Γέν.κβ:6
Σ’ όλες αυτές τις ενέργειες του Αβραάμ υπήρχε ένα πραγματικό “έργο πίστης” κι ένα “έργο αγάπης” κι όχι μια προσποίηση. Ο Αβραάμ δεν πλησίαζε το Θεό μόνο με τα χείλη του ενώ η καρδιά του απείχε μακριά. Δεν έλεγε “Εγώ υπάγω Κύριε” χωρίς να πάει. Είναι εύκολο να επιδεικνύει κανείς αφοσίωση. Είναι εύκολο να λέει: “Και αν πάντες σκανδαλισθώσιν εν σοί, εγώ ποτέ...” (Ματθ.κς:33,35). Ομως εκείνο που χρειάζεται είναι να μένει κανείς σταθερός και να νικά τους πειρασμούς. Η πίστη δεν μιλά για ό,τι θέλει να κάνει, αλλά κάνει αυτό που μπορεί με τη δύναμη του Κυρίου. Τίποτα δεν είναι περισσότερο αξιοθρήνητο όσο η υπερηφάνεια και η μεγαλαυχία. Η πίστη όμως ενεργεί όταν δοκιμάζεται και μέχρι τότε χαίρεται να μένει στη σιωπή και την αφάνεια. Ο Θεός λοιπόν δοξάζεται μ’ αυτή την άγια δραστηριότητα της πίστης.
Εδώ έχουμε μια αρχή πολύ μεγάλης σημασίας και μια λυδία λίθο για να δοκιμάζουμε τα βάθη της καρδιάς μας: η εμπιστοσύνη μου ελαττώνεται όταν βλέπω τον ορατό αγωγό των ευλογιών μου να ξεραίνεται ή παραμένω αρκετά κοντά στην πηγή, εκεί απ’ όπου αυτή αναβλύζει, για να μπορώ να βλέπω με πνεύμα λατρείας, όλα τα ανθρώπινα ρυάκια να στερεύουν; Πιστεύω με αρκετή απλότητα ότι ο Θεός επαρκεί σε όλα, για να μπορώ, κατά κάποιο τρόπο, να “εκτείνω την χείρα μου και να λάβω την μάχαιρα δια να σφάξω τον υιόν μου;” Ο Αβραάμ μπόρεσε να το κάνει αυτό επειδή απέβλεπε στο Θεό της ανάστασης (Εβρ.ια:17-19).
Ο Αβραάμ δεν έβαλε τα ξύλα πάνω στην όνο, αλλά τα σήκωσε ο Ισαάκ, όπως ο Κύριος σήκωσε το σταυρό της θυσίας Του.
έλαβε πύρ: η κρίση της αμαρτίας. Ο Θεός, μέσα σ’ όλη την Παλαιά Διαθήκη είχε το λαό του να βλέπει ένα αθώο ζώο, ένα αρνί που δεν είχε πειράξει κανένα, να σφάζεται πάνω στο θυσιαστήριο, να φεύγει η ζωή του και μετά να καίγεται, ολοκαύτωμα, προσφορά περί αμαρτίας. Αυτή η ζωή που ήταν στο αίμα που χυνόταν καθώς και η φωτιά που έκαιγε το σώμα, ικανοποιούσαν την κρίση του Θεού. Ο Ισραηλίτης που θα πίστευε σ’ αυτό μπορούσε να σωθεί, μπορούσε να είναι βέβαιος ότι η αμαρτία του είχε σκεπαστεί. Βέβαια, αυτός που ικανοποίησε πλήρως την κρίση του Θεού, ήταν μόνο ο Ιησούς Χριστός.
Γέν.κβ:7,8
Η απάντηση του Αβραάμ στην ερώτηση του Ισαάκ: “ο Θεός τέκνον μου θέλει προβλέψει εις εαυτόν το πρόβατον δια την ολοκάυτωσιν” μας λέει ότι Ο ΘΕΟΣ θα προμηθεύσει το αρνί που είναι ΓΙ’ ΑΥΤΟΝ. Τίποτα το ανθρώπινο δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις θείες απαιτήσεις. Το αρνίο προμηθεύεται ΑΠΟ το Θεό ΓΙΑ το Θεό.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο Αβραάμ ήταν προφήτης (Γεν.κ:7) και ο Θεός συχνά έβαζε τους προφήτες να λένε πράγματα που και οι ίδιοι δεν καταλάβαιναν πλήρως. Ο Αβραάμ χωρίς αμφιβολία απάντησε έτσι στον Ισαάκ, επειδή δίσταζε μέχρι την τελευταία στιγμή να του αποκαλύψει ότι αυτός ήταν η θυσία. Ομως, μ’ αυτά τα λόγια, προφήτεψε κάτι που εκπληρώθηκε στο Χριστό πάνω στο Γολγοθά. Ναι, ο Θεός προμήθεψε στον εαυτό Του ένα αρνί του οποίου το κριάρι ήταν απλώς μια σκιά (Εβρ.ι:5-10 & Α’Πέτρ.γ:18).
Γέν.κβ:9
δέσας τον Ισαάκ: όπως τον Χριστό (Ματθ.κζ:2). Ο Ισαάκ τοποθετήθηκε πάνω στα ξύλα, όπως ο Χριστός πάνω στο σταυρό. Ο Ισαάκ δεν αντιστάθηκε αν και ήταν νέος και δυνατός αλλά υποτάχθηκε όπως ο Κύριος (ΦιλιπΠ.β:8).
Γέν.κβ:10-13
Ο Αβραάμ είχε φτάσει στα έσχατα όρια, ήταν αποφασισμένος και σήκωσε το μαχαίρι. Ο Θεός όμως δεν επέτρεψε να καταφέρει το χτύπημα του θανάτου, να υπερβεί αυτά τα όρια. Απάλλαξε τον Αβραάμ απ’ την αγωνία που δεν απάλλαξε τον εαυτό Του, από τη θλίψη να χτυπήσει το γιο Του προχωρώντας μέχρι τέλους (Ρωμ.η:32 & Ησ.νγ:10).
Κι όμως, η αφοσίωση του Αβραάμ αποδείχτηκε τέλεια.
Τώρα εγνώρισα: Μέχρι τότε η απόδειξη δεν είχε δοθεί. Η πίστη υπήρχε και ο Θεός το ήξερε. Αλλά το σημαντικό εδώ είναι, ότι ο Θεός εξαρτά τη γνώση που έχει γι’αυτή την πίστη, από την ολοφάνερη απόδειξη που ο ίδιος ο Αβραάμ έδωσε μπροστά στο θυσιαστήριο πάνω στο όρος Μοριά. Η πίστη φαίνεται πάντοτε απ’ τα έργα της και ο φόβος του Θεού απ’ τους καρπούς που απορρέουν απ’ αυτόν.
Ιάκ.β:21 Ποιος θα σκεφτόταν ν’ αμφισβητήσει την πίστη του Αβραάμ; Χωρίς πίστη, ο Αβραάμ πάνω στο όρος Μοριά είναι ένας τρελός φονιάς. Με την πίστη του όμως είναι ένας λατρευτής που φοβάται το Θεό.
Μια ομολογία χωρίς δύναμη και καρπούς δεν ικανοποιεί ούτε το Θεό, ούτε τους ανθρώπους. Ο Θεός ζητά την πραγματικότητα και την τιμά όπου τη βρίσκει. Πολλοί ζουν σε μια ατμόσφαιρα ευσέβειας μόνο κατ’ όνομα. Η γλώσσα της πίστης είναι σ’ όλα τα χείλη, αλλά η ίδια η πίστη είναι κάτι σπάνιο.
Οσο αφορά το θέμα της δικαίωσης του Αβραάμ, αν έγινε εκ πίστεως (Ρωμ.δ:13-22) ή από τα έργα του (Ιάκ.β:20-23), θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο απόστολος Παύλος μας δίνει την εσωτερική αρχή και ο Ιάκωβος την εξωτερική ανάπτυξη αυτής της αρχής. Η πρώτη θέση λέει ότι “ο Αβραάμ εδικαιώθη” όταν “επίστευσεν εις τον Θεόν” και η δεύτερη όταν “προσέφερε τον υιόν αυτού Ισαάκ”. Η πρώτη μας μιλά για το μυστικό της θέσης του Αβραάμ και η δεύτερη μας δείχνει τον Αβραάμ αναγνωρισμένο απ’ τη γή και τον ουρανό. Καμιά φωνή δεν ακούστηκε απ’ τον ουρανό όταν ο Αβραάμ “επίστευσε” αν και ο Θεός είδε την πίστη του και τον δικαίωσε. Ομως, όταν “προσέφερε τον Ισαάκ τον υιόν αυτού επί το θυσιαστήριον”, ο Θεός μπορούσε να πεί: “τώρα εγνώρισα”.
Γέν.κβ:14
Είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πώς, μέσα απ’ τη δοκιμασία της πίστης, ο Αβραάμ οδηγήθηκε σε μια βαθύτερη γνώση του Θεού. Οταν μας δίνεται η ικανότητα να υποφέρουμε μια δοκιμασία, είμαστε σίγουροι ότι θα έχουμε καινούρια εμπειρία σχετικά με το χαρακτήρα του Θεού κι έτσι θα μάθουμε να εκτιμούμε την αξία της δοκιμασίας. Αν ο Αβραάμ δεν είχε απλώσει το χέρι του να σφάξει τον Ισαάκ, ποτέ δεν θα γνώριζε το έξοχο μεγαλείο του ονόματος που δίνει εδώ στο Θεό.
Αφού ο Αβραάμ πρόσφερε το κριάρι στη θέση του Ισαάκ, ονομάζει τον τόπο ΓΙΑΧΒΕ γΙΡΕ. Αυτό το όνομα μερικές φορές συνδέεται με τη σκέψη ότι ο Κύριος θα προμηθέψει όλες τις ανάγκες μας, αλλά δεν είναι αυτή η έννοια εδώ. Ο Γιάχβε έχει μόλις προμηθέψει μια θυσία σε αντικατάσταση του Ισαάκ. Ετσι, σ’ αυτό το όνομα, εσωκλείεται η αλήθεια της συμφιλίωσης του Θεού με τον άνθρωπο, της εξιλέωσης. Δύο έννοιες συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτό το όνομα: “Ο Γιάχβε θα δεί” και “Ο Γιάχβε θα προμηθέψει”. Οπως ο Κύριος είδε τη αξιολύπητη θέση του Ισαάκ, δεμένος και το μαχαίρι του Αβραάμ να είναι ακριβώς από πάνω του έτοιμο να κατέβει, έτσι ο Κύριος είδε και τον αμαρτωλό - άρρωστο κόσμο με την καταδίκη του θανάτου να κρέμεται από πάνω του. Αλλά προμήθεψε ένα άμωμο αρνί, δια του οποίου καθένας που θα θελήσει, μπορεί να ελευθερωθεί απ’ αυτή την κατάσταση Αποκ.κβ:17.
Μόνο όταν αληθινά δοκιμαζόμαστε, ανακαλύπτουμε τί είναι ο Θεός. Μέχρι τότε ξέρουμε ίσως καλά τη θεωρία! Ο Θεός όμως θέλει να μπούμε στα βάθη της ζωής που είναι εν Αυτώ και στην πραγματικότητα μιας προσωπικής κοινωνίας μαζί Του.
Με πόση πεποίθηση και πόσο διαφορετικά αισθήματα δεν γύρισε ο Αβραάμ απ’ το Μοριά στη Βήρ - σαβεέ! Πόσο διαφορετικές θα ήταν τώρα οι σκέψεις του για το Θεό, τον Ισαάκ και για κάθε τι!
Γέν.κβ:15-19
Εξαιτίας της πιστότητας του Αβραάμ, ο Θεός επιβεβαιώνει τη διαθήκη της υπόσχεσής Του σ’ αυτόν. Αυτό ανταποκρίνεται κατά θαυμαστό τρόπο στο πώς το Αγιο Πνεύμα αναφέρει το έργο του Αβραάμ στην Εβρ.ια και στην Ιάκ.β. Αυτό που μπορεί κανείς να δεί καθαρά σ’ όλα αυτά είναι ότι ο Αβραάμ ήταν έτοιμος ν’ αφήσει τα πάντα εκτός το Θεό. Είχε συναίσθηση ότι ο Θεός επαρκεί για όλα.
Ωμοσα εις εμαυτόν: Εβρ.ς:13-18 Ο λόγος και ο όρκος του ζωντανού Θεού πρέπει να βάζει τέλος σε κάθε αμφισβήτηση και να είναι ακλόνητος άγκυρα της ψυχής μέσα στις καταστάσεις του ταραγμένου κόσμου που ζούμε για να παίρνουμε “ισχυράν παρηγορίαν”.
το σπέρμα σου: ο Χριστός (Γαλ.γ:8,16,18)
πύλας των εχθρών: αναφέρεται στην ισχύ και τη δύναμη που τότε ήταν η πύλη της πόλης. Στη χιλιετή βασιλεία, ο Ισραήλ θα είναι κυρίαρχος στα έθνη της γής. Τώρα, οι άγιοι είναι κυρίαρχοι στους πνευματικούς εχθρούς τους (Ματθ.ις:18).
Γέν.κβ:20-24
Δίνεται η γενεαλογία της Ρεβέκκας, της νύμφης που ο Θεός έχει για τον Ισαάκ.
Η σκηνή που έλαβε χώρα πάνω στο όρος Μοριά, είναι από τους πιο καθαρούς τύπους που βρίσκουμε μέσα στην Παλαιά Διαθήκη:
1. Οι δύο δούλοι του Αβραάμ αντιπροσωπεύουν τους δύο κλέφτες που σταυρώθηκαν με τον Χριστό, που όμως δεν τους επιτράπηκε να καταλάβουν ακριβώς τί έγινε εξαιτίας του σκοταδιού για τρεις ώρες.
2. Ο Ισαάκ που μεταφέρει τα ξύλα της θυσίας απεικονίζει ακριβώς το Χριστό που μετέφερε το σταυρό της θυσίας.
3. Η υποταγή του Ισαάκ είναι τύπος της υποταγής του Ιησού. Αν ο Ισαάκ μπορούσε να μεταφέρει τα ξύλα, μπορούσε και να αντισταθεί στον ηλικιωμένο πατέρα του.
4. Ο τύπος περνάει απ’ τον Ισαάκ στο κριάρι, διδάσκοντάς μας την αντικατάσταση. Εδώ, ο Ισαάκ γίνεται τύπος των αμαρτωλών, δεμένος, ανίκανος να βοηθήσει τον εαυτό του, με το μαχαίρι της θείας δικαιοσύνης πάνω απ’ το κεφάλι του.
