Η ανατροφή των παιδιών είναι ένας πολύ δύσκολος
δρόμος. Και το χειρότερο, μπαίνουμε σ’ αυτή τη διαδικασία ως γονείς, χωρίς
ανάλογες γνώσεις, πείρα και ωριμότητα. Πολλά πράγματα που τα φανταζόμασταν
διαφορετικά, μας ξαφνιάζουν.
Ένα τέτοιο ξάφνιασμα
είναι όταν ακούσουμε το “όχι” του παιδιού μας σε κάποια από τις παραγγελίες
μας. Μάλιστα αυτό αρχίζει σε πολύ μικρή ηλικία, πριν ακόμη το μικρό μάθει καν
να μιλάει.
–Θα φάμε, πήγαινε να πλύνεις τα χέρια σου.
–Όχι, ζε σέλω!
–Σου είπα έλα να πλύνουμε
τα χέρια σου.
–Όχι, ζε σα τα πλύνουμε...
Τι κάνουμε τότε;
Κάποιοι από τους ειδικούς μάς λένε να μη δίνουμε στα παιδιά τις παραγγελίες μας
σαν διαταγές αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί “να διαλέξει”. Στο προηγούμενο
παράδειγμα τα πράγματα θα ήταν ευκολότερα αν λέγαμε “Πού θέλεις να πλύνεις τα
χέρια σου, στο μπάνιο ή στην κουζίνα;” Τότε το παιδί θα διάλεγε το ένα από τα
δύο και το αποτέλεσμα θα ήταν να πλύνουμε τα χέρια του χωρίς αντίρρηση.
Αλλά τι είναι αυτό
που κάνει τον άνθρωπο να αντιλέγει, ακόμη και από νήπιο; Τι άλλο παρά η
αμαρτία!
Σύμφωνα με την
Παλαιά Διαθήκη, η πρώτη αντιλογία εκφράστηκε ήδη μέσα στον Παράδεισο της Εδέμ, και
μάλιστα από τα δικά Του παιδιά!
Δεν ξέρουμε πόσα
χρυσοκόκκινα δειλινά αφιέρωσε ο Θεός κουβεντιάζοντας με τον Αδάμ και την Εύα
στα ανθισμένα μονοπάτια της Εδέμ. Σίγουρα οι συμβουλές Του ήταν τέλειες. Η
αγάπη και τρυφερότητα στη σχέση Του μαζί τους απεριόριστες. Όμως ο άνθρωπος,
μέσα στην ελευθερία του, δεν διάλεξε την υπακοή στον Πατέρα αλλά την ανυπακοή
και, στη συνέχεια, την αντιλογία αντί της μετάνοιας.
Κάθε φορά, λοιπόν, που με αγάπη προσπαθούμε να
συμβουλέψουμε τα παιδιά μας και δεν βρίσκουμε ανταπόκριση, μην τα βάζουμε με
τον εαυτό μας και κυρίως μην απογοητευόμαστε. Η δική τους αντιλογία ας γίνει
αφορμή για να εξετάσουμε τους δικούς μας δρόμους. Ποια δηλαδή είναι η στάση μας
απέναντι στις συμβουλές και εντολές του Ουράνιου Πατέρα μας;
Μελετούμε το λόγο
του Θεού, πιστεύω, επειδή μέσα απ’ αυτόν παίρνουμε οδηγίες για το
καθημερινό μας περπάτημα. Δεχόμαστε τις συμβουλές και τους ελέγχους του Αγίου
Πνεύματος με πνεύμα υποταγής και ευχαριστίας ή προβάλλουμε τις κάποιες
αντιρρήσεις μας; “Ναι, αυτό λέει, αλλά τι εννοεί...;”
Ο Κύριος μάς θυμίζει
μέσω του Προφήτη: «Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σου, ο διδάσκων σε διά την ωφέλειαν σου, ο
οδηγών σε διά της οδού δι’ ης έπρεπε να υπάγης» (Ησ.μη:17).
Δεν θέλει ο Θεός να μας στερήσει κάτι, ούτε να μας κάνει να νιώσουμε καταπίεση.
Όλες οι οδηγίες Του έχουν ως υπόβαθρο την άμετρη αγάπη και τη σοφία Του. Ας το
πιστέψουμε αυτό και με χαρά ας συμμορφωνόμαστε, σαν τον Ψαλμωδό λέγοντας κι
εμείς: «Χαίρω, Θεέ μου, να εκτελώ το θέλημά σου· και ο νόμος σου είναι εν τω
μέσω της καρδίας μου» (Ψαλμ.μ:8).
Το μικρόβιο της αντιλογίας εύκολα εισχωρεί και στις σχέσεις
μεταξύ των πιστών. Πολλές φορές μια συζήτηση που άρχισε με καλή διάθεση, π.χ.
για να διευκρινιστούν κάποιες αλήθειες της Γραφής, μπορεί να καταλήξει σε αντιλογία.
Χρειάζεται ταπείνωση για να δεχτούμε ότι πιθανόν η άποψη που είχαμε μέχρι τώρα,
μπορεί να είναι λάθος.
Ακόμη πιο έντονη
αντιλογία παρατηρείται μεταξύ συζύγων, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της συζυγικής
ζωής. Τότε που είναι ανάγκη ο καθένας να βάλει στην άκρη το “εγώ” και να το
αντικαταστήσει με το “εσύ” ή, καλύτερα, με το “εμείς”. Χρειάζεται σταθερή
απόφαση από τον καθένα ξεχωριστά, ώστε η μεν σύζυγος να πάρει το ρόλο που της
ανέθεσε η Θεός, να υποτάσσεται δηλαδή κατά πάντα, ο δε σύζυγος να την αγαπάει
σαν τον εαυτό του, όπως του ζητάει ο Θεός.
Δυστυχώς, μια έξαρση
–αν επιτρέπεται η λέξη– της αντιλογίας, παρατηρείται και στα ζευγάρια των
ηλικιωμένων. Για μηδαμινές αιτίες, τις περισσότερες φορές, εκστομίζουν ο ένας
στον άλλον λόγια πικρά. Συνεχίζουν έτσι χωρίς κανείς από τους δύο να αποφασίζει
να σταματήσει... Αναρωτιέσαι τότε, πού είναι το έργο που άφησαν στον Άγιο
Πνεύμα να κάνει επάνω στο χαρακτήρα τους; Πού είναι «ο καρπός Του», η αγάπη, η
μακροθυμία, η αγαθοσύνη, η πραότητα, η εγκράτεια...
Όσοι από μας,
ανεξάρτητα από την ηλικία μας, έχουμε δώσει στο Θεό το δικαίωμα να εργαστεί
επάνω μας με το Πνεύμα Του, ας Του ζητήσουμε να μας βοηθήσει και στο θέμα της
αντιλογίας.
Ο κόσμος μπορεί να
χαρακτηρίζει ετοιμόλογο και να θαυμάζει εκείνον που για όλα έχει μια γρήγορη
απάντηση. Δεν είναι όμως τούτο πάντα προσόν. Αρκετές φορές είναι ο εγωισμός που
μας σπρώχνει να φέρνουμε επιχειρήματα εναντίον επιχειρημάτων για να μην
ταπεινωθούμε.
Ο Ιάκωβος έγραψε: «Αδελφοί
μου αγαπητοί, ας ήναι πας άνθρωπος ταχύς εις το να ακούη, βραδύς εις το να
λαλή, βραδύς εις οργήν» (Ιακ.α:19).
Όταν συζητούμε με
τους συζύγους, τα παιδιά, τους φίλους ή συγχριστιανούς, ας ακούμε με προσοχή τι
έχουν να μας πουν κι ας δίνουμε στο νου μας λίγο περισσότερο χρόνο για να
σκεφτεί πριν τα χείλη μας προφέρουν λέξεις που δεν αρμόζουν.
Απορεί κανείς με
ανθρώπους που πάντα λένε το αντίθετο σε ό,τι ακούσουν. Φοβερό “χάρισμα”! Δεν
συμφωνείτε;
Ας κάνουμε, λοιπόν,
σήμερα έναν αυτοέλεγχο, μη τυχόν είμαστε ανάμεσα σ’ αυτούς!