Είναι ένα σοβαρό σημείο, που έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή πολλών. Ιδιαίτερα στις μέρες του τέλους, τις δικές μας μέρες, χρειάζεται να το προσέξουμε και να κοιτάξουμε την αλήθεια όπως η Αγία Γραφή μας την παρουσιάζει, γιατί τα λάθη στην περιοχή αυτή είναι σοβαρά και οι συνέπειες μεγάλες και σε βάθος.
Είναι φυσικό, φυσιολογικό και ανθρώπινο θα έλεγα. Το μεγάλο οπωσδήποτε και επιθυμητό είναι και ελκυστικό. Μια μεγάλη εκκλησία, πολυπληθής, δραστήρια, επιβλητική, με εκτόπισμα, με ακροατήριο, με κινητικότητα... είναι κάτι που ο καθένας θα το προτιμούσε και θα το επιθυμούσε για τον εαυτό του. Είτε να ανήκει σε μια τέτοια εκκλησία, είτε ακόμα καλύτερα, να την υπηρετεί και να δραστηριοποιείται μέσα σ' αυτήν.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν συνδυάσει κιόλας το ευλογημένο του Θεού με το πολύ, το μεγάλο σε έκταση και όγκο. Ακούνε για μεγάλες εκκλησίες και το μυαλό τους αμέσως τις συνδέει με μεγάλες ευλογίες... αν υπάρχουν βέβαια τέτοιες: «Εκκλησίες με χίλια μέλη, με μεγάλο εκτόπισμα... είναι αυταπόδεικτο ότι τις ευλογεί ο Κύριος, γιατί... να το αποτέλεσμα». Με βάση δε αυτό το συλλογισμό οι προϊστάμενοι σε τέτοιες εκκλησίες νιώθουν χαρούμενοι και άνετοι, αφού η εκκλησία τους μεγαλώνει... άρα την ευλογεί ο Κύριος, ή πιο σωστά τους ευλογεί ο Κύριος. Με αυτούς τους ευχάριστους συλλογισμούς, συνειρμούς και συνδυασμούς, πέφτουν ήσυχοι και κοιμούνται, αφού η εκκλησία τους η μεγάλη επιβεβαιώνει ότι και η πνευματικότητά τους είναι ανάλογα υψηλή.
Είναι πολύ φυσικό μια μεγάλη σε όγκο εκκλησία να ταΐζει και λίγο τον εγωισμό μας και την ειδωλολατρία μας. Έχει μια δόση μεγαλείου να μιλάς μπροστά σε ένα μεγάλο ακροατήριο, να οδηγείς ένα πλήθος ανθρώπων που σε υπακούν και πειθαρχούν σε όσα τους λες. Είναι φανταχτερό το μεγάλο ακροατήριο, οι μεγάλες αίθουσες, οι γεμάτοι εξώστες, οι χορωδίες. Είναι φαντασμαγορικό να δονείς ένα πλήθος ανθρώπων, να σε παρακολουθούν, να ανταποκρίνονται στο κάλεσμά σου, να σε αποδέχονται, να σε αναγνωρίζουν. Το πολύ, το μεγάλο, το έντονο ήταν πάντα επιθυμητό, γίνεται πρόθυμα και εύκολα από όλους στόχος, αφού αμείβει με αναγνώριση, δόξα και φήμη.
Ακριβώς απέναντι βρίσκεται το μικρό, που συνήθως το κρίνουμε σαν ασήμαντο, ανεπιθύμητο, και το προσπερνάμε. Δεν είναι ελκυστικό και δεν του δίνουμε σημασία. Μία μικρή εκκλησία, για παράδειγμα. Ήσυχη και άγνωστη, ασήμαντη, χωρίς όνομα, ούτε φήμη, ούτε ηχηρό όνομα. Ποιος θα την επιθυμήσει, ποιος θα 'θελε να ανήκει σ' αυτήν ή να την υπηρετήσει; Μάλλον κανένας. Δεν έχει τίποτα και κανένα στοιχείο από αυτά που κάνουν μια μεγάλη εκκλησία επιθυμητή και εντυπωσιακή. Επομένως το ερώτημα γίνεται απλό και η απάντηση εύκολη. Μεγάλη ή μικρή εκκλησία;...
Πιστεύω ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλοϊκά όπως φαίνονται από τους πιο πάνω συλλογισμούς. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τις άγιες υποθέσεις και αλήθειες του Θεού. Και ακόμα περισσότερο, όταν οι μέρες που διανύουμε είναι οι «επικίνδυνες μέρες του τέλους», χρειάζεται να προσέχουμε πολλαπλάσια και κυρίως να επιμένουμε με απόλυτο τρόπο και «φανατισμό» άγιο και καθαρό στα όσα μας αποκαλύπτει το Πνεύμα το Άγιο του Θεού μέσα στις γραμμές της Αγίας Γραφής.
Υπάρχει ένα επικίνδυνο κύμα λογικής και σαρκικής αντιμετώπισης των πνευματικών πραγμάτων, που στηρίζεται στη λογική και στο φαινόμενο και παρασύρει εύκολα όποιον παίζει μαζί του ή είναι αστήρικτος, ανώριμος πνευματικά και αδιάβαστος.
Μέσα λοιπόν στις σελίδες της Αγίας Γραφής ανακαλύπτουμε κάτι συγκλονιστικό. Ο χωρισμός που κάνουμε σε μεγάλες ή μικρές εκκλησίες είναι πέρα για πέρα λάθος. Ο Θεός βλέπει με άλλα μάτια και κρίνει με διαφορετικά κριτήρια:
Η επιλογή δεν είναι ανάμεσα στις μικρές και τις μεγάλες εκκλησίες, αλλά ανάμεσα στις ζωντανές και τις νεκρές εκκλησίες. Αυτός είναι ο χωρισμός των εκκλησιών, όπως τις δέχεται, τις βλέπει και τις προβάλλει το Άγιο Πνεύμα του Θεού. Νεκρές, πεθαμένες ή ζωντανές εκκλησίες; Αυτό το διαχωρισμό μας συστήνει ο Κύριος να κάνουμε και εμείς και με αυτό το κριτήριο να προχωρήσουμε.
Στις μέρες μας, που είναι μέρες δύσκολες, κρίσιμες και τελευταίες, αυτό είναι το μόνο πνευματικό κριτήριο που πρέπει να μας απασχολεί και να μας ελκύει. Η εκκλησία που ανήκουμε, που πηγαίνουμε, που μας ανήκει, είναι νεκρή ή ζωντανή; Δεν ξέρω αν υπάρχει εκκλησία στην Ιστορία πιο καλοστεκούμενη και ζηλευτή από την εκκλησία της Λαοδίκειας (Αποκ.γ:17): «πλούσιος είμαι, και επλούτησα, και δεν έχω χρείαν ουδενός...» Αυτά τα λόγια δεν τα λέει ο καθένας ούτε τα λέει πρόχειρα και βιαστικά. Η εκκλησία αυτή φαίνεται ότι είχε έρεισμα στα μάτια της να ισχυρίζεται κάτι τέτοιο για τον εαυτό της.
Όμως τα πνευματικά κριτήρια του Θεού είναι πολύ ανώτερα, πολύ διαφορετικά από τα ανθρώπινα, τα σαρκικά κριτήρια της αμαρτωλής φύσης μας. Υπάρχουν νεκρές εκκλησίες, υπάρχουν και ζωντανές εκκλησίες. Υπάρχουν εκκλησίες που στόχο τους έχουν να ζήσουν άγια, καθαρά, δίκαια ενώπιον του Κυρίου και να απολαύσουν αιώνια τη δόξα του Ουρανού.
Δίπλα ακριβώς υπάρχουν εκκλησίες, που το μόνο τους μέλημα είναι να μεγαλώσουν κι άλλο, να πληθύνουν, να ισχυροποιηθούν, να επιβληθούν με τον όγκο και τη δύναμή τους και βέβαια να έχουν και τα ανάλογα οφέλη, οικονομικά και ψυχικά, από την ικανοποίηση που θα αποκομίζουν απ' όλα αυτά.
Την ίδια ώρα έρχεται βροντερή και αλύπητη η φωνή της αλήθειας του Θεού να αποκαλύψει: «Το όνομα έχεις ότι ζης, και είσαι νεκρός»... (Αποκ.γ:1) Έτσι βλέπουν τα μάτια του Ιησού, έτσι αξιολογεί τις εκκλησίες το Πνεύμα Του και μας καλεί έτσι να σκεφτόμαστε κι εμείς σαν δικά Του γνήσια παιδιά.
Τι να το κάνεις να είναι μεγάλη, γεμάτη και επιβλητική μια εκκλησία, και να είναι πεθαμένη, αφού έχει φαρδύνει το δρόμο, έχει ψαλιδίσει το Ευαγγέλιο της αλήθειας του Κυρίου, έχει υποκαταστήσει τα πνευματικά με τα φυσικά και λογικά στοιχεία της αμαρτίας;
Αν θέλεις να δεις μια εκκλησία αν είναι μεγάλη ή μικρή, δεν χρειάζεται παρά μια απλή επίσκεψη μια Κυριακή πρωί την ώρα της πρωινής λατρείας, και μάλιστα να έχει καλό καιρό... και να μην συμπίπτει κάποια αργία... Αν θέλεις να δεις όμως αν είναι ζωντανή ή πεθαμένη, θα πας άλλη μέρα. Θα πας την ώρα της προσευχής της εκκλησίας, θα πας και θα ακούσεις την προσευχή αυτών των ανθρώπων. Τι λένε στην προσευχή τους, τι ζητούν από τον Κύριο, τι αιτήματα έχουν, τι πόθους, τι οράματα πνευματικά, τι στόχους, πού θέλουν να φτάσουν; Θέλεις να δεις αν μια εκκλησία είναι ζωντανή ή πεθαμένη; Περίμενε την ώρα που τελειώνει και φεύγουν οι πιστοί και ρώτησε μερικούς τι θέλουν ο Κύριος να φέρει στη ζωή τους και ποιο μέρος της Αγίας Γραφής είναι αυτό που ζητούν ο Θεός να τους αξιώσει να ζήσουν.
Ζήτησέ τους να σου δείξουν την Αγία τους Γραφή. Αν μελετούν, πόσο μελετούν, τι μελετούν και τι τους έκανε εντύπωση και το ζήτησαν από τον Κύριο για να το αποκτήσουν, να το ζήσουν.
Ζωντανές και πεθαμένες εκκλησίες. Δεν είναι υποχρεωτικό να αδειάσει μια εκκλησία ή να συρρικνωθεί. Μπορεί και να είναι γεμάτη με κόσμο και πεθαμένη. «Νεκροί άμβωνες, νεκρά κηρύγματα, για νεκρούς ανθρώπους».
Αν θέλεις να είσαι σίγουρος για μια εκκλησία αν είναι ζωντανή ή πεθαμένη, υπάρχει κάτι πολύ απλό. Μέτρησε το φάρδος του δρόμου. Πόσο φαρδύς είναι ο δρόμος της σωτηρίας που κηρύττουν και που ζουν. Οι περισσότερες μεγάλες εκκλησίες έχουν φαρδύνει «τη στενή και τεθλιμμένη οδό» του Κυρίου, ακριβώς για αυτό το λόγο, για να γεμίσουν, για να μεγαλώσουν, για να πληθύνουν. Αυτή και μόνον η κίνηση είναι αιτία αποδοκιμασίας από τον Κύριο, αιτία θανάτου. Θα φαρδύνει ο δρόμος, θα μπουν κι άλλα στοιχεία μέσα στη ζωή της εκκλησίας, θα μπει ο συμβιβασμός, ο κόσμος, το ψέμα, τα έργα του σκότους, θα αποσιωπηθεί η αλήθεια του Ευαγγελίου, θα αλλοιωθεί ο χαρακτήρας της αγίας ζωής και όπως είναι φυσικό η εκκλησία αυτή και θα μεγαλώσει και θα διογκωθεί και θα αυξηθεί σε αριθμό... Ταυτόχρονα όμως θα πεθάνει για το Θεό. Φυσικά όλα αυτά συμβαίνουν σε εκκλησίες που έχουν στόχο τους μοναδικό την αύξηση του όγκου του ακροατηρίου, του αριθμού των μελών, χωρίς να λογαριάζουν το θέλημα το άγιο του Κυρίου.
Υπάρχουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό εκκλησίες μεγάλες, επιβλητικές.
Την ίδια ώρα θα βλέπουμε εκκλησίες μικρές, χωρίς όγκο και αριθμό που να εντυπωσιάζουν, να στέκουν στην αλήθεια του Ιησού Χριστού με σεβασμό, με άγια ζωή, με καθαρότητα, με δύναμη και να προοδεύουν, να αυξάνουν, με πνεύμα ειρηνικό, αγάπης, ενότητας.
Επιτρέψτε μου να ρωτήσω, μήπως είναι προτιμότερο το καθαρό από το μεγάλο σε αριθμό. μήπως είναι σωστότερο το άγιο από το πολυπληθές και ογκώδες, μήπως είναι πιο συμφέρον το ζωντανό από το πεθαμένο για τη ζωή μας εδώ κάτω στη γη, αλλά και για την αιωνιότητα; Θυμήθηκα την όμορφη παρατήρηση κάποιου πιστού ανθρώπου πάνω σ' αυτό το θέμα. «Άλλο είναι η πάχυνση και άλλο είναι η αύξηση». Πολύ σωστό. Ας το προσέξουμε.
Επομένως το ερώτημα δεν είναι «μεγάλες ή μικρές εκκλησίες», αλλά «νεκρές ή ζωντανές εκκλησίες». Αυτό είναι το κριτήριο για τις μέρες μας, που είναι δύσκολες και επικίνδυνες. Και βέβαια ο καθένας μας θα κάνει την επιλογή του με βάση το τι έχει μέσα στην καρδιά του και τι θέλει να ζήσει εδώ κάτω, αλλά και αιώνια. Είναι γεμάτος ο τόπος γύρω μας από νεκρές εκκλησίες, που το όνομα μόνον έχουν ότι ζουν... Θυμάμαι ένα σκληρό βασανιστήριο και τιμωρία ταυτόχρονα, που εφάρμοζαν οι αρχαίοι. Έδεναν μαζί, με κολλημένα τα σώματα, έναν πεθαμένο με έναν ζωντανό και τους άφηναν στην ερημιά. Πολύ γρήγορα ο πεθαμένος άρχιζε να μεταδίδει θάνατο και αποσύνθεση στον ζωντανό.
Ποτέ δεν έγινε το αντίθετο... Μέχρι που ο θάνατος μεταδιδόταν και αγκάλιαζε τον ζωντανό, που αργά ή γρήγορα υπέκυπτε και νικιόταν. Ας το προσέξουμε, γιατί είναι ένας κίνδυνος υπαρκτός, άμεσος και μεγάλος, με αιώνιες προεκτάσεις.
