Το Ευαγγέλιο τυπολογικά

Αφού ζούμε κάτω από την καινούρια οικονομία, είναι φυσικό ν’ αναγνωρίσουμε και να εδραιώσουμε το μήνυμα του Ευαγγελίου από τα εδάφια της Καινής Διαθήκης. Ωστόσο, η Παλαιά Διαθήκη είναι ο παιδαγωγός που μας φέρνει στο Χριστό (Γαλ.γ:24) και περιέχει πολλούς τύπους, σκιές και εικόνες του σχεδίου της σωτηρίας (Κολ.β:17 & Εβρ.ι:1). Ας δούμε πολύ σύντομα κάποιες προοιωνίσεις του Ευαγγελίου της Καινής Διαθήκης.

(1)        Η απελευθέρωση των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο είναι τύπος της δικής μας απελευθέρωσης από τα δεσμά της αμαρτίας. Θα δούμε τώρα, τρία σημεία κλειδιά στην απελευθέρωσή τους: το αίμα του αρνιού του Πάσχα, το νερό της ερυθράς θάλασσας και η νεφέλη της παρουσίας του Θεού που τους οδηγούσε (Έξ.ιβ-ιδ). Ο Θεός χρησιμοποίησε το αίμα για να τους σώσει από την πληγή που έπεισε το Φαραώ να τους αφήσει να φύγουν, όπως το αίμα του Χριστού σώζει εμάς. Ο Θεός χρησιμοποίησε το νερό για να διαλύσει τα στρατεύματα του Φαραώ διαφυλάσσοντας τους Ισραηλίτες, όπως με το βάπτισμα στο νερό καταστρέφει τη δύναμη της αμαρτίας και μας ελευθερώνει. Ακόμα ο Θεός χρησιμοποίησε τη νεφέλη σαν τύπο της παρουσίας Του για να καθοδηγεί το λαό Του, κάτι που γίνεται με τη βάπτιση στο Πνεύμα το Άγιο σήμερα. Ο απόστολος Παύλος διδάσκει αυτή την τυπολογία όταν γράφει: «και πάντες εις τον Μωυσήν εβαπτίσθησαν εν τη νεφέλη και εν τη θαλάσση» (Α’ Κορ.ι:1-2).

(2)        Πριν ο Θεός δώσει στο λαό Ισραήλ τις δέκα εντολές, στο όρος Σινά, απαίτησε να αγιαστούν (να ξεχωριστούν γι’ Αυτόν) και να πλύνουν τα ρούχα τους με νερό. Μετά απ’ αυτό, υποσχέθηκε ότι θα ερχόταν να τους επισκεφθεί (Έξ.ιθ:10-11). Αμέσως μετά που ο Θεός έδωσε το Νόμο, ο Μωυσής επικύρωσε τη διαθήκη, ραντίζοντας το λαό με αίμα και νερό (Εβρ.θ:18-20). Η Παλιά Διαθήκη εγκαινιάστηκε με ξεχώρισμα, αίμα και νερό και τη φανέρωση της παρουσίας του Θεού.

(3)        Επίσης, η Σκηνή του Μαρτυρίου στην έρημο, συμβολίζει τη σωτηρία μας (Εβρ.θ:8-9). Καθώς έμπαινε κανείς στην Αυλή, το πρώτο πράγμα που έβλεπε ήταν το χάλκινο θυσιαστήριο, όπου θυσίαζαν τα ζώα (Έξ.κζ:1-8  μ:6). Το θυσιαστήριο ήταν τόπος αιμάτων και θανάτου. Αντικατοπτρίζει το θάνατο του Ιησού Χριστού, που έγινε η υπέρτατη θυσία για τις δικές μας αμαρτίες. Συμβολίζει ακόμα τη δική μας μετάνοια, κατά την οποία πεθαίνουμε ως προς την αμαρτία και εφαρμόζουμε το θάνατο του Χριστού στη ζωή μας.

Προχωρώντας στην Αυλή, το επόμενο σκεύος ήταν ο χάλκινος νιπτήρας γεμάτος με νερό (Έξ.λ:17-21  μ:7). Ήταν τόπος αυτοεξέτασης και καθαρισμού. Ο ιερέας, μετά τη θυσία στο θυσιαστήριο, πλενόταν εκεί από τα αίματα, τις στάχτες και κάθε άλλη ακαθαρσία. Τύπος του βαπτίσματος στο νερό, γιατί αφού πεθάνουμε με τη μετάνοια, προχωράμε στο βάπτισμα στο νερό προκειμένου να καθαριστούμε από τις αμαρτίες μας. Στον Τίτο γ:5 μιλάει για «λουτρό παλιγγενεσίας», κάτι που πολλοί το βλέπουν σαν τυπολογική αναφορά στο νιπτήρα της Σκηνής. Αφού πολλοί σχολιαστές συμφωνούν ότι το Τίτ.γ:5 περιγράφει το βάπτισμα στο νερό (κεφ.4), μπορούμε με ασφάλεια να δεχτούμε το Νιπτήρα σαν τον τύπο και το βάπτισμα σαν τον αντίτυπο.

Η Σκηνή αποτελείτο από δύο μέρη που χωριζόταν μεταξύ τους από το καταπέτασμα (Έξ.κς:33-35). Κανείς ιερέας δεν μπορούσε να μπει εκεί, αν προηγουμένως δεν είχε θυσιάσει στο θυσιαστήριο και δεν είχε πλυθεί στο νιπτήρα. Στο πρώτο μέρος, τα Άγια, υπήρχε η εφτάφωτη λυχνία, η τράπεζα με τους άρτους και το θυσιαστήριο του θυμιάματος (Έξ.κε:23-40  λ:1-10). Η εφτάφωτη λυχνία συμβολίζει το φως του Θεού στο σημερινό κόσμο, που στις μέρες μας έρχεται δια Ιησού Χριστού μέσω του λαού Του (Ιωάν.η:12  Ματθ.ε:14). Οι άρτοι συμβολίζουν την πνευματική τροφή που βρίσκουμε στο Χριστό, σαν τον άρτο της ζωής, καθώς και στο λόγο του Θεού (Ιωάν.ς:51  Λουκ.δ:4). Το θυσιαστήριο του θυμιάματος συμβολίζει τις προσευχές των αγίων (Αποκ.ε:8  η:3). Η έμφαση στο χώρο αυτό, ήταν στην επικοινωνία ανάμεσα στο Θεό και το λαό Του.

Στο χώρο πίσω από το καταπέτασμα, τα Άγια των Αγίων, υπήρχε η κιβωτός της διαθήκης, που περιείχε τις πλάκες του νόμου, μια στάμνα με μάννα και τη ράβδο του Ααρών (Έξ.κε:10-22  Εβρ.θ:1-5). Η κιβωτός, ήταν σημάδι αμοιβαίας συμφωνίας  ανάμεσα στο Θεό και το λαό Ισραήλ, με το περιεχόμενό της να συμβολίζει τις υποχρεώσεις του Ισραήλ προς το Θεό, την προμήθεια του Θεού προς τον Ισραήλ, καθώς επίσης τη δύναμη και την εξουσία του Θεού, που έχει εξουσιοδοτήσει ανθρώπους να τη διαχειρίζονται. Ο αρχιερέας έμπαινε σ’ ατό το χώρο μια φορά το χρόνο, για να ραντίσει με αίμα το ιλαστήριο (το καπάκι της κιβωτού), σαν εξιλασμό για τις αμαρτίες του έθνους (Εβρ.θ:7). Αυτός ο χώρος, αντιπροσώπευε ακόμα, την υψηλότερη σχέση κοινωνίας με το Θεό κάτω από το νόμο (Έξ.κε:22).

Όταν ο Μωυσής έφτιαξε τη Σκηνή, οι ιερείς πρόσφεραν αιματηρές θυσίες πάνω στο χάλκινο θυσιαστήριο, πλύθηκαν στο νιπτήρα και μετά απ’ αυτό νεφέλη κάλυψε τη Σκηνή και η δόξα του Θεού την πλημμύρισε (Έξ.μ:17-35). Στη συνέχεια, ο Θεός γνωστοποίησε τη μόνιμη παρουσία και οδηγία Του μέσω της νεφέλης κατά τη διάρκεια της ημέρας κι ενός στύλου φωτιάς, που παρέμενε πάνω από τη Σκηνή,  κατά τη διάρκεια της νύχτας (Έξ.μ:36-38).

Η οικοδομή της Σκηνής, και ιδιαίτερα τα Άγια των Αγίων, αντικατοπτρίζει το βάπτισμα του Αγίου Πνεύματος. Στις μέρες μας, η μόνιμη παρουσία του Θεού, η οδηγία Του, η επικοινωνία και η κοινωνία μαζί Του, είναι μόνο δια Πνεύματος Αγίου (Ρωμ.η). Το Πνεύμα είναι η σφραγίδα, η εγγύηση και μαρτυρία της Καινής Διαθήκης (Εφες.α:13-14  Εβρ.ι:15-16).

(4)        Η χειροτονία ιερέα απαιτούσε αιματηρή θυσία, πλύσιμο με νερό και χρίσμα με λάδι (Έξ.κθ:1-7). Το χρίσμα με το λάδι, συμβόλιζε το χρίσμα του Αγίου Πνεύματος σήμερα (σύγκρινε Α’ Ιωάν.β:20, 27 με Ιωάν.ιδ:16-17, 26).

(5)        Όταν οι Ισραηλίτες θυσίαζαν βόδι, πρόβατο ή κατσίκι, ο ιερέας σκότωνε το ζώο, ράντιζε το αίμα του στο θυσιαστήριο, το έπλενε με νερό και μετά το έκαιγε με φωτιά (Λευιτ.α:1-13). Πάνω στο όρος Κάρμηλος, ο Ηλίας πλημμύρισε την αιματηρή θυσία με δώδεκα βαρέλια νερό, και ο Θεός την κατέφαγε με φωτιά από τον ουρανό (Α’ Βας.ιη:33-39). Η φωτιά, είναι ένα άλλο σύμβολο της παρουσίας του Θεού (Εβρ.ιβ:29) και ιδιαίτερα του έργου του Αγίου Πνεύματος (Ματθ.γ:11  Πράξ.β:3-4).

(6)        Όταν κάποιος θεραπευόταν από λέπρα, καθαριζόταν με μια τελετουργία που περιελάμβανε αίμα, νερό και λάδι, πριν μπορέσει να επανασυνδεθεί με τη συναγωγή (Λευιτ.ιδ). Αφού ο ιερέας τον ράντιζε εφτά φορές με αίμα πουλιού που ήταν αναμεμιγμένο με νερό, μετά έπρεπε να πλυθεί με νερό και ο ιερέας μετά έριχνε πάνω του αίμα και λάδι και πρόσφερε θυσίες. Πριν γίνει αυτό, ο λεπρός ήταν φυσικά αποκομμένος από κάθε σχέση με την κοινωνία, συμπεριλαμβανομένης και της οικογένειάς του. Η ύπαρξή του ήταν ένα είδος ζωντανού νεκρού. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο αμαρτωλός είναι αποκομμένος από το Θεό και το λαό Του, είναι φυσικά ζωντανός αλλά νεκρός πνευματικά, μέχρι το αίμα το νερό και το Πνεύμα τον φέρουν σε πνευματική κοινωνία με το Θεό και την εκκλησία.

(7)        Αυτός που τελετουργικά θεωρείτο ακάθαρτος (τύπος της αμαρτίας) κάτω από το νόμο του Μωυσή, έπρεπε να περάσει μια καθαριστική διαδικασία που περιελάμβανε αίμα, νερό και φωτιά (Αριθ.ιθ). Ο ιερέας σκότωνε μια κόκκινη δάμαλι, ράντιζε μέρος του αίματος μπροστά στη σκηνή του Ματυρίου και έκαιγε τη θυσία ση φωτιά. Μετά, κάποιος ανακάτευε τις στάχτες με νερό και έχυνε αυτό το μίγμα πάνω στο ακάθαρτο άτομο.

(8)        Ο Θεός διέταξε τους Ισραηλίτες να πολεμήσουν τους Μαδιανήτες γιατί έγιναν η αιτία να αμαρτήσουν πολλοί Ισραηλίτες (Αριθ.λα:1-18). Μετά, όρισε την τελετουργία του εξαγνισμού των λαφύρων του πολέμου και των ρούχων των πολεμιστών: όλα έπρεπε να πλυθούν με νερό και ότι μπορούσε να περάσει από τη φωτιά έπρεπε να καθαριστεί μ’ αυτό τον τρόπο (Αριθ.λα:21-24).

(9)        Στις μέρες του Νώε, ο Θεός χρησιμοποίησε το νερό για να καταστρέψει την αμαρτία πάνω στη γη, ενώ την ίδια στιγμή, έσωσε τους δικούς Του. Ο Πέτρος μας λέει ότι αυτό ήταν τύπος του βαπτίσματος (Α’ Πέτρ.γ:20-21). Ο Θεός θα καθαρίσει τη γη για δεύτερη φορά πριν δημιουργήσει τη νέα γη, αλλά αυτή τη φορά θα το κάνει με φωτιά (Β’ Πέτρ.γ:5-7). Κατά τον ίδιο τρόπο, καθαριζόμαστε κι εμείς με το νερό της βάπτισης και με τη φωτιά του Πνεύματος, πριν γίνουμε νέα κτίσματα εν Χριστώ Ιησού.