Οι ερευνητές του Τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου του
Εδιμβούργου και του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας του Κέμπριτζ, κατέληξαν στο
συμπέρασμα ότι όλες οι παράξενες «επιθανάτιες» εμπειρίες που αναφέρουν πολλοί,
ότι δήθεν βγαίνουν από το σώμα τους και κοιτούν από ψηλά, μιλούν με νεκρούς
συγγενείς ή βλέπουν έντονο φως στο βάθος ενός τούνελ, δεν είναι παρά διαταραχές
της φυσιολογικής λειτουργίας του νου, «τρικ» του μυαλού και όχι αυθεντικές
περιηγήσεις στο υπερπέραν. Πολλές από αυτές μπορούν να εξηγηθούν με βάση την
προσπάθεια του νου να βγάλει νόημα από τις ασυνήθιστες αισθήσεις και αντιλήψεις
που έχει στη διάρκεια ενός τραυματικού συμβάντος.
«Ο εγκέφαλός μας είναι πολύ ικανός στο να μας εξαπατά»,
δήλωσε χαρακτηριστικά η ερευνήτρια Δρ Καρολάιν Βατ. “Πολλοί που βιώνουν μια
«επιθανάτια εμπειρία», δεν βρίσκονται σε πραγματικό κίνδυνο να πεθάνουν αλλά
νομίζουν πως είναι. Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι όλες οι όψεις μιας
επιθανάτιας εμπειρίας έχουν «βιολογική βάση», δήλωσε η Δρ Βατ.
Σε μία τυπική περίπτωση επιθανάτιας εμπειρίας, εκείνοι που
τη βιώνουν, έχουν την εσφαλμένη επίγνωση πως έχουν πεθάνει, κάτι όμως που
συμβαίνει επίσης και σε μια σπάνια νευρολογική διαταραχή που ονομάζεται
«σύνδρομο Κοτάρ», όπου ο ασθενής νιώθει σαν πτώμα που περπατάει, καθώς πιστεύει
ότι είναι ήδη νεκρός.
Συνηθισμένες είναι και αναφορές για εξωσωματικές εμπειρίες,
όπου οι άνθρωποι νιώθουν να «πλέουν» στον αέρα πάνω από τον εαυτό τους, όμως
και τέτοιες εντυπώσεις μπορούν επίσης να δημιουργηθούν στο νου τεχνητά, μέσω
διέγερσης μιας συγκεκριμένης περιοχής του εγκεφάλου, η οποία ρυθμίζει την
αντίληψη και την επίγνωση.
Για το περίφημο «φως στην άκρη ενός σκοτεινού τούνελ», το
οποίο μερικοί έχουν συσχετίσει με πρόγευση μιας άλλης ζωής, επίσης είναι δυνατό
να προκληθεί τεχνητά στο εργαστήριο, ενώ κάτι ανάλογο βιώνουν μερικές φορές και
οι πιλότοι αεριωθουμένων, όταν υφίστανται μεγάλες επιταχύνσεις βαρύτητας
(ονομάζεται φαινόμενο «υπερτασικής συγκοπής»). Αμερικανοί ερευνητές πιστεύουν
ότι το «τούνελ» προκαλείται από ελλιπή τροφοδοσία αίματος και οξυγόνου στα
μάτια.
Και τα αισθήματα ευδαιμονίας και ευφορίας – κοινά στις
επιθανάτιες εμπειρίες – μπορούν να προκληθούν μέσω φαρμάκων, αλλά και
ενδροκρινικών εκκρίσεων, όπως π.χ. η ορμόνη νοραδρεναλίνη, που απελευθερώνεται
από τον εγκέφαλο, που μπορεί να δημιουργήσει έντονα θετικά συναισθήματα,
ψευδαισθήσεις και άλλες ψυχικές εμπειρίες παρόμοιες με αυτές των επιθανάτιων.
Η επιστημονική εμπειρία, λοιπόν, δείχνει ότι όλες οι όψεις
μιας επιθανάτιας εμπειρίας έχουν νευρο-φυσιολογική ή ψυχολογική βάση και είναι
κρίμα κάποιοι χριστιανοί να προσπαθούν να στηρίξουν την πίστη τους σε τέτοιες
ψευδαισθήσεις και όχι στον ΑΨΕΥΔΗ λόγο το Θεού.