Μάθημα 8
Ο ΗΛΕΙ
Α. Ο ΙΕΡΕΑΣ ΗΛΕΙ
Ο Ηλεί ήταν ένας ιερέας απ’ τη γενιά του Ιθάμαρ. Ο Ιθάμαρ ήταν ο νεώτερος γιος του Ααρών. Ο Ααρών είχε δύο γιους, τον Ναδάβ και Αβδιού, οι οποίοι πέθαναν γιατί προσέφεραν ξένο πυρ. Μια σειρά ιερέων ήρθε απ’ τον άλλο του γιο, τον Ελεάζαρ, αλλά ο Ηλεί ήταν απόγονος του Ιθάμαρ. Η θέση της ιεραρχίας παρέμενε από τον Ιθάμαρ μέσω του Ηλεί, μέχρι που ο Σολομώντας εκθρόνισε τον Αβιάθαρ και επέστρεψε την ιεραρχία πίσω στους απογόνους του Ελεάζαρ.
Β. Η ΕΥΣΕΒΕΙΑ ΤΟΥ ΗΛΕΙ
Ο Ηλεί ήταν ένας άνθρωπος με ταπεινό χαρακτήρα. Η ευλάβειά του φαίνεται από την ήσυχη υποταγή του στο θέλημα του Θεού (Α΄ Σαμ.γ:18), την ευλαβή ανησυχία του για την κιβωτό του Θεού (Α΄ Σαμ.δ:18), την προθυμία του να πάρει και να εκπαιδεύσει το νεαρό Σαμουήλ, και τη διάκρισή του για την κίνηση του Πνεύματος του Θεού (Α΄ Σαμ.γ:8-9).
Το γεγονός ότι ο Θεός εμπιστεύθηκε τον Ηλεί για την εκπαίδευση και την ανατροφή του Σαμουήλ, αυτό φτάνει για να καταλάβουμε τί άνθρωπος ήταν. Ο Ηλεί υπηρέτησε στον Ισραήλ στη διάρκεια μιας περιόδου συνειδητής πνευματικής πτώσης. Ήταν εκείνη η εποχή που ο Θεός τόσο πολύ αποστράφηκε τον Ισραήλ για την συνεχή αποστασία του που έστρεψε τελείως το πρόσωπό Του από τη Σηλώ. Ο Ηλεί κατοικούσε στη Σηλώ, στον οίκο του Θεού. Δεν ήταν όλοι που είχαν στραφεί μακριά απ’ το Θεό, αλλά όπως και τώρα - η σωτηρία ήταν προσωπική κι όχι εθνική υπόθεση.
Γ. Η ΑΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΛΕΙ
Παρόλο που ο Ηλεί ήταν ένας άνθρωπος ικανός για υψηλά ιδανικά, υπήρξε ένας μεγάλος μώμος στη ζωή του. Απέτυχε ολοκληρωτικά να εκπαιδεύσει τα δικά του παιδιά. Οι γιοι του, Οφνεί και Φινέες, ήταν επίσης ιερείς. Ο Ηλεί ήταν γέρος κι αυτοί οι δύο γιοι ήταν υπεύθυνοι για τις τελετές. Ήταν κακοί άνθρωποι, διαστρέβλωναν σοβαρά τις ιεροτελεστίες και βεβήλωναν τα άγια με ακολασίες αντίστοιχες μ’ αυτές των ναών των Χαναανιτών. Σαν αποτέλεσμα, οι άνθρωποι απεχθάνονταν να πάνε στο Ναό για τη λατρεία τους. Ο Ηλεί θεωρήθηκε υπεύθυνος απ’ το Θεό και επιπλήχθηκε που επέτρεπε αυτή την κατάχρηση των γιων του. Η μομφή ήρθε πρώτα από έναν άγνωστο προφήτη κι αργότερα απ’ το νεαρό Σαμουήλ.
Ο Οφνεί και Φινέες ήταν λάτρεις του Βελίαλ. Αυτό φάνηκε απ’ την απληστία τους, τη δυσφορία τους για την τάξη του Θεού, την υπερηφάνεια τους να κάνουν το δικό τους, και την ασυγκράτητη λαγνεία τους. Ο Θεός θεώρησε υπεύθυνο τον Ηλεί για αυτό και η αμαρτία των γιων του έφερε κρίση πάνω στον Ηλεί και σ’ ολόκληρο το έθνος.
Στην Καινή Διαθήκη, ο απόστολος Παύλος έγραψε ότι ένα από τα προσόντα του εργάτη είναι ότι πρέπει να έχει τα παιδιά του σε υποταγή και να διοικεί τον οίκο του καλώς. Στην Α΄ Τιμ.γ:4-5 λέει, «Κυβερνών καλώς τον εαυτού οίκον, έχων τα τέκνα αυτού εις υποταγήν μετά πάσης σεμνότητος, (διότι εάν τις δεν εξεύρη να κυβερνά τον εαυτού οίκον, πως θέλει επιμεληθή την εκκλησίαν του Θεού)». Ο Ηλεί στάθηκε ανίκανος για τη θέση του σαν ιερέας επειδή δεν διόρθωσε και δεν επέπληξε τους δύο γιους του.
Δ. Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΗΛΕΙ
Η κρίση του Θεού ήρθε μέσα από μια φοβερή μάχη με τους Φιλισταίους. Οι Φιλισταίοι είχαν καταθλίψει τον Ισραήλ για περίπου είκοσι χρόνια κι ο Ισραήλ επιχείρησε να δώσει ένα τέλος με πόλεμο. Στη μάχη που έγινε στην Αφέκ, ο Ισραήλ νικήθηκε οικτρά κι έχασε 4.000 άνδρες περίπου. Ο λαός, θεώρησε ότι η παρουσία της κιβωτού στη μάχη θα βοηθούσε στη νίκη, ζήτησαν λοιπόν την άδεια από τον Οφνεί και Φινεές και πήραν την κιβωτό από τη Σηλώ, μια απόσταση περίπου 5 χλμ. απ’ το στρατόπεδο. Αυτό ήταν αντίθετο με το θέλημα του Θεού. Αφού μετέφεραν την κιβωτό, άλλη μεγάλη ήττα επέπεσε στον Ισραήλ. Αυτή τη φορά 30.000 άνδρες του Ισραήλ έπεσαν στη μάχη, μεταξύ αυτών ο Οφνεί και Φινεές, και η κιβωτός αιχμαλωτίστηκε. Όταν τα νέα αυτής της καταστροφής έφτασαν στη Σηλώ, ο Ηλεί έπεσε προς τα πίσω από την καρέκλα του και σπάζοντας το λαιμό του πέθανε.
Ε. ΟΙ ΦΙΛΙΣΤΑΙΟΙ ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΙΒΩΤΟ
Α’ Σαμ.ε,ς
Η κιβωτός της Διαθήκης πάρθηκε στη μάχη της Αφέκ, αλλά επιστράφηκε στον Ισραήλ μόλις εφτά μήνες μετά την αιχμαλωσία της. Αυτό συνέβη μετά από μια σειρά γεγονότα με τα οποία ο Θεός έφερε κρίση πάνω στους Φιλισταίους. Πρώτα, η εικόνα του Δαγών, δίπλα στην οποία είχε τοποθετηθεί η κιβωτός, έπεσε στο πάτωμα δύο φορές. Δεύτερον, επώδυνες αιμορροΐδες έπληξαν το λαό, που σε μερικές περιπτώσεις έφερε και θάνατο. Τελικά, η χώρα γέμισε ποντίκια.
Οι Φιλισταίοι ιερείς σκέφτηκαν ένα σχέδιο για να δοκιμάσουν το Θεό. Έβαλαν την κιβωτό σε μια καινούργια άμαξα που την έσερναν νεαρές δαμάλες. Τα νεαρά ζώα ήταν αδάμαστα και τα μοσχάρια τους τα είχαν πάρει απ’ αυτές. Αλλά αντί να γυρίσουν πίσω, θαυματουργικά προχωρούσαν μπροστά χωρίς να γυρνούν δεξιά ή αριστερά, πηγαίνοντας ευθεία στο δρόμο για την Βαιθ-σεμές, όπου είχαν κατασκηνώσει οι Ισραηλίτες.
Στην Βαιθ-σεμές, η κιβωτός βεβηλώθηκε όταν περίεργοι άνθρωποι την πλησίασαν. Ο Θεός πήρε τις ζωές πολλών για τιμωρία. Αντί να τη στείλουν πίσω στη Σκηνή του Μαρτυρίου, οι κάτοικοι της πόλης φώναξαν τους κατοίκους της Κιριάθ-ιαρείμ να έρθουν να την πάρουν. Αυτοί οι άνθρωποι χειρίστηκαν σωστά την κιβωτό και δεν έπαθαν κακό. Αλλά όμως ούτε και αυτοί την επέστρεψαν στη Σκηνή του Μαρτυρίου. Παρέμεινε εκεί μέχρις ότου ο Δαβίδ την επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ.
Ζ. Ο ΙΧΑΒΩΔ
Α’ Σαμ.δ:21
Η γυναίκα του Φινεές ήταν έτοιμη να γεννήσει ένα παιδί όταν τα νέα για το θάνατό του ήρθαν στ’ αφτιά της. Αμέσως γέννησε και πέθανε πάνω στη γέννα. Πριν το θάνατό της, ονόμασε το παιδί Ιχαβώδ. Η λέξη αυτή σημαίνει: ¨Η δόξα έφυγε από τον Ισραήλ.¨ Αυτό μας λέει πολλά πράγματα για τον χαρακτήρα αυτής της καλής γυναίκας, κι επίσης για την πνευματική κατάσταση όλου του Ισραήλ. Ο Ιχαβώδ όχι μόνο έκφρασε το γεγονός της αρπαγής της κιβωτού από τους Φιλισταίους, αλλά επίσης και τη μεγάλη πνευματική κατάπτωση ολόκληρου του έθνους. Ο Ισραήλ είχε φτάσει σε μια από τις πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας του.
