Πώς ενισχύεται η καλή συμπεριφορά του
παιδιού.
1.
Πες καθαρά στο παιδί τι περιμένεις απ’ αυτό. Πολλές φορές τα παιδιά ενώ τα ίδια θέλουν, δεν μπορούν να
βελτιώσουν αρκετά τη συμπεριφορά τους, επειδή τους είναι αδύνατον να εντοπίσουν
που ακριβώς σφάλουν και ποιο είναι εκείνο που πρέπει να διορθώσουν. Αυτό παρατηρείται
πιο συχνά σε οικογένειες που οι γονείς χρησιμοποιούν το «μη» σχεδόν κάθε στιγμή.
Για
να μπορέσει το παιδί να βελτιωθεί, πρέπει πρώτα απ’ όλα να καταλάβει που
φταίει. Αν το κύριο πρόβλημά του είναι για παράδειγμα ότι θυμώνει εύκολα, δεν
είναι σωστό να το κατηγορήσουμε για όλα, τη στιγμή που είναι εργατικό,
προσεκτικό, και καθαρό. Αν πάλι στα μαθήματά του είναι απρόθυμο ή γενικά
δείχνει τεμπελιά, δεν είναι σωστό να το κατηγορήσουμε σαν άχρηστο και ανίκανο
εφόσον είναι υπομονετικό, συνεργάσιμο, πονετικό και ταπεινό.
Η
γενίκευση βλάπτει το παιδί, επειδή πρώτα απ’ όλα δημιουργεί σύγχυση μέσα του,
με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εντοπίσει τα σημεία που πρέπει να προσέξει.
Ακόμα δημιουργεί συναισθήματα μειονεκτικότητας που μπορεί να το κάνουν
αντιδραστικό σε σημείο να μην δέχεται συμβουλές ή παρατηρήσεις από κανένα.
2.
Ενίσχυσε τη βελτίωση της συμπεριφοράς του. Αφού πούμε στο παιδί καθαρά τί περιμένουμε απ’ αυτό, το επόμενο
βήμα είναι να το βοηθήσουμε να στη
βελτίωση της συμπεριφοράς του, ενισχύοντας την προσπάθειά του.
Όπως
οι μεγάλοι, έτσι και το παιδί θέλει, κατά βάθος, να συμπεριφέρεται στους
συνομήλικές του και στους μεγαλύτερους με τέτοιο τρόπο που να αρέσει. Αυτή την
εσωτερική ανάγκη του παιδιού μπορούμε να εκμεταλλευτούμε για τη βελτίωση του
τρόπου της ζωής του. Κάθε φορά που το παιδί κάνει κάτι καλό, να μην ξεχνάμε να
το συγχαίρουμε.
Ακόμα
κάθε τόσο μπορεί να γίνεται ένας απολογισμός και να σημειώνονται οι αποτυχίες
και οι επιτυχίες. Κι αν ακόμα το παιδί έχει πετύχει τα μισά. και σ’ αυτά όχι
απόλυτα, πάλι αξίζει να το συγχαρείτε. Αυτό θα το βοηθήσει να ξαναπροσπαθήσει,
για να φανεί συνεπής και στα υπόλοιπα. Δεν πρέπει ποτέ να δώσουμε την εντύπωση
στο παιδί ότι ανησυχούμε σοβαρά για την κατάστασή του. Αντίθετα θα πρέπει να
καταλαβαίνει ότι το εμπιστευόμαστε κι ότι είμαστε σίγουροι ότι σιγά - σιγά θα
προχωρήσει και θα υπερνικήσει τα αδύνατα σημεία του χαρακτήρα του.
Πρέπει
όμως να προσέξουμε να μην ξεφτίσει όλη αυτή η προσπάθεια μας, γιατί χρειάζεται αρκετός χρόνος για να
πετύχουμε κάτι καλό, επειδή η βελτίωση του χαρακτήρα έρχεται σιγά - σιγά.
3. Η
ενίσχυση πρέπει να είναι άμεση. Το
παιδί δεν έχει την υπομονή να περιμένει κάποια ανταμοιβή που θα έρθει στο
μέλλον, όπως δεν έχει το κουράγιο να συνεχίσει μια προσπάθεια για ένα μακρινό
σκοπό. Πρέπει λοιπόν να παρεμβάλλονται ενδιάμεσες ενισχύσεις και κίνητρα για να
μπορέσει να συνεχίσει την προσπάθειά του.
4. Η
αμοιβή πρέπει να είναι προσωπική και καλύτερα όχι υλική. Όταν η προσπάθεια είναι συλλογική και γίνεται
από μια ομάδα παιδιών ή από όλα τα παιδιά μιας οικογένειας, τότε η αμοιβή
μπορεί να είναι ομαδική. Και σ’ αυτές τις περιπτώσεις όμως, όπως και σ’ όλες
τις άλλες, η αμοιβή είναι προτιμότερο να είναι προσωπική.
Όταν
η αμοιβή δίνεται ξεχωριστά στο κάθε παιδί, τότε εκτιμάται πολύ περισσότερο απ’
ότι αν είχε δοθεί σαν ομαδική.
Εκείνο
που πρέπει να ξεκαθαριστεί είναι ότι η αμοιβή δεν είναι απαραίτητο να είναι
υλική, για να μην φτάσουμε σε άσχημες, εμπορικού τύπου, συναλλαγές.
Είναι κάποιες αλήθειες, που καλά θα ήταν να
τις πρόσεχαν τα παιδιά και οι νέοι:
Οι
γονείς σας έφεραν στη ζωή, αλλά δεν μπορούν να τη ζήσουν για σας.
Οφείλουν:
- Να σας διδάξουν όσα πρέπει, αλλά δεν μπορούν να σας κάνουν να τα μάθετε.
- Να σας διδάξουν να διακρίνετε το καλό απ’ το κακό, αλλά δεν μπορούν ν’ αποφασίσουν για σας τί θα διαλέξετε.
- Να σας αγαπούν, αλλά δεν μπορούν να σας κάνουν να το αναγνωρίσετε.
- Να σας διδάξουν το σεβασμό, αλλά δεν μπορούν να σας πιέσουν να σέβεστε.
- Να σας διδάξουν να είστε φιλικοί, αλλά δεν μπορούν να φέρονται φιλικά για λογαριασμό σας.
- Να σας διδάξουν την ηθική, αλλά δεν μπορούν να σας κρατήσουν ηθικά καθαρούς.
- Να σας μιλήσουν για υψηλούς σκοπούς, αλλά δεν μπορούν να τους επιδιώξουν για σας.
- Να σας διδάξουν καλοσύνη, αλλά δεν μπορούν να σας κάνουν να γίνετε καλοί.
- Να επιστήσουν την προσοχή σας για τις συνέπειες της αμαρτίας, αλλά δεν μπορούν να της αντισταθούν για λογαριασμό σας.
- Να προσεύχονται για σας, αλλά είναι προσωπική ευθύνη κι εκλογή ν’ ακολουθήσετε τον Ιησού.
Τι θα ήθελα να θυμούνται τα παιδιά μου
για την οικογένειά μας.
- Ότι ο πατέρας τους και η μητέρα τους αγαπούσαν ο ένας τον άλλο.
- Ότι ήμασταν μια ευτυχισμένη οικογένεια, κι όλοι συνέβαλαν στη διατήρηση αυτής της ευτυχίας.
- Ότι στο κάθε παιδί δόθηκε η ευκαιρία ν’ αναπτύξει την προσωπικότητά του.
- Ότι τα προσωπικά αντικείμενα του κάθε παιδιού ήταν σεβαστά αν ήταν φυλαγμένα στη σωστή θέση.
- Ότι τα βιβλία στο σπίτι ήταν για να διαβάζονται, και κανένα απ’ αυτά δεν ήταν κλειδωμένο σε κομοδίνο ή κάπου αλλού επειδή ήταν ακατάλληλου περιεχομένου.
- Ότι όλοι μέσα στην οικογένεια λέγανε μόνο αλήθεια.
- Ότι ο πατέρας και η μητέρα αγαπούσαν το Θεό κι ότι μετάδωσαν αυτή την αγάπη στα παιδιά τους.
