μνημείο όχι στην ανθρώπινη ευφυΐα, αλλά στην ανθρώπινη αμαρτία.
Αυτό που ο διάβολος έκανε εκεί, θέλησε να το ξανακάνει με τον μ. Αλέξανδρο που προσπάθησε να ενώσει όλο τον κόσμο κάτω από μια γλώσσα - την Ελληνική, αλλά και αυτό απέτυχε. Αργότερα χρησιμοποίησε τη Ρώμη, και στις μέρες μας το ίδιο θα θελήσει να κάνει με τον Αντίχριστο, (Εσπεράντο) αλλά και πάλι θα αποτύχει!
Εδ.8 Δεν ήταν μόνο ένας πύργος αυτό που οικοδομούσαν, αλλά και μια πόλις!
Εδ.10 Γενεαλογίες. Βλέπουμε την προοδευτική πτώση του μέσου όρου ζωής.