Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Κυριακή 22 Μαΐου 2011

Πότε το τέλος;

Κάθε φορά που συμβαίνει στον κόσμο κάποιο συνταρακτικό γεγονός, –ένας σεισμός, μια επιδημία, ένας πόλεμος– η σκέψη των περισσοτέρων στρέφεται στην γνωστή ομιλία του Κυρίου Ιησού, που διαβάζουμε στο κεφάλαιο κδ΄ του Ματθαίου και τις αντίστοιχες περικοπές (Μάρκ.ιγ΄, Λουκ.κα). Το κείμενο αυτό θα προσεγγίσουμε στη συνέχεια, με κύριο ενδιαφέρον στο αίτημα που εκφράσανε οι μαθητές του Κυρίου, να τους ενημερώσει για τα μελλούμενα.

«Προσήλθον προς αυτόν οι μαθηταί κατ’ ιδίαν, λέγοντες, Ειπέ προς ημάς, πότε θέλουσι γείνει ταύτα; και τι το σημείον της παρουσίας σου, και της συντελείας του αιώνος;» (εδ. 3).

Οι απορίες αυτών των ανθρώπων λειτουργούν μέσα στη λογική που είχαν μάθει να ζουν τότε οι Ιουδαίοι, να περιμένουν έναν Μεσσία με ρόλο κυρίως πολιτικό και στρατιωτικό, που θα έδιωχνε τους Ρωμαίους κατακτητές και θα έφερνε ελευθερία στο λαό Ισραήλ. Συνεπώς γι’ αυτούς το ζήτημα ήταν καθαρά θέμα χρόνου. Γι’ αυτό και το ερώτημά τους είναι: Πότε θα γίνουν αυτά; Πότε θα έρθει η συντέλεια τού αιώνα;

Το ερώτημά τους δεν ήταν κακό. Κακό, όμως είναι ότι πολλές φορές αυτό το ερώτημα επισκιάζει όλη τη νοοτροπία εκείνων που ασχολούνται με την εσχατολογία, επειδή θέλουν να πάρουν όλες τις λεπτομέρειες και να φτιάξουν ένα όσο το δυνατόν ακριβές χρονοδιάγραμμα των μελλοντικών γεγονότων, για να πούνε ότι η συντέλεια έρχεται σύντομα, αύριο, μεθαύριο, το έτος τάδε...

Επιπλέον, αυτό το χρονικό ερώτημα περιέχει ένα μεγάλο πρόβλημα, επειδή αποσιωπά το ποιοτικό ερώτημα που είναι: Δεν θα μπορούσε ο Χριστός να φέρει τη βασιλεία Του αμέσως; στο οποίο η απάντηση δε μπορεί παρά να είναι καταφατική.

Γιατί, λοιπόν, καθυστερεί ο Χριστός; Προφανώς ο Κύριος έχει κάποιο σκοπό! Θέλει να πετύχει κάτι. Άρα το βασικό ερώτημα για μας πρέπει να είναι όχι το πότε θα έρθει αλλά τι θέλει να κάνει ο Χριστός μέσα στην ιστορία του κόσμου; Ποιος είναι ο τελικός σκοπός του Θεού;

Ξεκινώντας την απάντησή Του ο Χριστός μίλησε ως εξής:

«Βλέπετε μη σας πλανήση τις διότι πολλοί θέλουσιν ελθεί επί τω ονόματί μου, λέγοντες, Εγώ είμαι ο Χριστός και πολλούς θέλουσι πλανήσει» (εδ. 4-5).

Μόνο η σκέψη ότι μπορεί να υπάρξει πλάνη, σημαίνει πως αυτό που κάνει τώρα ο Χριστός, δεν είναι παντού προφανές και κατανοητό από όλους. Όλοι οι άνθρωποι κάτι περιμένουμε, και ο καθένας μας φτιάχνει στο μυαλό του μια εικόνα, ένα όνειρο, γι’ αυτό που θα ήθελε να γίνει. Αυτό όμως αποτελεί το τρωτό μας σημείο, επειδή ύστερα είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε πολύ εύκολα όποιον έρθει να μας προσφέρει εκείνο που ονειρευόμασταν και προσδοκούσαμε.

Αν εκείνοι οι "μεσσίες" προσφέρουν τις προσδοκίες που έχεις σχηματίσει στην καρδιά σου και τις οποίες ελπίζεις, θα εστιάσεις επάνω τους όλες σου τις μεσσιανικές ελπίδες και θα τους δεχτείς σαν εκπληρωτές των ονείρων σου.

Ο λόγος που ο Χριστός έδωσε στην Εκκλησία τη διδαχή Του και ακούμε το κήρυγμα και τη διδασκαλία του λόγου, είναι για να σχηματιστούν στις καρδιές μας όχι τυχαίες δικές μας προσδοκίες αλλά εκείνες που θέλει ο Θεός. Με τον τρόπο αυτό η καρδιά μας μαθαίνει και συγκινείται όχι απλά από την ιδέα ότι ο Κύριός μας θα έρθει, αλλά ότι ο Χριστός θα είναι όπως πραγματικά είναι, και όχι όπως εμείς Τον φανταζόμαστε ή θα θέλαμε να είναι.

Με άλλα λόγια να γίνουν όνειρα δικά μας τα όνειρα του Θεού. Έτσι, όταν λέμε: «Έρχου Κύριε Ιησού» (Αποκ.κβ:20), θα εννοούμε τον πραγματικό Ιησού, και όχι ένα κατασκεύασμα των χαμηλότερων και ταπεινότερων προσδοκιών μας. Το Χριστό που θα Τον αναγνωρίσουμε όταν θα έρθει όπως αληθινά είναι και να μην κινδυνέψουμε να παραγνωρίσουμε άλλον ή άλλους που θα επιχειρήσουν να έρθουν.

Αλλά ποιοι θα είναι αυτοί που θα πλανηθούν; Θα είναι άνθρωποι που βιάζονται να λάβουν το δικό τους ζητούμενο, επειδή γι’ αυτούς το "ζητούμενο" είναι άλλο.

Άνθρωποι που αρκούνται σε ένα υποκατάστατο και είναι έτοιμοι να πουλήσουν τα πρωτοτόκια για ένα πιάτο φακή. Θα πλανηθούν άνθρωποι που ίσως σήμερα ακούνε το κήρυγμα του λόγου του Θεού επιλεκτικά, λέγοντας: "Αυτό μου αρέσει και το κρατάω", "Αυτό δεν μου αρέσει και το απορρίπτω". Αυτοί οι άνθρωποι είναι έτοιμοι ν’ ακούσουν τη φωνή του κάθε ψευδόμεσσία, γι’ αυτό οι ψευδόμεσσίες θα πλανήσουν τέτοιους ανθρώπους, που είναι πρόθυμοι να πλανηθούν, επειδή κάθε άνθρωπος «εκ της ιδίας αυτού επιθυμίας» (Ιακ.α:14) οδηγείται στην πλάνη.

«Θέλετε δε ακούσει πολέμους και φήμας πολέμων προσέχετε, μη ταραχθήτε» (εδ. 6α).

«Πολέμους και φήμας πολέμων», όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα. Άλλοτε, όταν οι άνθρωποι άκουγαν για πολέμους, ταράζονταν. Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Ακούμε την περιγραφή των πολέμων από πολεμικούς ανταποκριτές και τους βλέπουμε μέσα από τις κάμερες των δημοσιογράφων. Βλέπουμε την τραγικότητα του πολέμου με τα μάτια μας, έστω κι αν είναι μακριά από εμάς, και σίγουρα αυτό μας δίνει ταραχή και την εντύπωση ότι ίσως τώρα βρισκόμαστε κοντά στο τέλος. Αυτό είναι κάτι που κάποιοι σπεύδουν να εκμεταλλευτούν.

Λίγο πριν από τον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου στο Ιράκ (1991), μόλις άρχισε ν’ ακούγεται ότι θα γίνει ο πόλεμος, ένας εκδότης τύπωσε δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα από ένα βιβλίο εσχατολογίας. Η ταραχή των ανθρώπων από τον επερχόμενο πόλεμο, τους έκανε να νιώθουν ότι έρχεται το τέλος. Αλλά η ταραχή σε κάνει πιο επιρρεπή στην πλάνη. Ένας άλλος "εσχατολόγος" πρόλαβε μέσα σε δύο εβδομάδες να γράψει βιβλίο για να προλάβει την αγορά, επειδή εκείνη την εποχή πολλοί φοβόντουσαν ότι θα ερχόταν το τέλος και θα είχε σίγουρη πελατεία.

Εκείνο το βιβλίο, που κυκλοφόρησε σε πολλά αντίτυπα, πριν από τον πόλεμο πουλιόταν προς 10 δολάρια, καθώς όμως φάνηκε ότι ο πόλεμος θα τελείωνε γρήγορα, η τιμή του έπεσε ραγδαία στο μισό και μετά το τέλος του πολέμου το πουλούσαν προς 25 σεντς. (Προφανώς ο εκδότης δεν σκεφτόταν ότι θα ερχόταν το τέλος σύντομα, γι’ αυτό και έσπευσε να θησαυρίσει).

Όμως, σ’ αυτό που λέει ο Χριστός εδώ, υπάρχει και κάτι διαφορετικό: Αυτός που λέει το «Προσέχετε, μη ταραχθήτε», είναι Εκείνος στον οποίο ανήκουν όλα τα βασίλεια της γης. Και λέει στους πιστούς Του: Όταν ακούτε πολέμους και φήμες πολέμων, να μην ταραχθείτε! Γιατί; Επειδή είναι Εκείνος που κυβερνάει, ακόμα και τώρα!

«Επειδή πάντα ταύτα πρέπει να γείνωσιν αλλά δεν είναι έτι το τέλος» (εδ. 6β).

Γιατί λέει ο Χριστός ότι «πάντα ταύτα πρέπει να γείνωσιν αλλά δεν είναι έτι το τέλος»; Οι πόλεμοι δεν σημαίνουν ότι ήρθε το τέλος. Οι πόλεμοι είναι μέρος της ιστορίας του κόσμου. Αν κοιτάξετε όλη την ιστορία του κόσμου, τα χρόνια που δεν γινόταν κάπου κάποιος πόλεμος, είναι ελάχιστα. Όλο και κάπου γίνονται και θα γίνονται πόλεμοι, επειδή αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας της ανθρωπότητας.

Είναι βέβαια μεγάλο ζήτημα στη χριστιανική διανόηση, πότε ένας πόλεμος είναι δίκαιος και πότε δεν είναι. Θα πω απλά τη γνώμη μου: Αμφιβάλλω αν υπήρξε ποτέ στην ιστορία έστω και ένας πόλεμος που να ήταν απόλυτα δίκαιος. Πώς το γνωρίζω αυτό; Επειδή ο Χριστός είπε ότι μέχρι να έρθει ο Ίδιος, μόνο ψευδόμεσσίες θα υπάρχουν. Μόνο ο Χριστός είναι δίκαιος και μόνο ο δίκαιος Βασιλιάς Χριστός θα φέρει πραγματική δικαιοσύνη, πραγματική ειρήνη και πραγματική ελευθερία. Μέχρι τότε θα βλέπουμε μόνο σχετική δικαιοσύνη, που εκφράζεται συνήθως εκεί όπου υπάρχουν τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ειρήνης, όμως αυτά τις πιο πολλές φορές συνυφαίνονται με τις φιλοδοξίες και τα συμφέροντα των ανθρώπων. Συνεπώς δεν περιμένουμε από τα έθνη της γης κάτι καλύτερο από αυτό μέχρι να έρθει ο Βασιλιάς μας.

Βέβαια ο Θεός έχει θεσπίσει προς το παρόν –κατ’ οικονομία, όπως λέμε– την ύπαρξη κυβερνήσεων οι οποίες συντηρούν κάποια τάξη πάνω στη γη, όμως αλίμονο σε όποιον αποβλέπει σ’ αυτές τις κυβερνήσεις με μεσσιανικές προσδοκίες.

Έτσι οι άνθρωποι στον κόσμο αυτό συχνά αναγκάζονται να κάνουν οδυνηρές επιλογές ανάμεσα στο λίγο δίκαιο και στο λιγότερο δίκαιο, στο περισσότερο άδικο και στο λιγότερο άδικο.

Ωστόσο, όταν ο Χριστός λέει ότι αυτά «πρέπει να γείνωσιν», δεν σημαίνει ότι είναι ηθικά καλό ούτε είναι ηθικά νόμιμο να γίνουν. Πολλοί κάνουν το τραγικό λάθος, να νομίζουν ότι αυτό το «πρέπει» νομιμοποιεί αυτό που γίνεται... Αντίθετα αυτό το «πρέπει» σημαίνει μόνο ότι ο Θεός χρειάζεται να επιτρέψει όλα αυτά να γίνονται πριν φέρει τη δική Του βασιλεία, προκειμένου να πεισθούν οι άνθρωποι, ότι δεν υπάρχει άλλος Σωτήρας δεν υπάρχει άλλος Μεσσίας δεν υπάρχει πραγματική ειρήνη και δικαιοσύνη χωρίς Αυτόν.

Αλλά είναι και κάτι ακόμα που σημαίνει αυτό το «πρέπει». Όσο τραγικός κι αν είναι αυτός ο κόσμος, εμείς πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Χριστός που κάθεται στο θρόνο, θα φέρει τη βασιλεία Του. Δεν έχει χάσει τον έλεγχο της ιστορίας ούτε Τον ξαφνιάζουν αυτά που συμβαίνουν. Ας Τον εμπιστευόμαστε λοιπόν.

«Διότι θέλει εγερθή έθνος επί έθνος, και βασιλεία επί βασιλείαν και θέλουσι γείνει πείναι και λοιμοί, και σεισμοί κατά τόπους. Πάντα δε ταύτα είναι αρχή ωδίνων» (εδ. 7-8).

Ο Κύριος εξηγεί ότι δεν είναι μόνο οι πόλεμοι αλλά υπάρχουν και άλλες τραγωδίες της ζωής –πείνες, σεισμοί, λοιμοί... όπως ακούμε και βλέπουμε καθημερινά στις ειδήσεις–, και όλα αυτά είναι μικρά προμηνύματα της κρίσης που έρχεται, σε έναν κόσμο που σείεται για να καταλάβει ότι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το Χριστό.

Αλλά ο Κύριος τα χαρακτηρίζει όλα αυτά «αρχή ωδίνων» και έτσι δίνει μια νότα ελπίδας, επειδή οι «ωδίνες» είναι οι πόνοι της γυναίκας πριν γεννήσει και η γυναίκα είναι πρόθυμη να υποστεί αυτούς τους πόνους, επειδή στο τέλος έρχεται κάτι καλό κάποια στιγμή θα γεννήσει.

Έτσι, μέσα από την τραγική ιστορία, ο Θεός προετοιμάζει κάτι όμορφο, έναν νέο κόσμο. Αλλά τι γίνεται με την Εκκλησία και με τους πιστούς σε όλη αυτή τη διαδικασία; Τι κάνουμε εμείς; Πώς ζούμε; Πού είναι οι δικές μας νίκες καθώς μαχόμαστε στο πλευρό του Βασιλιά μας;

«Τότε θέλουσι σας παραδώσει εις θλίψιν, και θέλουσι σας θανατώσει και θέλετε είσθαι μισούμενοι υπό πάντων των εθνών διά το όνομά μου» (εδ. 9).

Αν λες ότι ο Χριστός κάθεται στα δεξιά της μεγαλοσύνης στους ουρανούς και βασιλεύει, αυτό που εισπράττεις εδώ στη γη είναι θλίψη, θάνατος και μίσος. Αν λες ότι η ουσία του Νόμου είναι η αγάπη στο Θεό και τον πλησίον, γίνεσαι μισητός από τους ανθρώπους. Αν επιμένεις στο όνομα του Χριστού, εκείνοι που έρχονται ψευδώς στο όνομα του Χριστού θα σε μισούν.

Αυτή η επίθεση του κόσμου ενάντια στους πιστούς τι αποτέλεσμα έχει; Κάτω από την πίεση αυτού του κόσμου κάποιοι άνθρωποι της Εκκλησίας σκανδαλίζονται.

«Και τότε θέλουσι σκανδαλισθή πολλοί και θέλουσι παραδώσει αλλήλους, και θέλουσι μισήσει αλλήλους» (εδ. 10).

Ο Κύριος μάς προειδοποιεί ότι άνθρωποι που άκουσαν το «Αγαπάτε αλλήλους» (Ιωάν.ιγ:34), θα παραδίδουν αλλήλους, θα μισούν αλλήλους...

«Και πολλοί ψευδοπροφήται θέλουσιν εγερθή, και πλανήσει πολλούς» (εδ. 11).

Επίσης μέσα στην Εκκλησία, μέσα στους δήθεν πιστούς, θα ακούγεται η φωνή της πλάνης, άνθρωποι θα έρχονται να πουν αλλιώς τα πράγματα και να μας αποπροσανατολίσουν. Το ότι είμαστε στην Εκκλησία δεν σημαίνει ότι αυτομάτως είμαστε ασφαλείς από την πλάνη. Πρέπει και εμείς να είμαστε διαρκώς σε εγρήγορση, να έχουμε διάκριση, να ακούμε τις φωνές και να τις κρίνουμε με βάση τις επιταγές του Κυρίου μας.

«Και επειδή θέλει πληθυνθή η ανομία, η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή» (εδ. 12).

Όσο αυξάνεται το κακό και πληθύνεται, θα είναι σαν μία χιονοστιβάδα που μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Και ρωτώ άλλη μια φορά: Πού είναι ο θρίαμβος της Εκκλησίας του Χριστού; Πού είναι η νίκη της; Στο δικό Του χώρο, στους φαινομενικά δικούς Του ανθρώπους, εισβάλλει κάθε αντίθετο από αυτά που κήρυξε και προσφέρει ο Χριστός. Τους είπε πως η ουσία του Νόμου είναι το «Αγάπα τον Θεό με όλη σου την καρδιά και τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου» (Ματθ. κβ:37-39).

Ο Βασιλιάς λέει, θέλω να είστε μια κοινότητα που θα αγαπάτε ο ένας τον άλλον σαν τον εαυτό σας. Το αποτέλεσμα; Η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή... Όλα τα παραπάνω δεν ακούγονται σαν νίκη και θρίαμβος του Βασιλιά Χριστού.

Φαντάζεστε έναν Βασιλιά να λέει, “Θα χάνω ανθρώπους, θα έχω προδότες μέσα στο πλήθος των πιστών μου, θα προδίδουν και θα μισούν ο ένας τον άλλον...”

Πού λοιπόν είναι η νίκη; Για πολύ καιρό ο Χριστός θα μοιάζει σαν ο πιο αποτυχημένος Μεσσίας στον κόσμο, ο πιο αποτυχημένος βασιλιάς. Πολλοί θα πουν να Τον ανταλλάξουμε με ένα καλύτερο μοντέλο, που θα δουλεύει πιο αποτελεσματικά και πιο γρήγορα.

Αλλά το δικό μας καθήκον είναι ένα: «Ο δε υπομείνας έως τέλους, ούτος θέλει σωθή» (εδ. 13).

Να υπομένουμε και να επιμένουμε σ’ αυτό που ακούσαμε, σ’ αυτό που πιστέψαμε. Να μην ακούμε και να μην συγκινούμαστε από τη φωνή της πλάνης. Να μην εγκαταλείψουμε το Χριστό και τη δική Του φωνή –όποιο κι αν είναι το κόστος–διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται ο θρίαμβός Του. Μπορεί η αγάπη πολλών να ψυχραθεί, αλλά δεν πρέπει να ψυχραθεί η αγάπη εκείνων που είναι πραγματικά δικοί Του. Ο θρίαμβος της αγάπης του Χριστού –ο θρίαμβός Του που φάνηκε στο Σταυρό είναι ο θρίαμβος μιας αγάπης που μένει μέχρι το τέλος, μιας αγάπης που ξέρει να μένει φλόγα ζωντανή, που ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω της, εκείνη θα επιμένει να αγαπά και δεν θα ψυχραίνεται.

Διότι η αγάπη νικά τη μάχη κατά του μίσους, όταν συνεχίζει να προσφέρει αγάπη παρ’ όλο το μίσος που εισπράττει. Αυτό είναι το μήνυμα του Ευαγγελίου, διότι ο Χριστός είναι Εκείνος που μας αγάπησε μέχρι τέλους, μέχρι θανάτου σταυρικού.

Το κακό μπορεί να νικηθεί «διά του αγαθού» (Ρωμ.ιβ:21), το μίσος μπορεί να νικηθεί με την αγάπη, απλά απαιτείται περισσότερος χρόνος. Η θυσία στον Σταυρό είναι το λάβαρο αυτής της νίκης, και εμείς όλοι προς αυτό το τέλος οδεύουμε. Αυτή τη νίκη θέλει να βγάλει στο τέλος ο Βασιλιάς μας, προκειμένου να αποκαλυφθούν οι δίκαιοι την ημέρα της φανέρωσης των υιών του Θεού, την ώρα που θα φανερωθούν μαζί Του στη δόξα (Ρωμ.η:19).

«Και θέλει κηρυχθή τούτο το ευαγγέλιον της βασιλείας εν όλη τη οικουμένη, προς μαρτυρίαν εις πάντα τα έθνη και τότε θέλει ελθεί το τέλος» (εδ. 14).

Ό,τι κι αν γίνεται στον κόσμο, παρ’ όλο το μίσος, παρ’ όλο τον διωγμό και μέσα στο διωγμό, το Ευαγγέλιο της Βασιλείας θα κηρύττεται. Προσέξτε ότι εδώ δεν λέει να το κηρύξετε –αυτό το λέει αλλού– ούτε λέει ότι θα κηρυχθεί μόνο τότε. Απλά λέει ότι το κήρυγμα του Ευαγγελίου θα γίνει, όπως και αν έρθουν τα πράγματα. Ο στόχος Του θα επιτελεστεί επειδή Εκείνος ελέγχει την ιστορία.

Όπως είναι βέβαιο ότι υπάρχουν πόλεμοι στον κόσμο –και το είπε και το πρόβλεψε– έτσι, με την ίδια βεβαιότητα δήλωσε ότι το Ευαγγέλιο θα κηρυχθεί σε όλη την οικουμένη. Είναι τούτη μια αλήθεια, μια δήλωση του Βασιλιά μας, ότι παρά τα όσα αρνητικά και θλιβερά και τραγικά πράγματα συμβαίνουν μέσα στην ιστορία, το Ευαγγέλιο θα κηρύττεται και το έργο Του θα γίνεται μέσα στον κόσμο. Μόνο που ο θρίαμβός θα γίνεται κρυφά, αθόρυβα, αδύναμα, στο παρασκήνιο, όμως πραγματικά, όπως ο Σταυρός Του. Θα οικοδομήσει την Εκκλησία Του και οι πύλες του Άδη δε θα μπορέσουν να την νικήσουν.

Όμως οι μαθητές είχαν ρωτήσει τον Κύριο, «Πότε θέλουσι γείνει ταύτα;» Και σήμερα δεν είναι λίγοι εκείνοι που ρωτούν: Γιατί αργεί; Γιατί καθυστερεί; Στην επιστολή του Πέτρου διαβάζουμε ότι αυτό γίνεται για κάποιο λόγο, για κάποιο σοβαρό σκοπό: «Δεν βραδύνει ο Κύριος την υπόσχεσιν αυτού, ως τινές λογίζονται τούτο βραδύτητα αλλά μακροθυμεί εις ημάς, μη θέλων να απολεσθώσι τινές, αλλά πάντες να έλθωσιν εις μετάνοιαν» (Β΄ Πέτρ.γ:9).

Καθυστερεί, λοιπόν, επειδή θέλει να κηρυχτεί το Ευαγγέλιο παντού, σε όλη την οικουμένη. Γιατί δεν έχει έρθει ακόμα το τέλος; Επειδή το Ευαγγέλιο δεν έχει κηρυχτεί παντού. Πότε θα έρθει το τέλος; Όταν το Ευαγγέλιο θα έχει κηρυχτεί παντού και κάθε άνθρωπος θα έχει λάβει την ευκαιρία να το ακούσει. Τότε θα έρθει το τέλος!

Αν λοιπόν ασχολείστε με την εσχατολογία, καλύτερα ασχοληθείτε με το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Μην αποβλέπουμε σ’ αυτό τον κόσμο αλλά ας στρέψουμε τα μάτια σ’ Αυτόν που κάθεται στα δεξιά του Πατέρα. Ακούμε για πολέμους, αλλά αυτό είναι «αρχή ωδίνων» δεν έχει έρθει το τέλος. Μέσα στην τραγικότητα του κόσμου μας, με όλα τα θλιβερά που βλέπουμε γύρω, ας εστιάσουμε το βλέμμα στον Βασιλιά μας, στο έργο που Εκείνος ανέθεσε, κι ας λέμε στους ανθρώπους ότι υπάρχει ελπίδα.

Ζούμε σε έναν κακό κόσμο, αλλά γι’ αυτό τον κακό κόσμο έχουμε καλά νέα. Όσο πιο κακός φαίνεται ο κόσμος, τόσο πιο έτοιμοι είναι οι άνθρωποι ν’ ακούσουν το μήνυμα για τα καλά νέα. Ας τους φέρουμε, λοιπόν, αυτό το όμορφο μήνυμα!