Είναι άραγε οι κήρυκες/δάσκαλοι μιας εκκλησίας «προφήτες»
όπως ακούγεται να λέγεται;
Λένε, ότι σήμερα,
προφήτης είναι όποιος κηρύττει ή διδάσκει στην εκκλησία, και αυτό επειδή στην
Παλαιά Διαθήκη ήταν ο προφήτης αυτός που δίδασκε το λαό. Κι όμως, το ότι
δίδασκε ο προφήτης στην Π.Δ., δεν κάνει τον όποιο κήρυκα στην Κ.Δ., προφήτη,
ασχέτως αν μπορεί σήμερα ένας δάσκαλος/κήρυκας να έχει και χάρισμα
προφητείας, ή ένας προφήτης να έχει και χάρισμα διδασκαλίας. Αυτά βέβαια,
δηλαδή αν έχει κάποιος χάρισμα διδασκαλίας ή προφητείας, πρέπει να αποδειχτούν.
Το «Ό,τι δηλώσεις, είσαι», δεν ισχύει και αυτό είναι κάτι που μερικοί πρέπει να
καταλάβουν.Πέρα όμως από το μη
λογικό της υπόθεσης, θα δούμε φυσικά τι έχει να διδάξει η Γραφή σχετικά. Όπως
θα δούμε, χωρίς καμία άλλη εξωτερική πηγή («πατέρες», θεολόγοι,
Βιβλικές/θεολογικές σχολές, κτλ.), είναι
λάθος να θεωρεί κανείς τον εαυτό του προφήτη μόνο και μόνο επειδή
κηρύττει/διδάσκει (ασχέτως τον σκοπό).
ΕΝΣΤΑΣΗ: «Το Β’ Πέτ.β:1 φανερώνει εμμέσως ότι ο προφήτης και ο
δάσκαλος ήταν τότε συνώνυμα πράγματα, καθώς αυτά τα δύο παραλληλίζονται εκεί».
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ας δούμε πρώτα το εδάφιο:
Β’ Πέτ.β:1 Υπήρξαν όμως και ψευδοπροφήται μεταξύ
του λαού, καθώς και μεταξύ σας θέλουσιν είσθαι ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες θέλουσι
παρεισάξει αιρέσεις απωλείας, αρνούμενοι και τον αγοράσαντα αυτούς δεσπότην,
επισύροντες εις εαυτούς ταχείαν απώλειαν·
Σχόλιο: Αν στο
μυαλό του Πέτρου, ο ψευδοπροφήτης και ο ψευδοδιδάσκαλος ήταν το ίδιο πράγμα,
τότε γιατί να μην έλεγε:
«Υπήρξαν όμως και ψευδοπροφήται μεταξύ του λαού, καθώς
και μεταξύ σας θέλουσιν είσθαι ψευδοδιδάσκαλοι ψευδοπροφήται, οίτινες θέλουσι παρεισάξει αιρέσεις απωλείας,
αρνούμενοι και τον αγοράσαντα αυτούς δεσπότην, επισύροντες εις εαυτούς ταχείαν
απώλειαν»
Γιατί αντιθέτως αλλάζει
λέξη μιλώντας για «ψευδοδιδασκάλους», ενώ δεν θα το περίμενε κανείς; Για τον
απλούστατο λόγο ότι… άλλο ήθελε να πει, επειδή άλλο είχε στον νου του! Αν ήθελε
να πει το ίδιο, ή θα παρέλειπε τη δεύτερη φορά τη λέξη «ψευδοδιδάσκαλοι», ή
στην θέση αυτής, θα έγραφε «ψευδοπροφήτες». Η προτεραιότητα στην σκέψη του
εκείνη την στιγμή ήταν να πει ότι και οι
δύο, βρισκόντουσαν μεταξύ του «λαού» (φυσικό και πνευματικό).
Το «καθώς και» σκοπό
είχε να δώσει έμφαση ότι όπως και οι ψευδοπροφήτες στο παρελθόν έτσι και οι
ψευδοδιδάσκαλοι στο μέλλον, θα προκύψουν
και μεταξύ των πιστών! Το δε κοινό σημείο τους, ήταν φυσικά το
ψεύτικο. Στην πρώτη περίπτωση οι ψεύτικες προφητείες, στην δεύτερη, οι ψεύτικες
διδασκαλίες.
Στο μυαλό λοιπόν του
Πέτρου, οι «ψευδοδιδάσκαλοι» συνδέονται καθαρά με διδαχή. Αυτό το βλέπουμε
επειδή λέει για αυτούς: «...οίτινες
θέλουσι παρεισάξει αιρέσεις απωλείας, αρνούμενοι και τον αγοράσαντα αυτούς
δεσπότην, επισύροντες εις εαυτούς ταχείαν απώλειαν».
Σε καμία περίπτωση δεν
θεωρεί ο Πέτρος ότι ο προφήτης (ψευδοπροφήτης) και ο δάσκαλος (ψευδοδιδάσκαλος)
ήταν το ίδιο, κάτι αντι-Βιβλικό και μη λογικό.
Έχοντας ξεκαθαρίσει τα
πιο πάνω, ας δούμε τα δεδομένα που απαντούν τόσο δυνατά «υπέρ της αληθείας»,
στο ερώτημα του θέματός μας.
Είναι γεγονός, ότι
ξεκάθαρα διαχωρίζεται λεκτικά
στην ίδια περικοπή, μάλιστα αρκετές φορές στην ίδια πρόταση (!),
ο «προφήτης» από τον «διδάσκαλο»:
Πράξ.ιγ:1 Ήσαν δε εν Αντιοχεία εν τη υπαρχούση
εκκλησία προφήταί τινές και διδάσκαλοι, ο Βαρνάβας και Συμεών ο
καλούμενος Νίγερ, και Λούκιος ο Κυρηναίος, και Μαναήν ο συνανατραφείς μετά του
Ηρώδου του τετράρχου, και ο Σαύλος.
Β’ Πέτ.β:1 Υπήρξαν όμως και ψευδοπροφήται μεταξύ
του λαού, καθώς και μεταξύ σας θέλουσιν είσθαι ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες
θέλουσι παρεισάξει αιρέσεις απωλείας, αρνούμενοι και τον αγοράσαντα αυτούς
δεσπότην, επισύροντες εις εαυτούς ταχείαν απώλειαν·
Ρωμ.ιβ:4-8 Διότι καθώς έχομεν εν ενί σώματι μέλη πολλά,
πάντα δε τα μέλη δεν έχουσι το αυτό έργον, 5 ούτω και ημείς οι πολλοί εν
σώμα είμεθα εν Χριστώ, ο δε καθείς μέλη αλλήλων. 6 Έχοντες δε χαρίσματα
διάφορα κατά την δοθείσαν εις ημάς χάριν, είτε
προφητείαν, ας προφητεύωμεν κατά την αναλογίαν της πίστεως, 7 είτε
διακονίαν, ας καταγινώμεθα εις την διακονίαν, είτε διδάσκει τις, ας καταγίνηται εις την διδασκαλίαν,
8 είτε προτρέπει τις, εις την προτροπήν·
ο μεταδίδων, ας μεταδίδη εν απλότητι, ο προϊστάμενος ας προΐσταται μετ'
επιμελείας, ο ελεών ας ελεή εν ιλαρότητι.
Α’Κορ.ιδ:24-26 Αλλ' εάν
πάντες προφητεύωσιν, εισέλθη δε τις άπιστος η ιδιώτης, ελέγχεται υπό πάντων,
ανακρίνεται υπό πάντων, 25 και ούτω τα
κρυπτά της καρδίας αυτού γίνονται φανερά· και ούτω πεσών κατά πρόσωπον θέλει
προσκυνήσει τον Θεόν, κηρύττων ότι ο Θεός είναι τωόντι εν μέσω υμών. 26 Τι
πρέπει λοιπόν, αδελφοί; Όταν συνέρχησθε, έκαστος υμών ψαλμόν έχει, διδαχήν έχει, γλώσσαν έχει, αποκάλυψιν έχει, ερμηνείαν έχει· πάντα
ας γίνωνται προς οικοδομήν.
Αν και θεωρώ ότι
εννοείται, θα πει κανείς: «Που ξέρεις ότι λέγοντας αποκάλυψιν εδώ εννοεί προφητεία»; Τα αμέσως επόμενα εδάφια το
ξεκαθαρίζουν:
27-32 Εάν τις λαλή γλώσσαν
αγνώριστον, ας κάμωσι τούτο ανά δύο ή το περισσότερον ανά τρεις και εκ
διαδοχής, και εις ας διερμηνεύη· 28
αλλ' εάν δεν ήναι διερμηνευτής, ας σιωπά εν τη εκκλησία, ας λαλή δε προς
εαυτόν και προς τον Θεόν. 29 Προφήται δε ας λαλώσι δύο ή
τρεις, και οι άλλοι ας διακρίνωσιν· 30
εάν δε έλθη αποκάλυψις
εις άλλον καθήμενον, ο πρώτος ας σιωπά. 31
Διότι δύνασθε ο εις μετά τον
άλλον να προφητεύητε πάντες,
διά να μανθάνωσι πάντες και πάντες να παρηγορώνται· 32 και τα
πνεύματα των προφητών υποτάσσονται εις τους προφήτας·
Όμως, ας διακρίνουμε εδώ
και κάποια άλλα σημεία, εξίσου χρήσιμα:
α) Βλέπουμε εδώ τον
προφήτη και τις προφητείες του να είναι το μέσο να λαμβάνουν και να μαθαίνουν
οι πιστοί Θεϊκές αποκαλύψεις, ταυτόχρονα δε να «παρηγορούνται» (εδ.31).
β) Όμως, αυτού του
είδους της - θα λέγαμε - διδαχής
«αποκαλύψεων» (εδ.30) είναι προφανώς άλλη από αυτή της απλής «διδαχής», καθώς οι δύο λέξεις/έννοιες («διδαχή» και
«αποκάλυψη») διαχωρίζονται.
Ας το διακρίνουμε αυτό
στην συνέχεια, αφού τώρα ενώσουμε τις
δύο περικοπές (για συντομία από το εδ.26 και μετά).
Δείτε τις διακρίσεις που
κάνει ο απόστολος στην σκέψη του:
26 Τι πρέπει λοιπόν, αδελφοί; Όταν συνέρχησθε, έκαστος υμών ψαλμόν
έχει, διδαχήν έχει, γλώσσαν
έχει, αποκάλυψιν έχει,
ερμηνείαν έχει· πάντα ας γίνωνται προς οικοδομήν. 27 Εάν τις λαλή γλώσσαν
αγνώριστον, ας κάμωσι τούτο ανά δύο ή το περισσότερον ανά τρεις και εκ
διαδοχής, και εις ας διερμηνεύη· 28 αλλ' εάν δεν ήναι διερμηνευτής, ας σιωπά εν
τη εκκλησία, ας λαλή δε προς εαυτόν και προς τον Θεόν. 29 Προφήται δε ας λαλώσι δύο ή τρεις, και οι άλλοι ας
διακρίνωσιν· 30 εάν δε έλθη
αποκάλυψις εις άλλον καθήμενον, ο πρώτος ας σιωπά. 31 Διότι δύνασθε ο
εις μετά τον άλλον να προφητεύητε πάντες, διά να μανθάνωσι πάντες και πάντες να
παρηγορώνται·
Συνοψίζοντας, σε πρώτη
φάση, αυτό που βλέπω είναι να διαχωρίζει την «διδαχή» και την
«αποκάλυψη» (εδ.26). Σε δεύτερη φάση, βλέπω: α) να αποσυνδέει τον «προφήτη»
(εδ.29) από την «διδαχή» και να τον συνδέει την «αποκάλυψη» (εδ.30).
Το αβίαστο λοιπόν
συμπέρασμα που βγαίνει, είναι ότι και πάλι διαχωρίζεται η «διδαχή» που φέρει
κάποιος κήρυκας/δάσκαλος από τον «προφήτη» και τις «αποκαλύψεις» που αυτός
φέρει.
Συνεχίζουμε:
Α’Κορ.ιβ:28-29 Και άλλους μεν
έθεσεν ο Θεός εν τη εκκλησία πρώτον αποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον
διδασκάλους, έπειτα θαύματα, έπειτα χαρίσματα ιαμάτων, βοηθείας,
κυβερνήσεις, είδη γλωσσών. 29 Μη
πάντες είναι απόστολοι; μη πάντες
προφήται; μη πάντες
διδάσκαλοι; μη πάντες ενεργούσι θαύματα; 30 μη πάντες έχουσι χαρίσματα ιαμάτων; μη πάντες
λαλούσι γλώσσας; μη πάντες διερμηνεύουσι;
Εφεσ.δ:10-12 Ο καταβάς αυτός
είναι και ο αναβάς υπεράνω πάντων των ουρανών, διά να πληρώση τα πάντα. 11 Και αυτός έδωκεν άλλους μεν αποστόλους, άλλους δε προφήτας, άλλους δε
ευαγγελιστάς, άλλους δε ποιμένας και
διδασκάλους, 12 προς την τελειοποίησιν των αγίων, διά το έργον της
διακονίας, διά την οικοδομήν του σώματος του Χριστού,
Αυτές όλες οι περικοπές,
θεωρώ κλείνουν το θέμα και «υπέρ της αληθείας» ξεσκεπάζουν άλλη μία πλάνη που
σκοπό έχει να αφαιρέσει από την σκέψη μας την αληθινή χρήση και έτσι την
αναγκαιότητα του χαρίσματος της προφητείας, για το οποίο τόσο (!) επιμένει
ο Παύλος (Α’Κορ.ιδ:39 Ώστε, αδελφοί,
ζητείτε μετά ζήλου το προφητεύειν, και το λαλείν γλώσσας μη
εμποδίζετε·).
Στην Π.Δ. οι προφήτες
είχαν μάλλον - δεν το γνωρίζουμε με σιγουριά - και το χάρισμα της διδασκαλίας.
Δεν ήταν όμως το ίδιο. Αν θεωρεί κανείς ότι ήταν το ίδιο, ας έχει υπόψη: α)
άθελά του πάει κόντρα στην διδασκαλία της Κ.Δ. β) δεν μπορεί να το αποδείξει.
Έχοντας πει αυτό, θα ξεκαθαρίσω περαιτέρω κάποια σημεία:
Ο προφήτης στην Π.Δ.
πάντα μιλάει τα μέλλοντα ή κεκρυμμένα, εκ μέρους Του Θεού και αυτό με σκοπό/πρόθεση,
όπως μαθαίνουμε στην Κ.Δ. - μεταξύ άλλων - την οικοδομή, παρηγοριά, προτροπή:
Α’Κορ.ιδ:3 ο δε προφητεύων
λαλεί προς ανθρώπους εις οικοδομήν και προτροπήν και παρηγορίαν.
Δες τι στην πράξη
σημαίνει αυτό σε λίγες από τις πολλές περικοπές της Π.Δ.:
Β’Σαμ.ζ:8, Αγγ.β:1-5, Κριτ.δ:4-5, Β’Χρον.ιε:1-7, Ιερ.με:1-5, Κριτ.ς:8-11,
Β’Βασ.ε:10.
Έτσι, στην Κ.Δ., όταν
ένας προφήτης οικοδομεί, με αποκάλυψη Θεού «προσθέτει» στον ακροατή κάτι
απευθείας από Το Θεό, π.χ. επίγνωση μίας κατάστασης. Όταν προτρέπει, με αποκάλυψη
Θεού «ενθαρρύνει προς κάτι» π.χ. (αν υπάρχει ανάγκη) να μετακομίσει κάποιος
κάπου συγκεκριμένα και όχι αλλού. Όταν παρηγορεί, με αποκάλυψη Θεού «στηρίζει
αυτό που χρειάζεται στήριγμα», π.χ. μπορεί να πει εκ μέρους Του Θεού, «το
πρόβλημα υγείας σου θα περάσει σύντομα».
Μπορεί κάποιος να έχει
και τα δύο χαρίσματα, να είναι και προφήτης και δάσκαλος.
Ο προφήτης μπορεί κάποτε
να διδάξει με οδηγία/αποκάλυψη και ο διδάσκαλος μπορεί κάποτε να προφητεύσει με
αποκάλυψη Θεού. (Η υπερφυσική κλήση/ρόλος του καθενός όμως είναι -όπως είδαμε-
ξεχωριστός/διακριτός.)
Σε καμία περίπτωση δεν
πρέπει να λέμε στους αδερφούς ότι όλοι οι δάσκαλοι είναι προφήτες, διότι, βλέπουμε (!) κατά κανόνα, κανένας τους
δεν είναι!
Στην περίοδο της Κ.Δ. πέραν της λεκτικής διάκρισης
μεταξύ «προφήτη» και «διδασκάλου» που είδαμε, διακρίνουμε ότι όπως και στην Π.Δ., ο προφήτης
πάλι προλέγει τα μέλλοντα, αλλά και φανερώνει εξ αποκαλύψεως τα «κεκρυμμένα».
Το λέω αυτό επειδή αν θεωρεί κανείς ότι ο διδάσκαλος είναι και προφήτης Του
Θεού, τότε, δεν θα πρέπει και σήμερα ο δάσκαλος να κάνει τα ίδια με τον προφήτη
της Π.Δ.;; Το είδες πουθενά αυτό να συμβαίνει; Είδες δάσκαλο να προλέγει τα
μέλλοντα και εξ αποκαλύψεως να φανερώνει σε άλλους πράγματα ανθρωπίνως άγνωστα
σε αυτόν;
Πράγματι, στην Κ.Δ. το
χάρισμα της προφητείας, όπως και στην Π.Δ., φέρει την ίδια εξωτερική έκφανση.
Για του λόγου το αληθές:
Πράξ.ια:27-28 Εν εκείναις δε
ταις ημέραις κατέβησαν από Ιεροσολύμων προφήται
εις Αντιόχειαν· 28 σηκωθείς δε εις εξ
αυτών ονόματι Άγαβος, εφανέρωσε διά του
Πνεύματος ότι έμελλε να γείνη
μεγάλη πείνα καθ' όλην την οικουμένην· ήτις και έγεινεν επί Κλαυδίου
Καίσαρος.
Πράξ.κα:10-11 Και ενώ διετρίβομεν εκεί ημέρας πολλάς,
κατέβη από της Ιουδαίας προφήτης
τις ονόματι Άγαβος, 11 και ελθών προς ημάς, έλαβε την ζώνην του Παύλου και
δέσας τας χείρας εαυτού και τους πόδας είπε· Ταύτα λέγει το Πνεύμα το Αγιον· Τον άνδρα, του οποίου είναι η ζώνη
αύτη, ούτω θέλουσι δέσει εν Ιερουσαλήμ οι Ιουδαίοι και θέλουσι παραδώσει εις
τας χείρας των εθνών.
Α’Κορ.ιδ:22-25 Ώστε αι
γλώσσαι είναι διά σημείον ουχί προς τους πιστεύοντας, αλλά προς τους απίστους· η προφητεία όμως είναι ουχί προς
τους απίστους, αλλά προς τους πιστεύοντας. 23 Εάν λοιπόν συνέλθη η εκκλησία όλη
επί το αυτό και λαλώσι πάντες γλώσσας αγνωρίστους, εισέλθωσι δε ιδιώται ή
άπιστοι, δεν θέλουσιν ειπεί ότι είσθε μαινόμενοι; 24 Αλλ' εάν πάντες προφητεύωσιν, εισέλθη δε τις άπιστος η
ιδιώτης, ελέγχεται υπό πάντων,
ανακρίνεται υπό πάντων, 25 και
ούτω τα κρυπτά της καρδίας αυτού γίνονται φανερά· και ούτω πεσών κατά
πρόσωπον θέλει προσκυνήσει τον Θεόν,
κηρύττων ότι ο Θεός είναι τωόντι εν μέσω υμών.
Πέραν των όσων βλέπουμε
λοιπόν, ΔΕΝ ΒΛΕΠΟΥΜΕ (!) στην Κ.Δ. κάποια άλλη δήθεν διάσταση της προφητείας,
δηλαδή αυτή της απλής διδασκαλίας, του κηρύγματος, αλλά μόνο της Θεϊκής
αποκάλυψης. Αν ανεπηρέαστα μείνουμε «Μόνο στη Γραφή» θα αντιληφθούμε ότι
παρέμεινε το χάρισμα ίδιο όπως στην Π.Δ., δηλαδή με τα ίδια γνωρίσματα. Το αν
το βλέπουμε συχνά στις εκκλησίες είναι άλλο θέμα… από την άλλη, πολλά νομίζουμε
ότι βλέπουμε στις εκκλησίες, αλλά δεν υπάρχουν…
Προφητεία είναι να είμαι
-με απλά λόγια- το φερέφωνο του Θεού. Ο δάσκαλος δεν είναι το φερέφωνο Του
Θεού, απλά προσπαθεί να μεταδίδει την ορθή διδασκαλία (εξαρτάται από τον
αγιασμό του), τη διδασκαλία που αρέσει στο Θεό.
