"..Οι σταυροφορίες είχαν αιτιολογηθεί θεολογικά με τις ιδεοληψίες του "ιερού" Αυγουστίνου περί «δίκαιου πολέμου» (bellum iustum). Κατά τη θεωρία του Αυγουστίνου, ένας πόλεμος έπρεπε να πληρεί 3 χαρακτηριστικά για να θεωρείται «δίκαιος και θεάρεστος»:
1. Ο πόλεμος πρέπει να έχει κηρυχθεί από νομιμοποιημένη αρχή, κάποιον κοσμικό ή εκκλησιαστικό ηγεμόνα! Έτσι αποκλείονται οι λαϊκές επαναστάσεις που καταλήγουν σε πόλεμο, ως μη θεάρεστες.
2. Ένας πόλεμος μπορεί να κηρυχθεί για «δίκαιο αίτιο»(iusta causa) που στηρίζεται σε κάποια αδικοπραξία του αντιπάλου.
2. Ένας πόλεμος μπορεί να κηρυχθεί για «δίκαιο αίτιο»(iusta causa) που στηρίζεται σε κάποια αδικοπραξία του αντιπάλου.
3. Ο πόλεμος πρέπει να πραγματοποιείται με «καλές προθέσεις» κι αυτό είναι εξασφαλισμένο, αν ο πόλεμος στηρίζεται στην "αγάπη και μεγαλοθυμία" του Θεού !
Αντιλαμβάνεται καθένας, πόσο υποκειμενικές είναι αυτές οι εκτιμήσεις που προδιαγράφει ο Αυγουστίνος και έχει υιοθετήσει ασμένως ο εκκλησιαστικός μηχανισμός! Για παράδειγμα, η καθολική εκκλησία της Γερμανίας θεωρούσε «δίκαιους» τους κατακτητικούς πολέμους του Χίτλερ, ενώ η επίσης καθολική εκκλησία της Πολωνίας τους θεωρούσε «άδικους»!
Και ως προς τη μεγαλοθυμία του θεού, μπορεί καθένας να βρει κληρικούς πάσης βαθμίδας που θα βεβαιώσουν ή θα αρνηθούν την ύπαρξη μεγαλοθυμίας του θεού - ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για ένα πανάγαθο, παντοδύναμο και πάνσοφο ον, το οποίο πολιτεύεται και παίρνει θέση στους καυγάδες των πιστών του!
Σημαντικό είναι ότι οι "χριστιανοί" είχαν αρχίσει τότε να κάνουν στροφή και προσφέρονταν στο ρωμαϊκό κράτος για συναλληλία. Από φιλειρηνικό και απελευθερωτικό κίνημα, προσχώρησαν στη στήριξη της αυτοκρατορίας και ανέδειξαν στρατιωτικούς αγίους (Δημήτριος, Γεώργιος κ.ά.) Από την «πόρνη Ρώμη» προέκυψε θεολογικά, με δικολαβικούς συλλογισμούς του Αυγουστίνου, το «κράτος θεού» (civitas dei), το οποίο όμως ούτε που το λυπήθηκε ο Θεός και επέτρεψε το έτος 41Ο να ισοπεδωθεί η Ρώμη από τους Γότθους του Αλάριχου.
Τότε έκανε ο Αυγουστίνος άλλη μια θεολογική στροφή και γνωμάτευσε ότι, το κράτος του θεού δεν είναι εδώ, δεν καταλάβατε, είναι στον ουρανό,..Τελικά, πέθανε ο ίδιος όταν πολιορκούσαν την πόλη του οι Βάνδαλοι (εκχριστιανισμένοι κι αυτοί!), πριν αναγκαστεί να κάνει κι άλλη θεολογική στροφή!
Όταν ακούτε λοιπόν ρήτορες να τρώνε την ώρα με εδάφια από τα γραπτά του «ιερού» Αυγουστίνου, να σκέφτεστε ότι ο συγκεκριμένος εκκλησιαστικός «πατέρας» ήταν, εκτός από θεολογικός ανεμόμυλος (άλλαξε θρησκείες και θεωρίες αρκετές φορές) και ένθερμος πολεμοκάπηλος!
(Στ. Φρανγκόπουλος)