Αυτό το κεφάλαιο ανοίγει με το δεύτερο γάμο του Αβραάμ, γεγονός που δεν είναι χωρίς σημασία αν το δούμε σε σχέση με το προηγούμενο κεφάλαιο. Τα προφητικά βιβλία της Καινής Διαθήκης μας διδάσκουν ότι το φυσικό σπέρμα του Αβραάμ θα εμφανιστεί και πάλι στο προσκήνιο μετά που η εκλεκτή νύμφη του Χριστού θα ετοιμαστεί και θα αρπαχτεί. Έτσι, μετά το γάμο του Ισαάκ, το Άγιο Πνεύμα μας μιλάει για την ιστορία των κατά σάρκα απογόνων του Αβραάμ σε σχέση μ’ ένα καινούριο γάμο που έκανε.
Γέν.κε:1-4
Βλέπουμε πώς ο Θεός ζωοποίησε τον Αβραάμ έτσι ώστε αν και τόσο γέρος να συνεχίζει να κάνει παιδιά. Ήταν 137 χρονών όταν πέθανε η Σάρρα.
Η Σάρρα πέθανε 127 χρονών (κγ:1). Αν ο Ισαάκ ήταν 33,5 χρονών όταν προσφέρθηκε θυσία, ή Σάρρα έπρεπε να ήταν τότε 123,5 χρονών γιατί γέννησε τον Ισαάκ στα 90 της. Πέθανε δηλαδή Σάρρα 3,5 χρόνια μετά που της πήραν τον “υιόν άρσεν” όπως η γυναίκα στην έρημο στην Αποκ.ιβ:6.
Γέν.κε:5,6
Ο Αβραάμ αν και είχε κι άλλους γιους, την κληρονομιά και την εξουσία την έδωσε στον Ισαάκ (Ματθ.κη:18). Το ίδιο θα γίνει και με την εκκλησία. Θα υπάρξουν οι άγιοι της θλίψης, οι 144.000 Ισραηλίτες, οι λαοί της χιλιετούς βασιλείας αλλά καμία απ’ αυτές τις ομάδες δεν θα είναι νύμφη του Ιησού.
Γέν.κε:7-11
Ο Αβραάμ πεθαίνει 175 χρονών. Ήταν 75 χρονών όταν ο Θεός τον κάλεσε και έζησε μέσα στη γη Χαναάν 100 χρόνια.
Στον τάφο του Μαλπελάχ τάφηκαν 6 άτομα (Σάρρα, Αβραάμ, Ισαάκ, Ρεβέκκα, Ιακώβ και Λεία). Η Ραχήλ αφού γέννησε τον Βενιαμίν πέθανε και την έθαψαν “εν τη οδώ της Εφραθά ήτις είναι η Βηθλεέμ” (λε:19). Το 6 είναι ο αριθμός του ανθρώπου και συμβολίζει τους νεκρούς εν Χριστώ που θα αναστηθούν.
Γέν.κε:12-18
Γενεαλογίες των υιών του Ισμαήλ.
Αβιλά έως Σούρ: είναι μια μεγάλη έκταση στο Βόρειο τμήμα της Αραβικής χερσονήσου. Η Σούρ συνορεύει με την Αίγυπτο, που σημαίνει ότι κατοίκησαν από τα βόρεια της Αιγύπτου μέχρι την Ασσυρία.
έμπροσθεν πάντων των αδελφών αυτού: στα Εβραϊκά έχει την έννοια “προκλητικά, εχθρικά” προς τους συγγενείς του.
Γέν.κε:19-22
O Ισαάκ ήταν 40 χρονών όταν παντρεύτηκε τη Ρεβέκκα. Το “40” συμβολίζει τη δοκιμασία.
Η Ρεβέκκα ήταν στείρα 20 χρόνια (Γεν.κε:26). Ίσως πολλές φορές να έκανε σκέψεις όπως: “Μα, αφού είμαστε άνθρωποι του Θεού, ο Θεός μας ευλόγησε αρκετές φορές, γιατί να συμβαίνει τώρα αυτό; Αυτές οι Χαναναίες δεν έχουν κανένα πρόβλημα, γεννάνε όποτε θέλουν....κι εμείς που θέλουμε ένα παιδί κληρονόμο των επαγγελιών του Θεού δεν το έχουμε...”
Ναι, ο Θεός τα παιδιά Του τα δοκιμάζει ενώ τους άλλους τους περιμένει πρώτα να επιστρέψουν σ’ Αυτόν. Γι’ αυτό αν συμβαίνουν τέτοια παράξενα πράγματα στη δική μας ζωή να μην λυπόμαστε, αλλά να ξέρουμε ότι βρισκόμαστε πάνω στον τροχό του αγγειοπλάστη! Ο Θεός μας φτιάχνει κατά την εικόνα και την ομοίωσή Του, σε κάτι πολύ όμορφο κι ευλογημένο. Πρέπει να μάθουμε να υποτασσόμαστε στον Κύριο και να μην σκληραίνουμε την καρδιά μας. Όταν ένα αγγείο σκληραίνει, είναι πολύ εύκολο να σπάσει και μετά δεν γίνεται τίποτα.
Ο Ισαάκ περίμενε 20 χρόνια για παιδί. Είναι φυσικό να προσευχόταν πολύ γι’ αυτό. Όμως δεν σημαίνει ότι ό,τι ζητάμε ο Θεός μας το δίνει αμέσως! Πολλές φορές θέλει να μας μάθει υπομονή, να περιμένουμε δίχως ν’ αλλά ζούμε στάση και τοποθέτηση. Η πίστη όμως πάντα νικά! Τελικά ο Θεός απάντησε στην προσευχή του Ισαάκ και η Ρεβέκκα συνέλαβε.
συνεκρούοντο: Η Ρεβέκκα καταλάβαινε ότι κάτι παράξενο γίνεται μέσα στην κοιλιά της. Ίσως να σκεφτόταν, αν αυτή η σύλληψη είναι αποτέλεσμα της προσευχής του Ισαάκ γιατί να υποφέρει έτσι;
Γέν.κε:23
Πήγε λοιπόν να ρωτήσει τον Κύριο, κι ο Κύριος μέσω κάποιου προφήτη Του της απάντησε ότι έχει δύο έθνη μέσα στην κοιλιά της κι ότι ο μεγαλύτερος θα δουλέψει τον μικρότερο. Αυτό το λέει ο Θεός με βάση την πρόγνωσή Του κι όχι τον προορισμό. Ο Θεός προγνώριζε τις ζωές αυτών των παιδιών, τις αποφάσεις τους, τα έργα τους, τις αντιδράσεις τους σε συγκεκριμένα πράγματα. Στην Ρωμ.θ:13 λέει: ”Τον Ιακώβ ηγάπησα, τον δε Ησαύ εμίσησα”. Όμως γιατί; Αφού ξέρουμε ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης (Πραξ.ι:34). Πρέπει να υπάρχει κάποιος λόγος για να μιλήσει έτσι ο Θεός. Ο λόγος είναι ακριβώς ότι ο Θεός είδε την αδιαφορία του Ησαύ για τα πνευματικά, δεν θα εκτιμούσε τις πνευματικές αιώνιες ευλογίες που ο Θεός θα του έδινε κι ότι θα ζούσε απόλυτα σαρκικά. Αντίθετα, ο Ιακώβ θα εκτιμούσε σωστά τις πνευματικές ευλογίες. Ο Ησαύ ήταν σαρκικός, ο Ιακώβ πνευματικός.
δύο λαοί: ο ένας σαρκικός, ο άλλος πνευματικός. Δεν έχει σημασία αν ο σαρκικός είναι μεγαλύτερος, θα δουλέψει στο μικρότερο. Σήμερα δεν έχει καμιά σημασία αν τα κοσμικά σαρκικά συστήματα φαίνονται τόσο μεγάλα και δυνατά. Όλα αυτά θα υποταχτούν στο Θεό και θα ομολογήσουν ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος.
Γέν.κε:24-26
Ησαύ σημαίνει τριχωτός, δασύτριχος, σκληρός. Γεννήθηκε μ’ ένα κόκκινο χνούδι σ’ όλο του το σώμα που αργότερα έγινε σκληρό σαν τις τρίχες της κατσίκας (Γεν.κζ:16). Ονομάζεται και Εδώμ (κόκκινος) επειδή πούλησε τα πρωτοτόκιά του για ένα πιάτο “κόκκινου” (Γεν.κε:30 & λς:8). Απ’ αυτό το όνομα ονομάστηκαν και οι απόγονοί του Εδωμίτες που κατοίκησαν νότια της Νεκρής Θάλασσας.
Ιακώβ σημαίνει υποσκελιστής, και κατά λέξη πτερνιστής δηλαδή αυτός που κρατάει την πτέρνα και την τραβάει. Ο Ιακώβ ακόμα και μέσα στην κοιλιά της μητέρας του προσπαθούσε να κρατήσει μέσα τον Ησαύ για να βγει πρώτος αυτός και να πάρει τα πρωτοτόκια (Ωσηέ ιβ:2,3). Ίσως για το φυσικό νου αυτό να φαίνεται άδικο, αλλά ο Θεός βλέπει τα βάθη της καρδιάς. Είδε την επιθυμία και την πίστη του Ιακώβ να πάρει τα πρωτοτόκια επειδή εκτίμησε σωστά την ευλογία που υπάρχει εκεί. Και βεβαία ο Θεός δεν θα του επέτρεπε να πάρει αυτή την ευλογία αν ο Ησαύ την τιμούσε. Ο Θεός εξαιτίας της απιστίας των Ισραηλιτών (Ρωμ.θ:31,32 ι:2,3 ια:20) τους απέκοψε κι εγκέντρισε τους εθνικούς στη ρίζα.
Γέν.κε:27,28
Είναι λάθος οι γονείς να ξεχωρίζουν τα παιδιά στην αγάπη τους και πολύ περισσότερο όταν δημιουργούνται τέτοιου είδους “συμμαχίες” μέσα σε μια οικογένεια, αλλά να που κι αυτοί οι ευλογημένοι άνθρωποι έκαναν τέτοια λάθη.
Ο Ησαύ ήταν ένας έμπειρος κυνηγός κι άνθρωπος του αγρού. Μόνο δύο άνθρωποι ονομάζονται “κυνηγοί μέσα στη Γραφή - ο Νεμβρώδ κι ο Ησαύ. Η σύνδεση του Ησαύ με το Νεμβρώδ σ’ αυτό το θέμα είναι τελείως φανερή. Ο αγρός είναι ο κόσμος (Ματθ.ιγ:38). Το ότι ο Ησαύ ήταν άνθρωπος του αγρού σημαίνει ότι ήταν άνθρωπος του κόσμου.
Ο Ιακώβ ήταν άνθρωπος “απλός”. Αυτή η λέξη στα Εβραϊκά έχει την έννοια “τέλειος, δίκαιος”. Το γεγονός ότι κατοικούσε σε σκηνές μας δείχνει τη πνευματική του φύση, ήταν ένας πάροικος σ’ αυτή τη γη. Το πιο πιθανόν είναι να είχε την ευθύνη της κατασκήνωσης αφού ο Ισαάκ ήταν τυφλός. Είχε την καρδιά του ποιμένα αντίθετα με τον Ησαύ που ζούσε μόνος του, ερημίτης, επαναστάτης, ανυπόταχτος.
Ο Ισαάκ αγαπούσε τον Ησαύ επειδή του έφερνε καλό κυνήγι, ενώ η Ρεβέκκα αγαπούσε τον Ιακώβ επειδή έμενε μαζί της, την καταλάβαινε, τη φρόντιζε, τη βοηθούσε σαν πιο ευγενικός και συναισθηματικός.
Γέν.κε:29-34
Η φυσική καρδιά δεν εκτιμά και δεν δίνει καμιά αξία στα πράγματα του Θεού. Επειδή δεν γνωρίζει το Θεό, οι σχέσεις του ανθρώπου με το Θεό είναι γι’ αυτή κάτι αόριστο που δεν έχει αξία και δύναμη. Ακριβώς εδώ οφείλεται το γεγονός ότι τα παρόντα έχουν τόση βαρύτητα στην εκτίμηση των ανθρώπων και τους επηρεάζουν τόσο πολύ. Ο άνθρωπος εκτιμά αυτό που βλέπει, επειδή οδηγείται από την όψη κι όχι απ’ την πίστη. Γι’ αυτόν το παρόν είναι το παν, ενώ το μέλλον κάτι το μηδαμινό και αβέβαιο. Τέτοιος ήταν ο Ησαύ. “Ιδού, εγώ υπάγω....τί με ωφελούσι τα πρωτοτόκια;” Πραγματικά παράξενος συλλογισμός αυτός: Αφού χάνω το παρόν, γι’ αυτό περιφρονώ και δεν μ’ ενδιαφέρει το μέλλον. “Ούτως ο Ησαύ κατεφρόνησε τα πρωτοτόκια”. Ούτως οι Ισραηλίτες κατεφρόνησαν την γην την επιθυμητήν (Ψαλμ.ρς:24). Ούτως κατεφρόνησαν τον Χριστόν. Ούτως και οι προσκεκλημένοι στους γάμους κατεφρόνησαν την πρόσκληση (Ματθ.κβ:5). Ούτως πολλοί πιστοί σήμερα πουλούν τη θέση που ο Ιησούς τους έβαλε, για ένα πιάτο φακή.
Ο άνθρωπος δεν έχει όρεξη για τα πράγματα του Θεού. Ένα πιάτο φακής αξίζει περισσότερο από τα δικαιώματά του στη γη Χαναάν. Ο λόγος για τον οποίο ο Ησαύ δεν ενδιαφέρθηκε για τα πρωτοτόκιά του, ήταν ακριβώς αυτός που έπρεπε να τον κάνει να τα εκτιμήσει περισσότερο. Όσο περισσότερο βλέπω την αβεβαιότητα και τη ματαιότητα του παρόντα καιρού, τόσο θέλω να προσκολλώμαι στο μέλλον του Θεού. Έτσι σκέφτεται η πίστη. “Επειδή πάντα ταύτα διαλύονται, οποίοι πρέπει να είσθε σεις εις πολίτευμα άγιον και ευσέβειαν, προσμένοντες και σπεύδοντες εις την παρουσίαν της ημέρας του Θεού.....” (Β’Πετρ.γ:11-13)! Αυτές είναι οι σκέψεις του Θεού και κατά συνέπεια της πίστης. Κάθε άλλος συλλογισμός δεν είναι παρά συλλογισμός ενός “βεβήλου καθώς ο Ησαύ, όστις διά μίαν βρώσιν επώλησε τα πρωτοτόκια αυτού” (Εβρ.ιβ:16).
Τα πρωτοτόκια ήταν δικαίωμα του πρωτότοκου πάντοτε και γι’ αυτό ο λόγος του Θεού μας ονομάζει εκκλησία πρωτοτόκων, επειδή θα πάρουμε διπλάσια ευλογία απ’ όλους τους άλλους που θα είναι στην παρουσία του Θεού. Περιέκλειαν τη διπλή μερίδα της κληρονομιάς και τη θέση του πατριάρχη που θα διαδεχόταν τον Ισαάκ κι απ’ τον οποίο θα έβγαινε ο Μεσσίας. Αυτό το ήξερε και ο Ησαύ και ο Ιακώβ, αλλά βλέπουμε πώς το αντιμετώπισε ο καθένας. Ο Ησαύ δεν είχε όραση και χωρίς όραση ο λαός πεθαίνει.
· Δεν εκτίμησε σωστά τις μελλοντικές ευλογίες του Θεού.
· Αντάλλαξε μεγάλα μελλοντικά πράγματα με πρόσκαιρες απολαύσεις.
· Μια στιγμιαία ανοησία (σαρκικότητα) μπορεί να κοστίσει πάρα πολλά στον πιστό.
Ο Ιακώβ τον έβαλε να ορκιστεί γιατί ο όρκος ήταν ιερός και αμετάκλητος. Όταν αργότερα ο Ιακώβ και η Ρεβέκκα προσπαθούν να ξεγελάσουν τον Ισαάκ, το κάνουν με το θάρρος ότι ο Ησαύ είχε ορκιστεί να πουλήσει τα πρωτοτόκια.
έφαγε και έπιε και σηκωθείς ανεχώρησεν: Αυτό δείχνει την περιφρόνηση στις επαγγελίες του Θεού για ένα αίσθημα (πείνα).
κατεφρόνησε: Τα καταπάτησε σαν τίποτα. Διάλεξε εφήμερες, στιγμιαίες απολαύσεις αντί τα μελλοντικά αιώνια αγαθά.
Έθρεψε τη σάρκα του αντί να θρέψει το πνεύμα του.
Τα πρωτοτόκια απαιτούν υπευθυνότητα, γι’ αυτό ο διάβολος θέλει ανεύθυνους χριστιανούς. Ο Ησαύ είπε ότι θα πεθάνει αν δεν φάει, αλλά, όπως ο Αδάμ και η Εύα στον κήπο της Εδέμ, πέθανε όταν έφαγε!