Ο Κύριος μας έχει προειδοποιήσει οτι θάρθει καιρός που όλη η γή θα στενάξει κάτω από το αυταρχικότερο καθεστώς που υπήρξε ποτέ.
Ειναι λοιπόν χρήσιμο να θυμόμαστε την στάση που κράτησαν στο παρελθόν εκκλησίες (που σήμερα διατυμπανίζουν οτι αγωνίζονται κατά της νέας τάξης πραγμάτων) απέναντι στις δικτατορίες και στις αυτοκρατορίες, για να κατανοήσουμε τι θα συμβεί στο μέλλον.
Υμνοι στον Χίτλερ από το επίσημο περιοδικό της ελλαδικής Εκκλησίας το 1933.
(Αποσπάσματα από τον Ιό της Ελευθεροτυπίας)
«Η ευθύνη των ιθυνόντων τας τύχας του κόσμου είναι μεγίστη και πρέπει ως τάχιστα να ληφθούν δραστικά μέτρα σωτηρίας, διότι η υπάρχουσα κατάστασις απειλεί την συντριβήν και τελείαν καταστροφήν εφόσον οι εχθροί της ευημερίας των λαών διαδίδουν ψευδείς αρχάς και διδασκαλίας, κομμουνιστικάς, δι' ήν δηλητηριάζονται οι λαοί και δη η νεότης. Από της καταστροφής εσώθησαν τα κράτη της Ιταλίας και τελευταίον της Γερμανίας διά της ανακηρύξεως δικτατοριών και περιορισμού της ελευθέρας ενεργείας των ανελευθέρων αθέων κομμουνιστών».
Το άρθρο, που υπέγραφε ο μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Πολύκαρπος, κατέληγε στη διαπίστωση ότι «διά της πίστεως και της χάριτος του Θεού εκριζώνονται αι δυνάμεις της κακίας, συντρίβονται αι λεγεώνες του Σατανά». Στο «διασωθέν» Γ' Ράιχ, πάντως, τη συντριβή των εν λόγω «λεγεώνων» είχαν ήδη αναλάβει η Γκεστάπο και το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Οράνιενμπουργκ.
- Η συμπάθεια προς τους ναζί δεν περιορίστηκε, ωστόσο στο παραπάνω άρθρο. Εξίσου εύγλωττη ήταν η αντιμετώπιση από το επίσημο όργανο της Εκκλησίας των προγραμματικών δηλώσεων του Χίτλερ, μόλις ανέλαβε την εξουσία:
«Μεταξύ των άρθρων του πολιτικού προγράμματος του νέου Αρχικαγκελαρίου της Γερμανίας», διαβάζουμε σε σχόλιο της σύνταξης, «υπάρχουν και τινα τα οποία, διά το οικουμενικόν του χαρακτήρος των, προκαλούν, ιδίως σήμερον, αμέριστον την προσοχήν. Υπισχνείται λοιπόν ο γερμανός αρχηγός μιας μεγίστης μερίδος του γερμανικού λαού, ότι "θα αποκαταστήσωμεν την καθαριότηταν εις την οικογενειακήν και την δημοσίαν ζωήν", "θα επαναδώσωμεν εις τον γερμανικόν λαόν την πίστιν προς τον Θεόν, την πατρίδα και την οικογένειαν", και "θα στηρίξωμεν πάλιν επί υγιών βάσεων την εκπαίδευσιν των παιδιών μας". Τοιουτοτρόπως ο προς ον απευθύνεται το πρόγραμμα εκλέκτωρ λαός ακούει σαφείς και καθαράς τας θέσεις των πολιτικών του ως προς τα θεμελιώδη ιδανικά της ατομικής και της κοινωνικής του ζωής. Και είναι καιρός -και υπάρχουν λόγοι- να ακούση, τέλος πάντων, μίαν φοράν ο ελληνικός λαός εκ στόματος των πολιτικών του επίσης καθαρά και κατά τον μάλλον απροκάλυπτον και ευθύν τρόπον ποίαν στάσιν λαμβάνουν και θα λάβουν απέναντι του θεσμού της οικογενείας, της Εκκλησίας και της εκπαιδεύσως των ελληνοπαίδων, διά να καθορίση και αυτός αναλόγως την ιδικήν του στάσιν κατά τας επικειμένας εκλογάς» («Καθαρά και απροκαλύπτως», 18.2.1933).
* Αλλά και η παρουσίαση του μαθήματος των Θρησκευτικών στη Γερμανία συνοδεύεται από τη διευκρίνιση ότι
«η μόνη ενέργεια εις την οποίαν προέβη η νέα αρχή άμα τη εγκαθιδρύσει της ως προς την θρησκευτικήν αγωγήν ήτο, ότι απηγόρευσεν το προαιρετικόν της συμμετοχής εις την θρησκευτικήν διδασκαλίαν» (21.10.1933)...
* Ενώ αποκαλυπτική είναι η εχθρική αντιμετώπιση των «κύκλων του αγγλικού εργατικού κόμματος» που διαμαρτυρήθηκαν για τα αντισημιτικά μέτρα του Χίτλερ, ενώ «επέδειξαν αδιαφορίαν διά τους πολύ χείρωνας διωγμούς των χριστιανών εν Ρωσία και έμειναν τελείως ασυγκίνητοι διά τας σφαγάς και τα φρικτά μαρτύρια μυριάδων ελλήνων χριστιανών εν Μικρά Ασία» («Πού ήσαν;», 29.4.1933).
* Με τον Μουσολίνι, αντίθετα, η «Εκκλησία» δεν είχε το παραμικρό πρόβλημα.. Εξ ου και η ασχολίαστη παράθεση τσιτάτων από βιβλίο του (21.5.1938) κι ο απροκάλυπτος θαυμασμός του στρατοκρατικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης στη φασιστική Ιταλία, «όπως οι μαθηταί αποκτήσουν το ύψιστον της ανδροπρεπείας, της δυνάμεως και του κατακτητικού πνεύματος» (29.10.1929).