Α. Η
ΠΡΟΔΟΣΙΑ.
Ο
Ιούδας ο Ισκαριώτης ήταν ένας απ’ τους 12 μαθητές. Ο πατέρας του ήταν ο Σίμων ο
Ισκαριώτης. Τα κίνητρα για ν’ ακολουθήσει το Χριστό φαίνεται πως ήταν
συμφεροντολογικά κι ότι περίμενε να κερδίσει κοσμικά προνόμια όταν
εγκαθιδρυόταν η βασιλεία του Κυρίου.
Όταν μελετάμε το χαρακτήρα του,
παραξενευόμαστε που ήταν ένας απ’ τους δώδεκα:
- Ήταν άπληστος για το κέρδος κι επιθυμούσε να αποκτήσει χρήματα (Ματθ.κs:14-15).
- Ήταν υποκριτής (Ιωάν.ιβ:5-6)
- Ήταν κλέφτης (Ιωάν.ιβ:6)
- Ήταν ένοχος προδοσίας (Μάρκ.ιδ:10, Λουκ.κβ:47-48)
Παρ’ όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, πρέπει
επίσης να λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι ο Ιούδας ένιωσε πραγματικά ένοχος
(Ματθ.κζ:3-4). Αυτό μας δείχνει ότι δεν ήταν τελείως κακός.
Τελειώνοντας, μπορούμε ν’ αναφέρουμε τον
τίτλο που έδωσε ο Κύριός μας στον Ιούδα.
“Οτε ήμην μετ’ αυτών εν τω κόσμω, εγώ εφύλαττον αυτούς εν τω ονόματί σου. Εκείνους τους οποίους μοι έδωκας εφύλαξα, και
ουδείς εξ’ αυτών απωλέσθη, ειμή ο υιός της απωλείας, διά να πληρωθή η γραφή” (Ιωάν.ιζ:12)
Ο τίτλος αυτός “υιός της απωλείας” έχει δοθεί και στον αντίχριστο που είναι να
αποκαλυφθεί (Β’ Θεσ.β:3). Αυτός ο τίτλος κυριολεκτικά σημαίνει, “ο άνθρωπος που
είναι προορισμένος να χαθεί μ’ αιώνια καταδίκη”. Έχει ιδιαίτερη σημασία που
δίνεται για τον Ιούδα και τον αντίχριστο, γιατί αποκαλύπτει τον φρικτό
προορισμό και των δύο που έχει αποφασιστεί απ’ το Θεό.
Β. Η
ΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ
Ο Ιούδας ήταν γεμάτος κατάκριση όταν η
Μαρία έχρισε τα πόδια του Ιησού με το πανάκριβο άρωμα. (Ιωάν.ιβ:1-8). Πίστευε ότι αυτό που έκανε η Μαρία ήταν
μεγάλη σπατάλη. Ο Ιησούς υπερασπίστηκε τη Μαρία κι επιτίμησε τον Ιούδα για την
κρίση του. Χωρίς αμφιβολία, ο Ιούδας είχε ήδη σχεδιάσει να πουλήσει τον Ιησού
στους εχθρούς Του για να κερδίσει περισσότερα χρήματα. Αυτός ο έλεγχος απ’ τον
Κύριο προφανώς τον παρακίνησε περισσότερο. Δεν θα ανέβαλε άλλο την απαίσια
πράξη του.
Ενώ το δείπνο συνεχιζόταν ακόμα, οι
αρχιερείς του Συνεδρίου συγκεντρώθηκαν στο παλάτι του Καϊάφα για να σχεδιάσουν
πώς θα μπορούσαν να σκοτώσουν τον Ιησού. Ο Ιούδας έφυγε απ’ το δείπνο κι ήρθε
στο παλάτι, όπου έφτασε την κατάλληλη στιγμή. Οι καρδιές αυτών των πολιτικοθρησκευτικών
αρχηγών ήταν γεμάτες με σκοτεινή χαρά όταν έμαθαν ότι ένας απ’ τους δώδεκα θα
παράδινε τον Ιησού στα χέρια τους.
Γ. Η
ΤΙΜΗ ΕΝΟΣ ΔΟΥΛΟΥ
Ο Ιούδας συμφώνησε γρήγορα με τους
αρχιερείς, αν και σίγουρα απογοητεύτηκε με ό,τι του πρόσφεραν. Απ’ ότι
φαίνεται, η ενοχή που είχε για την προδοσία που ήξερε πως διέπραττε τον έκανε
να ενεργεί με βιασύνη. Το ποσό που συμφώνησαν ήταν η τιμή ενός δούλου, τριάντα
αργύρια (ασημένια νομίσματα). Κατά προσέγγιση, το ποσό αυτό είναι ίσο με 10 €.
Είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς ο Ιούδας μπόρεσε να πουλήσει τον Κύριο για ένα
τόσο μικρό ποσό.
Δ. Η
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ
Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στο δείπνο
στη Βηθανία και το τελευταίο δείπνο, ο Ιούδας, όπως φαίνεται, είχε αποκρύψει
την προδοσία του. Ωστόσο, στο δείπνο ο Ιησούς φανέρωσε ότι ήξερε αυτό το γεγονός,
λέγοντας, “Εις εξ υμών θέλει με
παραδώσει”. Ο Ιησούς έδειξε ότι ήξερε ποιος είναι ο προδότης βουτώντας μία
μπουκιά στο ζωμό, δίνοντάς το στον Ιούδα και λέγοντάς του, “Ο,τι κάμνεις, κάμε ταχύτερον”. Είναι αδύνατο να κρύψουμε οποιαδήποτε
λανθασμένη πράξη μας απ’ τον Κύριό μας. Αυτός ξέρει κάθε αμαρτία μας, μικρή ή
μεγάλη.
“Εισήλθεν
εις εκείνον ο Σατανάς” (Ιωάν. ιγ:27). Κάποιοι έχουν
προσπαθήσει ν’ αποδείξουν απ’ αυτή τη δήλωση, σ’ αυτό το σημείο ότι ο Ιούδας
έγινε ο ίδιος ο διάβολος ενσαρκωμένος.
Ωστόσο, αυτό είναι πολύ αμφίβολο. Όπως φαίνεται, αυτό σημαίνει ότι ο
Σατανάς πήρε τον πλήρη έλεγχο μέσα του. Με τον ίδιο τρόπο και σήμερα ο Σατανάς
μπαίνει μέσα στους ανθρώπους κι ελέγχει πλήρως τη ζωή τους. Η ψυχή του Ιούδα
που ήταν μαθητής του Χριστού για τρία χρόνια, τώρα είχε πλήρως καταληφθεί στο
να εκτελεί το θέλημα του Σατανά.
Ε.
ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΜΕ ΕΝΑ ΦΙΛΙ
Ο Ιούδας ήξερε τις συνήθειες του Κυρίου. Ήξερε
ότι, αναμφίβολα, θα Τον έβρισκε στη Γεθσημανή να προσεύχεται. Αυτό δείχνει πόσο
χαμηλά είχε πέσει ο Ιούδας που σκόπευε να προδώσει τον Ιησού στο μέρος της
κρυφής προσευχής Του. Αυτό προσχεδιάστηκε επίτηδες ώστε να Τον συλλάβουν σ’ ένα
ήσυχο μέρος μέσα στη νύχτα, για να αποφύγουν την δημόσια αναταραχή.
Ο Ιούδας οδήγησε τους στρατιώτες στον κήπο
και μετά τους έδειξε ποιος ήταν μ’ ένα σημείο που ήταν προσυμφωνημένο. Αυτό το
σημείο ήταν ένα φιλί, το οποίο, πιθανά, ήταν ο συνηθισμένος χαιρετισμός ανάμεσα
στους μαθητές. Η πράξη αυτή της προδοσίας φανερώνει, μία ακόμα φορά, την μεγάλη
πτώση του Ιούδα.
ΣΤ. Η
ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ
Η πραγματική τιμή της προδοσίας δεν είχε
πληρωθεί ακόμη. Δεν ήταν τα τριάντα αργύρια, αλλά η τιμή που θα πλήρωνε ο
Ιούδας. Μέσα στην αναταραχή εκείνης της νύχτας, δεν ξέρουμε τι έκανε ο Ιούδας
μετά την προδοσία. Ωστόσο, σύντομα ήρθε η φρικτή συναίσθηση της ενοχής, των
τύψεων και της ντροπής που ακολουθούν πάντοτε τέτοιες πράξεις κακίας και ντροπής.
Ο Ιούδας κυριεύτηκε από κατάκριση. Μετανόησε και προσπάθησε να επανορθώσει.
Γύρισε πίσω τα τριάντα αργύρια στους αρχιερείς κι ομολόγησε την αμαρτία του.
Αρνήθηκαν να δεχτούν οποιαδήποτε ευθύνη για την πράξη του κι ο Ιούδας πέταξε τα
αργύρια στο δάπεδο του ναού. Ο Ιούδας μετά βγήκε έξω κι αυτοκτόνησε, κρεμώντας
τον εαυτό του.
Οι ιερείς αγόρασαν τον αγρό του κεραμέα με
τα χρήματα, τον οποίο χρησιμοποιούσαν σαν νεκροταφείο για τους ξένους έξω απ’
την πόλη. Μάλλον, σ’ αυτό τον αγρό αυτοκτόνησε ο Ιούδας κι αυτή ήταν διπλή
υπόμνηση της προδοσίας. Ονομάστηκε, Ακελδαμά ή αγρός αίματος (Ματθ.κζ:3-10,
Πράξ.α:18-19). Οι επόμενες λέξεις συνοψίζουν την τραγική ζωή του Ιούδα κι έχουν
τρομερό νόημα, “Διά να απέλθη εις τον τόπον αυτού” (Πράξ.α:25).
ΙΟΥΔΑΣ
Η πιο τραγική μορφή
του θείου δράματος
Κάποια μέρα ένα αγόρι γεννήθηκε στην πόλη
Κηριώθ. Οι γονείς του το ονόμασαν “Δοξολογία” (Ιούδα). Πολλά χρόνια αργότερα, ο
Κύριος Ιησούς κάλεσε το ανδρωμένο πια παιδί, τον Ιούδα τον Ισκαριώτη, να γίνει
δικός Του απόστολος. Ήταν ο μόνος απ’ τους μαθητές που κατάγονταν από την Ιουδαία-οι
υπόλοιποι ήταν όλοι Γαλιλαίοι-κι ίσως εξαιτίας του γνωστού ταλέντου των
Ιουδαίων στα οικονομικά, ανέλαβε τη διαχείριση του κοινού ταμείου των μαθητών.
Είναι καλό βέβαια να ανατίθενται ανάλογα
καθήκοντα σ’ εκείνον που έχει την κλίση προς αυτά, όμως είναι το ίδιο αλήθεια
πως και οι πειρασμοί μας έρχονται συνήθως απ’ το χώρο που αγαπάμε και μας απασχολεί
περισσότερο. Έτσι, η πρώτη-και ίσως η μοναδική άλλη-μελανή σελίδα στην ιστορία
του Ιούδα, αναφέρεται στο ότι έκλεβε από τα χρήματα που του είχαν εμπιστευτεί
να φυλάει. Πριν γίνει μια εξωτερική αμαρτία, μια ρίζα της προϋπάρχει πάντοτε.
Είναι από μια βρόμικη καρδιά που ξεχειλίζει η αμαρτία, είτε μικρή είναι αυτή είτε
τόσο μεγάλη ώστε να πει ο Κύριος: καλόν
ήτο εις τον άνθρωπον εκείνον, αν δεν ήθελε γεννηθή (Ματθ.κς:24)
Μια επιπόλαιη ανάγνωση της ιστορίας του
Ιούδα τοποθετεί την αρχή των προδοτικών του ενεργειών λίγο πριν τη νύχτα της
Γεθσημανής. Η αλήθεια όμως είναι
διαφορετική. Δεν ήταν την ώρα του τελευταίου δείπνου, που έγινε πρώτη φορά
λόγος για τον προδότη, μα αρκετά πριν, όταν ο Ιησούς υποσχέθηκε στο πλήθος ότι
επρόκειτο να παραδώσει τη ζωή και το σώμα Του υπέρ της ζωής του κόσμου (Ιωαν.ς:51). Στο ίδιο κεφάλαιο, στο εδάφιο
64 πληροφορούμαστε ότι: ήξευρεν εξ αρχής
ο Ιησούς, τίνες είναι οι μη πιστεύοντες, και τις είναι ο μέλλων να παραδώση
αυτόν και λίγο παρακάτω, στο εδάφιο 70 αποκαλύπτει: δεν εξέλεξα εγώ εσάς τους δώδεκα, και εις από σας είναι διάβολος;
για να προσθέσει ο ευαγγελιστής: έλεγε δε
τον Ιούδαν του Σίμωνος τον Ισκαριώτην διότι ούτος, είς ων εκ των δώδεκα, έμελλε
να παραδώση αυτόν.
Ήταν άραγε τα λόγια του Κυρίου για τον άρτο
της ζωής που προμηνούσε το θυσιαστικό Του θάνατο, που άκουσε ο Ιούδας, ή επειδή
είδε το Χριστό ν’ αρνείται ν’ ανακηρυχτεί βασιλιάς απ’ το λαό κι έφυγε στο όρος,
(Ιωαν.ς:15) που απογοήτευσαν τον Ιούδα; Ποιος μπορεί να το ξέρει; Πάντως, όταν
λίγες μόνο μέρες πριν τη σταύρωση, η Μαρία άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού,
ο Ιούδας αντέδρασε κι αμέσως υπολόγισε
την αξία του αρώματος που “χάθηκε”, το οποίο κι εκτίμησε στο αντίστοιχο
της αμοιβής για δουλειά 300 ημερών-ένα δηνάριο ήταν το ημερομίσθιο εκείνη την
εποχή. Ήταν τόσο υλιστής που δεν μπορούσε να καταλάβει την ομορφιά της τιμητικής
πράξης. Ποτέ δεν κατάλαβε ότι μερικά πράγματα είναι τόσο ιερά που είναι αδύνατον
να εκτιμηθούν με χρήματα.
Πόσο διαφορετική η στάση των καρδιών! Η
Μαρία πρόσφερε στον Κύριο προκαταβολικά, χωρίς να το ξέρει, μύρο για τον
επικείμενο ενταφιασμό Του, που σύμφωνα με του Ιούδα την εκτίμηση, κόστιζε 300
αργύρια. Αντίθετα εκείνος, συνειδητά προετοίμαζε αυτό το θάνατο, όχι μόνο, μα
και τη ζωή του δασκάλου του την εκτίμησε όχι παραπάνω από 30 αργύρια, όσο περίπου
αγόραζε κανείς ένα δούλο!....
Όταν είδε ότι τα πράγματα ακολουθούσαν ένα
διαφορετικό δρόμο απ’ τα δικά του σχέδια, όλα μέσα του άλλαξαν. Όπως σημειώνει
ο Ματθαίος τότε υπήγεν εις των δώδεκα, ο λεγόμενος Ιούδας
Ισκαριώτης, προς τους αρχιερείς, και είπε, Τί θέλετε να μοι δώσητε, και
εγώ θέλω σας παραδώσει αυτόν; Και εκείνοι έδωκαν εις αυτόν τριάκοντα αργύρια. Και
από τότε εζήτει ευκαιρίαν διά να παραδώση αυτόν (Ματθ.κς:14-16).
Αιώνες πριν ο Ζαχαρίας έγραψε την παρακάτω
προφητεία: Εάν σας φαίνηται καλόν, δότε
μοι τον μισθόν μου ει δε μη , αρνηθήτε αυτόν. Και έστησαν τον μισθόν μου τριάκοντα
αργύρια (Ζαχ.ια:12).
Κι ενώ όλα αυτά ήταν γνωστά στον Ιούδα και
στον Κύριο, οι περιγραφές των ευαγγελιστών ξεδιπλώνουν ακόμα πιο δραματικές
σκηνές του θείου πάθους. Μόλις τα πόδια τα ακάθαρτα πλύθηκαν από τα άγια χέρια
του Κυρίου-ακόμα και τα πόδια του προδότη-ο Κύριος αποκαλύπτει την επόμενη
πτυχή των γεγονότων: ο τρώγων μετ’ εμού
τον άρτον, εσήκωσεν επ’ εμέ την πτέρναν αυτού για να προσθέσει λίγο μετά
πως εις εξ υμών θέλει με παραδώσει (Ιωαν.ιγ:18,21). Αναστατωμένοι οι μαθητές κοιτούσαν ο
ένας τον άλλο προσπαθώντας να διακρίνουν ποιος μπορούσε να είναι ο δράστης.
Μπροστά στον Άγιο Κύριο είναι αδύνατο κανείς να είναι σίγουρος ακόμη και για τη
δική του την ακεραιότητα. Όμως το ίδιο ερώτημα έκανε κι ο Ιούδας! Ποιο μέτρο
υποκρισίας χρειαζόταν εκείνη την ώρα, είναι αδύνατο να υπολογιστεί.
Η ώρα περνούσε, ο Κύριος ήταν έτοιμος για
ό,τι θα ακολουθούσε. Είτε σε μια έσχατη προσπάθεια αφύπνισης του πεσμένου
μαθητή είτε σαν σημάδι για να ξεκινήσει η επόμενη πράξη, βουτάει ένα κομμάτι
ψωμί στο πιάτο και το δίνει στον Ιούδα, υποδείχνοντας με τον τρόπο αυτό τον
προδότη και προστάζοντάς τον ό,τι
κάμνεις, κάμε ταχύτερον.
Αλλά εδώ έχουμε ακόμη μια τραγική
λεπτομέρεια της σκηνής: ο προδότης αποκαλύπτεται, ο Σατανάς μπαίνει για τα καλά
μέσα του, κι όμως-όπως ομολογεί ο Ιωάννης-τούτο
ουδείς των καθημένων ενόησε προς τι είπε προς αυτόν (ιγ:28). Νόμιζαν πως πάει ν’ αγοράσει, όμως
εκείνος πήγαινε να πουλήσει. Δεν πήγαινε να υπηρετήσει τους φτωχούς αλλά να
πλουτίσει την τσέπη του. Και ήταν νύχτα
προσθέτει ο Ιωάννης.
Ίσως ήταν ανακούφιση για τον Ιούδα αυτή η
απομάκρυνση από Εκείνον που είναι το φώς το αληθινό. Όποιος κάνει την αμαρτία
αγαπά το σκοτάδι, λέει η γραφή, όμως το σκοτάδι δε βοηθάει τα πράγματα.
Αντίθετα, το σκότος τυφλώνει τους οφθαλμούς
αυτού (Α’Ιωαν.β:12).
Η συνέχεια της ιστορίας είναι γνωστή. Καλόν ήτο εις τον άνθρωπον εκείνον, αν δεν
ήθελε γεννηθή, είχε πει ο Χριστός. Ο μαθητής και απόστολος του Χριστού
πραγματοποίησε στο πλήρες το σχέδιό του. Όμως ούτε ο συνεταιρισμός του με τους
αρχιερείς, ούτε το ασήμι στο πουγκί του, δεν μπόρεσαν να ομορφύνουν το κακό. Τα
φίδια του συνειδησιακού ελέγχου τον κυνηγούσαν. Το αθώο αίμα πύρωνε στα χέρια
του τα νομίσματα. Τώρα, ο απ’ αρχής
ανθρωποκτόνος, του έδειχνε τη μοναδική λύση, την αυτοκτονία. Κι αυτό έκανε!
Οι “Ιούδες” δεν έπαψαν να υπάρχουν στους
αιώνες που πέρασαν. Άνθρωποι ευσεβοφανείς, όπως ο Ισκαριώτης, πλησιάζουν το λαό
του Θεού, ανακατεύονται μαζί του κι ακόμα προωθούνται σε θέσεις προβολής και
εξουσίας. Χαίρονται στις θαυματουργίες και στους εξορκισμούς των δαιμόνων,
καμιά φορά θυμούνται και τους φτωχούς,
όμως θεός αυτών είναι η κοιλία. Γι’ αυτούς ο Ιησούς δεν είναι ο Κύριος παρά
μόνο ο Ραβί.
Άραγε οι παρακαθήμενοι στο τραπέζι της
σημερινής εκκλησίας εννοούν τον κίνδυνο; Η εκκλησιαστική ιστορία είναι γεμάτη από
δείγματα αυτού του είδους. Άνθρωποι υλιστές, εγωκεντρικοί, φιλοχρήματοι,
φιλόδοξοι, προδότες αρχών και προσώπων. Ο Θεός μόνος γνωρίζει νεφρούς και καρδίας. Αρκετό θα ήταν σ’
εμάς αν, τουλάχιστον, ταπεινωνόμασταν ώστε να ρωτήσουμε τον συνεχώς προδιδόμενο
Κύριο:
Μήπως εγώ είμαι Κύριε
