Αβδιού 15-21
Η ιστορία είναι γεμάτη από ανατροπές. Γεμάτη από ανθρώπους και βασίλεια που ανατράπηκαν - άλλα γρήγορα κι άλλα αργά. Οι πρώτοι γίνονται τελευταίοι και οι τελευταίοι πρώτοι. Όλα αυτά βέβαια τα επιτηρεί ο Θεός. Τίποτα δεν γίνεται τυχαία.
«Τα τόξα των δυνατών συνετρίβησαν, και οι αδύνατοι περιεζώσθησαν δύναμιν» (Α΄ Σαμ.β:4).
«Ο Κύριος θανατόνει και ζωοποιεί καταβιβάζει εις τον άδην και αναβιβάζει. Ο Κύριος πτωχίζει και πλουτίζει, ταπεινόνει και υψόνει. Ανεγείρει τον πένητα από του χώματος, και ανυψόνει τον πτωχόν από της κοπρίας, διά να καθίση αυτούς μεταξύ των αρχόντων, και να κάμη αυτούς να κληρονομήσωσι θρόνον δόξης διότι του Κυρίου είναι οι στύλοι της γης, και έστησε την οικουμένην επ' αυτούς» (Α΄ Σαμ.β:6-8).
Το βιβλίο του Αβδιού καταλήγει ότι: Το δυνατό έθνος του Εδώμ θα ταπεινωθεί και ο αδύναμος δικός Του λαός, τελικά θα έχει δόξα.
Στο εδάφιο 15 αρχίζει ο προφήτης να λέει ποια θα είναι η κρίση και η καταδίκη του Εδώμ, απ' όπου παίρνουμε πολλά μαθήματα. Δεν είναι ευχάριστα, αλλά βρίσκονται μέσα στην Αγία Γραφή, κι ο Θεός θέλει να τα γνωρίζουμε, επειδή μας αγαπάει.
«διότι εγγύς είναι η ημέρα του Κυρίου επί πάντα τα έθνη καθώς έκαμες θέλει γείνει εις σέ η ανταπόδοσίς σου θέλει στρέψει επί την κεφαλήν σου» (εδ.15).
Όποτε ακούμε ή διαβάζουμε για «την ημέρα του Κυρίου» στους προφήτες (αλλά και στην Καινή Διαθήκη) αυτό δηλώνει πως σε οποιαδήποτε στιγμή ο Θεός θελήσει, θα εισβάλει στην ανθρώπινη αρένα και θα κάνει κρίση.
Στον προφήτη Ιωήλ, ο ερχομός της μέρας αυτής, για το λαό του Θεού, θα είναι ο εξής: «Σαλπίσατε σάλπιγγα εν Σιών, και αλαλάξατε εν τω όρει τω αγίω μου ας τρομάξωσι πάντες οι κατοικούντες την γήν διότι έρχεται η ημέρα του Κυρίου, διότι είναι εγγύς ημέρα σκότους και γνόφου, ημέρα νεφέλης και ομίχλης ως αυγή εξαπλούται επί τα όρη λαός πολύς και ισχυρός όμοιος αυτού δεν εστάθη απ' αιώνος ουδέ μετ' αυτόν θέλει σταθή πλέον ποτέ εις γενεάς γενεών» (Ιωήλ β:1-2).
Ο προφήτης Αμώς γράφει: «Ουαί εις τους επιθυμούντας την ημέραν του Κυρίου προς τι θέλει είσθαι αύτη διά σας; η ημέρα του Κυρίου είναι σκότος και ουχί φως. Είναι ως εάν έφευγεν άνθρωπος απ' έμπροσθεν λέοντος και άρκτος απήντα αυτόν, ή ως εάν εισήρχετο εις οίκον και επιστηρίξαντα την χείρα αυτού εις τον τοίχον, εδάγκανεν αυτόν όφις. Δεν θέλει είσθαι σκότος η ημέρα του Κυρίου και ουχί φως; μάλιστα ζόφος και φέγγος μη έχουσα;» (Αμώς ε:18-20).
Οι προφήτες λένε πως «η μέρα του Κυρίου» θα σημαίνει κρίση για το λαό του Θεού. Οι άνθρωποι πίστευαν, λανθασμένα βέβαια, πως όταν έρθει εκείνη η μέρα ο Θεός θα κρίνει τους εχθρούς τους κι όχι τους ίδιους. Κι ο Αμώς λέει «λάθος σκέφτεστε. Μην την περιμένετε με ελπίδα».
Η ημέρα αυτή για την οποία μιλούν οι προφήτες με όλες αυτές τις ζοφερές εικόνες θα εκπληρωθεί στο αποκορύφωμά της στη δεύτερη έλευση του Χριστού, όταν όλο το σχέδιο του Θεού για τον κόσμο ολοκληρωθεί. Όλες τις φορές που ο Θεός ήρθε κι έκρινε, δεν ήταν παρά ένας πρόδρομος, μια προετοιμασία για την μέρα της δεύτερης έλευσης του Χριστού που είναι η κατεξοχήν μέρα του Κυρίου. Γι' αυτό πρέπει να προετοιμαζόμαστε. Ο Ιησούς είπε: «αγρυπνείτε λοιπόν, διότι δεν εξεύρετε ποία ώρα έρχεται ο Κύριος υμών» (Ματθ.κδ:42).
Πίσω στον Αβδιού τώρα. Η μέρα του Κυρίου, τους λέει, είναι κοντά και θα χαρακτηρίζεται από δύο πράγματα. Το πρώτο είναι πως αφορά όλα τα έθνη, όχι απλά τον Εδώμ, ούτε μόνο τον Ισραήλ. (εδ.15α). Στα εδάφια που θα διαβάσουμε αναφέρονται οι Φιλισταίοι, οι Χαναναίοι, οι Γαλααδίτες, η Σαμάρεια, η περιοχή του Βενιαμίν. Κάθε έθνος θα κριθεί από το Θεό, όπως κρίθηκε κι ο δικός Του ο λαός.
Το λέμε αυτό για να καταλαβαίνουμε τι διαβάζουμε, αλλά και για να μπορούμε να εξηγήσουμε σε συνανθρώπους μας που ίσως νομίζουν πως η κρίση του Θεού στον Εδώμ αποτελεί Ισραηλιτικό σωβινισμό. Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης. Βλέπει όλους το ίδιο. Τα ίδια που έχει πει στο δικό Του λαό πρώτα, τα λέει κι αλλού.
Αυτό που συμβαίνει είναι πως όλος ο κόσμος είναι υπόλογος κι ένοχος μπροστά στο Θεό. Γιατί ο Θεός είναι ο Κύριος πάσης σαρκός. Θυμηθείτε την προσευχή της 'Αννας. Γιατί ο Θεός μπορεί κι ανατρέπει τους σοφούς, και τους δυνατούς; Γιατί όλη η γη στον Κύριο ανήκει αυτός την έχτισε πάνω σε ασάλευτα θεμέλια. (Α΄ Σαμ.β:8).
Προσέξτε πως ο Ησαΐας παρουσιάζει την κρίση του Θεού σε παγκόσμια βάση: «Διότι ημέρα Κυρίου των δυνάμεων θέλει επέλθει επί πάντα αλαζόνα και υπερήφανον και επί πάντα υψωμένον και θέλει ταπεινωθή και επί πάσας τας κέδρους του Λιβάνου τας υψηλάς και επηρμένας και επί πάσας τας δρυς της Βασάν, και επί πάντα τα υψηλά όρη και επί πάντα τα υψωμένα βουνά, και επί πάντα πύργον υψηλόν και επί παν τείχος περιπεφραγμένον, και επί πάντα τα πλοία της Θαρσείς και επί πάντα τα ηδονικά θεάματα. Και το ύψος του ανθρώπου θέλει υποκύψει, και η έπαρσις των ανθρώπων θέλει ταπεινωθή μόνος δε ο Κύριος θέλει υψωθή εν εκείνη τη ημέρα. Και τα είδωλα θέλουσιν ολοκλήρως καταστραφή» (Ης.β:12 -18).
Για κάποιο λόγο στο μυαλό των ανθρώπων σε όλες τις περιόδους της ιστορίας σφηνώνεται η ιδέα πως η δική τους περίπτωση είναι διαφορετική. Πως ο Θεός θα κρίνει τους άλλους κι όχι τους ίδιους. Κι αυτό είναι αυταπάτη.
Ο Θεός έχει πει στο λόγο Του: «Και καθώς είναι αποφασισμένον εις τους ανθρώπους άπαξ να αποθάνωσι, μετά δε τούτο είναι κρίσις» (Εβρ.θ:27). Αυτό αφορά κάθε άνθρωπο.
Το δεύτερο που χαρακτηρίζει την προφητεία αυτή του Αβδιού είναι ο τρόπος της επικείμενης κρίσης.
Η μέρα που ο Κύριος θα κρίνει όλα τα έθνη πλησιάζει. Ο Κύριος λέει: «καθώς έκαμες θέλει γείνει εις σέ η ανταπόδοσίς σου θέλει στρέψει επί την κεφαλήν σου» (εδ.15). Τι σημαίνει αυτό; Πως πρέπει να το καταλάβουμε; Ό,τι έκανες, αυτό θα πάθεις;
Σίγουρα σημαίνει πως η κρίση του Θεού δεν θα είναι αυθαίρετη, ούτε άδικη. Την αρχή της ίσης ανταπόδοσης, την έχει δώσει και στους δικαστές ο Θεός: «οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος, χείρα αντί χειρός, πόδα αντί ποδός, καύσιμον αντί καυσίματος, πληγήν αντί πληγής, κτύπημα αντί κτυπήματος» (Έξ.κα:24,25).
Ο σκοπός αυτού του νόμου, που δεν δόθηκε ποτέ για προσωπική χρήση, (αλλά στους δικαστές της πόλης, στους πρεσβύτερους που κάθονταν στην πύλη κι έκριναν τις υποθέσεις), ήταν αφενός κάποιος να μην τιμωρηθεί περισσότερο από όσο πρέπει, κι αφετέρου να μην γίνουν τα στραβά μάτια λόγω συγγένειας ή άλλων πιθανών συμφερόντων.
Την ίδια αρχή ακολουθεί ο Θεός παντού. Κρίνει την αμαρτία των ανθρώπων χρησιμοποιώντας σαν μέτρο τη δική τους αμαρτία. Ο λόγος του Θεού είναι γεμάτος από τέτοιου είδους παραδείγματα τόσο σε πιστούς, όσο και σε ειδωλολάτρες.
Θυμηθείτε στο βιβλίο της Εσθήρ τον Αμάν. Στην κρεμάλα που έφτιαξε για το Μαροδοχαίο, στην ίδια κρεμάλα τον κρέμασαν. Και σταμάτησε ο θυμός τού βασιλιά (Εσθήρ ζ:10).
Θυμηθείτε τι απέγινε με τους εχθρούς του Δανιήλ: «Τότε ο βασιλεύς προσέταξε και έφεραν τους ανθρώπους εκείνους, οίτινες διέβαλον τον Δανιήλ, και έρριψαν εις τον λάκκον των λεόντων αυτούς, τα τέκνα αυτών και τας γυναίκας αυτών και πριν φθάσωσιν εις το βάθος του λάκκου, οι λέοντες συνήρπασαν αυτούς και κατεσύντριψαν πάντα τα οστά αυτών» (Δαν.ς:24).
Στα έθνη απευθύνεται ο προφήτης Ησαΐας όταν λέει: «όταν παύσης πορθών, θέλεις πορθηθή όταν τελειώσης καταδυναστεύων, θέλεις καταδυναστευθή» (Ης.λγ:1).
Το ίδιο δεν έγινε με τον Ιακώβ καθώς ο Θεός επέτρεψε κι όπως ξεγέλασε ο ίδιος τον Ησαύ, ξεγελάστηκε από τον πεθερό του τον Λάβαν. Επίσης εξαπατήθηκε από τα παιδιά του για μεγάλο χρονικό διάστημα με το θάνατο του Ιωσήφ. Αυτό που έκανε στον πατέρα του, του το έκαναν τα παιδιά του.
Κι ακόμη, τι είπε ο προφήτης Νάθαν στο βασιλιά Δαβίδ; «Ουρίαν τον Χετταίον επάταξας εν ρομφαία, και την γυναίκα αυτού έλαβες εις σεαυτόν γυναίκα, και αυτόν εθανάτωσας εν τη ρομφαία των υιών Αμμών τώρα λοιπόν δεν θέλει αποσυρθή ποτέ ρομφαία εκ του οίκου σου επειδή με κατεφρόνησας και έλαβες την γυναίκα Ουρίου του Χετταίου, διά να ήναι γυνή σου» (Β' Σαμ.ιβ:9-10).
Ο Αβεσσαλώμ ήταν ωραίος άντρας με πολύ ωραία μαλλιά. Τόσο περήφανος που τα έκοβε μόνο δύο φορές το χρόνο (Β΄ Σαμ.ιδ:25-26). Αλλά εξαιτίας των μαλλιών του ήρθε το τέλος του (Β΄ Σαμ.ιη:10-15). Αυτό που ήταν τόσο σημαντικό για αυτόν, αυτό ήταν και το τέλος του.
Στην Καινή Διαθήκη ο Θεός γράφει για την τελική ημέρα του Κυρίου τα εξής: «επειδή είναι δίκαιον ενώπιον του Θεού να ανταποδώση θλίψιν εις τους όσοι σας θλίβουσιν» (Β΄ Θες.α:6).
«διότι αι αμαρτίαι αυτής έφθασαν έως του ουρανού, και ενεθυμήθη ο Θεός τα αδικήματα αυτής. Απόδοτε εις αυτήν ως και αυτή απέδωκεν εις εσάς, και διπλασιάσατε εις αυτήν διπλάσια κατά τα έργα αυτής με το ποτήριον, με το οποίον εκέρασε, διπλάσιον κεράσατε εις αυτήν» (Αποκ.ιη:5-6).
Και στο προσωπικό επίπεδο, ο Θεός μας προειδοποιεί: «Όστις σκάπτει λάκκον, θέλει πέσει εις αυτόν και ο λίθος θέλει επιστρέψει επί τον κυλίοντα αυτόν» (Παρ.κς:27).
Πόσοι γάμοι, ανθρώπων που υποτίθεται ξέρουν την αλήθεια, δεν γίνονται με βάση την εξωτερική εμφάνιση ή με υλικά ή κοινωνικά κίνητρα. Και είναι αυτά τα ίδια στοιχεία που γίνονται η αιτία το σπίτι να κλείσει και το ζευγάρι να χωρίσει. Αυτά στα οποία στηρίχθηκε η σχέση, αυτά ήταν και η καταστροφή της.
Προσπαθείς με απάτες να γίνεις πλούσιος. Δεν πληρώνεις τους υπαλλήλους, δεν πληρώνεις την εφορία, κλέβεις από δω κι από κει.... Κι έρχεται κάποια ώρα που σε βρίσκουν. Και τότε όλα αυτά τα οποία σε πλούτισαν γυρνάνε εναντίον σου κι αυτά τα ίδια γίνονται η καταστροφή σου.
Παίρνει ο αθλητής αναβολικά, ξαναπαίρνει και γίνεται πρώτος. Σαρώνει τα μετάλλια. Και κάποια στιγμή τον πιάνουν, ή την πιάνουν. Και από πρώτος γίνεται τελευταίος και ντροπιασμένος. Και πολύ συχνά με κατεστραμμένη υγεία (Γαλ.ς:7).
Να ποιος είναι ο δεύτερος λόγος για τον οποίο μας αφορά και σχετίζεται άμεσα μ' εμάς η κρίση του Θεού στον Εδώμ.
«διότι εγγύς είναι η ημέρα του Κυρίου επί πάντα τα έθνη καθώς έκαμες θέλει γείνει εις σέ η ανταπόδοσίς σου θέλει στρέψει επί την κεφαλήν σου. Διότι καθώς σεις επίετε επί το όρος το άγιόν μου, ούτω θέλουσι πίνει διαπαντός πάντα τα έθνη ναι, θέλουσι πίνει και θέλουσιν εκροφεί και θέλουσιν είσθαι ως οι μη υπάρχοντες» (Αβδιού 15-16).
Ο χαρακτήρας του Θεού είναι πάντα ο ίδιος καθώς και ο τρόπος σκέψης Του, πράγματα που ποτέ δεν μας απέκρυψε. Εμείς είμαστε αυτοί που παίρνουμε τα πράγματα αψήφιστα, δεν ακούμε τις προειδοποιήσεις Του, και μετά ζητάμε και τα ρέστα...
Η προφητεία όμως, δεν τελειώνει έτσι. Τελειώνει μιλώντας για τη δόξα που μας περιμένει. Να διαβάσουμε τα εδάφια: Αβδιού 17-21.
Ο Θεός υπόσχεται αποκατάσταση. Ο λαός του Θεού θα λάβει την κληρονομιά του. Την έχασαν λόγω της ανυπακοής τους. Θα την ξαναπάρουν, όμως, μέσω τη χάρης. Κι αυτό ακολουθεί το αρχέτυπο της σωτηρίας του ανθρώπου. Αυτό που χάθηκε λόγω του Αδάμ, θα ξανακερδηθεί λόγω του Χριστού.
Η υπόσχεση αυτή, αφορά βεβαίως το λαό που την άκουσε εκείνη την εποχή - τόσο τους Ισραηλίτες, όσο και τους Εδωμίτες - αλλά η τελική, η ολοκληρωτική της εκπλήρωση, είναι πέρα και πάνω από τα φυσικά όρια του λαού Ισραήλ.
Εδώ υπάρχει κάτι πολύ μεγαλύτερο, που μας αφορά άμεσα. Όλα κορυφώνονται στο τελευταίο εδάφιο: «και του Κυρίου θέλει είσθαι η βασιλεία» (Αβδιού 21).
Ο προφήτης, από την παρούσα κατάσταση του έθνους Ισραήλ, πετάγεται, μηδενίζοντας τη χρονική απόσταση μέχρι τη δεύτερη έλευση, και με μια εικόνα δείχνει το τέλος όλης της ιστορίας. Όλα τα έθνη θα υποταχθούν και μόνος βασιλιάς θα είναι ο Θεός: «Αι βασιλείαι του κόσμου έγειναν του Κυρίου ημών και του Χριστού αυτού, και θέλει βασιλεύσει εις τους αιώνας των αιώνων» (Αποκ.ια:15).
Στο Ης.ξγ:1 υπάρχει μια δραματική σκηνή στην οποία ένας αιματοβαμμένος πολεμιστής παρελαύνει μέσα από τον Εδώμ.
Ρωτάει ο προφήτης στη συνέχεια: «Διά τι είναι ερυθρά η στολή σου και τα ιμάτιά σου όμοια ανθρώπου πατούντος εν ληνώ;» (ξγ:2). Κι απαντάει: «Επάτησα μόνος τον ληνόν, και ουδείς εκ των λαών ήτο μετ' εμού και κατεπάτησα αυτούς εν τω θυμώ μου και κατελάκτισα αυτούς εν τη οργή μου και το αίμα αυτών ερραντίσθη επί τα ιμάτιά μου και εμόλυνα όλην μου την στολήν. Διότι η ημέρα της εκδικήσεως ήτο εν τη καρδία μου, και έφθασεν ο ενιαυτός των λελυτρωμένων μου» (Ης.ξγ:3-4).
Ο πολεμιστής είναι ο Χριστός! Είναι η ίδια εικόνα που βρίσκουμε στην Αποκάλυψη. Δεν είναι ευχάριστη σκηνή αυτή. Είναι όμως μια προειδοποίηση για επαγρύπνηση.
Ο Χριστός έρχεται κι όταν θα έρθει ξανά για να κάνει δικά Του όλα τα βασίλεια της γης, δεν θα είναι σαν την πρώτη φορά, ειρηνικά. Θα έρθει για να κρίνει και να ελευθερώσει.
«Ιδού, έρχεται μετά των νεφελών, και θέλει ιδεί αυτόν πας οφθαλμός και εκείνοι οίτινες εξεκέντησαν αυτόν, και θέλουσι θρηνήσει επ' αυτόν πάσαι αι φυλαί της γης. Ναι, αμήν» (Αποκ.α:7).
Θα έρθει κι όσοι τον αρνήθηκαν θα θρηνήσουν. Όσοι Τον υπηρέτησαν και ήταν πραγματικά ο θησαυρός της ψυχής τους, θα χαρούν.
Μην παραξενευόμαστε και νομίζουμε πως τα λόγια της Παλαιάς Διαθήκης είναι σκληρά. Και στην Καινή το ίδιο είναι: Β΄ Θες.α:6-10.
Καθένας που δεν έχει ζητήσει προσωπικά συγχώρηση από το Θεό, ακόμη κι αν είναι θρησκευόμενος, παραμένει εχθρός Του, και κάτω από την οργή Του.
Τέσσερις αλήθειες, κρατάμε από το σύντομο αυτό βιβλίο του Αβδιού.
1. Το κακό ανάμεσα στα έθνη θα κριθεί. Η ανθρώπινη κακία δεν θα μείνει ατιμώρητη. Το κακό που συμβαίνει θα επιστραφεί ενάντια σε αυτούς που το διαπράττουν. Παρόλο που σήμερα στον κόσμο φαίνεται πως το κακό παραμένει ατιμώρητο, αυτό δεν θα συνεχίζει για πάντα έτσι.
2. Ο λαός του Θεού έχει λαμπρό μέλλον. Τα παιδιά του Θεού τα περιμένει ο ουρανός. Κι αυτό όχι γιατί είναι καλύτεροι από τους άλλους, αλλά εξαιτίας της χάρης του Θεού. Εξαιτίας του Σταυρού του Χριστού. Επειδή Εκείνος μας δικαιώνει, μας σώζει, και μας πηγαίνει στον ουρανό. Επειδή Εκείνος πήρε πάνω Του, τη δίκαιη οργή του Θεού.
3. Ο Θεός είναι κυρίαρχος στην ανθρώπινη ιστορία. Αυτά που συμβαίνουν στα έθνη, σε όλη την πορεία της ιστορίας, μόνο τυχαία δεν είναι. Ο Θεός είναι Αυτός που εργάζεται με τους δικούς Του τρόπους, στον Εδώμ, στον Ισραήλ, στους Φιλισταίους, τους Βαβυλώνιους, τους Ρωμαίους, τους Έλληνες, τους Ευρωπαίους, Αμερικανούς, Αυστραλούς, Κινέζους. Δεν είναι αμέτοχος ο Θεός στις υποθέσεις της ανθρώπινης ιστορίας. Τα έθνη φυσικά και είναι υπεύθυνα και υπόλογα για τη συμπεριφορά τους. Η κυριαρχία του Θεού όμως, εργάζεται τα αιώνια σχέδια Του. Κι αυτό πρέπει να μας δώσει ανάπαυση γιατί δεν είμαστε αφημένοι στην τύχη κανενός ανθρώπου, κανενός οργανισμού. Ανήκουμε στο Θεό.
4. Στο τέλος της ανθρώπινης ιστορίας βρίσκεται η βασιλεία του Θεού. Στο άμεσο πλαίσιο της προφητείας βρίσκεται η αποκατάσταση του Ισραήλ πίσω στη γη του. Στο πλαίσιο όλης της Αγίας Γραφής υπάρχει ένα βαθύτερο μήνυμα: ο ερχομός της βασιλείας του Θεού. Η βασιλεία θα είναι του Κυρίου (Αβδιού 21).
Εσύ, που ανήκεις; Σε ποια βασιλεία; Σε κάποια από αυτές που θα κριθούν και θα καταστραφούν. Ή σ' αυτή που μένει για πάντα;
