Παροιμίες κγ:29-35, Α' Τιμόθεο α:3-7, ς:3-10
Η αναγκαιότητα του χριστιανικού
χαρακτήρα
Από
όσα έχουμε μάθει από την μέχρι τώρα μαθητεία μας στα θρανία της Εκκλησίας,
είναι ξεκάθαρο σε όλους μας, πως η Εκκλησία του Θεού δεν είναι τα κτίρια, δεν
είναι τα προγράμματα, αλλά οι άνθρωποι. Και αυτό που ενδιαφέρει τον Θεό
περισσότερο από όλα είναι το πως ζούμε για τον Θεό. Επίσης Τον ενδιαφέρει ο
πνευματικός χαρακτήρας της ηγεσίας της Εκκλησίας. Ηγεσία που χαρακτηρίζεται από
ευσέβεια, μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα την τοπική Εκκλησία.
Σύμφωνα
με την Καινή Διαθήκη, διάκονος ή διακόνισσα, (όπως και για τους Πρεσβύτερους)
δεν μπορεί να γίνει ο οποιοσδήποτε. Ούτε ακόμη και αν έχει την επιθυμία, ή τις
ικανότητες. Υπάρχουν προϋποθέσεις και αυτές οι προϋποθέσεις δεν αφορούν τις
ικανότητες, αλλά τον χαρακτήρα τους.
Στην
επιστολή που μελετούμε, (Α΄ Τιμόθεο), ο Τιμόθεος βρίσκεται στην Έφεσο και ένα
από τα προβλήματα που έχει είναι πως υπάρχουν άνθρωποι που ετεροδιδασκαλούν,
κάποιοι που αντί να προσέχουν την ουσία του ευαγγελίου, ασχολούνται με μύθους
και απέραντες γενεαλογίες (α:3-4).
Πολλά δεν γνωρίζουμε, αλλά από αυτά που
γνωρίζουμε συμπεραίνουμε τα εξής: Θυμάστε στις Πράξεις, όταν ο Παύλος
αποχαιρετούσε τους Πρεσβύτερους στην Έφεσο είχε πει, πως θα μπουν «λύκοι
βαρείς» που δεν θα λυπηθούν το ποίμνιο. Αυτό δυστυχώς έγινε. Ψευδοδιδάσκαλοι
είχαν μπει στην Εκκλησία. Έτσι μετά από τη δεύτερη επίσκεψη του Παύλου,
(πιθανώς μετά την αποφυλάκισή του από τη Ρώμη και το ταξίδι του στην Ισπανία)
άφησε εκεί τον Τιμόθεο. Άφησε λοιπόν, τον Τιμόθεο, καθώς έφευγε για τη
Μακεδονία, να βοηθήσει την Εκκλησία με την εξής παραγγελία: Καθώς σε
παρεκάλεσα απερχόμενος εις Μακεδονίαν, να προσμείνης εν Εφέσω, δια να
παραγγείλης εις τινάς να μη ετεροδιδασκαλώσι μηδέ να προσέχωσιν εις μύθους και
γενεαλογίας απεράντους, αίτινες προξενούσι φιλονεικίας μάλλον παρά την εις την
πίστιν οικοδομήν του Θεού, ούτω πράττε (α:3-4).
Αυτό
το ξεκαθάρισμα δεν ήταν εύκολο. Ήταν επίπονο και υπήρχε πολλή αντίσταση στα
λόγια. Οι άνθρωποι αυτοί επιχειρηματολογούσαν συνεχώς και ήθελαν το δικό
τους.
Διαβάζουμε από το κεφάλαιο ς:3-5, Εάν τις ετεροδιδασκαλή
και δεν ακολουθή τους υγιαίνοντας λόγους του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και την
διδασκαλίαν την κατ' ευσέβειαν, είναι τετυφωμένος και δεν εξεύρει ουδέν, αλλά νοσεί
περί συζητήσεις και λογομαχίας, εκ των οποίων προέρχεται φθόνος, έρις,
βλασφημίαι, υπόνοιαι πονηραί, μάταιαι συνδιαλέξεις ανθρώπων διεφθαρμένων τον
νούν και απεστερημένων της αληθείας, νομιζόντων την ευσέβειαν ότι είναι
πλουτισμός. Απομακρύνου από των τοιούτων. Ήταν άνθρωποι που ήταν άρρωστοι
στο να συζητούν και να λογομαχούν. Και από τις συζητήσεις τους δεν έβγαινε
τίποτα καλό. Το ίδιο του γράφει και στο ς:20 Ω
Τιμόθεε, την παρακαταθήκην φύλαξον, αποστρεφόμενος τας βεβήλους ματαιολογίας
και τας αντιλογίας της ψευδωνύμου γνώσεως.
Του
γράφει, λοιπόν, την επιστολή την Α΄ προς Τιμόθεο για τον εξής λόγο:
(διαβάζουμε από το γ:14-15), Ταύτα σοι γράφω,
ελπίζων να έλθω προς σε ταχύτερον· αλλ' εάν βραδύνω, δια να εξεύρης πως πρέπει
να πολιτεύησαι εν τω οίκω του Θεού, όστις είναι η εκκλησία του Θεού του ζώντος,
ο στύλος και το εδραίωμα της αληθείας. Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα
που χρειαζόταν η Εκκλησία στην Έφεσο τότε για τις ανάγκες της, και που η
Εκκλησία συνεχίζει να χρειάζεται σήμερα, είναι ηγεσία που να πληροί τα προσόντα
του χαρακτήρα και πνευματικότητας, ώστε να μπορούν να λύνονται τα προβλήματά
τους.
Γι’
αυτό δίνει τα προσόντα των Πρεσβυτέρων τα οποία εδώ δεν αφορούν τη φύση της
διακονίας, αλλά το χριστιανικό τους χαρακτήρα και την πνευματικότητα. Και το
ίδιο κάνει και για τους διακόνους και διακόνισσες. Γιατί αδελφοί μου ο
χαρακτήρας, η πνευματικότητα, προηγούνται της ικανότητας. Την
ψευδοδιδασκαλία την πολεμάς με δύο τρόπους: με σωστή διδασκαλία και με άγιο
παράδειγμα.
Καθώς
θα ξεκινήσουμε να τα δούμε ένα-ένα αξίζει να έχουμε στο νου μας δύο αλήθειες,
δύο αλήθειες που μας αφορούν όλους. Η πρώτη είναι πως όλα αυτά αφορούν την εν
Χριστώ ζωή μας, όχι την προ-Χριστού ζωή μας. Το ζητούμενο είναι πως ζούμε ως
«καινές κτίσεις εν Χριστώ Ιησού». Γράφει στη Β΄ Κορ.ε:17, Όθεν εάν
τις ήναι εν Χριστώ είναι νέον κτίσμα· τα αρχαία παρήλθον, ιδού, τα πάντα
έγειναν νέα. Ο Χριστός χαρίζει σε όλους μας καινούργια αρχή. Στην
καινούργια αυτή αρχή όμως, δεν μπορούμε να ζούμε όπως πριν.
Η
δεύτερη αλήθεια, είναι η εξής. Όποιος από εμάς, κοιτάξει είτε τον
κατάλογο με τα προσόντα των Πρεσβυτέρων, είτε τον κατάλογο με τα προσόντα των
διακόνων δεν μπορεί να σταθεί και να πει, «εγώ πληρώ τις προϋποθέσεις». Ή εγώ
σε κάποιο ή σε κάποια από αυτά δεν έχω αμαρτήσει. Αφού γίνει βέβαια αυτή η
διαπίστωση η ερώτηση είναι πια είναι η πρακτική της σημασία. Η πρακτική
της σημασία είναι ότι με βοηθάει να είμαι ταπεινός. Ταπεινός στο να δεχτώ το
πως με βλέπουν οι άλλοι και πως εγώ τους βλέπω.
Σεμνοί
Ας
προχωρήσουμε λοιπόν να δούμε τα προσόντα ένα-ένα. Διαβάζουμε στο εδάφιο 8 (Α΄
Τιμ.γ): Οι διάκονοι ωσαύτως πρέπει να ήναι σεμνοί, ουχί δίγλωσσοι, ουχί
δεδομένοι εις οίνον πολύν, ουχί αισχροκερδείς. Το πρώτο που αναφέρεται ως
προϋπόθεση είναι η «σεμνότητα». Είναι ένα γενικό χαρακτηριστικό στο οποίο
εμπεριέχονται διάφορα πράγματα. Σεμνός είναι ο άνθρωπος που δεν σε αναγκάζει να
τον προσέξεις. Που δεν επιδεικνύεται, ούτε υπερβάλλει. Μπορεί κάποιος να είναι
ικανότατος, εξωστρεφής, να είναι αυτό που λέμε ηγέτες, και παράλληλα να είναι
απλός, να μην αυτοπροβάλλεται, να μην μεγαλοπιάνεται, να είναι μετριόφρων.
Σεμνός δεν είναι ο ντροπαλός, με την έννοια αυτός που δεν μιλάει, αλλά ο
κόσμιος, ο ευπρεπής, αυτός που σέβεται και που προκαλεί τον σεβασμό. Είναι
ενδιαφέρον να δούμε πως στα λεξικά πολύ βοηθάει στην κατανόηση των λέξεων όταν
δίνονται τα αντίθετα. Το αντίθετο του σεμνού είναι ο περήφανος, ο αλαζόνας και
αυτός που δεν ντρέπεται για τίποτα.
Ουχί
δίγλωσσοι
Στη συνέχεια έρχονται τρία «ουχί», τα οποία
πολλοί υποστηρίζουν – όχι άδικα – πως μας βοηθούν να καταλάβουμε ακόμη
περισσότερο την έννοια της σεμνότητας. Το πρώτο είναι «ουχί δίγλωσσοι». Να μην
είναι κάποιος δίγλωσσος σημαίνει αυτά που λέει, αυτά να εννοεί. Να μην λέει άλλα
σε μένα και άλλα σε σένα. Όταν μιλάς με αυτόν τον άνδρα, αυτή τη γυναίκα να
καταλαβαίνεις τι λέει, τι μεταφέρει, να μη σε μπερδεύει, να μη έχει άλλη
εντύπωση ο ένας, άλλη ο άλλος. Και κυρίως να μην προσπαθεί – καμιά φορά
γίνονται λάθη – δεν πρέπει όμως, να επιχειρεί ο άνθρωπος αυτός να χειραγωγήσει
καταστάσεις, μιλώντας διαφορετικά ανάλογα με το πρόσωπο στο οποίο μιλάει.
Χρειάζεται ευθύτητα στον χαρακτήρα, γιατί το στόμα, μιλάει από το περίσσευμα
της καρδιας είπε ο Χριστός. Και εδώ εφαρμόζονται τα λόγια του Χριστού, πως το
«ναι» πρέπει να είναι «ναι» και το «όχι», «όχι». Ο διάκονος πρέπει να είναι
«ευθύς».
Ουχί δεδομένοι εις
οίνον πολύν
Το επόμενο είναι πως δεν πρέπει να είναι
«δεδομένοι εις οίνον πολύν». Η Βίβλος περιέχει πολλές προειδοποιήσεις για τους
κινδύνους του αλκοόλ. Γράφει στις Παρ.κ:1, Ο οίνος είναι χλευαστής,
και τα σίκερα στασιαστικά· και όστις δελεάζεται υπό τούτων, δεν είναι φρόνιμος.
Ακούστε πως το αποδίδει η Νέα Μετάφραση, πολύ ωραία: «Το κρασί φέρνει
αυθάδεια, και τα μεθυστικά ποτά μανία. Όποιος αφήνεται να δελεάζεται απ’ αυτά,
σοφός δεν μπορεί νά ‘ναι». Όποιον τον ελκύει το κρασί, αυτός ο άνθρωπος
είναι δεσμευμένος. Δεν μπορεί να κρίνει σωστά, δεν είναι εγκρατής, δεν είναι
σοφός. Πιο κάτω στις Παρ.κγ:29-35 περιγράφει ως εξής τη ζωή του μέθυσου.
Θα το διαβάσω κατευθείαν από τη μετάφραση γιατί η γλώσσα είναι πολύ πιο ηχηρή:
Εις τίνα είναι ουαί; εις τίνα στεναγμοί; εις
τίνα έριδες; εις τίνα ματαιολογίαι; εις τίνα κτυπήματα άνευ αιτίας; εις τίνα φλόγωσις
οφθαλμών; Εις τους εγχρονίζοντας εν τω οίνω· εις εκείνους οίτινες διάγουσιν
ανιχνεύοντες οινοποσίας. Μη θεώρει τον οίνον ότι κοκκινίζει, ότι δίδει το χρώμα
αυτού εις το ποτήριον, ότι καταβαίνει ευαρέστως. Εν τω τέλει αυτού δάκνει ως
όφις και κεντρόνει ως βασιλίσκος· οι οφθαλμοί σου θέλουσι κυττάξει αλλοτρίας
γυναίκας, και η καρδία σου θέλει λαλήσει αισχρά· και θέλεις είσθαι ως
κοιμώμενος εν μέσω θαλάσσης, και ως κοιτώμενος επί κορυφής, καταρτίου· με
έτυπτον, θέλεις ειπεί, και δεν επόνεσα· με έδειραν, και δεν ησθάνθην· πότε θέλω
εγερθή, διά να υπάγω να ζητήσω αυτόν πάλιν;
Αυτή η περιγραφή, η τόσο παραστατική, δείχνει
πως ο άνθρωπος που είναι δεδομένος είς οίνον πολύν, δεν μπορεί να έχει
τον σεβασμό των άλλων, δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος, και δεν μπορεί να είναι
τελικά και σεμνός. Και ας θυμόμαστε αδελφοί, πως δεν απαγορεύεται να πίνει
κάποιος κρασί. Αυτό που δεν επιτρέπεται είναι να έχουν το νου τους στο πολύ
κρασί.
Ο εθισμός στο αλκοόλ αλλά και σε οποιαδήποτε
ουσία δεσμεύει τον άνθρωπο. Δεν είναι μόνο το κρασί. Μπορεί να είναι το κάπνισμα,
μπορεί να είναι το φαγητό. Και αν ο υπηρέτης του Θεού δεν είναι ελεύθερος από
αυτά τα πράγματα, δεν μπορεί να σταθεί να βοηθήσει ανθρώπους που πιθανώς να
έχουν τέτοια προβλήματα, ιδιαίτερα με το αλκοόλ.
Ουχί αισχροκερδείς
Το επόμενο χαρακτηριστικό που δεν πρέπει να
υπάρχει, είναι η αισχροκέρδεια. Όπως διαβάσαμε πιο πριν, ο Παύλος σαφώς είχε
στο νου του, τους ψευδοδιδασκάλους. Η ψευδοδιδασκαλία αδελφοί στην Καινή
Διαθήκη δεν αφορά μόνο τα δογματικά θέματα, αλλά και τα ηθικά, της συμπεριφοράς
δηλαδή. Οι ψευδοδιδάσκαλοι στην Β΄ Πέτρου και στην επιστολή Ιούδα, είναι οι
άνθρωποι που συμβιβάζουν το στάνταρντ της άγιας ζωής που θέλει ο Θεός.
Εισηγούνται μια ζωή ασέλγειας, ασωτίας, ασυδοσίας και για αυτό είναι
ψευδοδιδάσκαλοι. Γράφει στην επιστολή Ιούδα 4, Διότι εισεχώρησαν
λαθραίως τινές άνθρωποι, οίτινες ήσαν παλαιόθεν προγεγραμμένοι εις ταύτην την
καταδίκην, ασεβείς, μεταστρέφοντες την χάριν του Θεού ημών εις ασέλγειαν, και
αρνούμενοι τον μόνον δεσπότην Θεόν και Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν. Το
πρόβλημα είναι πως ερμηνεύουν την χάρη σε ευκαιρία για αμαρτία.
Αυτή η ασέλγεια εμφανίζεται και ως
αισχροκέρδεια. Γράφει στη Β΄ Πέτρ.β:14 πως έχουσιν την καρδίαν
γεγυμνασμένην εις πλεονεξίας. Και στην Α΄ Τιμόθεο που γράφεται πως δεν πρέπει
να οι διακονοι να είναι αισχροκερδείς αναφέρεται πως αυτοί οι ψευδοδιδάσκαλοι ‘νομίζουν
πως η ευσέβεια είναι πλουτισμός’ (Α΄ Τιμ.ς:5).
Μέσα στο λόγο του Θεού υπάρχουν πολλές
αναφορές, ενοχλητικά πολλές αναφορές ανθρώπων οι οποίοι χρησιμοποίησαν την
ιδιότητά τους για να πλουτίσουν. Υπάρχει ο Ιούδας, ο οποίος γκρίνιαξε για την
πράξη λατρείας της Μαρίας να σπάσει το άρωμά της και να το χύσει στα πόδια του
Χριστού, αλλά όπως διαβάζουμε, Είπε δε τούτο ουχί διότι έμελεν αυτόν περί
των πτωχών, αλλά διότι ήτο κλέπτης και είχε το γλωσσόκομον και εβάσταζε τα
βαλλόμενα εις αυτό (Ιωάν.ιβ:6). Υπήρχαν οι Φαρισαίοι οι οποίοι όπως
είπε ο Χριστός κατατρώγουσι τας οικίας των χηρών, και τούτο επί προφάσει ότι
κάμνουσι μακράς προσευχάς· ούτοι θέλουσι λάβει μεγαλητέραν καταδίκην (Λουκ.κ:47).
Υπάρχουν τόσες πολλές αναφορές, γιατί τόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος (Ματθ.κα:12α-13,
Λουκ.ια:39). Και στην Παλαιά Διαθήκη είναι πολλά τα παραδείγματα (Αριθ.22-24,
Α΄ Σαμ.β:13-17, Β΄ Βας.ε:20-27, Ης.κβ:15-25).
Πώς νικάς αυτή την ψευδοδιδασκαλία; Με σωστή
διδασκαλία και με σωστά πρότυπα. Με ανθρώπους με ακέραιο χαρακτήρα που δεν θα
χρησιμοποιήσουν τα χρήματα της διακονίας για ιδιωτικούς σκοπούς και ανάγκες. Με
ανθρώπους που η προσωπική τους αξιοπιστία θα αποτελεί εγγύηση και ενθάρρυνση
για τους άλλους να προσφέρουν γιατί θα ξέρουν πως τα χρήματα θα δοθούν για τον
σκοπό που προσφέρθηκαν.
Τα λόγια που είπε ο Σαμουήλ στο τέλος της
διακονίας του στο λαό Ισραήλ πρέπει να μπορούν να ειπωθούν όχι μόνο από τους
διακόνους και τις διακόνισσες, αλλά από κάθε έναν που έχει υπηρετήσει στο έργο
του Θεού. Διαβάζω από το Α΄ Σαμ.ιβ:3-4, ιδού, εγώ· μαρτυρήσατε κατ'
εμού ενώπιον του Κυρίου και ενώπιον του κεχρισμένου αυτού· τίνος τον βουν
έλαβον; ή τίνος τον όνον έλαβον; ή τίνα ηδίκησα; τίνα κατεδυνάστευσα; ή εκ
χειρός τίνος έλαβον δώρα, δια να τυφλώσω τους οφθαλμούς μου δια τούτων; και
θέλω αποδώσει εις εσάς. Οι δε είπον, Δεν ηδίκησας ημάς ουδέ κατεδυνάστευσας
ημάς ουδέ έλαβές τι εκ της χειρός τινός.
Έχοντες το μυστήριον
της πίστεως μετά καθαράς συνειδήσεως
Στο
επόμενο εδάφιο, το 9 διαβάζουμε το επόμενο χαρακτηριστικό: έχοντες το
μυστήριον της πίστεως μετά καθαράς συνειδήσεως. Τι σημαίνει αυτό; Ποιο
είναι το ‘μυστήριο της πίστης;’ Είναι αδελφοί ένας όμορφος και μεγαλοπρεπής
τρόπος να μιλήσει κάποιος για τη χριστιανική διδασκαλία, για το σχέδιο του Θεού
για τη σωτηρία μας που αποκαλύφθηκε με τον Ιησού Χριστό (Εφες.γ:3, 8-12). Είναι
αν θέλετε η χριστιανική διδασκαλία, το χριστιανικό πιστεύω.
Η
συνείδηση από την άλλη μεριά είναι αυτή η λειτουργία του εσωτερικού μας
ανθρώπου που μας κρίνει και μας οδηγεί. Ενάντια στη συνείδησή μας δεν πρέπει να
πηγαίνουμε. Γράφει στη Ρωμ.β:14-15, Επειδή όταν οι εθνικοί οι μη
έχοντες νόμον πράττωσιν εκ φύσεως τα του νόμου, ούτοι νόμον μη έχοντες είναι
νόμος εις εαυτούς, οίτινες δεικνύουσι το έργον του νόμου γεγραμμένον εν ταις
καρδίαις αυτών, έχοντες συμμαρτυρούσαν την συνείδησιν αυτών και τους
λογισμούς κατηγορούντας ή και απολογουμένους μεταξύ αλλήλων. Ακόμη και
στους μη-πιστούς η συνείδηση συμμαρτυρεί για το τι είναι σωστό και τι λάθος.
Για
τον πιστό βέβαια, τα πράγματα δεν μένουν απλά στη συνείδηση. Η συνείδηση
ενισχύεται από το έργο του Αγίου Πνεύματος και οι έννοιες συνείδηση, πίστη,
Άγιο Πνεύμα χρησιμοποιούνται σχεδόν εναλλάξ. Στη Ρωμ.θ για παράδειγμα
που γράφει για τον Ισραήλ ο απόστολος Παύλος λέει τα εξής στα εδ.1-2: Αλήθειαν
λέγω εν Χριστώ, δεν ψεύδομαι, έχων συμμαρτυρούσαν με εμέ την συνείδησίν μου εν
Πνεύματι Αγίω, ότι έχω λύπην μεγάλην και αδιαλειπτον οδύνην εν τη καρδία μου.
Και δύο εδάφια ακόμη που μας βοηθούν να καταλάβουμε πως η πίστη και η συνείδηση
πηγαίνουν μαζί είναι στη Ρωμ.ιδ:22-23 όπου μιλάει για το φαγητό: Συ
πίστιν έχεις; έχε αυτήν εντός σου ενώπιον του Θεού· μακάριος όστις δεν
κατακρίνει εαυτόν εις εκείνο, το οποίον αποδέχεται. Όστις όμως αμφιβάλλει,
κατακρίνεται, εάν φάγη, διότι δεν τρώγει εκ πίστεως· και παν ο, τι δεν γίνεται
εκ πίστεως, είναι αμαρτία. Η πίστη μου λοιπόν, μπορεί να πληροφορεί τη
συνείδησή μου για το τι είναι σωστό.
Όταν
λοιπόν, κάποιος έχει το μυστήριο της πίστης με καθαρή συνείδηση, αυτό σημαίνει
πως η ζωή του πρέπει να είναι συνεπής με τη χριστιανική διδασκαλία. Ο λόγος του
Θεού ποτέ δεν διαχωρίζει τη ζωή από το δόγμα, από το «πιστεύω» μας. Όποτε
πράττουμε την αμαρτία συνειδητά και δεν μετανοούμε λερώνουμε την συνείδησή μας.
Και κάθε φορά που παραβιάζουμε τη συνείδησή μας, στο να κάνει αυτό που ξέρουμε
ότι είναι λάθος αδυνατίζουμε τη δύναμή της να μας ελέγχει. Και τότε ανοίγει ο
δρόμος ώστε η αμαρτία και η υποκρισία να διαπραχθούν ακόμη πιο εύκολα την
επόμενη φορά.
Οι ψευδοδιδάσκαλοι, στην Α΄ προς Τιμόθεο,
μεταξύ των οποίων ήταν και ο Υμέναιος και ο Αλέξανδρος, «απέβαλαν την πίστη και
την αγαθή συνείδηση» και ως αποτέλεσμα «ναυάγησαν στην πίστη» (Α΄ Τιμ.α:19-20).
Η αγαθή συνείδηση αναφέρεται 3 φορές στην Α΄ προς Τιμόθεο.
Αυτά που πιστεύουμε, λοιπόν, πρέπει να τα
ζούμε. Η χριστιανική αλήθεια δεν είναι αφηρημένες θεολογικές έννοιες, αλλά
πρακτική χριστιανική ζωή κάθε μέρα. Πρέπει όλοι να κρατούμε με ‘καθαρή
συνείδηση’ το μυστήριο της πίστης. Αν δεν το κάνουμε, ζούμε στη πνευματική
μιζέρια. Ούτε το Θεό απολαμβάνουμε, ούτε την αμαρτία.
Ούτοι δε ας
δοκιμάζωνται πρώτον
Έχοντας πει βέβαια όλα αυτά, η ερώτηση που
γεννάται είναι «δεν μπορεί κάποιος να εξαπατηθεί;» Βεβαίως. Όλοι μας, εξαιτίας
της αμαρτίας μας, έχουμε απίθανα πολλές ικανότητες αυταπάτης. Και συνήθως
αυταπατόμαστε προς το καλύτερο για τον εαυτό μας και όχι προς το χειρότερο. Για
αυτό έρχεται το εδ.10 να μας πει το εξής: Και ούτοι δε ας
δοκιμάζωνται πρώτον, έπειτα ας γίνωνται διακονοι, εάν ήναι άμεμπτοι.
Η Εκκλησία πρέπει να δοκιμάζει κάποιον, ή κάποιαν αν θα γίνει διάκονος ή
διακόνισσα.
Ο λόγος του Θεού δεν μας λέει το πως ακριβώς
θα γίνει αυτή η δοκιμή. Το γενικό πνεύμα όμως της Αγίας Γραφής μας δίνει τις
εξής κατευθύνσεις. Υπάρχει πάντα η βιβλική – πιστεύω – αρχή της παραβολής των
ταλάντων: Και είπε προς αυτόν ο κύριος αυτού· Εύγε, δούλε αγαθέ και πιστέ·
εις τα ολίγα εστάθης πιστός, επί πολλών θέλω σε καταστήσει· είσελθε εις την
χαράν του κυρίου σου (Ματθ.κε:21, 23 & Λουκ.ιθ:17, 19). Αυτή
είναι μια αρχή που πρέπει πάντα να ακολουθείται. Οποιοσδήποτε πρέπει πρώτα να
του δίνονται ευκαιρίες σε απλά πράγματα, και μετά, αν μπορεί, να αναλαμβάνει
μεγαλύτερα.
Ένας άλλος τρόπος είναι η μαρτυρία του Αγίου
Πνεύματος στην συνείδηση της Εκκλησίας καθώς βλέπει την υπηρεσία κάποιου και
την διαγωγή του. Λέει ο λόγος του Θεού στη Β΄ Κορ.ι:18, διότι δεν
είναι δόκιμος όστις συνιστά αυτός εαυτόν, αλλ' εκείνος τον οποίον ο Κύριος
συνιστά. Δεν μπορεί λοιπόν, κανένας να προτείνει τον εαυτό του. Πρέπει οι
αδελφοί να δουν πως κάποιος μπορεί να υπηρετήσει σε οποιονδήποτε τομέα, και
ιδιαίτερα όταν είναι σε θέση ηγετική.
Και ο Θεός μας συνιστά μέσα από τις
μικρότερες υπηρεσίες που έχουμε αναλάβει και μέσα από τη διαγωγή μας. Και όπως
και στους πρεσβύτερους αδελφοί, και επιτρέψτε μου να προσπεράσω για λίγο το εδ.11
που μιλάει για τις διακόνισσες, και να πάω στο 12, όπως και στους πρεσβύτερους,
έτσι και για τους διακόνους, το σπίτι τους είναι ο τομέας που πρέπει να έχουν
δοκιμαστεί. Και η Εκκλησία πρέπει να μπορεί να δει την οικογένεια του υποψήφιου
διακόνου: Οι διάκονοι ας ήναι μιας γυναικός άνδρες, κυβερνώντες καλώς τα
τέκνα αυτών και τους οίκους αυτών.
Είναι ο διάκονος πιστός στη γυναίκα του;
Πρωταρχικά αυτή είναι η σημασία, πιστότητα στο γάμο. Για τους χριστιανούς ο
γάμος και το στάνταρτ του Θεού είναι ιερό. Οι γάμοι μας, έχουμε πει, πρέπει να
είναι μια ευαγγελιστική εικόνα: Η αγάπη του Χριστού για την Εκκλησία και η
υποταγή της Εκκλησίας στο Χριστό. Ταυτόχρονα, πρέπει να κυβερνούν σωστά το
σπίτι τους, τα παιδιά τους.
Όπως και με τους πρεσβύτερους, πως όπως
φέρεται κάποιος στη γυναίκα του και στα παιδιά του, έτσι θα φερθεί και στην
εκκλησία. Είναι ο ‘αφέντης’ στο σπίτι, έτσι θα είναι και στην Εκκλησία.
Μεγαλώνει τα παιδιά του εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου, ή τα παροργίζει; Το
ίδιο θα κάνει και στην Εκκλησία.
Και από την άλλη μεριά αδελφοί μου πρέπει να
αναγνωρίσουμε πως πολύ συχνά η ζωή είναι πολύ πολύπλοκη. Οι δικές μας
οικογένειες, δεν έχουν ανοσία στα προβλήματα της κοινωνίας. Τα δικά μας παιδιά
εξίσου κινδυνεύουν. Και πολλές φορές, όσο και να προσπαθεί κάποιος, τα
προβλήματα έρχονται. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειαζόμαστε σοφία και χάρη, το
έλεος και την αλήθεια να πηγαίνουν χέρι-χέρι.
Πρέπει λοιπόν, οι διάκονοι να δοκιμάζονται.
Και αυτό σημαίνει πως περνάει κάποιος χρόνος, ώστε να ωριμάζουν στην πίστη και
να μπορεί να φανεί ο χριστιανικός τους χαρακτήρας. Το πόσος χρόνος πρέπει να
περνάει είναι και αυτό στην κρίση μας αδελφοί. Δεν υπάρχει στάνταρτ χρόνος.
Κάποιοι άνθρωποι μεγαλώνουν γρήγορα πνευματικά και υπάρχει μαρτυρία πως είναι
πλήρεις Πνεύματος Αγίου και σοφίας και άλλοι όχι τόσο γρήγορα. Για αυτό νομίζω
πως η υπηρεσία σε μικρότερες διακονίες (εις τα ολίγα) και η συμπεριφορά μέσα
στην οικογένεια είναι οι δύο τρόποι μέσα από τους οποίους ο Κύριος συστήνει
στις καρδιές μας, αδελφούς και αδελφές μας.
Και ας έχουμε στο νου μας πως «άμεμπτος» δεν
σημαίνει αναμάρτητος. Άλλα ο άνθρωπος που παρόλο που είναι αμαρτωλός, παρόλο
και αυτός έχει τα προβλήματά του και τις δοκιμασίες του, εντούτοις εμπνέει εμάς
τους υπόλοιπους να ακολουθήσουμε.
Οι διακόνισσες
Για τις γυναίκες τώρα, στο εδ.11,
αναφέρονται 4 χαρακτηριστικά: Αι γυναίκες ωσαύτως σεμναί, ουχί κατάλαλοι,
εγκρατείς, πισταί κατά πάντα. Για την σεμνότητα, ήδη έχουμε μιλήσει δεν θα
επαναλάβουμε κάτι πάλι. Θα περάσουμε στο επόμενο που έχει να κάνει με την
γλώσσα.
Ουχί κατάλαλοι
Δεν πρέπει να είναι κατάλαλοι. Στο αρχαίο
κείμενο λέει το εξής: «ουχί διαβόλους». Και αυτό εξηγεί τι είναι η
καταλαλιά. Καταλαλιά είναι το να βάζει κάποιος διαβολές σε τρίτους. Να
κατηγορεί τον έναν άνθρωπο σε κάποιον άλλον, για το χαρακτήρα του, για κάτι που
είπε, ή έκανε, για οτιδήποτε.
Είναι αυτό ακριβώς που κάνει ο Σατανάς. Γι’
αυτό ονομάζεται και διάβολος. Γράφει στην Αποκ.ιβ:10, Και ήκουσα
φωνήν μεγάλην λέγουσαν εν τω ουρανώ· Τώρα έγεινεν η σωτηρία και δύναμις και η
βασιλεία του Θεού ημών και η εξουσία τον Χριστού αυτού, διότι κατερρίφθη ο
κατήγορος των αδελφών ημών, ο κατηγορών αυτούς ενώπιον του Θεού ημών ημέραν και
νύκτα. Ο Σατανάς μας διαβάλει στο Θεό, και διαβάλει το Θεό σε εμάς. Δεν
πρέπει να του μοιάζουμε.
Πρέπει οι διακόνισσες να είναι άνθρωποι που
μετρούν τα λόγια τους και προσέχουν τα σχόλια τους, το πως μεταφέρονται
πληροφορίες. Πρέπει να είναι άνθρωποι που θα προστατεύσουν τη φήμη κάποιου και
όχι να την ή να τον εκθέσουν. Η καταλαλιά πληγώνει τους ανθρώπους και
καταστρέφει σχέσεις καλές.
Εγκρατείς
Πρέπει επίσης να είναι «εγκρατείς»,
«νηφάλιοι» όπως λέει στο κείμενο. Νηφάλιος βασικά είναι ο άνθρωπος που δεν
είναι υπό την επήρεια του κρασιού. Και από αυτό σημαίνει τον άνθρωπο που έχει
καθαρό μυαλό και φέρεται με σεμνότητα, εγκράτεια στα λόγια του, στη συμπεριφορά
του, έχει ελευθερία από έξεις ουσιών και μπορεί να διακρίνει και να φερθεί
σωστά. Σημαίνει πως ο άνθρωπος είναι σταθερός, συνεπής.
πισταί κατά πάντα
Το τελευταίο είναι ένα χαρακτηριστικό που
εμπεριέχει όλα τα προσόντα: πισταί κατά πάντα. Η πιστότητα αδελφοί είναι
η αξιοπιστία. Πιστός είναι ο άνθρωπος ο οποίος ότι του αναθέσεις το εκτελεί με
τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Πιστός στον Κύριο είναι ο άνθρωπος που ζει όπως ο
Θεός θέλει, που εκτελεί τον λόγο του Θεού. Πιστός υπάλληλος είναι ο άνθρωπος
που με πιστότητα θα εκτελέσει τα καθήκοντά του και δεν θα σε αφήσει
«ξεκρέμαστο» όπως λέμε.
Πρέπει οι διακόνισσες να είναι πιστές σε κάθε
τομέα της ζωής. Όχι μόνο στην Εκκλησία, και στην οικογένεια, αλλά σε κάθε
συναλλαγή με τον κόσμο, με την γειτονιά, με τους συγγενείς. Γράφει στις Παρ.κε:19,
Πίστις προς άπιστον εν ημέρα συμφοράς είναι ως οδόντιον σεσηπός και πους
εξηρθρωμένος. Δόντι σπασμένο, πόδι ανάπηρο, τέτοιος ο άπιστος που τον
εμπιστεύεσαι στης δυστυχίας τη μέρα. Έτσι το αποδίδει η Νέα Μετάφραση.
Πρέπει να είναι άνθρωποι του λόγου τους. Όταν
πουν πως θα κάνουν κάτι, να το κάνουν.
Αυτά είναι τα προσόντα που πρέπει να έχουν οι
διάκονοι και οι διακόνισσες. Γιατί αυτά τα προσόντα; Γιατί είναι οι
διάκονοι του ελέους. Είναι οι άνθρωποι που φροντίζουν τις φυσικές, τις
σωματικές ανάγκες των φτωχών, των πονεμένων ανθρώπων, των ηλικιωμένων, των
άστεγων, άνεργων. Και πρέπει από τη μία να είναι άνθρωποι με σπλάχνα ελέους οι
ίδιοι τους, και από την άλλη αξιόπιστοι στο πως διαχειρίζονται τη βοήθεια όλης
της Εκκλησίας για την κάλυψη αυτών των αναγκών.
Η Εκκλησία του Θεού δεν μπορεί να παραμελήσει
δύο πράγματα. Το κήρυγμα του λόγου και τη φροντίδα των φτωχών. Η επέκταση της
Βασιλείας του Θεού, η αύξηση της Εκκλησίας, το ανόθευτο κήρυγμα του Ευαγγελίου,
περνάει μέσα από την φροντίδα των κάθε είδους φτωχών. Αυτή είναι και η βασική
υπηρεσία των διακόνων και διακονισσών. Αμήν.
