Γέν.λς
Αυτό το κεφάλαιο περιέχει τις γενεαλογίες των γιων του Ησαύ με τους διάφορους τίτλους και τόπους που κατοίκησαν. Το κεφάλαιο τελειώνει λέγοντάς μας ότι ο Ησαύ είναι ο πατέρας των Εδωμιτών.
Γέν.λζ:1
Ο Ιακώβ φεύγοντας απ’ την Παδάν-αράμ κατοίκησε στη γη Χαναάν, στη γη που ο Θεός του είχε υποσχεθεί ότι θα του δώσει. Ο Ιωσήφ ήταν ο μεγαλύτερος γιος της Ραχήλ και ήταν πέντε ή έξι χρονών όταν ο πατέρας του έφυγε απ’ την Παδάν-αράμ. Έτσι, γλύτωσε κάποιες ζηλοτυπίες και τους φόνους που έγιναν εκεί. Ενώ τ’ αδέλφια του έβλεπαν στον πατέρα τους τον παλιό Ιακώβ, αυτός μεγάλωσε κι επηρεάστηκε απ’ τον νέο Ιακώβ τον Ισραήλ. Ξεκινώντας να μελετάμε τον Ιωσήφ, η Γραφή μας τον παρουσιάζει δεκαεφτά χρονών νέο.
Γέν.λζ:2
Η Βαλλά και η Ζελφά, όπως ξέρουμε, ήταν υπηρέτριες της Λείας και της Ραχήλ, έτσι δεν ήταν οι πρώτες σε αξία γυναίκες για τον Ιακώβ. Τ’ αδέλφια που αναφέρει εδώ ο Ιωσήφ ήταν αδέλφια του, αλλά από άλλες μάνες κι ίσως ήταν κι αυτό ένας απ’ τους λόγους που τον μισούσαν.
Ο Χριστός διαγράφεται σε πάρα πολλούς τύπους μέσα στην Παλαιά Διαθήκη:
1. Αδάμ - ο πρώτος άνθρωπος κατά την εικόνα του Θεού, υιός κατ’ ευθείαν απ’ το Θεό, αθώος, είχε κοινωνία με το Θεό.
2. Αβελ - πρόσφερε τέλεια θυσία προς το Θεό, σφάζεται από φθόνο απ’ τον αδελφό του.
3. Ενώχ - τέλειος, αρπάχτηκε προς το Θεό.
4. Νώε - το πνευματικό του βάδισμα προμήθευσε καταφύγιο και σωτηρία στο λαό του, ήταν κήρυκας δικαιοσύνης.
5. Μελχισεδέκ - Ιερέας και βασιλιάς, μοναδικό ιερατείο.
6. Μωυσής - Προφήτης, σωτήρας, πράος, κριτής, οδηγός.
7. Δαβίδ - Βασιλιάς του Ισραήλ, νικητής, καταδίωξε κι έδιωξε τους εχθρούς του.
8. Σολομώντας - Βασιλεία ειρήνης, νυμφίος.
9. Ηλίας - ο άφοβος προφήτης, στάθηκε μόνος του, φανέρωσε τ’ όνομα του Γιάχβε, αρπάχτηκε, άφησε τη μηλωτή του στον Ελισσαιέ.
Όμως φαίνεται ότι δεν υπάρχει ωραιότερος και τελειότερος τύπος του Χριστού απ’ τον Ιωσήφ, είτε τον εξετάσουμε σαν το αντικείμενο της αγάπης του πατέρα, ή του φθόνου των δικών του. Στην ταπείνωσή του, στα παθήματά και το θάνατό του, στη εξύψωση και τη δόξα του. Όχι μόνο ένα μέρος της ζωής του, αλλά κάθε λεπτομέρειά της φανερώνει και συμβολίζει το Χριστό αλλά και τον Υιό Αρσεν.
Το όνομά του σημαίνει «προσθήκη» (Γεν.λ:24). Ο πρώτος Αδάμ ήταν μεγάλη αφαίρεση ενώ ο δεύτερος Αδάμ μεγάλη πρόσθεση (Γεν.μθ:22 & Ησ.θ:6-7).
Η ζωή του Ιωσήφ δεν είναι ενδιαφέρουσα μόνο επειδή προεικονίζει το Χριστό, αλλά γιατί είναι ένα πρακτικό παράδειγμα αρετών για μας. Το χέρι της πρόνοιας του Θεού φαίνεται σ’ όλη του τη ζωή, για να μας δείξει ότι ο Θεός μπορεί να κανονίσει, έτσι ώστε, μια ολόκληρη αλυσίδα από περιστάσεις να φέρουν σε πέρας τα σχέδιά Του.
Βρίσκουμε μια αντίθεση ανάμεσα στον Ιακώβ και τον Ιωσήφ. Ενώ ο Ιακώβ υπέφερε τόσο πολύ εξαιτίας της αφροσύνης του και της έλλειψης εμπιστοσύνης στο Θεό, ο Ιωσήφ υποφέρει ενώ είναι αθώος. Α’ Πετρ.β:19-21 Πολλοί άνθρωποι όταν περνούν δύσκολες καταστάσεις, αξιούν ότι υποφέρουν υπέρ του Χριστού, ενώ στην πραγματικότητα θερίζουν τις συνέπειες μιας αντιγραφικής τους στάσης, ή κάποιας άσοφης κίνησης.
Γέν.λζ:3
Ο Ιωσήφ ήταν το αντικείμενο της αγάπης του πατέρα του, ίσως επειδή ήταν παιδί της αγαπημένης του Ραχήλ, που για να την αποκτήσει δούλεψε 14 χρόνια, υπομένοντας τη Λεία. Ο Ιακώβ φερόταν στον Ιωσήφ σαν σε πρωτότοκο και αργότερα δίνει στα παιδιά του (Εφραίμ και Μανασσή) διπλή ευλογία, λογαριάζοντάς τα σαν δύο ξεχωριστές φυλές.
Φυσικός κληρονόμος των πρωτοτοκίων ήταν ο Ρουβήν, ο πρωτότοκος γιος του Ιακώβ που όμως είχε αποκληρωθεί εξαιτίας των αθέμιτων σχέσεών του με μια παλλακίδα του πατέρα του (λε:22, μθ:3-4, Α’ Κορ.ε:1,2). Ο Συμεών και ο Λευί, δεύτερος και τρίτος στη σειρά της διαδοχής (κθ:31-35), είχαν παραγκωνιστεί εξαιτίας του εγκλήματός τους στη Συχέμ (λδ:25-30 & μθ:5-7). Ο Ιούδας, ο τέταρτος γιος του Ιακώβ, ήταν ο αμέσως επόμενος στη σειρά της διαδοχής και μάλλον που όλοι πίστευαν ότι αυτός θα κληρονομήσει τα πρωτοτόκια. Ο Ιωσήφ όμως, αν και ενδέκατος γιος του Ιακώβ, ήταν ο πρωτότοκος της Ραχήλ, της πιο αγαπητής απ’ της γυναίκες του κι έτσι ο Ιωσήφ ήταν ο ευνοούμενος γιος του.
Έτσι, ο Ιούδας κι ο Ιωσήφ, είναι οι δύο πιθανότεροι αντίζηλοι για τα πρωτοτόκια. Γι’ αυτό ίσως ο Ιούδας πήρε ενεργό μέρος στην πώληση του Ιωσήφ σαν σκλάβου (26,27).
Η αντιζηλία αυτή μεταξύ Ιούδα και Ιωσήφ μεταβιβάστηκε στους απογόνους τους. Οι φυλές του Ιούδα και του Εφραίμ (γιου του Ιωσήφ) βρισκόταν πάντοτε σε συνεχή διαμάχη για την υπεροχή. Η φυλή του Ιούδα αναδείχθηκε στην ηγεσία ολόκληρου του λαού Ισραήλ κατά τη βασιλεία του Δαβίδ και του Σολομώντα και αμέσως μετά, υπό την ηγεσία της φυλής Εφραίμ δέκα φυλές αποστάτησαν.
Ο Ισραήλ ηγάπα τον Ιωσήφ υπέρ πάντας τους υιούς αυτού: Ήταν ο αγαπητός υιός του πατέρα: Ματθ.γ:17, Ιωαν.γ:35, ε:20.
υιός του γήρατος: ο Θεός βέβαια δεν γερνάει, αλλά αν δούμε το χρόνο απ’ τον Αδάμ μέχρι το τέλος (7.000 χρόνια), ο Ιησούς είναι συμβολικά υιός γήρατος του Θεού γιατί τον γέννησε μετά από 4.000 χρόνια. Ακόμα εννοεί την όμορφη σχέση που έχει ένας ηλικιωμένος πατέρας με το γιο του που του δίνει χαρά βλέποντάς τον ν’ αυξάνει (Γαλ.δ:4).
χιτώνα ποικιλόχροον: Ο χιτώνας ήταν το εσωτερικό ρούχο που φορούσαν. Αυτός ο χιτώνας ήταν πανάκριβος για την εποχή εκείνη λόγω της δυσκολίας των βαφών και τον φορούσαν μόνο πλούσιοι, ευγενείς και βασιλιάδες (Β’ Σαμ.ιγ:18).
Ο Ιωσήφ ξεχωρίστηκε απ’ τους αδελφούς του μ’ αυτό το χιτώνα. Ο Χριστός ξεχωρίστηκε απ’ τους αδελφούς του στη γέννηση - ήταν υπερφυσική, τον επισκέφθηκαν μάγοι, έψαλαν άγγελοι. Στη βάπτιση - φωνή απ’ τον ουρανό, περιστερά. Στο θάνατό του - σεισμός, σκοτάδι, καταπέτασμα.
Τα πολλά χρώματα αναφέρονται στην πολυποίκιλη χάρη και το έλεος του Θεού, στις πολλές ιδιότητες και αρετές Του που φανερώθηκαν στο πρόσωπο του Ιησού. Ακόμα τα πολλά χρώματα έχουν να κάνουν με τις πολλές πτυχές της διακονίας του Ιησού, διδασκαλία, θεραπεία, θαύματα, αναστάσεις και άλλες δυνάμεις. Ποια μπορεί να ήταν τα χρώματα του χιτώνα; Μάλλον αυτά που χρησιμοποιεί ο Λόγος του Θεού: Χρυσός: θεότητα, Μπλε: ουρανός, ο χαρακτήρας του Θεού, Βυσσινί: βασιλικότητα, Κόκκινο: χρώμα της γης (αδαμά), ανθρώπινη φύση, αίμα, θυσία. Μπλε και κόκκινο δίνουν μοβ: ουρανός και γη, μεσιτεία, ανθρώπινη και θεία φύση. Άσπρο: δικαιοσύνη καθαρότητα, αγνότητα. Πράσινο: ζωή, ειρήνη, ανάπαυση, έλεος, η χάρη του Θεού.
Γέν.λζ:4
Ο Ιωσήφ είχε καλεστεί για ένα ένδοξο προορισμό και επειδή η καρδιά των αδελφών του δεν είχε κοινωνία με την καρδιά του πατέρα αλλά ήταν ξένη με ό,τι επρόκειτο να γίνει στον Ιωσήφ, τον μίσησαν. Δεν συμμεριζόταν την αγάπη του πατέρα προς τον Ιωσήφ και δεν ήθελαν να υποταχτούν στη σκέψη ότι υψωνόταν. Εδώ τ’ αδέλφια του Ιωσήφ είναι μια εικόνα των Ιουδαίων τις μέρες του Χριστού (Ιωαν.ιε:24-25, Ματθ.κα:37-39, Α’ Πετρ.γ:18). Ακόμα δες Ιωαν.α:11 & Ησ.νγ:2. Δεν ήθελαν να τον αναγνωρίσουν ούτε σαν Υιό του Θεού, ούτε σαν Βασιλιά του Ισραήλ. Τα μάτια τους ήταν κλειστά και δεν μπορούσαν να δουν τη «δόξα του, δόξα ως μονογενούς παρά του Πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας» (Ιωαν.α:14 & ιβ:37-40).
Γέν.λζ:5
Ο Ιωσήφ αν και δεν έγινε δεκτός απ’ τ’ αδέλφια του, παρέμενε σταθερός στη μαρτυρία του. Είδε κάποια όνειρα και πήγε να τους τα διηγηθεί. Η μαρτυρία του αυτή στηριζόταν σε θεία αποκάλυψη, αλλά ήταν αυτή που τον έφερε στο λάκκο. Αν δεν μιλούσε ή αν ντρεπόταν, που θα είχε σα συνέπεια να εξασθενήσει η μαρτυρία του, σίγουρα θα σωζόταν. Όμως δεν δίστασε να πει στους αδελφούς του όλη την αλήθεια και γι’ αυτό τον μίσησαν. Το Χριστό τον μισούσαν για τα λόγια Του που φανέρωναν τη θέση Του (Ιωαν.ε:18, ς:41, ι:30-31, ζ7, η:40).
Γέν.λζ:6-11
Αυτό που συνέβη στον Ιωσήφ, συνέβη και στο μεγάλο αντίτυπό του τον Κύριο Ιησού (Φιλιπ.β:9-11 Ησ.θ:6-7, Λουκ.α:31-33 ), συμβαίνει και σ’ εμάς σήμερα. Το πνεύμα του κόσμου έχει έχθρα προς το Πνεύμα του Θεού και γι’ αυτό ο κόσμος μας μισεί. Ο Χριστός μαρτύρησε στην αλήθεια (Ιωαν.ιη:37), έκανε την καλή ομολογία χωρίς να αποκρύψει τίποτα και οι άνθρωποι απάντησαν με το σταυρό του Γολγοθά.
Τα όνειρα του Ιωσήφ τον ύψωναν στη γη και στον ουρανό (δεμάτια, ήλιος με σελήνη και αστέρια). Όμως Αυτός που στην πραγματικότητα είναι Βασιλιάς στη γη και τον ουρανό είναι ο Κύριος Ιησούς, εδώ ο Ιωσήφ είναι απλά τύπος. Η ερμηνεία του πρώτου ονείρου φαίνεται ότι ήταν πολύ καθαρή στ’ αδέλφια του γιατί τα βλέπουμε να του λένε μόλις το άκουσαν: «Βασιλεύς θέλεις γείνει εφ’ ημάς;» (εδ.8). ΟΙ Ισραηλίτες κορόιδεψαν τον Ιησού όταν τον είπαν «Ο Βασιλεύς των Ιουδαίων». Κρυμμένη μέσα σ’ αυτό το όνειρο είναι και μια προφητεία ότι ο Ιησούς θα κυβερνήσει μια μέρα πάνω στους αδελφούς Του, τους Ιουδαίους. Αυτό θα εκπληρωθεί στη Χιλιετή Βασιλεία (Ματθ.β:2, Μιχαίας ε:2, Αποκ.ιθ:16). Τα λόγια του εδαφίου 10 εκπληρώθηκαν πάλι στον Ιησού γιατί Αυτόν προσκύνησαν η μητέρα Του, ο πατέρας και τ’ αδέλφια Του. Στον Ιωσήφ δεν εκπληρώθηκε γιατί η μητέρα του είχε πεθάνει στη γέννα του Βενιαμίν.
Πάλι βλέπουμε ν’ αυξάνει ο φθόνος και η ζήλια, όπως ακριβώς οι Ιουδαίοι στάθηκαν μπροστά στον Ιησού. Υπάρχουν πάρα πολλές προφητείες μελλοντικής εξύψωσης του Ιησού: Ματθ.κς:63-68, Μαρκ.ιβ:6-7, Ιωαν.ιβ:17, Ματθ.κζ:17.
Γέν.λζ:12,13
Οι αδελφοί του Ιωσήφ βρισκόταν μακριά απ’ τον πατέρα, ενώ αυτός ήταν κοντά του. Ο πατέρας λέει στον Ιωσήφ: «Ελθέ να σε στείλω προς αυτούς» όπως ο Θεός έστειλε το Χριστό στους αδελφούς του (Ματθ.ιε:24). Ο πατέρας ανησυχούσε για τα παιδιά του και στέλνει τον αγαπητό του γιο όχι σαν κατάσκοπο ή καταδότη, αλλά για να δει μήπως χρειαζόταν βοήθεια (Ιωαν.γ:16). Ο Ιωσήφ δέχτηκε πρόθυμα (Εβρ.ι:7) όπως ο Ιησούς ήταν ο μόνος που έκανε το θέλημα του Θεού κατά πάντα.
Γέν.λζ:14
Χεβρών σημαίνει κοινωνία, σύνδεσμος και Συχέμ σημαίνει ώμος. Ο Ιησούς δέχτηκε να χάσει την όμορφη ειρηνική κοινωνία που είχε με τον Πατέρα, όταν δέχτηκε να επωμιστεί την αμαρτία των αδελφών Του με αποτέλεσμα να μισηθεί απ’ αυτούς.
Γεν.λδ:25-30: Στον τόπο της αμαρτίας, του σφαγμού και των αιμάτων, στη Συχέμ, βρισκόταν τ’ αδέλφια του Ιωσήφ. Ο Κύριος σε παρόμοιες καταστάσεις μας βρήκε όταν ήρθε να μας ψάξει, γιατί ο Θεός μας αγάπησε όταν ήμασταν ακόμα αμαρτωλοί.
Γέν.λζ:15-17
περιεπλανάτο εν τη πεδιάδι: Ο Κύριος περιπλανήθηκε, περπάτησε πάρα πολύ μέσα σε αγρούς (κόσμος) Ματθ.ιγ:38, πεδιάδες, βουνά, παραλίες, πόλεις και χωριά στην προσπάθειά Του να βρει και να σώσει τα χαμένα πρόβατα. Ο Κύριος δεν είχε που να κοιμηθεί ή να ξεκουραστεί λίγο (πού την κεφαλήν κλίναι). Ο Ιωσήφ δεν αποκάμει αλλά ψάχνει, ζητάει τους αδελφούς του. Πήγε να τους βρει για το καλό τους, αλλά αυτοί τον καταφρόνησαν και τον κακομεταχειρίστηκαν. Το ίδιο κι ο Ιησούς στάλθηκε στα απολωλότα πρόβατα του οίκου Ισραήλ για να τους προσφέρει λύτρωση κι αυτοί τον απέρριψαν και τον κάρφωσαν στο σταυρό (Ματθ.ιε:24, Ιωαν.α:11, Πραξ.ιγ:46, Ζαχ.ιγ:6). Τελικά τους βρήκε στη Δωθάν. Δωθάν είναι σύντμηση δύο λέξεων (Δάθ σημαίνει νόμος, συνήθεια) κι έχει την έννοια «δύο πηγάδια». Ο Χριστός βρήκε τους αδελφούς Του μέσα σε αποσυντεθειμένους ανθρώπινους νόμους και συνήθειες (Μαρκ.ζ:9).
Γέν.λζ:18,19
Πριν πλησιάσει εις αυτούς: Ο Ηρώδης θανάτωσε 2.000 μωρά για να σκοτώσει το βρέφος Ιησού μόλις έμαθε τη γέννησή Του.
Ματθ.ιβ:14: Αργότερα οι Φαρισαίοι έκαναν το ίδιο, πριν προλάβουν τα λόγια Του να μπουν μέσα στις καρδιές τους. Ο κύριος των ενυπνίων: Τον κορόιδευαν σαν ονειροπόλο (Ματθ.κζ:39,40,63). Η κοροϊδία όμως αυτή που έχει σαν κίνητρο την απιστία, έχει σαν αποτέλεσμα την οργή του Θεού (Ιωαν.γ:18,36).
Γέν.λζ:20-22
Έλθετε λοιπόν τώρα, και ας φονεύσωμεν...: Τα λόγια αυτά μας θυμίζουν κατά ένα εκπληκτικό τρόπο την παραβολή των γεωργών στο Ματθ.κα. Ο Ρουβήν αισθάνεται ίσως ευθύνη κι επειδή είναι πρωτότοκος πιστεύει ότι θα εισακουστεί και προσπαθεί να σώσει τον Ιωσήφ.
Γεν.μθ:22-26: Αυτά τα εδάφια περιγράφουν θαυμαστά «τα πάθη του Χριστού και τας μετά ταύτα δόξας» (Α’ Πετρ.α:11). Οι «τοξότες» έκαναν τη δουλειά τους, αλλά ο Θεός ήταν, είναι και θα είναι ισχυρότερος απ’ αυτούς. Τόξευσαν εναντίον του αληθινού Ιωσήφ κι Αυτός τραυματίστηκε «εν τω οίκω των φίλων του», αλλά «οι βραχίονές των χειρών αυτού ενεδυναμώθησαν» με τη δύναμη της ανάστασης, και τώρα οι πιστοί Τον γνωρίζουν σαν το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζονται όλοι οι σκοποί του Θεού για τη δόξα και την ευλογία της εκκλησίας. Αν δούμε κι εξετάσουμε τον Ιωσήφ μέσα στο λάκκο και τη φυλακή, έπειτα σαν κυβερνήτη όλης της Αιγύπτου, θα δούμε τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις σκέψεις του Θεού και στις σκέψεις των ανθρώπων. Το ίδιο πράγμα βλέπουμε κι όταν παρατηρούμε το σταυρό και μετά το θρόνο της μεγαλοσύνης στον ουρανό.
Η έλευση του Χριστού απογύμνωσε τις πραγματικές διαθέσεις της καρδιάς του ανθρώπου προς το Θεό. «Εάν δεν ήλθον και ελάλησα προς αυτούς αμαρτίαν δεν ήθελον έχει» (Ιωαν.ιε:22). Όχι ότι οι άνθρωποι δεν ήταν αμαρτωλοί, αλλά: «αμαρτίαν δεν ήθελον έχει». Ακόμα λέει: «Εάν ήσθε τυφλοί, δεν ηθέλετε έχει αμαρτίαν» (Ιωαν.θ:41). Ο Θεός, στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, πλησίασε πολύ τον άνθρωπο, ώστε ο άνθρωπος να μπορέσει να πει: «ούτος είναι ο κληρονόμος», αλλά ακόμα είπε: «Έλθετε, ας φονεύσωμεν αυτόν»! Γι’ αυτό «δεν έχουσιν πρόφασιν περί της αμαρτίας αυτών» (Ιωαν.ιε:22). Αυτοί που λένε ότι βλέπουν, δεν έχουν καμιά δικαιολογία. Η δυσκολία δεν είναι στο ότι είναι κανείς τυφλός, όταν ομολογεί ότι είναι τυφλός, αλλά στο ότι λέει ότι βλέπει. Σε μια εποχή που τόσοι πολλοί ομολογούν ότι είναι χριστιανοί όπως σήμερα, αυτό το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Τα μάτια αυτού που λέει ότι είναι τυφλός μπορούν να ανοιχτούν. Αλλά τί μπορεί να γίνει μ’ αυτόν που λέει ότι βλέπει, όταν στην πραγματικότητα δεν βλέπει;
Γέν.λζ:23-24
Το να του βγάλουν το χιτώνα ήταν σύμβολο ντροπής και προσβολής. Το ίδιο έκαναν στον Κύριό μας όταν του έβγαλαν το χιτώνα και Του φόρεσαν την κόκκινη χλαμύδα. Οι στρατιώτες έριξαν κλήρο στον ιματισμό του Ιησού (Ματθ.κζ:27-31 Ιωαν.ιθ:23). Πνευματικά, ο Ιησούς απεκδύθηκε τον ποικιλόχροο χιτώνα της θεότητας πάνω στο σταυρό κι έμεινε ο άνθρωπος Ιησούς Χριστός.
Μετά τον έριξαν σ’ ένα ξεροπήγαδο. Ο Κύριός μας κατέβηκε στη Σιόλ, στον Άδη (Ζαχ.θ:11). Το ότι ο Ιωσήφ ξαναβγήκε απ’ το λάκκο είναι τύπος της ανάστασης του Χριστού (Ησ.νγ:9, Α’ Κορ.ιε:20).
Γέν.λζ:25
Αυτούς τους Ισμαηλίτες, στο εδάφιο 28 και 36 τους ονομάζει Μαδιανίτες. Μάλλον θα ήταν ανακατεμένες Αραβικές φυλές του Ισμαήλ και του Μαδάν που ήταν γιος του Αβραάμ απ’ τη Χαιτούρα (Γεν.κε:2). Έφερναν μυρωδικά στην Αίγυπτο γιατί χρησιμοποιούσαν τεράστιες ποσότητες για την ταρίχευση των νεκρών.
Γέν.λζ:26-27
Ο Ιωσήφ πουλήθηκε για χρήματα όπως κι ο Κύριός μας.
ας μη βάλωμεν τας χείρας ημών επ’ αυτόν: αυτό είναι υποκρισία, γιατί όπως οι αδελφοί του Ιωσήφ τον παρέδωσαν στους έμπορους, έτσι κι οι Ιουδαίοι άφησαν τους Ρωμαίους να θανατώσουν τον Ιησού (Ιωαν.ιη:31). Αυτό που έκανε ο Πιλάτος, αλλά και ο Ιούδας είναι υποκρισία γιατί αν θες πραγματικά το καλό κάποιου, κάνε κάτι να τον γλυτώσεις ουσιαστικά ή πάρε εσύ τη θέση του. Ο Πιλάτος είναι απόλυτα υπεύθυνος γι’ αυτό που έκανε. Ήταν παράνομο, αλλά για πολιτικούς λόγους το έκανε κι ο Χριστός ήταν το εξιλαστήριο θύμα.
Γέν.λζ:28
Ο ιστορικός Ιώσηπος γράφει ότι στην Αίγυπτο η αξία του δούλου ήταν 30 αργύρια. Στον Ισραήλ, η αξία ενός νέου δούλου (5-20 χρονών) ήταν 20 αργύρια (Λευιτ.κς:5) κι από 20 χρονών και πάνω 30 αργύρια (Εξ.κα:32). Ο Ιωσήφ ήταν κάτω από 20 χρονών και γι’ αυτό πουλήθηκε απ’ τους αδελφούς του για 20 αργύρια. Οι Μαδιανίτες λοιπόν κέρδισαν απ’ αυτή την αγοραπωλησία 10 αργύρια. Ο Χριστός πουλήθηκε για 30 αργύρια που ήταν και η τελική τιμή που πουλήθηκε ο Ιωσήφ. Ματθ.κς:15 & κζ:9
Γέν.λζ:29-30
Το πιθανότερο είναι να έλειπε ο Ρουβήν την ώρα της συναλλαγής και τώρα αισθάνεται έλεγχο για ότι έγινε και σκέφτεται τί θα πει στον πατέρα τους.
Γέν.λζ:31
Ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη βλέπει σε όραση τον Ιησού «Και ήτο ενδεδυμένος ιμάτιον βεβαμμένον με αίμα» (ιθ:13). Αυτή η όραση έχει να κάνει με την κρίση του Θεού, ιδιαίτερα την περίοδο της Μεγάλης Θλίψης, κατά τη Δεύτερη Έλευση του Ιησού. Στον Ησ.ξγ:1-6 έχουμε μια παρόμοια όραση «Τις ούτος ο ερχόμενος εξ Εδώμ, με ιμάτια ερυθρά εκ Βοσόρρας;...Δια τί ερυθρά η στολή σου, και τα ιμάτιά σου όμοια ανθρώπου πατούντος εν ληνώ;» Εδώ ο Ησαίας βλέπει μια παράξενη, ασυνήθιστη όραση, βλέπει τον Κύριο της δόξης «τον λαλούντα εν δικαιοσύνη και ισχυρό εις το σώζειν» (ξγ:1) ντυμένο με ρυπαρά ιμάτια από κόκκινες κηλίδες, σαν κάποιο που μόλις έχει πατήσει κοκκινοστάφυλα στο πατητήρι.
Ο Κύριος εξηγεί στον Ησαία ότι οι κόκκινες κηλίδες στα ρούχα του είναι προφητικές για τον καιρό που η οργή Του θα εκχυθεί πάνω στη γη και το αίμα των ασεβών θα μολύνει όλη τη στολή Του (εδ.3-6). Στο εδάφιο 6 φαίνεται καθαρά ότι τα σταφύλια είναι οι άνθρωποι που αρνήθηκαν τον Ιησού με αποτέλεσμα να γίνου το αντικείμενο της οργής του Θεού. Αυτό ταιριάζει με την Αποκ.ιθ:15 όπου βλέπουμε ότι ο ληνός είναι η οργή του Θεού. Μετά, ο άγγελος καλεί τα όρνεα του ουρανού να μαζευτούν στο δείπνο του Μεγάλου Θεού (Αποκ.ιθ:17-18) για να φάνε σάρκες βασιλέων και χιλίαρχων κτλ. Τί μεγάλη αντίθεση, ανάμεσα στο «δείπνο του μεγάλου Θεού και στο «δείπνο του γάμου του Αρνίου» (Αποκ.ιθ:9)!
Αποκ.ιδ:19-20: Αν ανήκουμε στην πραγματική άμπελο (Ιωαν.ιε:5), και πίνουμε απ’ το κρασί του Πνεύματος (Εφεσ.ε:18) δεν θα χρειαστεί να πιούμε το κρασί της οργής του Θεού. Ψαλμ.οε:8, Ιερ.κε:15-33.
Αν το εσωτερικό επένδυμα είναι το πνεύμα και το εξωτερικό η σάρκα, τότε η σάρκα του Ιησού βάφτηκε με αίμα, με το θάνατό Του κερδίσαμε τη ζωή. Με το «χαμό» του Ιωσήφ αργότερα σώθηκαν όλα τ’ αδέλφια του.
Γέν.λζ:32-35
θυγατέρες: αναφέρεται μόνο στη Δείνα ή στις γυναίκες των γιων του. Όμως, τί εμπαιγμός, να θρηνεί ο πατέρας για το σκοτωμένο του παιδί κι οι άλλοι να τον παρηγορούν χωρίς να ντρέπονται. Η συνείδησή τους θα ήταν καυτηριασμένη, ή θα τους κέντριζε, αλλά ο φθόνος και η ζήλια τους ήταν τόσο μεγάλη ώστε δεν τους ένοιαζε να βλέπουν τον πατέρα τους να περνάει αυτή τη θλίψη.
Ο ματωμένος χιτώνας του Ιωσήφ πείθει τον Ιακώβ ότι ο αγαπημένος του γιος κατασπαράχτηκε από άγριο θηρίο. Καταβλήθηκε απ’ τη θλίψη και αρνείται να παρηγορηθεί. Βλέπουμε εδώ το νόμο της ανταπόδοσης σε ενέργεια (Γαλ.ς:7). Ο Ιακώβ έθλιψε πάρα πολύ τον πατέρα του όταν τον ξεγέλασε, κάνοντας τον να νομίζει ότι είναι ο Ησαύ, και τώρα ο ίδιος έρχεται σ’ αυτή την κατάσταση εξαπατημένος απ’ τα ίδια του τα παιδιά. Ακόμα μπορούμε να προσθέσουμε εδώ, ότι ο Ισαάκ εξαπατήθηκε απ’ τις αισθήσεις του, ενώ ο Ιακώβ με κάτι που έβλεπε με τα μάτια του. Αν δεν προσέχουμε, ο Σατανάς μπορεί να μας εξαπατήσει μ’ αυτές τις δύο μεθόδους.
Μια άλλη αιτία της θλίψης του Ιακώβ ήταν η απιστία. Αν πίστευε στα λόγια του Θεού απ’ το στόμα του Ιωσήφ, θα ήξερε ότι είναι κάτω απ’ τη δική Του φροντίδα, άρα δεν έπρεπε ν’ ανησυχεί. Ο Θεός μίλησε με το στόμα του Ιωσήφ και είπε ότι κάποια στιγμή τ’ αδέλφια του θα τον προσκυνούσαν. Το ίδιο οι μαθητές δεν θα έπεφταν σε τέτοια θλίψη απελπισίας όταν ο Ιησούς ήταν στον τάφο, αν είχαν πιστέψει στα λόγια Του «Χαλάσατε τον ναόν τούτον, και διά τριών ημερών θέλω εγείρει αυτόν» (Ιωαν.β:19). Όταν ο Κύριος μπήκε στο πλοίο και είπε: «Ας διέλθωμεν εις το πέραν» (Μαρκ.δ:35), οι μαθητές δεν θα φοβόταν μήπως το πλοίο βουλιάξει αν είχαν πιστέψει στα λόγια του Ιησού. Ο Παύλος δεν φοβήθηκε μήπως πνιγούν τότε που το πλοίο κινδύνευε, γιατί ο Κύριος του είχε πει «...ούτω πρέπει να μαρτυρήσης και εις Ρώμην» (Πραξ.κγ:11).
Γέν.λζ:36
Πετεφρής μπορεί να σημαίνει «αφιερωμένος στον Αμών-Ρά» (θεότητα των Αιγυπτίων), ή «πατέρας του βασιλιά» με την έννοια του πρωθυπουργού (Αβιμέλεχ).
αυλικός του Φαραώ: στα Εβραϊκά λέει, ευνούχος. Ευνούχος ήταν ο άντρας που εγχειριζόταν και αφαιρούσε τους γεννητικούς του αδένες. Αρχικά οι ευνούχοι χρησιμοποιούντο σαν αξιωματικοί ή απλά επιστάτες των βασιλικών γυναικωνιτών ή φύλακες των πολλών γυναικών των αρχόντων (Εσθήρ α:10,12,15). Όσοι ευνούχοι εγχειριζόταν από παιδική ή εφηβική ηλικία, έχαναν τον αρρενωπό χαρακτήρα τους και γινόταν θηλυπρεπείς τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Είχαν γυναικεία φωνή, πλαδαρούς μυς, η διάνοια κι η ενεργητικότητά τους έμεναν καθυστερημένες και γινόταν ζηλότυποι, μελαγχολικοί και χαμερπείς. Όσοι ευνουχιζόταν σε ώριμη ηλικία δεν μεταβαλλόταν αμέσως αλλά σιγά-σιγά επειδή οι ορμόνες των αδένων είχαν ήδη επιδράσει στη διαμόρφωση και λειτουργία του οργανισμού. Όμως, καταντούσαν κι αυτοί θηλυπρεπείς και πολλές φορές τρελαινόταν εξαιτίας διανοητικών παρακρούσεων. Ο Μωσαϊκός νόμος απαγόρευε τον ευνουχισμό. Ευνούχος δεν επιτρεπόταν να μπει στο ναό (Δευτ.κγ:1) και απαγορευόταν να θυσιαστούν ευνουχισμένα ζώα (Λευιτ.κβ:24). Βέβαια, μπορεί κάποιος να ήταν ευνούχος χωρίς όμως να είναι ευνουχισμένος, όπως ο Δανιήλ.
άρχοντας των σωματοφυλάκων: μάλλον ήταν επικεφαλής της βασιλικής φρουράς και των εκτελεστών.