«Ανάγωγος»:
«Αυτός που μεγάλωσε, αντί να ανατραφεί».
Ερώτηση: υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο ρημάτων του
παραπάνω ορισμού;
Απάντηση: υπάρχει η διαφορά που, θεωρούμε, ότι
χωρίζει το ανθρώπινο από το ζωικό βασίλειο. Τα ζωάκια, ας πούμε, απλώς
μεγαλώνουν και συνηθίζουν σε καταστάσεις από τον άνθρωπο, εν πολλοίς,
οριζόμενες, ενώ εμείς οι άνθρωποι θα έπρεπε να ανατρεφόμαστε, μεγαλώνοντας.
Θα έπρεπε, δηλαδή, να έχουμε όλες εκείνες τις προϋποθέσεις –
ανθρώπους γύρω μας, αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, εκπαίδευση, παιδεία (δεν
ταυτίζονται οι δύο τελευταίες έννοιες), υγιές πολιτικό σύστημα (τι να σου κάνει
η δημοκρατία από μόνη της…) – ώστε, όχι μόνο να προσθέτουμε χρόνια σε άχαρες
ζωές, αλλά, προσθέτοντάς τα, αυτά να γίνονται αξιοβίωτα, σεβόμενοι τον εαυτό
μας και τους γύρω μας. Άλλωστε, στην ελληνική γλώσσα, άλλο το «ζω» και άλλο το
«βιώνω…».
Και γιατί, παρακαλώ, «… εμείς οι άνθρωποι θα έπρεπε να
ανατρεφόμαστε, μεγαλώνοντας»; Γιατί, πιστεύω, ότι, κυρίως, μεγαλώνουμε και
λιγότερο ανατρεφόμαστε. Η κουλτούρα της αγένειας είναι καθεστώς σήμερα, παρά
ποτέ.
Σε χώρους, άλλοτε «ανυποψίαστους», αλλά και «νεόκοπους», κυριαρχεί.
Συχνά, βέβαια, «οχυρώνεται» πίσω από «γλυκανάλατους μορφασμούς» ευγένειας, με
τις κτητικές αντωνυμίες του α΄ προσώπου να «δίνουν και να παίρνουν», χωρίς,
ωστόσο, να μπορούν, ούτε κατά διάνοια, να φτάσουν στο «ύψος» της γνήσιας,
ανθρώπινης συναναστροφής.
Μ΄ αυτά και μ΄ αυτά, λοιπόν, φτάσαμε στο σημείο να θεωρείται
πλεονέκτημα η επίδειξη κακών τρόπων και αδυναμία η ευγένεια. Τουλάχιστον δύο
γενιές Νεοελλήνων «γαλουχήθηκαν» με τη νοοτροπία του «φαίνεσθαι» και του
«δήθεν», ενταγμένοι σε κοινωνικές και πολιτικές δομές που «παρασημοφορούσαν»
τις ελάσσονες προσπάθειες, που «αμνήστευαν» τις παρεκτροπές και «πριμοδοτούσαν»
τους κοινωνικά «αναξιόχρεους».
Τίποτα σ’ αυτή τη ζωή δεν προκύπτει τυχαία. Η κουλτούρα της
αγένειας «κυοφορήθηκε» σε κοινωνική «μήτρα», δεν προέκυψε από «παρθενογένεση». Τώρα,
«κραταιή» και «ενήλικη» μας «κλείνει πονηρά το μάτι». Γνωρίζει ότι ελάχιστα της
αντιστεκόμαστε. Έχει μάθει καλά ότι, σχεδόν, τη γουστάρουμε. Έτσι, συνεχίζει τη
φθοροποιό της δράση.
Γιατί, η ανθρώπινη συνείδηση αλλοιώνεται στην προσπάθειά της
να οικειοποιηθεί το ανοίκειο, το ανάρμοστο. Πρόκειται για πορεία προς τα κάτω
και όχι άνοδος, εξέλιξη, πρόοδος. Και οι «εχθροί» της; Η επιστροφή στο… μέλλον.
Να ξανακοιτάξουμε τους άλλους στα μάτια, χωρίς «παρακαμπτηρίους» και
«κυκλωτικές κινήσεις». Κατευθείαν στα μάτια. Να ανατάξουμε την αξία της
ανθρώπινης χειρονομίας, ώστε να πάψει, πλέον, ν’ αποτελεί σχήμα λόγου. Κυρίως,
όμως, ν’ αποκτήσουμε παιδεία…
