Η εποχή μας είναι γεμάτη από προβλήματα άλυτα, αδιέξοδα χωρίς καμιά πρόσβαση, δεινά που πληθαίνουν.
Όλα αυτά δεν παρουσιάζονται αυτοτελώς και ανεξάρτητα, μα σε τρομερά συμπλέγματα αλληλοεπηρεαζόμενα, που θα ήταν ανοησία να υποθέσουμε πως θα μπορούσαμε να ασχοληθούμε μεμονωμένα με το καθένα τους, και σιγά-σιγά να τα μελετήσουμε.
Τα προβλήματα αυτά επιμερίζονται σε κατηγορίες, όπως οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά, οικολογικά, ψυχολογικά και πολλές άλλες ομάδες, που, επαναλαμβάνουμε, αλληλοεπηρεάζονται και προσφέρονται σαν ένα αδιαπέραστο πλέγμα.
Ακριβώς αυτή τη συνάφεια και αλληλεπίδραση των διάφορων αυτών προβλημάτων αδυνατεί ο άνθρωπος να προσδιορίσει και αναγκάζεται να ασχολείται με αυτά μεμονωμένα, με αποτέλεσμα η βελτίωση σε ένα από αυτά κάποτε να προκαλεί επιδείνωση σε κάποιο άλλο.
Ένα από τα προβλήματα αυτά, που, παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλλονται σε παγκόσμια και εθνική κλίμακα, δεν μπόρεσε να παρουσιάσει καμιά βελτίωση, είναι το πρόβλημα της ανεργίας.
Προϋπήρχε από παλιά και πριν από τις πετρελαϊκές κρίσεις, που ανέβασαν την τιμή του πετρελαίου σε δυσθεώρητα ύψη, με αποτέλεσμα πολλές βιομηχανίες να περιορίσουν ή να σταματήσουν την παραγωγή τους και να προχωρήσουν σε μεγάλες απολύσεις προσωπικού.
Από τότε ήρθε μεγάλη αναστάτωση στην παγκόσμια παραγωγή αγαθών, και πολλοί παράγοντες μεσολάβησαν για να επιτείνουν αυτή την κατάσταση.
Η παραγωγή παίρνει την κατιούσα, η ανάπτυξη περνάει σε δεύτερη προτεραιότητα και η ύφεση απλώνει απειλητικά το μαύρο της πέπλο. Οι αποθήκες είναι γεμάτες προϊόντα απούλητα και αζήτητα λόγω του υψηλού κόστους. Ούτε οι πρώτες ύλες έχουν ζήτηση, όσο κι αν κατεβάζουν τα κράτη τις τιμές.
Έτσι οι συντελεστές ανεργίας σε όλες τις χώρες, και τις αναπτυγμένες και τις υπό ανάπτυξη, άρχισαν να αυξάνουν και να φτάνουν σε διψήφιο αριθμό και στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Μα δεν είναι μόνον η άμεση απειλή της ανεργίας το πρόβλημα. Πολλές κοινωνικές αναστατώσεις προκαλεί η ανεργία, διότι συνήθως είναι ανισομερής στα διάφορα κοινωνικά στρώματα.
Για να αναφέρουμε μερικά επεξηγηματικά στοιχεία, παραθέτουμε πως ο συντελεστής αυτός ανεβαίνει στα 25% στους νέους μέχρι είκοσι πέντε ετών και ακόμα είναι μεγαλύτερος στους αλλοδαπούς, τους οικονομικούς μετανάστες, που φτάνει σε ορισμένες περιοχές το 50%, δηλαδή ένας στους δύο έχει κάποια προσωρινή εργασία.
Στην Αγγλία, προτιμώνται οι έγχρωμοι, γιατί μπορούν και δέχονται να ασχολούνται με κατώτερες και υποδεέστερες δουλειές και επιτείνουν την ανεργία των άλλων.
Τα κοινωνικά επακόλουθα της ανεργίας δεν προσμετριούνται. Είναι στη ρίζα πολλών ηθικών και πολιτικών ανακατατάξεων. Η παραγωγή στα διάφορα έθνη παρουσιάζει διακυμάνσεις αύξησης και μείωσης γύρω από το μηδέν, εκεί που άλλοτε είχε συντελεστή αύξησης ετήσιο 8-12%.
Τότε ήταν που εφευρέθηκε ο όρος ανάκαμψη, δηλαδή αύξηση της παραγωγής δια νέων παραγωγικών επενδύσεων, που θα απορροφούσαν τους άνεργους. Η ανάκαμψη ήταν κάτι σαν ένας μάγος, που θα ξελάσπωνε τα έθνη από τη μείωση της παραγωγής, την ύφεση και την ανεργία. Ποτέ δεν δόθηκαν ικανοποιητικά στοιχεία, που να πείθουν πως θα είναι δυνατή αυτή η ανάκαμψη. Το μόνο που τονίζεται είναι πως αυτή η ανάκαμψη επιτυγχάνεται δια νέων επενδύσεων, που θα επανδρώνονται από εργατικό προσωπικό.
Οι προσδοκίες της ανάκαμψης διαψεύστηκαν απόλυτα, ακόμα και εκεί που έγιναν νέες επενδύσεις σε κάποιο ποσοστό. Τα ποσά όμως που δόθηκαν για νέες επενδύσεις, αντί να μειώσουν την ανεργία, την αύξησαν. Και τούτο, πολύ απλό άλλωστε, γιατί ήταν μεν νέες επενδύσεις, μα όχι σαν προσθετικές των υπαρχουσών, αλλά στην περιοχή του εκσυγχρονισμού.
Και εδώ είναι ένα χαρακτηριστικό της εποχής μας. Μπήκαν στη διαδικασία της παραγωγής σε όλο και περισσότερο αυξανόμενη κλίμακα η ηλεκτρονική και ο ρομποτισμός. Και οι δυο αυτές σύγχρονες τάσεις επηρεάζουν αυξητικά την ανεργία. Εργοστάσια, που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και το όνομά τους, μείωσαν το προσωπικό τους μέχρι το 30% και ταυτόχρονα αύξησαν την παραγωγή τους.
Ιδίως στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, η ηλεκτρονική με το ρομποτισμό εξοπλίζονται με μηχανικούς βραχίονες με ηλεκτρονικούς αισθητήρες, που κάνουν τις δουλειές του ανθρώπου με μεγαλύτερη ακρίβεια, χωρίς λάθος και βέβαια χωρίς απεργίες...
Και ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή αυτής της τάσης. Ίσως διαβάζετε για εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων παραγωγής στον τόπο μας, για να μπορέσουν να γίνουν οι βιομηχανίες μας ανταγωνιστικές. Είμαι βέβαιος όμως πως δεν καταλάβατε περί τίνος πρόκειται. Οι νέες τεχνολογίες είναι αφάνταστα αποδοτικές και ολιγάνθρωπες.
Το κύριο αίτιο στις μέρες μας της διόγκωσης της ανεργίας είναι η παγκόσμια ύφεση. Ιδιαίτερα στις χώρες της ενωμένης Ευρώπης το φαινόμενο έχει ήδη πάρει απειλητικές διαστάσεις. Κάποιος γνωστός καθηγητής παρομοίασε την ύφεση σαν την πανδημία.
Στο πέρασμά της από μια χώρα αφήνει μόνο θύματα και αναπηρία. Στην ύφεση δεν κουνιέται φύλλο, αφού η παραγωγή δεν έχει ζήτηση, οι επενδύσεις δεν έχουν λόγο ύπαρξης και ο κόσμος δεν έχει χρήματα να αγοράσει ή να ανανεώσει αυτά που έχει, άρα δεν απορροφάται η ζήτηση. Υπάρχει και το επόμενο αδιέξοδο. Η χώρα δεν εισπράττει φόρους, ούτε έχει τα έσοδα που απαιτούνται και που προβλέπονται στον προϋπολογισμό της κυβέρνησης, αφού δεν υπάρχει κατανάλωση. Οι εταιρίες πριν κλείσουν με λουκέτο απολύουν όποιους νομίζουν περιττούς, για να σώσουν τον εαυτό τους και τους υπόλοιπους.
Και η πορεία προς την ανεργία συνεχίζεται και θεριεύει. Οι άνεργοι παίρνουν κάποιο επίδομα. Ως πότε, όμως; Στη Γερμανία, οι νέοι που τελειώνουν τα λύκεια και δεν βρίσκουν εργασία αρχίζουν και παίρνουν επίδομα ανεργίας.
Το συμπέρασμα όλων αυτών που προηγουμένως αναφέραμε είναι ένα και πολύ τραγικό. Όπως και αν εξελιχθούν τα πράγματα από πλευράς οικονομίας και παραγωγής, η ανεργία θα μεγαλώνει διαρκώς. Τίποτα, μα απολύτως τίποτα, δεν μπορεί να την αναχαιτίσει.
Το συμπέρασμα όλων αυτών που προηγουμένως αναφέραμε είναι ένα και πολύ τραγικό. Όπως και αν εξελιχθούν τα πράγματα από πλευράς οικονομίας και παραγωγής, η ανεργία θα μεγαλώνει διαρκώς. Τίποτα, μα απολύτως τίποτα, δεν μπορεί να την αναχαιτίσει.
Οι κοινωνικές συνέπειες είναι απροσδιόριστες και απροσμέτρητες. Είναι μέσα στο κλίμα των έσχατων καιρών. Η ψυχολογία του άνεργου είναι κάτι που προκαλεί δέος. Δεν μπορεί να καταμετρηθεί, ούτε να καταγραφεί. Κάθε μέρα σχεδόν οι διαδηλώσεις διαφόρων κλάδων εργαζομένων και άνεργων, με το σύνθημα «θέλουμε δουλειά και όχι ανεργία». Μα ποιος μπορεί να δώσει εργασία;
Οι καρδιές στην ανεργία σκληρύνονται και τρέπονται στην παρανομία. Η πορνεία, τα ναρκωτικά, η επαναστατική δράση με μολότοφ, που ένας φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει, ταιριάζουν απόλυτα στην ψυχολογία του άνεργου.
Η παρανομία και η εγκληματικότητα έχουν τις ρίζες τους στην ανεργία. Και όταν ένας νέος μείνει αρκετό καιρό άνεργος, παθαίνει μια αναπηρία ψυχική και είναι αδύνατο πια να εργαστεί φυσικά και κάτω από τις γνωστές συνθήκες.
Τα στοιχεία των ανθρώπων των έσχατων καιρών, που αναφέρει ο απ. Παύλος στη Β΄ Τιμ.γ:1-9, περιέχουν μέσα τους σαν γενεσιουργό αιτία και την ανεργία. Η οικογένεια διαλύεται, τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους και γίνονται βορά της αμαρτίας και των παθών. Και ο κατάλογος δεν τελειώνει. Εξέλιξη, λοιπόν, και πρόοδος κάτω από τραγικές συνθήκες ανεργίας και εύκολη βορά εξτρεμιστικών και επαναστατικών στοιχείων συνθέτουν την εικόνα του τέλους.
Γιατί τα αναφέρουμε όλα αυτά, που λίγο - πολύ είναι σε κάποιους γνωστά; Πρώτα απ' όλα έχει ήδη μπει σ' αυτό το φαύλο κύκλο εδώ και καιρό ή χώρα μας. Δεν είναι κάτι μακρινό, που συμβαίνει σε κάποιους άλλους και εμείς το παρακολουθούμε με κατανόηση από τον καναπέ του σπιτιού μας. Είμαστε μέσα στο πρόβλημα, που ήδη έχει διψήφιο νούμερο και τραβάει προς τα επάνω.
Οι άνθρωποι θύματα της ανεργίας και οι οικογένειές τους υποφέρουν και μετασχηματίζονται σε σκληρά και επιθετικά μέλη της κοινωνίας. Και τούτο γιατί δεν φτωχαίνει όλος ο πληθυσμός ταυτόχρονα σε μια κοινωνία. Αυτό που συνήθως γίνεται λέγεται πόλωση.
Οι πλούσιοι, λίγοι μεν αλλά πλουσιότεροι, και οι πολλοί φτωχοί φτωχότεροι. Ανάμεσά τους υπάρχει ανταγωνισμός, ζήλια, φθόνος και αντιπαλότητα. Γι' αυτό σημειώνει τόσο εύστοχα στην επιστολή του στον Τιμόθεο ο Απ. Παύλος ότι οι άνθρωποι θα είναι φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάσφημοι, ...άσπλαχνοι, αδιάλλακτοι...
Τα ανάγλυφα αυτά σημεία των καιρών μας μοιάζουν με έναν παγκόσμιο άμβωνα, που τον έχει στήσει ο Κύριος επάνω στη Γη μας και μπορεί να γίνει αντιληπτός από τον καθένα, από όποια γωνιά της Γης κι αν βρίσκεται, για να καταλάβει αν θέλει το απλό και εύληπτο μήνυμά Του.
Το τι θα κάνει από κει και πέρα είναι προσωπικό, δικό του θέμα. Βρισκόμαστε προχωρημένα μέσα στις έσχατες ημέρες! Δεν είναι απλή κουβέντα, απλή διαπίστωση αυτή. Έχει προεκτάσεις και συνέπειες άμεσες και ορατές. Πιστεύω ότι ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που θα είναι και ο τελευταίος πόλεμος επάνω στη γη, θα πυροδοτηθεί από καθαρά οικονομικά αίτια. Δεν θα είναι ούτε πόλεμος γοήτρου, ούτε κατακτητικός.
Η ύφεση, το πετρέλαιο, η ανεργία, οι οικονομική μετανάστευση, ο εύρωστος Βορράς και ο στερημένος Νότος.... Όλα αυτά είναι τόσο εύφλεκτα, που μπορούν να οδηγήσουν σε ανάφλεξη κάθε στιγμή. Ποιο είναι το δικό μας μήνυμα, τι να κρατήσουμε εμείς, προς ποια κατεύθυνση να ετοιμάζουμε τις καρδιές μας;
- Πάντων το Τέλος πλησίασε (Α΄ Πέτρου δ:΄7)
- Η νύχτα προχώρησε (Ρωμαίους ιγ:12)
- Φόβος προσδοκίας επερχομένων δεινών (Λουκάς κα:26)
- Ας απορρίψουμε παν βάρος (Ρωμαίους ιγ:11)
Στα εδάφια αυτά δεν χρειάζονται ούτε σχόλια, ούτε επεξηγήσεις.
Χρειάζεται μόνο γνήσια καρδιά πίστης και άγια και καθαρή ζωή, αντάξια της αγάπης και της τόσο μεγάλης σωτηρίας του Ιησού Χριστού, για να καταξιωθούμε να Τον συναντήσουμε με δόξα στην Ουράνια Βασιλεία Του.