Δευτ.λ
Η θεολογία του βιβλίου του Δευτερονόμιου με έναν τίτλο, που πιστεύω ότι συνοψίζει το μήνυμα του βιβλίου, είναι: «Χάρη στο τέλος!»
Στο τέλος των άκαρπων και ατελέσφορων ανθρώπινων προσπαθειών, η χάρη του Θεού. Στο τέλος της επιδίωξης του ανθρώπου, η χάρη του Θεού.
Γιατί όμως μιλάμε για χάρη σ' ένα βιβλίο με τον τίτλο «Δευτερονόμιο»; Σ' ένα βιβλίο που μιλά για το νόμο, που παρά την πρώτη αποτυχία επιμένει και επανέρχεται για δεύτερη φορά;
Ο Θεός δίνει το Νόμο Του, τις εντολές Του στο λαό Ισραήλ. Ο λαός Ισραήλ αποτυγχάνει να κρατήσει το Νόμο του Θεού. Ο Θεός τον καλεί ξανά σε υπακοή. Πώς; Η λύση που ο Θεός στο τέλος προτείνει δεν είναι: «κοιτάξτε, σας δίνω μια ακόμη ευκαιρία προσπαθήστε τώρα περισσότερο από πριν». «Βάλτε τα δυνατά σας». Από την αρχή του βιβλίου τους τονίζει ότι η λύση είναι μια νέα καρδιά. Πώς όμως την αποκτάς; Στο ι:16, αυτό διαβάζουμε: «Περιτέμετε λοιπόν την ακροβυστίαν της καρδίας σας και μη σκληρύνητε πλέον τον τράχηλόν σας».
Στο λ:6, στο τέλος του βιβλίου, ο Θεός δίνει την απάντηση: «Και θέλει περιτέμει Κύριος ο Θεός σου την καρδίαν σου και την καρδίαν του σπέρματός σου, διά να αγαπάς Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου, διά να ζης».
Ο Θεός θα περιτέμνει την καρδιά του λαού ώστε να υπακούσει. Αυτή είναι η ουσία της χάρης. Ο Θεός μας χαρίζει αυτό που δεν μπορούμε ποτέ εμείς να κερδίσουμε. Ο Θεός μας δίνει ελεύθερα και χωρίς κόστος αυτό που εμείς δεν θα μπορούσαμε ποτέ να αγοράσουμε και να αποκτήσουμε.
Υπάρχει όμως μία ενδιαφέρουσα αρχή, που ισχύει και στα πνευματικά. Κάτι που είναι αυθεντικό και σωστό φέρνει όλους σε δύσκολη θέση.
Όταν όλοι μας είμαστε με τον έναν ή άλλο τρόπο ένοχοι, η αλήθεια πρέπει να κάνει όλους μας να νιώθουμε άβολα.
Αυτό συμβαίνει και με τη χάρη. Η χάρη του Θεού όπως παρουσιάζεται στον λόγο Του, κάνει όλους να αισθάνονται άβολα. Και αυτούς που είναι θρησκευόμενοι και προσπαθούν αλλά και αυτούς που ζουν μέσα στην ανηθικότητα και ελευθεριότητα. Είναι σκανδαλώδης και για τους μεν και για τους δε επειδή η ίδια χάρη είναι εύκολη αλλά και δύσκολη. Κάνει τα πράγματα απλά αλλά και πάρα πολύ απαιτητικά. Ας τα δούμε όμως με τη σειρά.
1. Η απλότητα της χάρης. Η χάρη του Θεού κάνει τα πράγματα εύκολα. Προσιτά, απτά. Αν τελικά το κλειδί είναι η χάρη του Θεού, είναι η θεία επέμβαση, τότε συνεχίζει ο Μωυσής ότι τα πράγματα γίνονται εύκολα!
Διαβάζουμε λοιπόν από το εδ.11-14 «Επειδή η εντολή αύτη, την οποίαν εγώ προστάζω εις σε σήμερον, δεν είναι πολλά βαρεία διά σε, ουδέ μακράν. Δεν είναι εν τω ουρανώ, ώστε να είπης, Τις θέλει αναβή δι' ημάς εις τον ουρανόν και φέρει αυτήν προς ημάς, διά να ακούσωμεν αυτήν και να εκτελέσωμεν αυτήν; ουδέ πέραν της θαλάσσης είναι, ώστε να είπης, Τις θέλει διαπεράσει την θάλασσαν δι' ημάς και φέρει αυτήν προς ημάς, διά να ακούσωμεν αυτήν και να εκτελέσωμεν αυτήν; Αλλά πολύ πλησίον σου είναι ο λόγος, εν τω στόματί σου και εν τη καρδία σου, διά να εκτελής αυτόν».
Αυτή η απλότητα της χάρης είναι που κάνει το θρησκευόμενο να σκανδαλίζεται και να επαναστατεί. Πώς είναι δυνατόν τα πράγματα να είναι τόσο απλά, τόσο προσιτά, τόσο εύκολα. Σας θυμίζω την παραβολή του άσωτου γιου. Ο μεγάλος αδελφός εξοργίζεται γιατί ο πατέρας αποδέχεται τόσο γρήγορα και αβίαστα τον άσωτο. Ένα συγνώμη. Δεν πάει να έφαγε την περιουσία, δεν πάει να τον ξεφτίλισε σε όλο το χωριό, δεν πάει να του έφαγε τόσα χρόνια από τη ζωή του, να του άσπρισε τα μαλλιά και να του ξέρανε τα μάτια. Ένα συγνώμη και όλα λύθηκαν.
Ο θρησκευόμενος άνθρωπος δεν μπορεί να δεχτεί μια σωτηρία που είναι τόσο προσιτή σε όλους. Αν για να το πάρεις αρκούσε απλά να απλώσεις το χέρι σου τότε η ταινία θα τελείωνε στα πέντε λεπτά. Δεν υπάρχει τίποτε το συναρπαστικό. Η θρησκεία λοιπόν στο προσφέρει. Σου μιλά για ύψη που πρέπει να σκαρφαλώσεις, για θάλασσες που πρέπει να διασχίσεις. Η χάρη όμως σου μιλά για κάτι άλλο.
Είναι σημαντικό να θυμίσουμε ότι ο απ. Παύλος κάνει αναφορά στην περικοπή αυτή στη Ρωμ.ι:5-9 «Διότι ο Μωϋσής γράφει την δικαιοσύνην την εκ του νόμου, λέγων ότι ο άνθρωπος ο κάμνων ταύτα θέλει ζήσει δι' αυτών· η εκ πίστεως όμως δικαιοσύνη λέγει ούτω· Μη είπης εν τη καρδία σου, Τις θέλει αναβή εις τον ουρανόν; τουτέστι διά να καταβιβάση τον Χριστόν. ή, Τις θέλει καταβή εις την άβυσσον; τουτέστι διά να αναβιβάση τον Χριστόν εκ νεκρών. Αλλά τι λέγει; Πλησίον σου είναι ο λόγος, εν τω στόματί σου και εν τη καρδία σου· τουτέστιν ο λόγος της πίστεως, τον οποίον κηρύττομεν. Ότι εάν ομολογήσης διά του στόματός σου τον Κύριον Ιησούν, και πιστεύσης εν τη καρδία σου ότι ο Θεός ανέστησεν αυτόν εκ νεκρών, θέλεις σωθή».
Ουσιαστικά, ο Παύλος μας λέει εδώ, ότι η θρησκεία ασχολείται με το μέχρι που εσύ πρέπει να φτάσεις για να βρεις ζωή. Η χάρη σου λέει το μέχρι που ο Θεός έφτασε για να σου δώσει ζωή!
Η χάρη του Θεού κάνει τα πράγμα απλά, βατά. Ομολογία με το στόμα και πίστη με την καρδία!
Όμως έχει σημασία να δούμε ότι ο Μωυσής συνεχίζει. Εκτός λοιπόν από την απλότητα της χάρης συνεχίζει και μας μιλά για την απαίτηση της χάρης.
2. Η απαίτηση της χάρης. Διαβάζουμε στο κλείσιμο της περικοπής Δευτ.λ:14, κάτι που μας προϊδεάζει για τη συνέχεια: «διά να εκτελής αυτόν».
Με άλλα λόγια ο Θεός δεν δείχνει χάρη για να μην χρειάζεται εμείς να υπακούσουμε στο Νόμο Του, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Δείχνει χάρη ώστε να υπακούσουμε στον Νόμο. Η χάρη του Θεού δεν είναι υποκατάστατο της υπακοής. Είναι το αναγκαίο πλαίσιο για μπορέσουμε να υπακούσουμε.
Δείτε και την συνέχεια: (λ:15-16) «Ιδού, εγώ έθεσα ενώπιόν σου σήμερον την ζωήν και το αγαθόν, και τον θάνατον και το κακόν· καθότι εγώ προστάζω εις σε σήμερον να αγαπάς Κύριον τον Θεόν σου, να περιπατής εις τας οδούς αυτού και να φυλάττης τας εντολάς αυτού και τα διατάγματα αυτού και τας κρίσεις αυτού».
Εδώ η χάρη είναι σκανδαλώδης για την άλλη ομάδα ανθρώπων. Γι' αυτούς που θεωρούν το Θεό σαν έναν παππού που απλά μας δίνει χαρτζιλίκι και λέει συνεχώς, «ας το ελεύθερο το παιδί». Αυτό δεν κάνουν οι παππούδες; Αυτός είναι ο ρόλος τους. Μην πιέζεις τα παιδιά, μην τα μαλώνεις, άφησε τα χαλαρά.
Ο Θεός όμως είναι Πατέρας. Πατέρας που αγαπά, παίρνει πρωτοβουλίες, αναλαμβάνει το κόστος της αποτυχίας, δίνει δυνατότητες αλλά ΕΧΕΙ απαιτήσεις.
Ας θυμηθούμε για λίγο την ιστορία της μοιχαλίδας. Την συλλαμβάνουν επ' αυτοφώρω και την λιθοβολούν. Πιστεύω ότι ο σύγχρονος άνθρωπος, ο μεταμοντέρνος νέος θα ταυτιζόταν πολύ εύκολα με τον Ιησού που λέει: ούτε και εγώ σε καταδικάζω... Δεν σε καταδικάζω. Χάρη. Όμως προσέξτε τη συνέχεια. Ύπαγε και μηκέτι αμάρτανε.
Η χάρη γεννά απαίτηση. Μην αμαρτάνεις. Η χάρη δεν θολώνει τις γραμμές, δεν νερώνει τις εντολές. Η αμαρτία ονοματίζεται και καταδικάζεται.
Δεν υπάρχει πιο σκανδαλώδες δόγμα από αυτό της χάρης του Θεού. Είναι ένα δόγμα που ενοχλεί τον άνθρωπο. Είτε είναι θρησκευόμενος είτε άθρησκος. Είτε είναι ηθικός είτε ανήθικος. Είτε προσπαθεί να ζήσει μια ζωή ευσέβειας είτε ξεδιάντροπα ζει μια ζωή ασέβειας. Η χάρη του Θεού είναι σκανδαλώδης Και η προσευχή μου είναι σήμερα η χάρη αυτή να αναστατώσει κάποιους από μας ώστε να μας μεταμορφώσει.
