Νομικό πνεύμα σημαίνει αυστηρή
ή υπερβολική συμμόρφωση σε έναν κώδικα νόμων ή σύστημα κανόνων. Κατά τη
Χριστιανική αντίληψη, η νομιμοφροσύνη έχει δυο αρνητικές σημασίες:
1. Βασίζει τη σωτηρία στα καλά έργα ή σε μία αυστηρή τήρηση του νόμου
2. Επιβάλλει μη Βιβλικούς κανόνες.
Η Βίβλος αυστηρά καταδικάζει το νομικό πνεύμα μ’ αυτή την έννοια
(Ματθ.κεφ.κγ, Ρωμ.κεφ.γ-δ, Γαλάτ.κεφ.γ). Ο νόμος βοηθά σαν οροθετική γραμμή,
ένα ελάχιστο κριτήριο, ή σαν ένα δίχτυ ασφαλείας, αλλά κυρίως είναι ανεπαρκής
να παράγει αγιασμό. Όπως ήδη έχουμε δει, ο πραγματικός αγιασμός έρχεται με την
πίστη, την αγάπη και το Πνεύμα. Είναι οι κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις
απέναντι στο πνεύμα του νόμου και πραγματικά θα οδηγήσουν σε περισσότερη
αυτοπειθαρχία και εγκράτεια απ’ ότι μπορεί ο νόμος.
Για παράδειγμα, ο νόμος, ή ο φόβος του να συλληφθεί, μπορεί να κάνουν
τον άνθρωπο να παραμείνει πιστός στη σύζυγό του και να τον εμποδίσουν σε ώρα
πειρασμού, αλλά θα συνεχίσει να είναι πολύ άπιστος στις σκέψεις του, στη στάση
του, στη συμπεριφορά του και στα φλερταρίσματα. Αντίθετα, η αληθινή αγάπη για
τη σύζυγό του θα τον απομακρύνει από κάθε αντίθετη σκέψη και επιθυμία, και κατά
τη μακρόχρονη διάρκεια του, μόνον η αγάπη θα κάνει το γάμο πραγματικά
επιτυχημένο. Παρόμοια, ένα άτομο που ζητά να υπηρετήσει το Θεό απλά με κανόνες,
οπωσδήποτε θα αποτύχει, γιατί θα αντιμετωπίσει καταστάσεις, τις οποίες οι
κανόνες του δεν αναφέρουν πως θα αντιμετωπίσει και γιατί θα είναι ελλιπής από
εσωτερικές αρχές και πεποιθήσεις οι οποίες χρειάζονται να τον καθοδηγούν.
Μερικές φορές πνευματικοί ηγέτες παρουσιάζουν Βιβλικά κριτήρια
αγιασμού σαν σύστημα κανόνων και διατάξεων, και τα δικαιολογούν μόνον με την
παράδοση και την ανθρώπινη εξουσία. Επαναστατώντας κατά της νομιμόφρονος αυτής
προσέγγισης, ορισμένοι απορρίπτουν τις αρχές του πραγματικού αγιασμού και
αποδέχονται πρακτικές λύσεις. Το πρόβλημα και για τις δύο πλευρές είναι η
αποτυχία να ζήσουν μία ηθικά ποιοτική ζωή με σοβαρή και γεμάτη προσευχή μελέτη
του λόγου του Θεού.
Πολλοί κακώς υποθέτουν ότι η σωστή εναλλακτική λύση στη νομιμοφροσύνη
είναι ενάντια στη νομιμότητα (όχι νόμοι), ασυδοσία (ελευθερία χωρίς καμία
ευθύνη), ή ακολασία (όχι ηθικοί φραγμοί).Ο πραγματικός αγιασμός δεν είναι
“ελευθερία” να πράττουμε και να κοιτάζουμε όπως ο κόσμος, αλλά ελευθερία από
την τάση να συμμορφωνόμαστε με τον κόσμο. Γνήσια πνευματική ελευθερία δεν είναι
“ελευθερία” να πράττουμε την αμαρτία, αλλά ελευθερία από τα δεσμά της αμαρτίας.
Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ελευθερία έξω από την αλήθεια (Ιωάν.η:32).
Πνευματική ελευθερία δεν είναι ελευθερία από την αλήθεια, αλλά ελευθερία να
γνωρίζουμε και να υποτασσόμαστε στην αλήθεια. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος ο
οποίος αγνοεί το νόμο της βαρύτητας και βαδίζει στην άκρη του γκρεμού απρόσεκτα
δεν είναι ελεύθερος. Μάλλον είναι ελεύθερος όταν αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο να
βαδίζει στην άκρη του γκρεμού και έχει την ικανότητα να αποφύγει να το κάνει
αυτό και έτσι να διαφυλάξει τη ζωή του και την ελευθερία του. Ένας Χριστιανός
είναι ελεύθερος γιατί γνωρίζει τι είναι αμαρτία και πόσο είναι θανατηφόρα και
έχει τη δύναμη να την υπερνικήσει.
Σαν Χριστιανοί έχουμε ακόμη εντολές στις οποίες οφείλουμε να υπακούμε
(Ματθ.κη:20, Ιωάν.ιδ:15,23). Ο τελετουργικός νόμος έχει καταργηθεί, αλλά δεν
πρέπει και σήμερα να συμμετέχουμε σε πνευματικά ακάθαρτα πράγματα (Β’ Κορ.ς:17).
Η Χριστιανική ζωή είναι όπως ένας αγώνας με πνευματικούς κανόνες που
πρέπει να ακολουθήσουμε. Β’ Τιμ.β:5 “Eαν
δε και αγωνίζηται τις, δεν στεφανούται, εάν νομίμως δεν αγωνισθή”.
Ο ηθικός νόμος είναι μία ανασχετική δύναμη, αλλά η αμαρτωλή φύση
χρειάζεται μία δύναμη πάνω από τις επιθυμίες της, ενώ ο πνευματικός άνθρωπος
χρειάζεται προστασία από το κακό. Όπως ο φράκτης γύρω από τον κήπο, έτσι και η
διδασκαλία του αγιασμού δεν χαλιναγωγεί την ελευθερία μας εν Χριστώ, αλλά τη
διαφυλάσσει.
Όπως η βαρύτητα κρατά τη γη σε τροχιά γύρω από τον ήλιο, έτσι και ο
αγιασμός μας κρατά κοντά στον Άγιο Θεό μας, ο Οποίος είναι η πηγή της ζωής και
της δύναμης. Όπως το τρένο κινείται πάνω στις ράγες ή όπως οι όχθες του ποταμού
ορίζουν τη ροή του, έτσι και η διδασκαλία του αγιασμού μας κρατά σε μία σταθερή
πορεία, διαφυλάσσει την ταυτότητά μας και διοχετεύει την πνευματική μας
ενέργεια.
