Η ιστορική εξέλιξη του Δόγματος της "Αγίας Τριάδας" - 10

Στη σύνοδο που συνήλθε στη Νίκαια στις αρχές του καλοκαιριού του 325 ήταν παρόντες 270 επίσκοποι της εκκλησίας ....Προήδρευε ο (ειδωλολάτρης) αυτοκράτορας (ουσιαστικά προήδρευε ο προσωπικός του σύμβουλος για θρησκευτικά θέματα, επίσκοπος Όσιος) και είναι αυτός που πλήρωσε όλα τα έξοδα της συνόδου (Ο αυτοκράτορας πρόσφερε κατάλυμα για τους επισκόπους στο παλάτι του κι εκεί έγιναν όλες οι συζητήσεις, παρουσία του αυτοκράτορα....Οπως είναι κατανοητό, πολλοί επίσκοποι έκαναν φιλότιμες προσπάθειες για να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους εξυπηρετώντας τον αυτοκράτορα - p. 52, Lohse, Short Hist). Για πρώτη φορά η Εκκλησία βρέθηκε να κυριαρχείται από την πολιτική ηγεσία του αρχηγού του κράτους.

Το πραγματικό ερώτημα που έπρεπε να αποφασιστεί σ’ αυτή τη Σύνοδο ήταν μόνο το πρώτο βήμα που έκαναν οι Αλεξανδρινοί φιλοσοφούντες (και οι Ρωμαίοι συμπαθούντες) για την ίδρυση ενός νέου δόγματος σχετικά με το Θεό. 

Το ερώτημα ήταν ένα, «Είναι ο Ιησούς απόλυτα ίσος με τον Πατέρα: παντοδύναμος, άναρχος, ομοούσιος, ή όχι;» (Η εισαγωγή τρίτου πρόσωπου, ίσο με το Θεό δεν επιχειρήθηκε ακόμα, επίσημα)

Τρεις εξουσιαστικές ομάδες εμφανίστηκαν σ’ αυτή τη σύνοδο:

(1) Oι Αθανασιακοί. 
Βασικά, o Αθανάσιος, τριαδικός από την Αλεξάνδρεια, υποστήριξε οτι «ο Ιησούς είναι απόλυτα ίσος με τον Πατέρα. Ειναι προυπάρχον πρόσωπο και υπήρχε πάντοτε "παρά τω Πατρί".  Είναι ακριβώς από την ίδια ουσία (ομοούσιος) με τον Πατέρα». Υπήρχε μια πολύ μικρή μειονότητα των δυτικών Επισκόπων στη Σύνοδο, η οποία συμφώνησε μαζί του (ήταν αυτοί που ήταν επηρεασμένοι από την Αλεξάνδρεια και το Νεοπλατωνισμό, συμπεριλαμβανομένου του τριαδικού Επίσκοπου Όσιου).

(2) Οι Αρειανιστές. 
Υπήρξε μια μικρή μειοψηφία επισκόπων στη Σύνοδο που οδηγείτο από τον Άρειο.  Βασικά, ο Άρειος είπε, «ο Ιησούς δεν είναι Θεός, παρόλο που θα μπορούσε να ονομαστεί «θείος». Είναι δημιούργημα του Θεού (του Πατέρα μόνο), άρα υπήρξε εποχή που δεν υπήρχε! Δημιουργήθηκε από το τίποτα και είναι, επομένως, μια διαφορετική υπόσταση (ή ουσία) από εκείνη του Θεού. Ο Άρειος πίστευε επίσης στην ουράνια προΰπαρξη του Ιησού.  Είχαν προηγηθεί αντίστοιχες ομάδες που πίστευαν οτι ο Ιησούς ήταν "αιώνας" (καποιου είδους θείο όν) ή οτι  ήταν το υψηλότερο αγγελικό δημιούργημα, ο άγγελος του Γιάχβε - μια φανέρωση του Χριστού πριν την ενσάρκωση σαν ο αγγελιοφόρος-δούλος του Θεού. - Gen. 16:7 footnote, NIV Study Bible, Zondervan, 1985).

(3) Οι Ευσεβιανοί. 
Μια άλλη μειοψηφία επισκόπων οδηγούντο από τον Ευσέβιο Καισαρείας. Αυτοί ήταν ημι-Αρειανοί (The American People's Encyclopedia, 1954, p. 8-207). Συμφωνούσαν με τους Αρειανούς ότι ο Ιησούς δεν ήταν Θεός και οτι δεν υπήρχε πάντοτε. Βασικά έλεγαν, «Ο Πατέρας (ο Θεός μόνο) δημιούργησε τον Ιησού όχι από το τίποτα,(όπως πίστευε ο Άρειος,) αλλά από μια ουσία παρόμοια (ομοούσια) με τη δική Του. Δεν είναι ίσος με το Θεό, αλλά υποδεέστερος, ακόμη κι αν είναι πάνω απ’ όλη την υπόλοιπη δημιουργία.

Απο τους υπόλοιπους:

(1) Η αποστολική μερίδα ήταν παρούσα αφού αρκετοί από τους συμμετέχοντες είχαν μονταλιστικές (μονοθεϊστικές) αντιλήψεις. Προεστότες της εκκλησίας ήταν ο επίσκοπος Μάρκελλος της 'Αγκυρας, και ο επίσκοπος Αντιοχείας Ευστάθιος.

 (2) Η μεγάλη πλειοψηφία ,(περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες) ίσως δεν είχαν πραγματικά καταλάβει τη θεολογική διαμάχη, πιθανόν να είχαν κατά κύριο λόγο δημώδεις μοναρχιανές αντιλήψεις.

Οι εξουσιαστικές ομάδες ουσιαστικά απαίτησαν ο Χριστιανισμός να "εκσυγχρονίζεται" με αδιαφάνεια.  Για τον Αθανάσιο...ο Ιουδαϊσμός ήταν μια απεχθής, αντιχριστιανική πίστη. "- p.74, When Jesus Became God, Harcourt, 1999

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ