Είναι βιβλικό
το να βάζεις όρια; Μια ματιά στο γιατί τα υγιή όρια είναι κάτι που ο Θεός θέλει
να κάνουμε - δεν είναι κάτι που μας κάνει ενοχλητικούς.
Τα όρια μας
λένε ποια είναι η ευθύνη μας και ποια είναι η ευθύνη των άλλων.
Η Γαλ.ς:2-7, μιλάει για τα όρια:
«Αλλήλων τα βάρη
βαστάζετε και ούτως εκπληρώσατε τον νόμον του Χριστού. Διότι εάν τις νομίζη ότι
είναι τι ενώ είναι μηδέν, εαυτόν εξαπατά. Αλλ' έκαστος ας εξετάζη το εαυτού
έργον, και τότε εις εαυτόν μόνον θέλει έχει το καύχημα και ουχί εις τον άλλον·
διότι έκαστος το εαυτού φορτίον θέλει βαστάσει. Ο δε κατηχούμενος τον λόγον ας
κάμνη τον κατηχούντα μέτοχον εις πάντα τα αγαθά αυτού. Μη πλανάσθε, ο Θεός δεν
εμπαίζεται· επειδή ό,τι αν σπείρη ο άνθρωπος, τούτο και θέλει θερίσει»
Υποτίθεται ότι
κουβαλάμε ο ένας τα βάρη του άλλου, αλλά υποτίθεται ότι κουβαλάμε και τα δικά
μας φορτία. Σκεφτείτε σαν φορτίο κάτι διαχειρίσιμο – τα πράγματα που πρέπει να
κάνουμε κάθε μέρα. Αλλά όταν κάτι ξαφνικό συμβεί σε κάποιον που δεν μπορεί να το
χειριστεί, τότε υποτίθεται ότι πρέπει να τον βοηθήσουμε. Δεν πρέπει να
κουβαλάμε ο ένας τα φορτία του άλλου - μόνο τα βάρη τους. Και δεν θα είσαι σε
θέση να βοηθήσεις κάποιον με τα βάρη του, αν ταυτόχρονα προσπαθείς να σηκώσεις
τα βάρη της οικογένειάς σου.
Κάτι άλλο
σχετικά με τα όρια: δεν πρέπει να συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με τους άλλους,
και δεν πρέπει να ανησυχούμε για τις γνώμες των άλλων. Πρέπει να ελέγξουμε τις
ενέργειές μας, και να βασιστούμε μόνο στον Θεό. Και τέλος, ίσως το πιο
σημαντικό,
ό,τι αν σπείρη ο
άνθρωπος, τούτο και θέλει θερίσει
Ο Θεός έφτιαξε
τον κόσμο έτσι, ώστε οι ενέργειές μας να έχουν συνέπειες, και υποτίθεται ότι θα
υποστούμε αυτές τις συνέπειες. Αν αναλάβεις την ευθύνη πραγμάτων που δεν σε
αφορούν - για παράδειγμα, με το να μην έχεις όρια, βάζεις ένα οδόφραγμα σ’ ένα
από τα καλύτερα μέσα διδασκαλίας του Θεού για τα παιδιά Του. Ας πούμε ότι η γυναίκα
σου είναι επιρρεπής να θυμώνει. Μ’ αυτό τον τρόπο σπέρνει συνέχεια διχόνοια και
θυμό. Αλλά αν εσύ περπατάς στις μύτες των ποδιών σου γύρω της, προσπαθώντας να
την ηρεμήσεις, και μετά όταν ησυχάσει, ζητάς συγγνώμη και προσπαθείς να
επιδιορθώσεις τη σχέση, εσύ είσαι αυτός που θερίζει αυτή τη παραφωνία, όχι αυτή.
Δεν πρέπει να
κουβαλάμε ο ένας τα βάρη του άλλου, πρέπει να αφήνουμε τους ανθρώπους να υποστούν
τις συνέπειες των πράξεων τους. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα δικά του
πράγματα.
Οι περιορισμοί μας λένε τα όριά μας
Στην Έξοδ.ιη:14-23,
διαβάζουμε την συζήτηση του Μωυσή με τον πεθερό του Ιοθόρ:
«Και ιδών ο πενθερός
του Μωϋσέως πάντα όσα έκαμνεν εις τον λαόν, είπε, Τι είναι τούτο το πράγμα, το
οποίον κάμνεις εις τον λαόν; διά τι συ κάθησαι μόνος, άπας δε ο λαός παρίσταται
έμπροσθέν σου από πρωΐας έως εσπέρας; Και είπεν ο Μωϋσής προς τον πενθερόν
αυτού, διότι ο λαός έρχεται προς εμέ διά να ερωτήση τον Θεόν· όταν έχωσιν
υπόθεσίν τινά, έρχονται προς εμέ και εγώ κρίνω μεταξύ του ενός και του άλλου·
και δεικνύω εις αυτούς τα προστάγματα του Θεού και τους νόμους αυτού. Και είπεν
ο πενθερός του Μωϋσέως προς αυτόν, Δεν είναι καλόν το πράγμα, το οποίον
κάμνεις· βεβαίως και συ θέλεις αποκάμει και ο λαός ούτος ο μετά σού· διότι το
πράγμα είναι πολύ βαρύ διά σέ· δεν δύνασαι μόνος να κάμνης τούτο. Άκουσον
λοιπόν την φωνήν μου· θέλω σε συμβουλεύσει και ο Θεός θέλει είσθαι μετά σού· συ
μεν έσο ενώπιον του Θεού υπέρ του λαού, διά να αναφέρης τας υποθέσεις προς τον
Θεόν· και δίδασκε αυτούς τα προστάγματα και τους νόμους και δείκνυε προς αυτούς
την οδόν εις την οποίαν πρέπει να περιπατώσι, και τα έργα τα οποία πρέπει να
πράττωσι· πλην έκλεξον εκ παντός του λαού άνδρας αξίους, φοβουμένους τον Θεόν,
άνδρας φιλαλήθεις, μισούντας την φιλαργυρίαν· και κατάστησον αυτούς επ' αυτών
χιλιάρχους, εκατοντάρχους, πεντηκοντάρχους και δεκάρχους· και ας κρίνωσι τον
λαόν πάντοτε· και πάσαν μεν μεγάλην υπόθεσιν ας αναφέρωσι προς σέ· πάσαν δε
μικράν υπόθεσιν ας κρίνωσιν αυτοί· ούτω θέλεις ανακουφισθή, και θέλουσι
βαστάζει το βάρος μετά σου. εάν κάμης τούτο το πράγμα και ο Θεός σε προστάζη
ούτω, τότε θέλεις δυνηθή να ανθέξης, και προσέτι πας ο λαός ούτος θέλει φθάσει
εις τον τόπον αυτού εν ειρήνη».
Μου αρέσει αυτό
που λέει ο Ιοθόρ: «Δεν είναι καλόν
το πράγμα, το οποίον κάμνεις· βεβαίως και συ θέλεις αποκάμει και ο λαός ούτος ο
μετά σού· διότι το πράγμα είναι πολύ βαρύ διά σέ· δεν δύνασαι μόνος να κάμνης
τούτο..» Δεν μπορείς να τα κάνεις
όλα.
Κατά τον ίδιο
τρόπο, ο Ιησούς έθετε όρια για τον εαυτό Του. Δεν τους θεράπευε όλους όλη την
ώρα. Συχνά άφησε περιοχές όπου υπήρχαν άνθρωποι που χρειάζονταν τη βοήθειά Του,
επειδή έπρεπε να προχωρήσει στο επόμενο μέρος. Χρειαζόταν χρόνο για να
προσευχηθεί, μακριά από τους μαθητές Του, μόνος με τον Πατέρα. Χρειαζόταν χρόνο
μακριά από τις μάζες, μόνο με τους μαθητές Του, για να τους εκπαιδεύσει και να
τους βοηθήσει.
Αν ο Ιησούς
είχε αφήσει το πρόγραμμά Του να καθορίζεται από τις ανάγκες των ανθρώπων και όχι από αυτό που κλήθηκε να
κάνει, η διακονία Του δεν θα ήταν τόσο αποτελεσματική. Χρειαζόταν χρόνο μόνος Του,
για να ανανεωθεί και να μείνει με τον Θεό, και τον έπαιρνε. Ήξερε ότι δεν
μπορούσε να κάνει τα πάντα - ακόμη και αν άλλοι άνθρωποι Τον χρειάζονταν. Είχε
τα όριά Του.
Τα όρια μας
δείχνουν που βρίσκονται οι ηθικές γραμμές.
Τα όρια είναι
επίσης απαραίτητα για να μας δείχνουν πού έχουμε κάνει παράβαση.
Τα ηθικά όρια
μας επιτρέπουν να κρίνουμε τι είναι σωστό και τι λάθος. Μας δίνουν το δικαίωμα να
πούμε, «αυτό που κάνεις δεν είναι σωστό και πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε».
Αν δεν υπάρχουν
ηθικά όρια - ας πούμε ότι μια γυναίκα βλέπει λάθος το θέμα της υποταγής, ότι
πρέπει να υπακούει τον σύζυγό της κατά πάντα - τότε θα τον ακολουθήσει σε αμαρτίες
που μπορεί αυτός να διαπράττει. Από την άλλη πλευρά, το Ματθ.ιη:15 καθαρά μας λέει ότι αν κάποιος αμαρτήσει εναντίον μας
(και αυτός ο κάποιος μπορεί να είναι ο/η σύζυγός μας, ή ο φίλος μας, ή η μητέρα
μας), πρέπει να πάμε και να του πούμε ότι έχει ξεπεράσει κάποια όρια. Αν αρνηθεί
να μετανοήσει, τότε «παράλαβε μετά σου
έτι ένα ή δύο, διά να βεβαιωθή πας λόγος επί στόματος δύο μαρτύρων ή τριών».
Η Βίβλος είναι ξεκάθαρη ότι δεν αγνοούμε τις ηθικές παραβάσεις αυτών που είναι
κοντά μας. Τους αντιμετωπίζουμε και τους καλούμε σε πιο ευσεβή συμπεριφορά.
Όπως ο Ιάκ.ε:19-20 λέει,
«Αδελφοί, εάν τις
μεταξύ σας αποπλανηθή από της αληθείας, και επιστρέψη τις αυτόν, ας εξεύρη ότι
ο επιστρέψας αμαρτωλόν από της πλάνης της οδού αυτού θέλει σώσει ψυχήν εκ
θανάτου και θέλει καλύψει πλήθος αμαρτιών».
Δεν είναι ούτε
συναισθηματικά υγιές ούτε ηθικό να ζεις χωρίς όρια.
Όταν το
κάνουμε αυτό, πιέζουμε τους εαυτούς μας πάρα πολύ και συχνά εξαντλούμαστε.
Επιτρέπουμε να συνεχίζονται λάθος συμπεριφορές. Επιτρέπουμε σε ανθρώπους να
ενεργούν εγωιστικά, καλύπτοντας τις ενέργειές τους.
Ρωμ.η:29 διότι όσους προεγνώρισε, τούτους και
προώρισε συμμόρφους της εικόνος του Υιού αυτού, διά να ήναι αυτός πρωτότοκος
μεταξύ πολλών αδελφών·
Το θέλημα του
Θεού είναι να μοιάζουμε όλο και περισσότερο στον Χριστό.
Και γι’ αυτό
θέλω να σας προκαλέσω σήμερα: στο σπίτι σας, οι ενέργειές σας ενθαρρύνουν τους
άλλους να μοιάζουν όλο και περισσότερο με τον Χριστό, ή τους καλύπτουν και τους
επιτρέπουν να απομακρύνονται από την εικόνα του Χριστού; Εάν δεν βάζεις υγιή
όρια ευθύνης, τότε το πιο πιθανό είναι ότι οι άλλοι θα μοιάζουν όλο και
λιγότερο στον Χριστό.
