«Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα όσα εν τω ουρανώ άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υπό κάτω της γης, ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσεις αυτοίς»
«Αλλά έρχεται ώρα, και μάλιστα είναι τώρα, που οι αληθινοί προσκυνητές θα προσκυνήσουν τον Πατέρα με Πνεύμα και με αλήθεια. Και πράγματι, ο Πατέρας τέτοιοι ζητά να είναι εκείνοι που τον προσκυνούν. Πνεύμα είναι ο Θεός, και εκείνοι που τον προσκυνούν, με Πνεύμα και με αλήθεια πρέπει να τον προσκυνούν».
Από το 430 μ.Χ. περίπου άρχισαν να εμφανίζονται σταυροί και μέσα στα ιερά των χριστιανικών ευκτήριων οίκων,ενώ από τον 6ο αιώνα μ.Χ., στην σύνοδο της Εφέσου έγινε επίσημα αποδεκτό απο την κρατική εκκλησία το σύμβολο του σταυρού ως έμβλημα του χριστιανισμού.
Για πολλά χρόνια αφ’ ότου ξεκίνησε η χρήση του σταυρού, δεν εμφανίζεται ο εσταυρωμένος πάνω στο σταυρό, διότι, αφ’ ενός ακολουθούσαν την απαγόρευση περί δημιουργίας εικόνων και ειδώλων και αφ’ ετέρου διότι ο κενός σταυρός παρέπεμπε στην ανάσταση του Χριστού κι όχι το θάνατό του.Μετά τον 7ο αιώνα και ακόμα περισσότερο μετά την Σύνοδο της Νίκαιας το 787 μ.Χ., αποφασίστηκε να επιτραπεί η εικονογράφηση του εσταυρωμένου.
Από το 430 μ.Χ. περίπου άρχισαν να εμφανίζονται σταυροί και μέσα στα ιερά των χριστιανικών ευκτήριων οίκων,ενώ από τον 6ο αιώνα μ.Χ., στην σύνοδο της Εφέσου έγινε επίσημα αποδεκτό απο την κρατική εκκλησία το σύμβολο του σταυρού ως έμβλημα του χριστιανισμού.
Για πολλά χρόνια αφ’ ότου ξεκίνησε η χρήση του σταυρού, δεν εμφανίζεται ο εσταυρωμένος πάνω στο σταυρό, διότι, αφ’ ενός ακολουθούσαν την απαγόρευση περί δημιουργίας εικόνων και ειδώλων και αφ’ ετέρου διότι ο κενός σταυρός παρέπεμπε στην ανάσταση του Χριστού κι όχι το θάνατό του.Μετά τον 7ο αιώνα και ακόμα περισσότερο μετά την Σύνοδο της Νίκαιας το 787 μ.Χ., αποφασίστηκε να επιτραπεί η εικονογράφηση του εσταυρωμένου.
Είναι όμως χριστιανικό σύμβολο ο σταυρός;
Υπήρξε προ Χριστού σύμβολο των 4 εποχών του χρόνου, των 4 στοιχείων της φύσης, των 4 ανέμων και των 4 κατευθύνσεων του ορίζοντα.
Ο σταυρός είναι από τα αρχαιότερα σύμβολα άμεσα συνδεδεμένο με τις λατρείες της μεγάλης μητέρας θεάς Γης.
Στη Βαβυλώνα, ο σταυρός απεικονίζονταν μαζί με την ημισέληνο, για να συμβολίζει τη θεά Σελήνη. Χωρίς την ημισέληνο, συμβόλιζε τον θεό Ηλιο . Οι Βαβυλώνιοι ανέμεναν μεσσία που έφερε πολλούς σταυρούς στο μέτωπό του.
Στην αρχαία Ασσυρία, ο ισοσκελής σταυρός επίσης ταυτίζονταν με τον Θεό Ηλιο και συμβόλιζε τις 4 κατευθύνσεις του ορίζοντα όπου λάμπουν οι αχτίδες του. Σε Ασσυριακά αγάλματα που υπάρχουν στο Βρετανικό μουσείο βλέπουμε εγχάρακτα κοσμήματα με σταυρούς στο λαιμό(όπως το φορούν και σήμερα στο λαιμό σαν φυλακτό)
Στη Φοινίκη το σύμβολο σχετίζεται με τον θεό-Ηλιο. Ανασκαφές στην περιοχή ανέδειξαν τάφους όπου υπήρχαν κεραμικά με εγχάρακτο τον σταυρό και οι νεκροί φορούσαν για σκουλαρίκια σταυρούς.
Ακόμα και στα βάθη της Αφρικής, συναντάμε το σταυρό, ως σύμβολο της μεγάλης μητέρας θεάς που γέννησε τον Κόσμο. Οι έγκυες γυναίκες τον φορούσαν στον λαιμό, πιστεύοντας ότι έτσι η θεά θα τις προστατεύσει κατά τον τοκετό και θα εξασφαλίσει μια καλή γέννα(η λατρεία της μεγάλης μητέρας συνεχίζεται και σήμερα από τους μαριολάτρες).
Στην Ινδία, ο σταυρός συμβολίζει τον θεό Βισνού, που είναι ο ένας από τους τρεις σημαντικότερους Ινδούς Θεούς - της θείας Τριάδας (της αγίας τριάδας που έχει εισαχθεί στον «χριστιανισμό»)
Στον Βουδισμό υπάρχει ο σταυρός σαν άξονας του τροχού που συμβολίζει τη ηλιακή θεϊκή προστασία, δημιουργία και εξουσία.
Στην αρχαία Ρώμη, οι ιέρειες της Θεάς Εστίας, που ορκίζονταν ισόβια παρθενία, με τιμωρία να θαφτούν ζωντανές εάν καταπατούσαν τον όρκο τους, φορούσαν σταυρό στο λαιμό τους(η αναλογία με τις σημερινές καλόγριες είναι προφανής).
Στην αρχαία Ρώμη, οι ιέρειες της Θεάς Εστίας, που ορκίζονταν ισόβια παρθενία, με τιμωρία να θαφτούν ζωντανές εάν καταπατούσαν τον όρκο τους, φορούσαν σταυρό στο λαιμό τους(η αναλογία με τις σημερινές καλόγριες είναι προφανής).
Επιπλέον, σε ρωμαϊκά νομίσματα αναπαριστάται ο Ηλιακός θεός Απόλλωνας να κρατά σαν σκήπτρο έναν σταυρό.
Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν τα σταυροδρόμια , σημεία μαγικά, όπου κυριαρχούσε η σκοτεινή Τρικέφαλη θεά Εκάτη, με τις τρομερές μαγικές και μαντικές δυνάμεις, τη σύνδεσή της με τον κόσμο των νεκρών και την αγέλη των μαύρων σκυλιών που την ακολουθούσαν.
Κατά την παράδοση, όσοι ήθελαν να επικοινωνήσουν με τους νεκρούς, έπρεπε να πάνε νύχτα σε σταυροδρόμι, που είναι «πύλη μεταξύ των κόσμων». Αυτήν την δαιμονική παράδοση τη συναντάμε και στην Ασία, στην Αφρική και στην Αμερική.
Στην Γαλατία υπάρχουν προ Χριστού, κοσμήματα, κεραμικά, με το σύμβολο του σταυρού , ενώ ένα άγαλμα που βρέθηκε του θεού Σούκελου, φαίνεται να φορά μανδύα με σταυρούς (θυμίζοντας απεικονίσεις αγίων της «ορθοδοξίας»).
Στους πολιτισμούς της κεντρικής Αμερικής, ο σταυρός εμφανίζεται ως σύμβολο του Φτερωτού Όφι, φύλακα των ανέμων.
Οι σαμάνοι (οι σοφοί της φυλής), συσχέτιζαν το σταυρό με το δέντρο της Ζωής και τον χάρασσαν μονάχα πάνω σε ξύλο. Την ίδια παράδοση συναντάμε και στους Γότθους, που χάρασσαν σταυρούς πάνω στα πεσμένα δέντρα, πιστεύοντας ότι έτσι θα μπορέσει να επιβιώσει το πνεύμα του δέντρου μέσα στο χάραγμα.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές σταυρών .
Ο ηλιακός ισοσκελής και όρθιος σταυρός, κλεισμένος σε κύκλο , υπήρξε αρχικά το σύμβολο της μητέρας Γης, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί και από τους γνωστικούς.
Οι χιλιάδες δολοφονημένοι αγρίως αδελφοί μας(«βογόμιλοι») σε Ελλάδα και Βουλγαρία έχουν ενταφιαστεί από τους δημίους τους σε τάφους που φέρουν αυτόν τον σταυρό. Με αυτό τον τρόπο οι αρχές του «ορθόδοξου» ανατολικού ρωμαικού κράτους ήθελαν να μειώσουν την βαρύτητα του στυγερού αυτού διωγμού , υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο για αιρετικούς μανιχαίους.
Οι χιλιάδες δολοφονημένοι αγρίως αδελφοί μας(«βογόμιλοι») σε Ελλάδα και Βουλγαρία έχουν ενταφιαστεί από τους δημίους τους σε τάφους που φέρουν αυτόν τον σταυρό. Με αυτό τον τρόπο οι αρχές του «ορθόδοξου» ανατολικού ρωμαικού κράτους ήθελαν να μειώσουν την βαρύτητα του στυγερού αυτού διωγμού , υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο για αιρετικούς μανιχαίους.
Ο Αιγυπτιακός σταυρός (Ankh) είναι μια από τις αρχαιότερες παραλλαγές του σταυρού. Έχουν βρεθεί πολλά αντικείμενα, κεραμικά, κοσμήματα, νομίσματα, τοιχογραφίες κλπ. που τον εμφανίζουν στην Αφρική, την Μεσοποταμία, την Φρυγία, την Παλαιστίνη, την Φοινίκη, την Σαρδινία και αλλού.
Για τους αρχαίους Αιγυπτίους, υπήρξε σύμβολο της θηλυκής Αρχής. Μια άλλη χαρακτηριστική αναπαράσταση, ο θεός Ώρος κάθεται ως βρέφος στην αγκαλιά της παρθένας μητέρας του Ίσιδας, κρατώντας στο χέρι του το Ankh (η γνωστή εικόνα που λατρεύουν οι καθολικοί και σήμερα).
Ακόμα το Ankh υπήρξε ιερό και σε πολλούς άλλους λαούς. Στη Φοινίκη, συμβόλιζε την Θεά Αστάρτη και στη Φρυγία, σχετιζότανε με τη Θεά Κυβέλη. Στην Ινδία φαίνεται να το κρατούν οι θεοί της αγίας Τριάδας (Βράχμα, Βισνού, Σίβα), ο Κρίσνα και άλλοι. Στην αρχαία Ρώμη, το Ankh εμφανίζεται στο χέρι του διπρόσωπου θεού Ιανού.
Αργότερα, το ξανασυναντάμε συχνά σε γνωστικά και κοπτικά «χριστιανικά» κείμενα.
Ο Γνωστικός Σταυρός. Παραλλαγή του Αιγυπτιακού – το ΤΑΥ με κύκλο στην κορφή. Εμφανώς επηρεασμένοι από την Αίγυπτο και την Ελλάδα, οι Γνωστικοί είχαν ως έμβλημά τους αυτόν τον σταυρό.
Ο Όφις Σταυρωμένος.Ένα φίδι τυλιγμένο ή καρφωμένο σε σταυρό ΤΑΥ. Συμβολίζει την θεία Σοφία και Γνώση. Ο σταυρωμένος όφις εμφανίζεται επίσης συχνά στην αλχημεία.
Ο Κέλτικος Σταυρός. Ψηλός, ασύμμετρος σταυρός με κύκλο στο πάνω μέρος. Τον συναντάμε πολύ συχνά στις περιοχές της Ιρλανδίας και της Αγγλίας, από τον 8ο αιώνα και μετά. Ο θρύλος λέει ότι ο Άγ. Πατρίκιος ήταν ο πρώτος που σχημάτισε τον Κέλτικο σταυρό, φτιάχνοντας έναν κύκλο πάνω στον κλασσικό Λατινικό σταυρό. Όμως, το ίδιο σύμβολο του Κέλτικου σταυρού συναντάμε στην Ινδουιστική θρησκεία, να ονομάζεται kiakra και να σχετίζεται με την σεξουαλική ένωση του φαλλικού σταυρού και του θηλυκού κύκλου.
Ο Λωρενιανός Σταυρός. Μοιάζει με τον Πατριαρχικό και χρησιμοποιούνταν από τους τέκτονες ως σύμβολο ιεραρχικής τάξης.
Ο ανάστροφος λατινικός σταυρός, σατανιστικό σύμβολο κοσμεί τον παπικό θρόνο με την δικαιολογία οτι σύμφωνα με μια παράδοση , ο απόστολος Πέτρος καταδικάστηκε σε θάνατο με σταύρωση, και ζήτησε να σταυρωθεί ανάποδα, διότι δεν θεωρούσε τον εαυτό του άξιο να σταυρωθεί όπως ο Χριστός.
Ο παπικός σταυρός, που πρόκειται για το επίσημο έμβλημα του πάπα και απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε άλλο, εκτός του Πάπα. Οι 3 οριζόντιες γραμμές συμβολίζουν τους 3 κόσμους στους οποίους ο πάπας κυβερνά, κατά την πεποίθηση της καθολικής πίστης: την Εκκλησία, τον Κόσμο και τον Ουρανό.
