Για να συνοψίσουμε, έχουμε κριθεί δίκαιοι μόνο μέσω
της πίστης — υπακοής, έργων που παράγουν πίστη — όχι μέσω της συμμόρφωσης στο
νόμο ή έργα που έχουν γίνει για να κερδίσουμε τη σωτηρία (Ρωμ.γ:21 - δ:25).
Φαινόμαστε ότι είμαστε δίκαιοι μόνο μέσω των έργων που αναπόφευκτα παράγει η
γνήσια πίστη, όχι από μια διανοητική πίστη ή μόνο από μια ομολογία πίστεως
(Ιάκ.β:14-26). Για όσους πιστεύουν ότι σώζουσα πίστη είναι μια διανοητική
αποδοχή ή λεκτική ομολογία, ο Ιάκωβος πράγματι αντικρούει την προς Ρωμαίους και
ο λόγος του Θεού θα είναι εσφαλμένος. Για όσους συνειδητοποιούν ότι η σώζουσα
πίστη περιλαμβάνει την υπακοή, η προς Ρωμαίους και η Ιακώβου ταιριάζουν μεταξύ
τους σαν ένα ενιαίο, συμπληρωματικό σύνολο.
Μόνιμες ευλογίες της
δικαίωσης (ε:1-11)
Το πέμπτο κεφάλαιο καταλήγει στο συμπέρασμα της
συζήτησης της δικαίωσης και προετοιμάζει τον αναγνώστη για το θέμα του
αγιασμού, στα κεφάλαια ς-η.
Αφού εξήγησε και απέδειξε τη διδασκαλία της
δικαίωσης δια πίστεως στα κεφάλαια γ-δ, η προς Ρωμαίους, εξετάζει τις ευλογίες
που συνοδεύουν τη δικαίωση (ε:1-11). Το πέμπτο κεφάλαιο υπογραμμίζει ότι η
δικαίωση με την πίστη φέρνει αποτελέσματα που διαρκούν. Είναι μια ολοκληρωμένη
λύση για την κατάσταση του ανθρώπου. Ειδικότερα, η πίστη παράγει τρεις
ευλογίες: ειρήνη, χαρά και ελπίδα.
Ρωμ.ε:1 Δικαιωθέντες
λοιπόν εκ πίστεως, έχομεν ειρήνην προς τον Θεόν διά του Κυρίου ημών Ιησού
Χριστού,
Η πρώτη ευλογία της δικαίωσης δια πίστεως είναι
ειρήνη με το Θεό διά του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Ειρήνη, εδώ, δεν είναι η
ηρεμία του μυαλού (αν και αυτό συμπεριλαμβάνεται) αλλά η σχέση με το Θεό. Πριν
από τη δικαίωση ήμασταν εχθροί του Θεού, άρα αντικείμενα της θεϊκής οργής.
Όμως, με τον εξευμενιστικό θάνατο του Ιησού Χριστού, τώρα έχουμε μια σχέση
ειρήνης με το Θεό. Το ρήμα εδώ είναι στον ενεστώτα διαρκείας όσον αφορά στην
πράξη αυτή: «Έχουμε (συνεχόμενα) ειρήνη με το Θεό». Μια άλλη αρχαία ανάγνωση
είναι «ας έχουμε ειρήνη με το Θεό», αλλά οι περισσότεροι μελετητές δέχονται την
παραδοσιακή ανάγνωση. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλές φορές αντέγραφαν με την
ακοή: Ένας, δηλαδή, διάβαζε κι έξη-επτά
έγραφαν. Μ’ αυτό τον τρόπο, όμως,
μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα με την ορθογραφία. «έχομεν ειρήνη με το Θεό» όπου το «έχομεν» σ’
άλλα χειρόγραφα είναι στην οριστική έγκλιση, ενώ σ’ άλλα γράφεται «έχωμεν» στην
υποτακτική (ας έχωμεν). Οι δύο αυτές γραφές υπάρχουν σε αξιόπιστα χειρόγραφα.
Επίσης, συχνά, η λέξη «υμών» γραφόταν από τον αντιγραφέα σαν «ημών» ή και
αντίστροφα.
Ρωμ.ε:2 διά του
οποίου ελάβομεν και την είσοδον διά της πίστεως εις την χάριν ταύτην, εις την
οποίαν ιστάμεθα και καυχώμεθα εις την ελπίδα της δόξης του Θεού.
Εξαιτίας του έργου του Χριστού και μέσω της πίστης
μας σ' Αυτόν, έχουμε κι εμείς πρόσβαση στη χάρη του Θεού. Τώρα, συνεχίζουμε και
στεκόμαστε σ’ αυτή τη χάρη και γι’ αυτό χαιρόμαστε με την ελπίδα της δόξας του
Θεού. Αυτή είναι η ελπίδα της μελλοντικής δόξας που πρόκειται να αποκαλυφθεί σε
μας (Ρωμ.η:18).
Το ρήμα «καυχώμαι» εμφανίζεται στα εδάφια, 2, 3 και
11. Το κεφάλαιο αυτό στην πραγματικότητα παρουσιάζει τρία πράγματα που μπορούμε
να καυχηθούμε, ή να χαρούμε: (1) στην ελπίδα της δόξας του Θεού, (2) στις
θλίψεις, και (3) στον ίδιο τον Θεό.
Ρωμ.ε:3 Και ουχί
μόνον τούτο, αλλά και καυχώμεθα εις τας θλίψεις, γινώσκοντες ότι θλίψις
εργάζεται υπομονήν,
Το δεύτερο αντικείμενο της χαράς μας είναι η
δοκιμασία ή θλίψη. Δεν αγαλλόμαστε μόνο στην ελπίδα της μελλοντικής δόξας,
μπορούμε να καυχόμαστε και στις παρούσες θλίψεις. Η πρώτη εκκλησία ευφραινόταν
στους διωγμούς (Πράξ.ε:41) και στις δοκιμασίες (Ιάκ.α:2). Γι’ αυτούς, η
δοκιμασία ήταν σημάδι που συνόδευε την είσοδο στη Βασιλεία του Θεού
(Πράξ.ιδ:22) και η καρτερία στις θλίψεις ήταν ένδειξη της τελευταίας ανταμοιβής
τους (Β΄ Θες.α:4-5). Με άλλα λόγια, τα βάσανα δεν καταστρέφουν την ελπίδα μας
αλλά μάλλον επιβεβαιώνουν την ελπίδα μας.
Πώς γίνεται αυτό; Πώς μπορεί να χαιρόμαστε στις
παρούσες θλίψεις; Αυτό εξηγείται με μια λογική σειρά από τέσσερα βήματα: (1) η
δοκιμασία παράγει υπομονή (αντοχή), όπως λέει και ο Ιάκωβος α:3.
Ρωμ.ε:4 η δε υπομονή
δοκιμήν, η δε δοκιμή ελπίδα,
(2) η υπομονή παράγει χαρακτήρα, τελειοποιεί τον άνθρωπο ώστε να είναι τέλειος
και ολόκληρος, εις μηδέν ελλιπής. (3) ένας τέτοιος χαρακτήρας παράγει ελπίδα -
την ελπίδα της μελλοντικής ανταμοιβής και μελλοντικής δόξας.
Ρωμ.ε:5 η δε ελπίς
δεν καταισχύνει, διότι αγάπη του Θεού είναι εκκεχυμένη εν ταις καρδίαις ημών
διά Πνεύματος Αγίου του δοθέντος εις ημάς.
(4) Η ελπίδα που παράγεται μ’ αυτό τον τρόπο ποτέ
δεν θα απογοητευτεί επειδή αναπαύεται στην αγάπη του Θεού. Με αυτό το τελευταίο
βήμα, φαίνεται ότι η παρούσες θλίψεις θα οδηγήσουν σίγουρα σε μελλοντική δόξα.
Κατά συνέπεια, μπορούμε να χαιρόμαστε για τις παρούσες θλίψεις, βλέποντας ότι
αποτελούν επιβεβαίωση της μελλοντικής δόξας. Όχι μόνο μπορούμε να χαιρόμαστε
παρά τις θλίψεις, αλλά μπορούμε να χαιρόμαστε για τις παρούσες θλίψεις, γιατί
θέτουν σε κίνηση μια διαδικασία που, αν την αφήσουμε, αναπόφευκτα θα οδηγήσει
σε μελλοντική δόξα.
Η αγάπη του Θεού, πάνω στην οποία στηρίζεται όλη
αυτή η διαδικασία, είναι εκεχυμένη στις καρδιές μας από το Άγιο Πνεύμα, το
πνεύμα του Θεού που μας έχει δοθεί δωρεάν. Με αυτό τον τρόπο, το έργο του
Πνεύματος στη ζωή μας τώρα, είναι υπόσχεση της μελλοντικής κληρονομιάς μας
(Ρωμ.η:23, Εφες.α:13-14).