Ποιος πρωτοσκέφτηκε αυτό το λαμπρό θεσμό που ονομάζεται γάμος;
Δεν ήταν βέβαια κάποιος ανθρωποπίθηκος, που καθότανε στη σπηλιά του επιθυμώντας κάποιον με τον οποίο θα μοιραζόταν την τροφή του. Δεν ήταν κάποιος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, που σκεφτόταν με ποιο τρόπο θα έκανε την κοινωνία του καλύτερη. Και σίγουρα δεν είναι ο σύγχρονος άνθρωπος, που όπως φαίνεται το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι μάλλον να καταστρέψει αυτό το θεσμό παρά να τον διατηρήσει.
Ήταν ο Θεός που σκέφτηκε την ιδέα του γάμου, και μάλιστα από την αρχή της δημιουργίας, πριν ακόμη η αμαρτία μπει στον κόσμο ή ο Αδάμ σκεφτεί γι' αυτό το θεσμό. Στη Γένεση διαβάζουμε: «Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον κατ' εικόνα εαυτού κατ' εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς και ευλόγησεν αυτούς ο Θεός και είπε προς αυτούς ο Θεός, Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε, και γεμίσατε την γην, και κυριεύσατε αυτήν, και εξουσιάζετε επί των ιχθύων της θαλάσσης, και επί των πετεινών του ουρανού, και επί παντός ζώου κινουμένου επί της γης» (Γεν.α:27-28).
Ακόμη και τότε που ο Αδάμ ήταν μόνος του, περνούσε καλά στον κήπο της Εδέμ. Φανταστείτε τη ζωή χωρίς ζιζάνια, έντομα ενοχλητικά, αρρώστιες και ξηρασίες. Φανταστείτε μια εργασία που σε γεμίζει, με εξασφάλιση για ολόκληρη τη ζωή και τον καλύτερο Εργοδότη. Φανταστείτε τα όμορφα ποτάμια, τα ελκυστικά φρούτα και το ιδανικό κλίμα.
Όμως ο Αδάμ δεν είχε κάτι που θα του έδινε την τέλεια ευχαρίστηση: δεν είχε σύζυγο. Ίσως αυτό το αναγνώρισε για πρώτη φορά τότε που έδωσε ονόματα σε όλα τα ζώα και πρόσεξε πως εκείνα είχαν όλα το ζευγάρι τους. Ίσως τα κοίταξε κάποια μέρα και να σκέφτηκε, "Είναι πράγματι ενδιαφέροντα πλάσματα, όμως δεν είναι σαν κι εμένα". Ωστόσο, ο Αδάμ δεν γνώριζε αρκετά για να εκφράσει την ανάγκη του και να ζητήσει από τον Θεό μια γυναίκα. Ούτε καν γνώριζε τι ήταν μια σύζυγος!
Ήταν ο Θεός, λοιπόν, που είπε: «Δεν είναι καλόν να ήναι ο άνθρωπος μόνος θέλω κάμει εις αυτόν βοηθόν όμοιον με αυτόν» (Γεν.β:18). Ήταν ο Θεός που προκάλεσε την ύπνωση του Αδάμ και στη συνέχεια έπλασε γι' αυτόν μια γυναίκα από την πλευρά του. Το αρχικό δημιουργικό σχέδιο του Θεού ήταν θαυμάσιο. Όμως ο Θεός ποτέ δεν πράττει με τρόπο προβλέψιμο ή πεζό. Φαίνεται πως Του αρέσει να κάνει εκπλήξεις. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τη χαρά και την κατάπληξη του Αδάμ, καθώς κοιτούσε αυτό το όμορφο δημιούργημα που ο Θεός του χάρισε για γαμήλιο σύντροφο, συνεργάτη και βοηθό.
Διόλου παράδοξο, λοιπόν, που αναφώνησε: «Τούτο είναι τώρα οστούν εκ των οστέων μου, και σαρξ εκ της σαρκός μου αύτη θέλει ονομασθή ανδρίς, διότι εκ του ανδρός αύτη ελήφθη» (Γεν.β:23).
Αν έπρεπε να διατυπώσω αυτά τα λόγια με δικές μου λέξεις, φαντάζομαι θα έλεγα: "Αυτό δεν είναι ένα άλλο ζώο. Είναι όπως κι εγώ, και όμως είναι τόσο διαφορετικό και ξεχωριστό από εμένα. Πόσο καταπληκτικό!"
Ο Θεός χρησιμοποίησε αυτή την ευχάριστη ευκαιρία για να θέσει σε ισχύ τρεις βασικές αρχές του γάμου. Είπε, λοιπόν:
«Διά τούτο θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν» (Γεν.β:24).
Τα λόγια αυτά είναι τόσο σπουδαία, ώστε επαναλαμβάνονται από το Χριστό και τον απόστολο Παύλο (Ματθ.ιθ:5, Εφ.ε:31). Ας τους δώσουμε την ανάλογη προσοχή:
Θα αφήσει - Αυτή η αρχή προϋποθέτει ισόβια αφοσίωση καθενός από τους συζύγους, αφού πρώτα χωριστούν από τους γονείς τους, και την εγκαθίδρυση μιας νέας οικογένειας. Η γαμήλια παράδοση κι οι σχετικές τελετές διαφέρουν από τόπο σε τόπο κι από πολιτισμό σε πολιτισμό, όμως όσοι στηρίζουν τη ζωή τους στην Αγία Γραφή πάντοτε δίνουν έμφαση στην αρχή της μοναδικής και αποκλειστικής ισόβιας αφοσίωσης μεταξύ των συζύγων.
Θα προσκολληθεί - Αυτή η αρχή προϋποθέτει αμοιβαία αλληλεξάρτηση μεταξύ των συζύγων -φυσική, συναισθηματική, ψυχολογική, πνευματική- και αμοιβαία επιθυμία καθένας να καλύπτει τις ανάγκες του άλλου.
Εξαιτίας της αμαρτίας οι άνθρωποι έχουν παραβεί αυτή την γαμήλια αρχή με κάθε δυνατό τρόπο. Το ιστορικό πρότυπο του εγωισμού, της βίας και της κυριαρχίας που έχει ποτίσει κάθε ανθρώπινη κοινωνία μέσα στους αιώνες, είναι εντελώς αντίθετο από το λόγο του Θεού.
Μία σάρκα- Αυτή η αρχή προϋποθέτει αποκλειστική σεξουαλική ενότητα και στενή σχέση που ο Θεός σχεδίασε να απολαμβάνεται, και να διαρκεί όσο διάστημα και οι δύο σύζυγοι είναι στη ζωή. Μια καλή εικόνα εκείνου που ο Θεός είχε στο νου Του γι' αυτή τη στενή σχέση, που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στο αντρόγυνο, βρίσκουμε στο βιβλίο Άσμα των Ασμάτων.
Η αμαρτία, όμως, έχει επιφέρει κάποια ύπουλα αλλά σοβαρά εμπόδια στην πραγμάτωση αυτού του όμορφου θεϊκού υποδείγματος για το γάμο. Ας δούμε τα τρία κυριότερα, καθώς και τρόπους για να ξεπεραστούν:
Έλλειψη κατανόησης- Ο απόστολος Πέτρος γράφει: «Οι άνδρες συνοικείτε με τας γυναίκας σας εν φρονήσει, αποδίδοντες τιμήν εις το γυναικείον γένος ως εις σκεύος ασθενέστερον, και ως εις συγκληρονόμους της χάριτος της ζωής, διά να μη εμποδίζωνται αι προσευχαί σας» (Α' Πέτρ.γ:7).
Είναι ζωτικής σημασίας ο άντρας και η γυναίκα να καταλαβαίνουν τις βασικές φυσικές και συναισθηματικές διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα δύο φύλα. Αν έχουμε κατανόηση (ή γνώση), δεν θα έχουμε εξωπραγματικές προσδοκίες που πολλές φορές οφείλονται σε άγνοια. Πόσο αξιοθαύμαστα διαβάζουμε στο βιβλίο των Παροιμιών:
«Μακάριος ο άνθρωπος όστις εύρηκε σοφίαν, και ο άνθρωπος όστις απέκτησε σύνεσιν διότι το εμπόριον αυτής είναι καλήτερον παρά το εμπόριον του αργυρίου, και το κέρδος αυτής παρά χρυσίον καθαρόν» (γ:13-14).
Έλλειψη υπόληψης- Με τη λέξη υπόληψη εδώ εννοείται το αληθινό ενδιαφέρον για τον άλλο. Το αντίθετο από αυτό είναι ο εγωισμός και η απουσία ενδιαφέροντος. Θα κάνουμε καλά αν εφαρμόζουμε και στο γάμο μας όσα προτρέπει το χωρίο (Ρωμ.ιε:2), αντικαθιστώντας τη λέξη "πλησίον" με τη λέξη "σύζυγος": «Έκαστος ημών ας αρέσκη εις τον πλησίον διά το καλόν προς οικοδομήν». Είναι λυπηρό αλλά πρέπει να λεχθεί, ότι πολλοί από εμάς φερόμαστε καλύτερα στους ξένους παρά στο ή στη σύζυγό μας!
Έλλειψη επικοινωνίας- Πρέπει να μάθουμε πώς να μιλάμε ελεύθερα, ανοιχτά και ζεστά στον ή τη σύζυγό μας. Πώς μπορούμε να ξέρουμε τι σκέπτεται ο ένας και ο άλλος, αν δεν έχουμε επικοινωνία; Η σοφή παροιμία λέει: «Η βουλή εν τη καρδία του ανθρώπου είναι ως ύδατα βαθέα αλλ' ο συνετός άνθρωπος θέλει ανασύρει αυτήν» (Παρ.κ:5).
Η μάθηση των τρόπων επικοινωνίας είναι μια ισόβια υπόθεση, και ποτέ δεν θα επιτύχουμε αρκετά καλά. Ίσως τα δύο μεγαλύτερα εμπόδια στην καλή επικοινωνία είναι η αποτυχία μας να ακούμε προσεκτικά όταν μιλάει ο άλλος, και ότι απαντούμε πριν προλάβουμε να ακούσουμε. Στο σημείο αυτό είναι πολύτιμη η συμβουλή του Ιάκωβου (α:19) «Αδελφοί μου αγαπητοί, ας ήναι πας άνθρωπος ταχύς εις το να ακούη, βραδύς εις το να λαλή, βραδύς εις οργήν».
Ο Θεός μπορεί να μας ικανώσει να ξεπεράσουμε αυτά τα εμπόδια και να έχουμε όμορφους γάμους αν όλοι εμπιστευόμαστε και εφαρμόζουμε στο γάμο μας τις αρχές του λόγου Του.
«Πρόσεχε εις την σοφίαν μου, κλίνον το ωτίον σου εις την σύνεσιν μου» λέει ο ιερός συγγραφέας, και συνεχίζει: «Η πηγή σου ας είναι ευλογημένη και εφραίνου μετά της γυναικός της νεότητος σου. Ας ήναι εις σε ως έλαφος ερασμία, και δορκάς κεχαριτωμένη ας σε ποτίζωσιν οι μαστοί αυτής εν παντί καιρώ ευφραίνου πάντοτε εις την αγάπην αυτής» (Παρ. ε:1,18-19).
Είμαστε πρόθυμοι να πληρώσουμε το κόστος ν' ακολουθήσουμε στο γάμο μας τον τρόπο του Θεού παρά του κόσμου; Αξίζει τον κόπο! Και αληθινά, τα οφέλη είναι πάνω από αυτό τον κόσμο!