Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2012

«Και ας λέει όλος ο λαός αμήν»

Θα ξεκινήσω απ' την τελευταία λέξη του τίτλου μας. Ψαλμ.ρς:48 «Και ας λέει όλος ο λαός αμήν».

Αυτό είναι του λαού το έργο. Εκ μέρους του λαού προσευχήθηκε ο ποιμένας και σαν αντιπρόσωπός τους, παρουσίασε στο Θεό τα αιτήματά τους. Τώρα είναι η σειρά του λαού, αυτά τα αιτήματα, ολόκληρη την προσευχή, να την πάρει και μ' ένα θερμό, εγκάρδιο ΑΜΗΝ να την παρουσιάσει στο Θεό. Αυτή η λέξη είναι ο τρόπος με τον οποίο το εκκλησίασμα οικειοποιείται την προσευχή, που εκ μέρους του έκανε ο ποιμένας, και βάζει έτσι τη σφραγίδα της αποδοχής του και την παρουσιάζει σαν ολότελα δική του πια στο Θεό.

Ποιο είναι όμως το ακριβές νόημα αυτής της λέξης; Είναι μια λέξη που τη χρησιμοποιούμε τόσο πολύ στη λατρεία και την προσευχή. Πόσοι όμως από μας έχουμε σαφή αντίληψη για το τι σημαίνει ακριβώς;

Για πολλούς, παρόλη την αδιαμφισβήτητη ειλικρινή εγκαρδιότητα που έχουν στη λατρεία τους, δεν είναι παρά απλά ο καθιερωμένος τρόπος, με τον οποίο κλείνει η προσευχή. Μια θρησκευτική εθιμοτυπία, κενή από ουσιαστικό περιεχόμενο.

Παλαιότερα κάτι ακόμα χειρότερο συνέβαινε με τη λέξη «αμήν». Στη συναγωγή, απ' όπου δανείστηκε αυτή τη λέξη η χριστιανική εκκλησία, της δόθηκε πολλές φορές δεισιδαιμονική σημασία. Πολλοί ραβίνοι δίδασκαν, όπως μας πληροφορεί το Ταλμούδ, ότι μπορεί αυτή η λέξη να χρησιμοποιείται σαν φυλαχτό και με το ψιθύρισμά της ν' αποκτά ο πιστός ευλογίες. Έπαθε δηλαδή και το «αμήν» ό,τι έπαθαν τόσες άλλες αξίες της θρησκευτικής μας ζωής. Έπεσε θύμα της δεισιδαιμονίας.

Όταν ο ψαλμωδός έλεγε αυτά τα λόγια δεν εννοούσε ούτε «Ψελλίστε μηχανικά κάποιους φθόγγους θρησκευτικής εθιμοτυπίας που δεν έχουν κανένα βαθύτερο νόημα», ούτε «Κρεμάστε αυτή τη μαγική λέξη γύρω απ' το λαιμό σας για να σας φυλάει από κάθε κακό». Αλλά εννοούσε: «Από την καρδιά σας πείτε στο τέλος της προσευχής ΑΜΗΝ, γιατί έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό.»

Ποια λοιπόν είναι αυτή η ιδιαίτερη σημασία; Ποιο είναι το ξεχωριστό έργο που εξυπηρετεί το «αμήν» σε σχέση με την προσευχή μας;

Πρώτα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι είναι Εβραϊκή λέξη που πολιτογραφήθηκε σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και πέρασε στο θρησκευτικό λεξιλόγιο όλων των λαών. Προέρχεται από μια ρηματική ρίζα που σημαίνει «στηρίζω», «θεμελιώνω», «βεβαιώνω». Είναι λοιπόν μια έκφραση και μάλιστα δυνατή έκφραση βεβαιότητας.

Αυτό είναι το πρώτο σημείο, σχετικά με την προσευχή, στο οποίο πρέπει να σταθούμε. Το «αμήν» στο τέλος της προσευχής μας δεν σημαίνει: «Είθε τα αιτήματά μας αυτά να γίνουν τώρα δεκτά», αλλά σημαίνει, «Θα γίνουν αυτά τα αιτήματά μας δεκτά». Δεν είναι λοιπόν έκφραση ευχής στο τέλος της προσευχής, αλλά η διακήρυξη της πεποίθησής μας ότι η προσευχή μας θα γίνει δεκτή.

Γράφει ο απόστολος Παύλος στην Β' Κορ.α:20 «Διότι όλαι αι υποσχέσεις του Θεού εις το πρόσωπον του Χριστού πραγματοποιούνται και δι' αυτού λέγομεν το αμήν εις τον Θεόν προς δόξαν του». Το «αμήν» λοιπόν της προσευχής μας είναι κρυμμένο μέσα στο Χριστό και η πεποίθησή μας για την απάντηση στην προσευχή μας είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένη με το πρόσωπο του Ιησού. Μόνο επειδή ανήκουμε σ' Αυτόν έχουμε το θάρρος να παρουσιαστούμε στο Θεό και να του πούμε τα αιτήματά μας και να περιμένουμε με βεβαιότητα την απάντηση στην προσευχή μας.

Την ίδια αλήθεια βρίσκουμε στο βιβλίο της Αποκάλυψης, εκφρασμένη ακόμα πιο δυνατά απ' το στόμα του Ιησού (Αποκ.γ:14). Για τον εαυτό Του μιλάει ο Χριστός, στον εαυτό Του δίνει το όνομα ΑΜΗΝ. Η βεβαιότητα λοιπόν για την απάντηση της προσευχής ταυτίζεται πλήρως με το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, γιατί Αυτός μας έδωσε το δικαίωμα να παρουσιαζόμαστε στο Θεό με την προσευχή, κι Εκείνος είναι η εγγύηση για την απάντηση.

Στο ίδιο βιβλίο (γ:7), ο Ιωάννης βλέπει τον Ιησού σαν τον κλειδούχο, αυτόν που κρατάει τα κλειδιά, όλα τα κλειδιά. Τα λόγια αυτά μας στρέφουν πίσω, στο βιβλίο του Ησαΐα όπου διαβάζουμε προφητικά λόγια για τον Ιησού (κβ:22). Θυμόμαστε ακόμα και την άλλη εκείνη προφητεία για τη μελλοντική γέννηση του Ιησού Χριστού όπου λέει ότι η εξουσία θα είναι πάνω στους ώμους του (θ:6).

Το πρώτο λοιπόν κλειδί αυτό είναι: «Θα του δώσω πλήρη κι απόλυτη εξουσία». Αξίζει να το θυμόμαστε αυτό, ότι στα χέρια του Κυρίου μας βρίσκεται το κλειδί της εξουσίας. Συνήθως όταν μιλάμε για δύναμη και εξουσία, η σκέψη μας πηγαίνει στους μεγάλους και τρανούς, εκείνους που υποτίθεται ότι έχουν αυτά τα κλειδιά στα χέρια τους. Η μεγάλη όμως τραγωδία είναι ότι κανένα απ' αυτά τα κλειδιά δεν ταιριάζει στην κλειδαρότρυπα του προβλήματος της ανθρώπινης κοινωνίας. Το μόνο κλειδί που ταιριάζει σ' αυτή την κλειδαρότρυπα βρίσκεται στα χέρια του Ιησού. «Πάνω στον ώμο του θα βάλω το κλειδί του οίκου του Δαβίδ». Σαν βασιλιάς ο Δαβίδ, το κλειδί του οίκου του είναι το κλειδί της βασιλικής εξουσίας. Ο απόστολος Παύλος στην Α' Κορ.ιε: 25 λέει: «Διότι πρέπει αυτός να βασιλέυη, έως ότου θέσει όλους τους εχθρούς κάτω από τα πόδια του». Αυτό ακόμα δεν έγινε, αλλά θα γίνει. Θα γίνει όπως μας λέει αυτό το ευλογημένο κεφάλαιο, όταν ο Κύριός μας ξανάρθει. Θα βάλει τότε το κλειδί της εξουσίας του στην κλειδαρότρυπα των ανθρώπινων προβλημάτων. 


Ο πληγωμένος και ταλαιπωρημένος κόσμος για πρώτη φορά θα γνωρίσει την πραγματική ειρήνη. Τότε θα γνωρίσει η γη τη Βασιλεία του Θεού, αλλά δεν είναι ανάγκη να περιμένει κανείς μέχρι τότε. Από τώρα μπορεί κανείς να γνωρίσει αυτή τη Βασιλεία στην καρδιά του. Γι' αυτή την περίπτωση, έχει ο Ιησούς ένα άλλο κλειδί.

Κάποτε είχε πει ο Ιησούς στον Πέτρο: «Θα σου δώσω τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών». Ο Πέτρος πήρε απ' το χέρι του Χριστού αυτά τα κλειδιά, και την ημέρα της Πεντηκοστής, σε κάποιο δρόμο της Ιερουσαλήμ, κήρυξε το πρώτο χριστιανικό κήρυγμα τελειώνοντας με τα λόγια: «Μετανοήσατε και ο καθένας από σας ας βαπτισθή εις το όνομα του Ιησού Χριστού δια την συγχώρησιν των αμαρτιών σας και θα λάβετε το χάρισμα του Αγίου Πνεύματος». Έτσι ξεκλείδωσε την πόρτα της Βασιλείας των ουρανών. Όταν αυτός ο κήρυκας του ευαγγελίου πρότρεψε τους ακροατές του να μπουν στη βασιλεία των ουρανών, αυτό το κλειδί τους έδωσε: Μετάνοια, βάπτισμα στο όνομα του Ιησού Χριστού, βάπτιση με Πνεύμα 'Αγιο.

'Αλλο κλειδί δεν υπάρχει, μόνο ένα ταιριάζει στην πόρτα της Βασιλείας των ουρανών. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι έχουν κατασκευαστεί πολλά αντικλείδια που όμως έχουν σαν κοινό χαρακτηριστικό ότι κανένα δεν μπορεί ν' ανοίξει την πόρτα. Αν υπάρχει ανάμεσα στους αναγνώστες αυτών των γραμμών κάποιος που ακόμα αγωνίζεται με τα αντικλείδια, με πολύ αγάπη του συνιστώ να παρατήσει τον μάταιο αυτό αγώνα.

Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή, η αναγέννηση είναι το ξεκίνημα, μετά αρχίζει η ζωή, ο καθημερινός αγώνας. Κι υπάρχουν τόσοι εχθροί αυτής της ζωής! Τόσες παγίδες! Ο διάβολος, σαν το βρυχούμενο λιοντάρι περιφέρεται ζητώντας ποιον θα καταβροχθίσει. Και μέσα μας είναι ο προδότης εαυτός μας, ότι έχει απομείνει απ' τον παλαιό άνθρωπο που καραδοκεί ν' ανοίξει την πόρτα της ζωής μας στον εχθρό.

Το τρίτο κλειδί είναι αυτό της καθημερινής χάρης. Κάποτε είπε ο Χριστός στους μαθητές Του: Όλα παραδόθηκαν σε μένα από τον Πατέρα μου. Αυτό σημαίνει ότι ο Χριστός έχει το κλειδί του ουράνιου θησαυροφυλακίου. Αν με την προσευχή πλησιάζουμε καθημερινά το Χριστό, Αυτός θα βάζει στο χέρι μας αυτό το κλειδί, για να παίρνουμε τη χάρη και τη δύναμη που χρειαζόμαστε για τις ανάγκες της ημέρας.

Υπάρχει άλλο ένα κλειδί στα χέρια του Χριστού κι αυτό είναι της ευαγγελιστικής δράσης. Στην εκκλησία της Φιλαδέλφειας ο Κύριος γράφει: «Έχω δώσει ενώπιόν σου πόρταν ανοικτήν την οποίαν κανείς δεν μπορεί να κλείση» (Αποκ.γ:8). Αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος ο Κύριος ανοίγει στην εκκλησία Του την πόρτα της ευαγγελιστικής δράσης. Ο Χριστιανός που δεν παίρνει μέρος σ' αυτή τη δραστηριότητα της εκκλησίας, δεν είναι δυνατόν να μην υποστεί δυσάρεστες συνέπειες στη ζωή του. Πνευματική φτώχεια είναι ο καρπός της πνευματικής αδράνειας. Αν ο Κύριος είπε ότι κανείς δεν μπορεί να κλείσει αυτή την πόρτα, ας μην πτοούμαστε από την αντίδραση του διαβόλου, άλλωστε είναι αντίδραση, δεν είναι δράση!

Το πέμπτο κλειδί, είναι αυτό των περιστάσεών μας. Ένα πολύ ζωντανό παράδειγμα αυτού θα μας δώσει ο απόστολος Παύλος όταν γράφει απ' τη φυλακή της Ρώμης προς τους αγίους της Εφέσου: «Δια τούτο εγώ ο Παύλος, ο φυλακισμένος του Χριστού Ιησού για σας τους εθνικούς....» (γ:1). Από μια άλλη φυλακή, πάλι στη Ρώμη λίγο αργότερα γράφει στον Τιμόθεο: «Να μη εντραπής λοιπόν την μαρτυρίαν υπέρ του Κυρίου μας, ούτε εμέ, τον φυλακισμένον του....» (Β' Τιμ.α:8).

Κι εμείς νομίζαμε ότι ο Παύλος ήταν δέσμιος της Ρώμης, ή του Καίσαρα. Αλλά ο Παύλος διαμαρτύρεται, όχι λέει, δεν είμαι δέσμιος της Ρώμης, του Ιησού Χριστού δέσμιος είμαι. Καμιά φυλακή δεν θα μπορούσε να με δεχτεί εμένα, αν δεν ήταν το θέλημα του Κυρίου. Το κλειδί της φυλακής μου, δεν το κρατά ο δεσμοφύλακας, το κρατά ο Χριστός.

Το επόμενο κλειδί το βρίσκουμε κι αυτό στο βιβλίο της Αποκάλυψης. Ο Κύριος μας βεβαιώνει ότι έχει τα κλειδιά του θανάτου και του 'Αδη. Ο θάνατος δημιουργεί πολλά ερωτηματικά που έξω απ' την Αγία Γραφή ο άνθρωπος δεν μπορεί να βρει απάντηση. Όμως, υπάρχει Αυτός που μπορεί να μας διαφωτίσει πάνω σ' αυτό το θέμα. Είναι Εκείνος που κρατάει το κλειδί του θανάτου.

Μετά απ' όλα αυτά, θα μπορούσε να πιστέψει κανείς ότι υπάρχει κλειδί που δεν το κρατάει ο Χριστός; Κι όμως υπάρχει, αυτό είναι το κλειδί της ανθρώπινης καρδιάς. Αυτό είναι που δίνει στην ανθρώπινη προσωπικότητα την ιδιαίτερη αξία της. Ο Θεός ποτέ δεν θα παραβιάσει την πόρτα της καρδιάς σου, περιμένει να Του δώσεις εσύ το κλειδί. Αν θέλεις μπορείς να Του το δώσεις, αν δεν θέλεις μπορείς να το κρατήσεις. Είσαι ο κύριος της τύχης σου και ο μόνος υπεύθυνος για τη ζωή σου!

Δεν εξαντλείται όμως εδώ το περιεχόμενο του ΑΜΗΝ. Δεν είναι μόνο η βάση της πεποίθησής μας, αλλά κι η προϋπόθεση με την οποία είναι δυνατόν να γίνει δεκτή η προσευχή μας. Η ταύτιση της προσευχής μας με το πρόσωπο του Ιησού Χριστού σημαίνει ότι αυτή είναι σύμφωνη με το χαρακτήρα Του και με το θέλημά Του. Αυτό εννοούσε ο Χριστός όταν είπε: «Ο,τι ζητήσετε εις το όνομά μου, αυτό θα το κάνω» (Ιωαν.ιδ:13). Το «όνομα του Θεού», όταν χρησιμοποιείται αυτή η φράση στην Αγία Γραφή, είναι η έκφραση του χαρακτήρα του Θεού. Όταν λοιπόν είπε ο Ιησούς τα παραπάνω λόγια, εννοούσε: κάθε αίτημά σας που θα είναι σύμφωνο με το χαρακτήρα μου και το θέλημά μου, θα το κάνω.

Αυτή λέξη λοιπόν χαράζει τα όρια μέσα στα οποία μπορούμε να περιμένουμε απάντηση στην προσευχή μας. Εφόσον με τη λέξη «αμήν» συνδέσαμε την προσευχή μας με το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, είναι αυτονόητο ότι τη συνδέουμε με το χαρακτήρα του και το θέλημά Του το άγιο. Αποκλείονται έτσι εγωιστικά αιτήματα.

Καταλαβαίνοντας όμως μέσα σε ποια όρια μπορεί να κινηθεί η προσευχή μας, κατανοούμε και τον πραγματικό σκοπό της προσευχής. Σκοπός της προσευχής δεν είναι να προσπαθήσουμε να πείσουμε το Θεό να υιοθετήσει τα σχέδιά μας και να προσαρμοστεί μέσα στο πλαίσιο των σκέψεών μας. Σκοπός της προσευχής είναι ν' ανακαλύψουμε ποιο είναι το δικό Του σχέδιο για τη ζωή μας και να προσαρμόσουμε όλες τις λεπτομέρειες της ζωής μας μέσα στο σχέδιο αυτού του θείου σχεδίου.

Όταν βρεθούμε μέσα στην τροχιά του θελήματος του Θεού, Αυτός θα κάνει θαύματα για ν' απαντήσει στην προσευχή μας.

Λέγοντας λοιπόν «αμήν» στο τέλος της προσευχής μας, λέμε στο Θεό: Κύριε, πάρε αυτή την προσευχή μου και καθάρισέ την από καθετί που δεν είναι σύμφωνο με το θέλημά Σου. Προσάρμοσε τα αιτήματά μου μέσα στο δικό Σου άγιο σχέδιο.

Ακόμα κάτι εκφράζει το «Αμήν» στο τέλος της προσευχής μας. Αυτό είναι η απόφασή μας να κάνουμε οτιδήποτε εξαρτάται από μας για την εκπλήρωση του αιτήματος που έχουμε φέρει μπροστά στο Θεό. Στην Παλαιά Διαθήκη χρησιμοποιούταν το «Αμήν» όταν ένα άτομο ή ένα έθνος καλούνταν να επικυρώσει τους όρους μιας συμφωνίας. Όταν ο λαός Ισραήλ μετά από πολλές μάχες και περιπέτειες μπήκε στη γη Χαναάν, έφτασαν σε μια κοιλάδα ανάμεσα στα βουνά Εβάλ και Γαριζίν. Ο μισός λαός πήρε θέσεις στη βουνοπλαγιά του Εβάλ κι ο υπόλοιπος στο Γαριζίν. Ο Ιησούς του Ναυή τότε διάβασε φωναχτά το νόμο του Θεού κι ο λαός καθώς άκουε απαντούσε «Αμήν»! (Δευτ.κζ:11-26 & Ι.Ναυή η:30-35). Με το «αμήν εκείνο έκλεισε ο λαός μια συμφωνία με την οποία δεχόταν το νόμο του Θεού και υπέβαλλε τη ζωή του στην εξουσία αυτού του νόμου.

Το ίδιο κι εμείς, όταν στο τέλος της προσευχής μας λέμε «αμήν», είναι σαν να υπογράφουμε ένα συμβόλαιο. Αναλαμβάνουμε την υποχρέωση να κάνουμε οτιδήποτε εξαρτάται από μας για την πραγματοποίηση των αιτημάτων μας.  Έτσι η προσευχή μας δεν είναι μοιρολατρική, αλλά μια ωραία συνεργασία με το Θεό. Ο Θεός καλεί το λυτρωμένο άνθρωπο σε μια στενή και καρποφόρα συνεργασία.

Αν θυμηθούμε τα θαύματα που έκανε ο Ιησούς, θα δούμε ότι εφάρμοζε αυτό το νόμο της συνεργασίας. Έθρεψε εκείνο το πεινασμένο πλήθος στην έρημο, αφού πρώτα οι άνθρωποι του πρόσφεραν τα ψωμάκια. Το ίδιο στην Κανά της Γαλιλαίας, έκανε κρασί το νερό που οι άνθρωποι έβαλαν μέσα στις υδρίες. Όταν ανάστησε το Λάζαρο, ζήτησε άνθρωποι να κυλήσουν την πέτρα του μνημείου. Αυτό είναι το επίπεδο στο οποίο γίνονται τα θαύματα του Θεού, συνεργάζεται η θεία παντοδυναμία με την ανθρώπινη υπακοή. Όταν εμείς προσφέρουμε τα ψωμάκια μας, το ελάχιστο που περιμένει ο Θεός από μας, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Θεός θα εκδηλώσει την παντοδυναμία Του.

Λέω ΑΜΗΝ για να τοποθετήσω τα αιτήματά μου στα χέρια του αληθινού ΑΜΗΝ, του Κυρίου μου. Λέω ΑΜΗΝ για να διακηρύξω την επιθυμία μου να συνεργαστώ με το Θεό μέσα στον κύκλο που Εκείνος θα χαράξει.