Προς Ρωμαίους (066)

Πρακτικές προτροπές Χριστιανικής ζωής (ιβ:1-ιε:13)

Η δογματική τοποθέτηση της προς Ρωμαίους τελειώνει με το κεφάλαιο ια, αλλά η επιστολή δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Αυτό το τελευταίο μέρος της επιστολής εξετάζει θεολογικά την καθημερινή Χριστιανική ζωή. Αυτή η ενότητα δείχνει την απαραίτητη σύνδεση μεταξύ διδασκαλίας και τρόπου ζωής. Δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ της δικαίωσης και αγιασμού δια πίστεως από την μία πλευρά και αυτών των πρακτικών παραινέσεων, από την άλλη. Το πρώτο αναπόφευκτα οδηγεί στο δεύτερο και δεν είναι πλήρες χωρίς το τελευταίο.

Προς Ρωμαίους (065)

Ρωμ.ια:32 διότι ο Θεός συνέκλεισε τους πάντας εις την απείθειαν, διά να ελεήση τους πάντας.

Με λίγα λόγια, κανείς δεν αξίζει τη σωτηρία. Και οι Εβραίοι (στο παρόν) και οι Εθνικοί (στο παρελθόν) έχουν αποτύχει με το Θεό. Ο Θεός μετράει τον καθένα σαν ανυπάκουο (άπιστο). Κυριολεκτικά, έχει αποκλείσει τους πάντες. Το σχέδιό Του είναι να ελεήσει τους πάντες (συμπεριλαμβανομένων των ανυπάκουων Εβραίων), προσφέροντας σωτηρία σε όλους, χωρίς διάκριση.

Προς Ρωμαίους (064)

Ρωμ.ια:28 Κατά μεν το ευαγγέλιον, είναι εχθροί διά σας, κατά δε την εκλογήν αγαπητοί διά τους πατέρας.

Εκτός από την απόδειξη της Γραφής, αυτό το εδάφιο προσφέρει απόδειξη με βάση το σχέδιο του Θεού (εδ.28) και τη φύση του Θεού (εδ.29). Και τα δύο εδάφια αποδεικνύουν την πιστότητα του Θεού, αντίθετα με την ανθρώπινη ανεπάρκεια. Οι Εβραίοι είναι τώρα «εχθροί» του Θεού και της εκκλησίας, γιατί απορρίπτουν το Ευαγγέλιο. Έχουν αποξενωθεί από τον Θεό και την εκκλησία. Όπως έχει ήδη αναφερθεί στα εδάφια 11-15, ο Θεός χρησιμοποίησε αυτή την αποξένωση προς όφελος των Εθνών, για να τους φέρει σωτηρία. Παρά την παρούσα παράβαση, ωστόσο, οι Εβραίοι είναι οι αγαπημένοι του Θεού εξαιτίας των υποσχέσεων που έδωσε στους προγόνους τους

Προς Ρωμαίους (063)

Ρωμ.ια:25 Διότι δεν θέλω να αγνοήτε, αδελφοί, το μυστήριον τούτο, διά να μη υψηλοφρονήτε, ότι τύφλωσις κατά μέρος έγεινεν εις τον Ισραήλ, εωσού εισέλθη το πλήρωμα των εθνών,

Ο Θεός είναι ικανός και πρόθυμος να αποκαταστήσει τον Ισραήλ (εδ.24), και στην πραγματικότητα, θα υπάρξει μια μελλοντική αποκατάσταση. Ο Θεός εξακολουθεί να έχει ένα σχέδιο για το έθνος του Ισραήλ. Ο Παύλος ήθελε η εκκλησία να έχει επίγνωση αυτής της αλήθειας. Η λέξη μυστήριον στην τυπική χρήση της σημαίνει κάτι στο σχέδιο του Θεού που ήταν κρυμμένο στο παρελθόν αλλά τώρα αποκαλύπτεται. Ο Παύλος εξήγησε αυτό το μυστικό σχέδιο έτσι ώστε η επικρατούσα Εθνική εκκλησία να μην υψηλοφρονεί.

Προς Ρωμαίους (062)

Ρωμ.ια:19 Θέλεις ειπεί λοιπόν· Απεκόπησαν οι κλάδοι, διά να εγκεντρισθώ εγώ.

Οι Εθνικοί πιστοί μπορεί να σκέφτονται ότι αντικατέστησαν τους σύγχρονους Εβραίους στο σχέδιο του Θεού.

Ρωμ.ια:20 Καλώς· διά την απιστίαν απεκόπησαν, συ δε διά της πίστεως ίστασαι· μη υψηλοφρόνει, αλλά φοβού·

Αυτό είναι σίγουρα αλήθεια. Όμως, οι Εβραίοι δεν αντικαταστάθηκαν μόνο για να επωφεληθούν οι Εθνικοί. διά την απιστίαν απεκόπησαν. Αυτό πρέπει να υπενθυμίζει σε όλους μας ότι στεκόμαστε μόνο διά πίστεως – και πρέπει να διατηρούμε συνεχώς αυτή την πίστη προς υπακοή στο Θεό. 

Προς Ρωμαίους (061)

Ρωμ.ια:14 ίσως κινήσω εις ζηλοτυπίαν αυτούς, οίτινες είναι σαρξ μου και σώσω τινάς εξ αυτών.

Υπηρετώντας τους εθνικούς, ο Παύλος έλπιζε να σώσει πολλούς από τους ομοεθνείς του Εβραίους. Όσο πιο πολύ τόνιζε τη διακονία του στους εθνικούς, οδηγώντας τους στις ευλογίες του Θεού, τόσο περισσότερο θα διέγειρε τους Εβραίους να ζηλέψουν, κι έτσι να ενθαρρύνει κάποιους από αυτούς να επιδιώξουν την ευλογία της σωτηρίας της Καινής Διαθήκης. Επαναλαμβάνεται η ιδέα του εδ.11.

Προς Ρωμαίους (060)

 

1. Η απόρριψη του Ισραήλ είναι μόνο προσωρινή (ια:11-32)

Ρωμ.ια:11 Λέγω λοιπόν, Μήπως έπταισαν διά να πέσωσι; Μη γένοιτο· αλλά διά της πτώσεως αυτών έγεινεν η σωτηρία εις τα έθνη, διά να κινήση αυτούς εις ζηλοτυπίαν.

Το εδάφιο 11 ανοίγει την ενότητα με μια ερώτηση παρόμοια συντακτικά με εκείνη του εδ.1, και δίνει την ίδια εμφατική αρνητική απάντηση. Η απόρριψη του Ισραήλ από το Θεό δεν είναι οριστική. Οι Ισραηλίτες έχουν σκοντάψει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να αποκατασταθούν, η δύσκολη θέση τους δεν είναι ανίατη. Έχουν πέσει προσωρινά, όχι μόνιμα.

Προς Ρωμαίους (059)

Δ. Το σημερινό υπόλοιπο και η μελλοντική αποκατάσταση του Ισραήλ (ια:1-36)

Τα κεφάλαια θ & ι εξηγούν γιατί ο Θεός έχει απορρίψει τον Ισραήλ. Το κεφάλαιο ια εξηγεί τι θα γίνει με τις υποσχέσεις του Θεού στον Ισραήλ. Ο Θεός δεν ακύρωσε τις υποσχέσεις Του. Εξακολουθεί να έχει μια θέση για τους Εβραίους, και εξακολουθεί να έχει σχέδια για να αποκαταστήσει το εβραϊκό έθνος. Η απόρριψη του Ισραήλ είναι μόνο μερική και προσωρινή. Μερικοί Εβραίοι πιστεύουν στο Θεό και επομένως κληρονομούν τις υποσχέσεις Του. Μια μέρα το εβραϊκό έθνος στο σύνολό του θα επιστρέψει και πάλι στο Θεό με πίστη και θα κληρονομήσουν τις υποσχέσεις Του προς αυτούς.

Παρόλο που ο Θεός έχει απορρίψει το Ισραήλ στο σύνολό του, λόγω της απιστίας, επιμέρους Εβραίοι μπορούν δια πίστεως να συμμετέχουν πλήρως στο σχέδιο του Θεού και να απολαμβάνουν τις ευλογίες Του.

Προς Ρωμαίους (058)

Ρωμ.ι:19 Αλλά λέγω, Μη δεν εγνώρισεν ο Ισραήλ; Πρώτος ο Μωϋσής λέγει· Εγώ θέλω σας παροξύνει εις ζηλοτυπίαν με τους μη έθνος, Θέλω σας παροργίσει με έθνος ασύνετον.

Η Εβραϊκή απιστία οφείλεται σε έλλειψη γνώσης; Όχι, είχαν επαρκή γνώση της αλήθειας (ακόμα και στις δικές τους Γραφές). Στην πραγματικότητα, οι Γραφές ανέφεραν ότι ο Θεός θα στραφεί στους εθνικούς. Ο Παύλος χρησιμοποιεί το Δευτ.λβ:21 και εξάγει μια αρχή από αυτό.

Προς Ρωμαίους (057)

Ρωμ.ι:14 Πως λοιπόν θέλουσιν επικαλεσθή εκείνον, εις τον οποίον δεν επίστευσαν; και πως θέλουσι πιστεύσει εις εκείνον, περί του οποίου δεν ήκουσαν; και πως θέλουσιν ακούσει χωρίς να υπάρχη ο κηρύττων;

Τα εδάφια 14-17 εξηγούν πώς οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πίστη, δείχνοντας προκαταρτικά ότι οι Εβραίοι είχαν κάθε ευκαιρία να πιστέψουν. Με μια σειρά από ρητορικές ερωτήσεις, τα εδάφια αυτά σε αντίστροφη σειρά παραθέτουν τα βήματα που απαιτούνται από αυτόν που θέλει να πιστέψει στο Χριστό και να Τον επικαλεστεί:

Προς Ρωμαίους (056)

Ρωμ.ι:10 διότι με την καρδίαν πιστεύει τις προς δικαιοσύνην, και με το στόμα γίνεται ομολογία προς σωτηρίαν.

Επαναλαμβάνει τα δύο βασικά στοιχεία του εδ.9 και διακρίνει τις λειτουργίες τους. Η πίστη μας οδηγεί σε δικαιοσύνη, αυτό που λέμε δικαίωση δια πίστεως. Η ομολογία μας οδηγεί στη σωτηρία, την απόλυτη και μόνιμη απελευθέρωση που θα γευθούμε κατά τον ερχομό του Χριστού (Ρωμ.η:23-25, ιγ:11. Α' Πέτρ.α:5,9). 

Προς Ρωμαίους (055)

Ρωμ.ι:6 η εκ πίστεως όμως δικαιοσύνη λέγει ούτω· Μη είπης εν τη καρδία σου, Τις θέλει αναβή εις τον ουρανόν; τουτέστι διά να καταβιβάση τον Χριστόν.

Τα εδ.6-8 εξηγούν την εκ πίστεως δικαιοσύνη, παραφράζοντας το Δευτ.λ:12-14 και εισάγοντας μια ζωντανή περιγραφή. Ακολουθώντας την ερμηνεία μας του εδ.5, τα εδάφια 6-8 δεν αντιπαραβάλλονται κάθετα με το εδ.5 αλλά δίνουν τη σωστή του ερμηνεία.

Το Δευτ.λ:11-14 λέει: Επειδή η εντολή αύτη, την οποίαν εγώ προστάζω εις σε σήμερον, δεν είναι πολλά βαρεία διά σε, ουδέ μακράν. Δεν είναι εν τω ουρανώ, ώστε να είπης, Τις θέλει αναβή δι' ημάς εις τον ουρανόν και φέρει αυτήν προς ημάς, διά να ακούσωμεν αυτήν και να εκτελέσωμεν αυτήν;  ουδέ πέραν της θαλάσσης είναι, ώστε να είπης, Τις θέλει διαπεράσει την θάλασσαν δι' ημάς και φέρει αυτήν προς ημάς, διά να ακούσωμεν αυτήν και να εκτελέσωμεν αυτήν; Αλλά πολύ πλησίον σου είναι ο λόγος, εν τω στόματί σου και εν τη καρδία σου, διά να εκτελής αυτόν.

Προς Ρωμαίους (054)

Ρωμ.ι:1 Αδελφοί, η επιθυμία της καρδίας μου και η δέησις η προς τον Θεόν υπέρ του Ισραήλ είναι διά την σωτηρίαν αυτών·

Όπως στο θ:1-3, ο Παύλος εκφράζει το μεγάλο του βάρος για τον Ισραήλ (στο κριτικό κείμενο λέει «ὑπὲρ αὐτῶν εἰς σωτηρίαν αντί υπέρ του Ισραήλ είναι διά την σωτηρίαν αυτών»).

Προς Ρωμαίους (053)

Γ. Ο Θεός απέρριψε τον Ισραήλ, λόγω της απιστίας τους (θ:30-ι:21)

Μετά την αντιμετώπιση του προβλήματος της απόρριψης του Ισραήλ, από την άποψη του Θεού – θεσπίζοντας ότι ο Θεός είναι κυρίαρχος και ότι ο άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα να αμφισβητεί τις ενέργειές Του – η επιστολή προς Ρωμαίους, στη συνέχεια, αναλύει το θέμα από την άποψη του ανθρώπου.

Προς Ρωμαίους (052)

Ρωμ.θ:22 Τι δε, αν ο Θεός, θέλων να δείξη την οργήν αυτού και να κάμη γνωστήν την δύναμιν αυτού, υπέφερε μετά πολλής μακροθυμίας σκεύη οργής κατεσκευασμένα εις απώλειαν,

Τι θα γίνει αν ο Θεός θέλει να χρησιμοποιήσει διάφορα αγγεία με διάφορους τρόπους; Δεν έχουμε δικαίωμα να διαμαρτυρόμαστε. Το εδάφιο αυτό δεν λέει ότι ο Θεός αυθαίρετα χρησιμοποιεί τους ανθρώπους, αλλά μόνο λέει «τι δε αν». Πριν η επιστολή δώσει οποιαδήποτε λογική για τη χρήση των ανθρώπων από το Θεό, εδραιώνει πρώτα ότι δεν έχουμε δικαίωμα να αμφισβητήσουμε τον Θεό σε αυτόν τον τομέα.

Προς Ρωμαίους (051)

Ρωμ.θ:18 Άρα λοιπόν όντινα θέλει ελεεί και όντινα θέλει σκληρύνει.

Συνοψίζοντας, ο Θεός είναι κυρίαρχος στο να δείχνει έλεος σε κάποιους αλλά και στο να σκληρύνει τις καρδιές άλλων. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός αυθαίρετα και χωρίς λόγο καταδικάζει κάποιους ανθρώπους με αιώνια καταδίκη. Δείχνει έλεος σ’ αυτούς που μετανοούν και απορρίπτει αυτούς που δεν μετανοούν.

Προς Ρωμαίους (050)

Β. Η κυριαρχία του Θεού (θ:14-29)

Η προηγούμενη ενότητα εδραίωσε ότι οι υποσχέσεις του Θεού δεν ήταν ποτέ για το σύνολο των φυσικών απογόνων του Αβραάμ. Επομένως, δεν πρέπει να ήταν έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί Εβραίοι δεν κληρονόμησαν τις υποσχέσεις του Θεού.

Αυτή η ενότητα επιβεβαιώνει ότι ο Θεός είναι κυρίαρχος στις επιλογές Του όσο αφορά στο ποιους να ευλογήσει. Δεν είναι υποχρεωμένος να αποκαλύψει τους λόγους Του σ’ εμάς. Είναι δίκαιος και φιλεύσπλαχνος σε ό,τι κάνει.

Προς Ρωμαίους (049)

Ρωμ.θ:7 ουδέ διότι είναι σπέρμα του Αβραάμ, διά τούτο είναι πάντες τέκνα, αλλ' Εν τω Ισαάκ θέλει κληθή εις σε σπέρμα.

Μόνο και μόνο επειδή κάποιος είναι φυσικός απόγονος του Αβραάμ δεν τον κάνει πνευματικό παιδί του Αβραάμ ή κληρονόμο των υποσχέσεων του Θεού στον Αβραάμ. Όπως ο Ιωάννης ο Βαπτιστής κήρυξε, Λουκ.γ:8 Κάμετε λοιπόν καρπούς αξίους της μετανοίας, και μη αρχίσητε να λέγητε καθ' εαυτούς, Πατέρα έχομεν τον Αβραάμ· διότι σας λέγω ότι δύναται ο Θεός εκ των λίθων τούτων να αναστήση τέκνα εις τον Αβραάμ.

Προς Ρωμαίους (048)

Ρωμ.θ:4 οίτινες είναι Ισραηλίται, των οποίων είναι η υιοθεσία και η δόξα και αι διαθήκαι και η νομοθεσία και η λατρεία και αι επαγγελίαι,

Οι συγγενείς του Παύλου ήταν οι Ισραηλίτες. Στα εδάφια 4-5 αναφέρει τις ιδιαίτερες ευλογίες, προνόμια, ή πλεονεκτήματα που ο Θεός είχε δώσει στους Εβραίους, που έκανε ακόμα πιο τραγική την απόρριψη του Ευαγγελίου. (Η λίστα αυτή απαντάει πληρέστερα στην ένσταση του γ:1).

Προς Ρωμαίους (047)

Η κατάσταση στον Ισραήλ (θ:1 – ια:36)

Για τους σύγχρονους αναγνώστες, αυτό το κομμάτι της προς Ρωμαίους είναι μια παρένθεση, δεν φαίνεται να συνδέεται άμεσα με το κύριο θέμα του βιβλίου. Για τους ανθρώπους των ημερών του Παύλου όμως, αυτό το τμήμα ήταν σε άμεση συνάφεια, γιατί απαντούσε σε αντιρρήσεις για το Ευαγγέλιο. Αυτές οι αντιρρήσεις προερχόταν από τη σχέση του Ισραήλ με το ευαγγέλιο και ιδιαίτερα από την εξάλειψη κάθε διάκρισης μεταξύ Εβραίων και Εθνικών που προκύπτει από το Ευαγγέλιο, καθώς και η σχεδόν καθολική Εβραϊκή απόρριψη του Ευαγγελίου. Η Ρωμ.γ:1-4 προλαμβάνει αυτές τις αντιρρήσεις.