«Χρειάζεται να μάθουμε να αγαπάμε ξανά και ξανά. Η μάθηση αυτή δεν έχει τελειωμό»
Στην ερώτηση που έγινε σε χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες: «Ποια είναι η βάση ενός καλού γάμου;» σχεδόν το 90% απάντησαν «η αγάπη».
Στην επόμενη ερώτηση: «Ποια είναι τα στοιχεία της αγάπης;» δεν υπήρχε κάτι που ξεχώριζε, δεν υπήρχε συμφωνία, αλλά αναφέρθηκαν πολλά και διάφορα στοιχεία.
Οι περισσότεροι απάντησαν «δεν ξέρουμε τι είναι αγάπη». Ένας φοιτητής είπε: «Η αγάπη είναι σαν κεραυνός. Μπορεί αν μη γνωρίζεις τι είναι, αλλά σίγουρα το καταλαβαίνεις όταν σε χτυπήσει».
«Η αγάπη είναι τυφλή», είπε ο Chaucer πριν 500 χρόνια. «Ο έρωτας είναι τυφλός, ο γάμος σου ανοίγει τα μάτια», λέει μια λαϊκή παροιμία. Αλήθεια, τι είναι αγάπη; Πώς προσφέρουμε ή δεχόμαστε την αγάπη; Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε την αγάπη για πάντα;
Η ανατομία της αγάπης
«Τι είναι η αγάπη;» ρώτησε ο Shakespeare. Ο αντίλαλος της ερώτησης αυτής ακούγεται για αιώνες. «Η αγάπη αναζητά να ικανοποιήσει μονάχα τον εαυτό της» William Blake. «Η αγάπη όλα τα ανέχεται, σε όλα εμπιστεύεται, για όλα ελπίζει, όλα τα υπομένει» γράφει ο Απόστολος Παύλος.
Το θέμα αυτό μέσα στην ιστορία του ανθρώπου, έχει απασχολήσει χιλιάδες φιλοσόφους, ποιητές, θεολόγους και συγγραφείς. Σήμερα εκατοντάδες μελέτες γίνονται με σοβαρότητα και υπευθυνότητα από επιστήμονες, φιλοσόφους, ψυχολόγους κ.λπ. ενώ εκατοντάδες βιβλία και άρθρα γράφονται κάθε χρόνο για την αγάπη.
Ο ψυχολόγος Robert Sternberg του Πανεπιστημίου του Yale, έχει αναπτύξει ένα «τρίγωνο μοντέλο» της αγάπης, βασισμένο στο: «Διά τούτο θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού· και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν». (Γένεσις 2:24), που αξίζει να το δούμε. Στο μοντέλο αυτό της αγάπης έχουμε το πάθος, την οικειότητα και την αφοσίωση.
1. Πάθος
Η κινητήρια δύναμη, το στοιχείο της αγάπης που αναπτύσσει την αίσθηση και τον ρομαντισμό, είναι το πάθος. Το πάθος είναι αισθησιακό και σεξουαλικό. Το Άσμα Ασμάτων, το πιο καθαρό ερωτικό ποίημα, περιγράφει αυτή την επιθυμία του πάθους μεταξύ ενός ερωτευμένου ζευγαριού λέγοντας: «Ας με γεμίσουνε τα χείλη σου φιλιά, γιατί η αγάπη σου κι απ’ το κρασί καλύτερη» (Άσμα Ασμ.α:2).
Προσοχή: Το πάθος όμως μπορεί να είναι κτητικό και να υποθάλπει μια γοητεία που είναι οριακή με μια έμμονη ιδέα, ψύχωση. Αυτό το πάθος ή ο τυφλός έρωτας, χρειάζεται να προχωρήσει στην οικειότητα, διαφορετικά θα καταστρέψει την αγάπη από τον εγωκεντρισμό του.
Τα περισσότερα ζευγάρια δυστυχώς, χτίζουν την αγάπη τους πάνω στο πάθος, στον έρωτα και αφού ικανοποιήσουν το πάθος τους παύουν να αναπτύσσουν τα άλλα σημαντικά στοιχεία της αγάπης. Έτσι, κόβεται το νήμα της γνωριμίας που οδηγεί στην οικειότητα και στην αφοσίωση. Γι αυτό ακούγεται αρκετά συχνά: «Δεν την αγαπάει άλλο κι έτσι την χώρισε». Ή ακόμα το πιο τρελό: «Την σκότωσε από αγάπη».
2.Οικειότητα
Η συναισθηματική πλευρά του τριγώνου. Η αγάπη δίχως την οικειότητα, δεν είναι παρά μια «ορμονική οπτασία». Δεν μπορείς να αγαπήσεις κάποιον, δίχως να τον γνωρίζεις καλά. Η οικειότητα έχει το νόημα του «κολλητού φίλου».
Όλοι θέλουμε κάποιον που μας γνωρίζει περισσότερο από τους άλλους και που συνεχίζει να μας αποδέχεται όπως είμαστε. Η οικειότητα γεμίζει τις καρδιές μας με συντροφικότητα και αποδοχή. Όσοι έχουν αναπτύξει την οικειότητα σαν ζευγάρια, καταλαβαίνουν την ανεκτίμητη αξία της. Η έλλειψη της οικειότητας είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του γάμου. Δίχως την οικειότητα δεν υπάρχει προσκόλληση, αλλά απομόνωση ακόμα και μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Η ολοκλήρωση της αγάπης εξαρτάται από: τη συντροφικότητα, τη συμμετοχή, την επικοινωνία, την εντιμότητα και την υποστήριξη.
Καθώς η μια καρδιά δίνεται στην άλλη, ο γάμος προμηθεύει την πιο βαθιά και θεμελιώδη έκφραση της οικειότητας. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για την ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ που οδηγεί στην ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ.
3.Αφοσίωση
Η νοητική πλευρά του τριγώνου είναι η αφοσίωση. Η αφοσίωση βλέπει στο άγνωστο μέλλον και υπόσχεται ότι θα είναι εκεί μαζί με το σύζυγο μέχρι θανάτου. «Δίχως αφοσίωση για την εκπλήρωση των υποσχέσεών μας, περιπλανόμαστε τυφλά στο σκοτάδι κάθε μοναχικής καρδιάς που συναντάμε», έγραψε κάποιος.
Η αφοσίωση δημιουργεί ένα μικρό νησί ασφάλειας στα νερά της δίνης που προκαλεί η ανασφάλεια. Έτσι έχουμε σταθερότητα και σιγουριά στη σχέση μας ακόμα κι όταν το πάθος είναι λιγοστό ή όταν μας καταβάλουν τα κύματα της οργής και της πικρίας.
Η αφοσίωση λέει: «Σ’ αγαπώ επειδή υπάρχεις, όχι επειδή είσαι καλός ή επειδή αισθάνομαι καλά μαζί σου». Ο Ελβετός σύμβουλος Paul Tournier περιγράφει την γαμήλια υπόσχεση σαν ένα δώρο: «πλήρως, σίγουρο, δίχως όρους... μια προσωπική και αμετάβλητη αφοσίωση». Η μακροζωία της αγάπης και η ευτυχία στο γάμο σου, στηρίζεται απόλυτα στη δύναμη της αφοσίωσής σου.
Το πάθος, η οικειότητα κι η αφοσίωση είναι τα καυτά, θερμά και κρύα συστατικά για τη συνταγή της αγάπης. Τα στοιχεία αυτά μπορεί να μεταβληθούν επειδή το επίπεδο του πάθους, της οικειότητας και της αφοσίωσης αλλάζει από καιρό σε καιρό, και από άτομο σε άτομο.
· Όσο πιο σταθερά παραμένουν, τόσο περισσότερο αυξάνονται.
· Όσο πιο μεγάλο είναι το τρίγωνο αυτό, τόσο περισσότερη αγάπη υπάρχει στο ζευγάρι.
· Όσο πιο κοντά στο Θεό, την πηγή της ΑΓΑΠΗΣ, βρίσκεται το ζευγάρι, τόσο πιο μεγάλο και σταθερό είναι το τρίγωνο της αγάπης μεταξύ τους. Η ολοκλήρωση μπορεί να επιτευχθεί μονάχα με τη βοήθεια του Θεού που έφτιαξε τον άνθρωπο και τη σχέση αγάπης στο γάμο.
