Η Βίβλος μας πληροφορεί στην Eβρ.ι:36, ότι «έχουμε ανάγκη υπομονής»
-γενικά βέβαια- ιδιαίτερα όμως όταν σοβαρά επιθυμούμε να «κάνουμε το θέλημα του
Θεού» στη ζωή μας. Όμως ποια είναι αυτή η υπομονή;
Γνωστή η ετυμολογία της λέξης,
φανερώνει έναν άνθρωπο που παρά την επιθυμία του, παραμένει κάτω από συνθήκες
όχι ευχάριστες ούτε επιθυμητές. Υπομονετικός, είναι ο άνθρωπος που ζει κάτω από
’να φορτίο ή που κουβαλώντας το, κατορθώνει να μη συντριφτεί κάτω από το
συνθλιπτικό του βάρος. Τέχνη τούτη, όχι εύκολη. Τοποθέτηση ζωής, σχεδόν
ακροβατική. Βίωμα, που φτάνει σε καταξίωμα, όταν ζήσει το «απορούμενοι, άλλ’
ούκ εξαπορούμενοι» του Παύλου στη Β’ Κορ.δ:8.
1. Η
απολυτότητα του τίτλου
Όμως ο τίτλος μας αναφέρεται σε
κάτι, που φτάνει τα όρια του υπερανθρώπινου. Δεν αρκείται στην ύπαρξη της
υπομονής, μιας δηλαδή αδιαμαρτύρητης παραμονής κάτω από το βαρύ φορτίο. Μας
ζητάει μέσα από τις συμπληγάδες της υπομονής, να βγάλουμε... νίκη και θρίαμβο.
Να κάνουμε δηλαδή βάθρο, το βάραθρο. Ενώ ο υπόλοιπος εαυτός μας στενάζει κάτω
από το φορτίο, το πνεύμα μας ν’ ανέβει πάνω σ’ αυτό κι από κει να διακηρύξει
το- «εν τη υπομονή υμών, κτήσεσθε τας ψυχάς υμών» (Λουκ.κα:19). Είναι αυτό
μπορετό! Αδίσταχτα, λέμε «παρ’ άνθρώποις τούτο είναι αδύνατον» (Ματθ.ιθ:26).
Και θα ’ταν ο τίτλος μας καθαρά ιδεαλιστικός, αν δεν υπήρχε το πρότυπο και ο
θείος εμπνευστής.
2. «Ο
Θεός της υπομονής»
Βασική γραμμή του χαρακτήρα του
Θεού, η υπομονή (Ρωμ.ιε:5). Μαζί με τη μακροθυμία Του, Τον κάνει ανεκτικό στην
ανθρώπινη ανταρσία και πρόκληση. Αν προσπαθούσαμε να Τον κατατάξουμε σ’ έναν
από τους τύπους που η ανθρώπινη ψυχολογία μας δίνει, οπωσδήποτε δεν θα
διαλέγαμε τον... παρορμητικό. Υπομένει (Εβρ.ιβ:3). «Δεν θέλει το θάνατο τού αμαρτωλού»
(Β’ Σαμ.ιδ:14). Μακροθυμεί τόσο, που συχνά «ο πλούτος της χρηστότητας και ανοχής
του να καταφρονείται» (Ρωμ.β:4) από πολλούς. Ο Θεός, υπομένει την ανθρώπινη αδιαφορία,
ανταρσία, πρόκληση, βλασφημία. Είναι, «ο Θεός της υπομονής».
3. «Ο
Χριστός υπέμεινεν σταυρόν»
Στη φράση τούτη της προς Εβρ.ιβ:2,
έχουμε σε μια μοναδική συμπύκνωση και αποφθεγματικότητα, όλο το λυτρωτικό έργο
του Χριστού. Το ρήμα του θαυμαστού τούτου εδαφίου, μας μεταφέρει κυριολεκτικά
στις σκηνές του εξιλαστήριου θανάτου του. Στο συνέδριο, με τους εμπαιγμούς και
την εξουθένωση. Στον Πιλάτο, με τη σκληρότητά του. Στον Ηρώδη, με την
κυνικότητά του. Στο πραιτόριο, με τα βασανιστήρια και τον εξευτελισμό. Στη via
dolorosa, με το επονείδιστο φορτίο του σταυρού. Στο Γολγοθά, με τα καρφιά, το
ξύδι, την πρόκληση, την εγκατάλειψη. Όλα, τα υπέμεινε. Κι αν η περιγραφή μου
τούτη είναι φτωχή, διάβασε τότε το μεσσιανικό Ψαλμό κβ:1-21. Το «η υπομονή
έργον τέλειον εχέτω» του Ιάκωβου α:4, έχει την πλήρη εφαρμογή του στον Κύριο
και το έργο του. Αυτός «υπέμεινε», δηλαδή έβαλε τους ώμους του κάτω από το
φορτίο των αμαρτιών μας, τις οποίες «βάσταξε στο σώμα του επί του ξύλου» (Α’ Πέτρ.β:24).
4. «H υπομονή
του Χριστού»
Σημείο λοιπόν πνευματικής
αναφοράς για τον πιστό, γίνεται η υπομονή του Χριστού. Προσεύχεται ο Παύλος για
τους Θεσσαλονικείς πιστούς, «ο Κύριος να κατευθύνει τις καρδιές τους... στην υπομονή
τού Χριστού» (Β’ Θες.γ:4). Εκτός λοιπόν από το έργο λύτρωσης, ολόκληρη η
επίγεια ζωή του Χριστού, είναι ένα υπόδειγμα και πρότυπο υπομονής. Τον τίτλο
«ΥΠΟΜΟΝΗ» με κεφαλαία γράμματα, αρμόζει να βάλουμε σε τόσα ευαγγελικά
περιστατικά, στα οποία πρωταγωνιστεί: Στη διδασκαλία Tου. Στη λυσσαλέα αντίθεση της
κατεστημένης θρησκείας. Στην σαρκικοφροσύνη των μαθητών Tου. Στην άρνηση του Πέτρου. Στην
προδοσία του Ιούδα. Παντού. Γι’ αυτό κι η προτροπή «συλλογίσθητε τον υπομείναντα
υπό των αμαρτωλών τοιαύτην αντιλογία» (Εβρ.ιβ:3). Έχετε πάντοτε - ιδιαίτερα
όταν οι περιστάσεις σας καλούν να «υπομένετε» - μπροστά σας το ένα και τέλειο
πρότυπο. Το Χριστό.
5. Η
σμίλη της υπομονής
Στάσου μπροστά στον Ερμή του
Πραξιτέλη ή τη Νίκη του Παιωνίου. Και σκέψου τι θα γινόταν, αν το κομμάτι του
μάρμαρου που κατέληξε σε μεγαλούργημα, ήταν... έμψυχο. Είχε ακροδέκτες πόνου,
όταν η σμίλη χωνόταν εδώ κι εκεί, ξανά και ξανά, στην ευαίσθητη σάρκα του.
Πόσος πόνος! Όμως... και πόση αναγκαιότητα !
Στάσου τώρα μπροστά στο «Θεό της
υπομονής», ενώ η σμίλη του είναι έτοιμη να χτυπήσει τη σάρκα σου, την
προβληματική συνεργασία, την αδύνατη συμβίωση, τον αβάσταχτο σταυρό, την οδύνη
για τον αμετανόητο οικείο, το σπαραγμό του «πάντες με εγκατέλειψαν» (Β’ Τιμ.δ:16),
τη θλίψη για την ασυντρόφευτη συζυγική συμβίωση κι άκουσε τις προτροπές:
• «καρποφορούν έν ύπομονή» — Λουκ.η:15.
• «εν τη υπομονή υμών, κτήσεσθε τας ψυχάς υμών» -Λουκ.κα:19.
• «εις παιδείαν υπομένετε» - Εβρ.ιβ:7.
• «η θλίψις κατεργάζεται υπομονήν» - Ρωμ.ε:3.
• «υγιαίνοντες... τη υπομονή» -Τίτ.β :2.
• «υπομονής έχετε χρείαν» - Εβρ.ι:36.
Άκουσε και-αν χρειαστεί-σκύψε το
κεφάλι σε συντριβή και προσευχή.
6. Υπομονή,
μέχρι τέλους
Ο Ιάκωβος (α:4), μας καλεί να
προσέξουμε μια ιδιοτυπία της υπομονής. Η προτροπή του «η δε υπομονή έργον τέλειον
εχέτω», υπονοεί ότι η υπομονή μοιάζει με το διαβήτη, που το μολυβένιο σκέλος
του περιγράφει έναν κύκλο. Αν περιγράφει τις 180 ή 280 ή 350 ή και 359 μοίρες
του και δεν κλείσει και τις 360 συναντώντας την άκρη από την οποία ξεκίνησε,
τον κύκλο δεν τον ολοκλήρωσε. Η υπομονή δεν αξιώθηκε να έχει «έργον τέλειον».
Πρόκειται για πτώση, ένα βήμα πριν τον τερματισμό. Πρόκειται για αποτίναξη του
φορτίου, έπειτα από το συνεπές «υπομένειν» κάποιων χρόνων, που φτιάξαν ίσως και
δεκαετίες. Ποια συνέχεια και συνέπεια, χρειάζεται το «έργον τής υπομονής»!..
7. Η
νίκη της υπομονής
Η υπομονή, δεν είναι ένας τομέας
της χριστιανικής ζωής. Είναι... η χριστιανική ζωή. Χθες, «είχες χρείαν
ύπομονής, για να κάμεις το θέλημα του Θεού» (Εβρ.ι:36). Σήμερα, ξανάχεις
«χρείαν υπομονής». Κι αύριο, επίσης θα 'χεις «χρείαν υπομονής», ίσως δε διπλής
από χθες και τριπλής από σήμερα. Οπλίσου λοιπόν μ’ αυτή. «Εδώ είναι ή υπομονή
και η πίστις των άγιων» (Αποκ.ιγ:10). Πού, εδώ!.. Δεν θα τη βρεις μέσα σου.
Πηγή της, «ο Θεός της υπομονής». Πρότυπο βιωματικό «ο υπομείνας σταυρόν»
Χριστός. Προνόμιό μας «αγαθοποιούντες και πάσχοντες να υπομένουμε» (Α’ Πέτρ.β:20). Στόχος μας, τούτη η θεόπεμπτη
υπομονή στην πνευματική μας πορεία να επιτελεί «έργον τέλειον».