Ο οργανισμός του ανθρώπου βασίζεται –εκτός από τον 24ωρο κύκλο- σε κύκλους διάρκειας 4 ωρών, γνωστοί ως ultradian rhythm, σύμφωνα με πανεπιστημιακή ομάδα ερευνητών του Καναδά από το ινστιτούτο ψυχικής υγείας Douglas Mental Health University Institute.
Στην έρευνά τους που δημοσιεύτηκε στο eLife, ισχυρίζονται ότι η οποιαδήποτε διαταραχή αυτών των κύκλων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.
Η ημερήσιος κύκλος ύπνου-ξύπνιου διέπεται από έναν 24ωρο εσωτερικό διακόπτη, το λεγόμενο «εσωτερικό ρολόι» ή κιρκαδικό ρολόι.
Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η ημερήσια δραστηριότητα επηρεάζεται από ρυθμούς πολύ πιο μικρής διάρκειας από τις 14 ώρες, οι οποίοι είναι γνωστοί ως «ultradian ρυθμοί» και ακολουθούν έναν 4ωρης διάρκειας κύκλο.
Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η ημερήσια δραστηριότητα επηρεάζεται από ρυθμούς πολύ πιο μικρής διάρκειας από τις 14 ώρες, οι οποίοι είναι γνωστοί ως «ultradian ρυθμοί» και ακολουθούν έναν 4ωρης διάρκειας κύκλο.
«Οι ultradian ρυθμοί, με περιόδους που κυμαίνονται από μία έως αρκετές ώρες, έχουν συνδεθεί με διάφορες πτυχές της φυσιολογίας των θηλαστικών» γράφουν οι ερευνητές, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της MailOnline.
«Συνήθως, μέσα στο 24ωρο ημερήσιο ή κιρκάδιο ρυθμό, οι ultradian ταλαντώσεις έχουν παρατηρηθεί στο πλαίσιο κίνησης, του ύπνου, διατροφής, θερμοκρασίας του σώματος, ορμονών και μονοαμινών στον εγκέφαλο σε διάφορα είδη, από μύγες φρούτων μέχρι και στον άνθρωπο».
Αυτοί οι 4ωρης διάρκειας ultradian ρυθμοί ενεργοποιούνται από τη ντοπαμίνη, μια χημική ουσία «κλειδί» στον εγκέφαλο.
Όταν διαταραχτούν τα επίπεδα ντοπαμίνης –όπως αναφέρουν ειδικοί ότι συμβαίνει σε όσους πάσχουν από διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια- οι 4ωροι αυτοί κύκλοι μπορεί να «τεντωθούν» έως και 48 ώρες.
Τα ευρήματα της ομάδας προσφέρουν επίσης μια πολύ συγκεκριμένη εξήγηση για τους διάρκειας μέχρι και δύο ημερών κύκλους μεταξύ μανίας και κατάθλιψης που παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις διπολικών ασθενών: αυτό είναι ένα αποτέλεσμα του ταλαντωτή ντοπαμίνης που «τρέχει» σε έναν κύκλο 48 ωρών.
Τα ευρήματα των ερευνητών υποδηλώνουν ότι όταν επηρεάζεται ο ultradian ρυθμός, διαταράσσεται ο ύπνος και μπορεί να προκληθεί μανία σε ασθενείς με διπολική διαταραχή, ενώ είναι πιθανό να σχετίζεται και με σχιζοφρενικά επεισόδια.