Ο Θεός είναι Παντοδύναμος.
Ο Θεός ονομάζει τον εαυτό Του Παντοδύναμο
(Παντοκράτορα) πολλές φορές μέσα στη Βίβλο (Γεν.ιζ:1, λε:11, κ.λ.π). Αυτός κατέχει όλη τη δύναμη
που υπάρχει και κανένα πλάσμα δεν μπορεί να ασκήσει καμία εξουσία αν δεν το
επιτρέψει ο Θεός (Ρωμ. ιγ:1). Πάλι, μόνο ο Θεός είναι Παντοδύναμος, γιατί ένα
και μοναδικό όν μπορεί να κατέχει αποκλειστικά κάθε εξουσία. Στην Α’ Τιμ. ς:15
ο Θεός χαρακτηρίζεται ως «ο μακάριος και μόνος Δεσπότης, ο Βασιλεύς των
βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων.» Οι άγιοι του Θεού στον ουρανό θα
αλαλάζουν: «Αλληλούια, διότι εβασίλευσε
Κύριος ο Θεός ο Παντοκράτωρ» (Αποκ. ιθ:6). Ο Θεός περιγράφει θαυμαστά το μεγαλείο
της παντοδυναμίας Του στον Ιώβ, κεφάλαια 38-41.
Οι μόνοι περιορισμοί που ισχύουν για το Θεό
είναι αυτοί που ο ίδιος θέτει με τη θέλησή Του ή όσοι απορρέουν από το
χαρακτήρα Του. Εφόσον είναι άγιος και αποχωρισμένος από την αμαρτία, σέβεται
τους ηθικούς περιορισμούς που ο ίδιος έχει θεσπίσει. Επομένως, είναι αδύνατο
για το Θεό να ψευστεί ή να αντιφάσκει με τον ίδιο Του το λόγο (Τίτ.α:2,
Εβρ.ς:18).
Ο Θεός είναι αιώνιος.
Ο Θεός είναι αιώνιος, αθάνατος και άφθαρτος
(Δευτ.λγ:27 Ησ.θ:6 Α’ Τιμ. α:17). Είναι ο πρώτος και ο έσχατος
(Ησ.μδ:6). Δεν είχε αρχή και δεν θα έχει τέλος. Όλα τα άλλα πνευματικά όντα,
όπως κι ο άνθρωπος, είναι αθάνατα όσον αφορά το μέλλον, αλλά μόνο ο Θεός είναι
αιώνιος στο παρελθόν και στο μέλλον.
Ο Θεός είναι αναλλοίωτος (αμετάβλητος).
Ο χαρακτήρας του Θεού και οι ιδιότητές Του
δεν μεταβάλλονται ποτέ: «Εγώ είμαι ο
Κύριος, δεν αλλοιούμαι» (Μαλ.γ:6). Είναι αλήθεια ότι ο Θεός μεταμελείται
μερικές φορές (αλλάζει τα σχέδιά Του για τον άνθρωπο), αλλά αυτό συμβαίνει μόνο
και μόνο επειδή ο ίδιος ο άνθρωπος αλλάζει τις αποφάσεις του. Η φύση του Θεού
παραμένει η ίδια και μόνο τα μελλοντικά Του σχέδια μεταβάλλονται ανάλογα με τις
αλλαγές που γίνονται από τη μεριά του ανθρώπου. Για παράδειγμα, η μετάνοια των
κατοίκων της Νινευή έκανε το Θεό ν’ αλλάξει το σχέδιο Του για καταστροφή της πόλης
(Ιωνάς γ:10). Επίσης, η Γραφή αναφέρει κάποιες φορές ότι ο Θεός μεταμελήθηκε με
την έννοια ότι λυπήθηκε ή στεναχωρήθηκε κυρίως κι όχι με την έννοια ότι άλλαξε
τις αποφάσεις Του (Γεν.ς:6).
Ο Θεός είναι μια ξεχωριστή, λογική προσωπικότητα.
Ο Θεός είναι ένα σοφό Ον με ατομική θέληση
(Ρωμ.θ:19) και λογική ικανότητα (Ησ.α:18). Έχει σοφό νου (Ρωμ.ια:33-34). Το
γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι ένα συναισθηματικό πλάσμα φανερώνει ότι και ο Θεός
έχει συναισθήματα, γιατί ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατά την εικόνα Του
(Γεν.α:27). Το βασικό συναισθηματικό στοιχείο της φύσης του Θεού είναι η αγάπη,
ωστόσο έχει και άλλα πολλά συναισθήματα όπως ικανοποίηση, οίκτος ή ευσπλαχνία,
μίσος για την αμαρτία και ζήλο για τη δικαιοσύνη (Ψαλμ.ιη:19, Ψαλμ.ργ:13,
Παρ.ς:16, Εξ.κ:5). Είναι αργός στο να θυμώνει, αλλά μπορεί να εξοργιστεί
(Ψαλμ.ργ:8, Δευτ.δ:25). Ο Θεός μπορεί να λυπηθεί (Γεν.ς:6) και να ευλογηθεί
(Ψαλμ.ργ:1). Φυσικά, τα συναισθήματά Του υπερβαίνουν τα δικά μας, αλλά για να
Τον περιγράψουμε πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όρους που να εκφράζουν τα ανθρώπινα
συναισθήματα. (Για περισσότερες αποδείξεις ότι ο Θεός είναι μια ξεχωριστή
προσωπικότητα με λογική, δες τα όσα αναφέρονται σ’ αυτό το κεφάλαιο για την
παντογνωσία του Θεού και τις ηθικές Του ιδιότητες.)
Οι ηθικές ιδιότητες του Θεού.
«Ο Θεός είναι αγάπη» (Α’ Ιωάν.δ:8, 16). Η
αγάπη είναι η ουσία του Θεού, είναι η ίδια Του η φύση. Έχει και άλλες αρετές
και ιδιότητες, πολλές από τις οποίες απορρέουν από την αγάπη Του.
Ο ηθικός χαρακτήρας του Θεού
Αγάπη
|
Α’ Ιωάν.δ:8
|
Χρηστότητα
|
Ρωμ.β:4
|
Φως
|
Α’ Ιωάν.α:5
|
Τελειότητα
|
Ματθ.ε:48
|
Αγιότητα
|
Α’ Πέτρ.α:16
|
Ευθύτητα
|
Ησ.με:21
|
Έλεος
|
Ψαλμ.ργ:8
|
Αλήθεια
|
Ιωαν.ιζ:17
|
Αγαθότητα
|
Ψαλμ.ιη:35
|
Χάρη
|
Ψαλμ.ργ:8
|
Δικαιοσύνη
|
Ψαλμ.ρκθ:4
|
Πιστότητα
|
Α’ Κορ.ι:13
|
Αυτές οι ιδιότητες του Θεού δεν αναιρούν η
μία την άλλη αλλά εκδηλώνονται αρμονικά. Για παράδειγμα, η αγιότητα του Θεού
απαίτησε τον άμεσο αποχωρισμό του ανθρώπου από το Θεό όταν αυτός αμάρτησε.
Μετά, η ευθύτητα και η δικαιοσύνη του Θεού απαίτησαν το θάνατο σαν μισθό της αμαρτίας,
αλλά η αγάπη και το έλεος του Θεού ζήτησαν τη συγχώρεση. Ο Θεός ικανοποίησε τη
δικαιοσύνη και το έλεός Του, συγχρόνως, με το θάνατο του Χριστού στο Γολγοθά
και το σχέδιο της σωτηρίας, το οποίο ακολούθησε.
Απολαμβάνουμε τα οφέλη του ελέους του Θεού
όταν δεχόμαστε το εξιλεωτικό έργο του Χριστού στη ζωή μας «δια πίστεως». Όταν
δεχόμαστε και υπακούμε με πίστη στο σχέδιο της σωτηρίας, ο Θεός αποδίδει σε μας
τη δικαιοσύνη του Χριστού (Ρωμ.γ:21, ε:21). Έτσι, ο Θεός μπορεί, δίκαια, να συγχωρεί
τις αμαρτίες μας και να αποκαθιστά την κοινωνία μας μαζί Του χωρίς να
παραβιάζει την αγιότητά Του.
Ο θάνατος του αθώου, αναμάρτητου Χριστού και
η φανέρωση της δικαιοσύνης του Χριστού σε μας, ικανοποιεί τη δικαιοσύνη και την
αγιότητα του Θεού. Αν, ωστόσο, αρνηθούμε την εξιλέωση του Χριστού, μένουμε ν’
αντιμετωπίσουμε μόνοι μας την κρίση του Θεού. Σ’ αυτή την περίπτωση η αγιότητά
Του απαιτεί τον ξεχωρισμό από τον αμαρτωλό άνθρωπο και η δικαιοσύνη Του απαιτεί
το θάνατο του αμαρτωλού. Έτσι, η δικαιοσύνη και το έλεος του Θεού συμπληρώνουν
το ένα το άλλο και δεν αλληλοαναιρούνται. Είναι δύο πλευρές του χαρακτήρα του
Θεού που εκδηλώνονται αρμονικά, όπως η αγιότητα και η αγάπη Του. Εάν
αποδεχθούμε την αγάπη και το έλεος του Θεού, Αυτός θα μας βοηθήσει να
ικανοποιήσουμε τη δικαιοσύνη και την αγιότητά Του. Εάν, όμως, αρνηθούμε την
αγάπη και το έλεος του Θεού θα πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε τη δικαιοσύνη και την
αγιότητά Του μόνοι μας (Ρωμ.ια:22).
Φυσικά, οι αρετές του Θεού δεν εξαντλούνται
με τον παραπάνω κατάλογο. Ο Θεός είναι υπερβατικός και κανείς άνθρωπος δεν
μπορεί να τον κατανοήσει τέλεια.
«Διότι
αι βουλαί μου δεν είναι βουλαί υμών, ουδέ οδοί υμών αι οδοί μου, λέγει ΚΥΡΙΟΣ.
Άλλ’ όσον είναι υψηλοί οι ουρανοί από της γης, ούτως αι οδοί μου είναι υψηλότεροι
των οδών υμών, και αι βουλαί μου των βουλών υμών» (Ησ.με:8-9).
«Ω
βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! Πόσον ανεξερεύνητοι είναι αι κρίσεις
αυτού και ανεξιχνίαστοι αι οδοί αυτού! Διότι «τις εγνώρισεν τον νουν του
Κυρίου; ή τις έγεινεν σύμβουλος αυτού;» (Ρωμ.ια:33-34).
Φανερώσεις του θεού.
Ένας τρόπος με τον οποίο ο Θεός αποκάλυψε τον
εαυτό Του στην Π. Διαθήκη και ασχολήθηκε με τον άνθρωπο, κατεβαίνοντας στο
επίπεδο του ανθρώπου, ήταν μέσω των φανερώσεών Του. Μια φανέρωση του Θεού είναι
μία ορατή φανέρωσή Του και συνήθως είναι προσωρινή, ως προς τη φύση της. Όπως
είδαμε, ο Θεός είναι αόρατος στον άνθρωπο. Για να γίνει ορατός, παρουσιάζεται
με μια φυσική μορφή. Παρόλο που κανείς δεν μπορεί να δει το Πνεύμα του Θεού,
μπορούμε να δούμε μια έκφραση του Θεού. Παρακάτω, θα δούμε μερικούς τρόπους με
τους οποίους ο Θεός διάλεξε να φανερώσει τον εαυτό Του στην Π. Δ.
Ο Θεός εμφανίστηκε στον Αβραάμ σε ένα όραμα,
σαν «κάμινος καπνίζουσα και λαμπάς πυρός» και σαν ένας άνδρας (Γεν.ιε:1, ιε:17,
ιη:1-33). Σ’ αυτή την τελευταία περίσταση, ο Θεός και δύο άγγελοι
παρουσιάστηκαν με τη μορφή τριών ανδρών (ιη:2) και έφαγαν την τροφή που τους
πρόσφερε ο Αβραάμ. Οι δύο άγγελοι έφυγαν για τα Σόδομα ενώ ο Θεός παρέμεινε να
μιλήσει με τον Αβραάμ (Γεν.ιη:22, ιθ:1).
Ο Θεός παρουσιάστηκε στον Ιακώβ σ’ ένα
όνειρο, σαν ένας άνδρας (Γεν.κη:12-16, λβ:24-32). Σε μια μεταγενέστερη
περίσταση ο Ιακώβ πάλεψε με τον άνδρα και ομολόγησε «Είδον τον Θεόν πρόσωπον προς πρόσωπον». Η Βίβλος επίσης περιγράφει
αυτή τη φανέρωση σαν «ο άγγελος»
(Ωσηέ ιβ:4).
Ο Θεός εμφανίστηκε στο Μωυσή μέσα από τη
νεφέλη δόξας και φωτιάς στο όρος Σινά, μίλησε μαζί του πρόσωπο με πρόσωπο στη
σκηνή του Μαρτυρίου και του αποκάλυψε «τα οπίσω Του» (μέρος της δόξας Του), αλλά
όχι το πρόσωπό Του (όλη τη δόξα Του) (Εξ.κδ:12-18, λγ:9-11, λγ:18-23). Αυτές οι
αναφορές στο πρόσωπο και τη δόξα του Θεού είναι, πιθανά, μεταφορικές εκφράσεις
για την παρουσία του Θεού και μπορεί να ισχύουν για πολλούς διαφορετικούς
τρόπους φανέρωσης του Θεού.
Ο Θεός αποκάλυψε τον εαυτό Του μπροστά σ’ όλο
το λαό Ισραήλ με κεραυνό, αστραπές, μία νεφέλη, μια φωνή από σάλπιγγα, καπνό,
φωτιά και σεισμούς (Εξ.ιθ:11-19, Δευτ.ε:4-5, 22-27). Έδειξε επίσης τη δόξα Του
και έστειλε φωτιά από την παρουσία Του μπροστά στα μάτια όλου του Ισραήλ (Λευιτ.θ:23-24,
ι:1-2).
Ο Ιώβ είδε το Θεό σ’ ένα ανεμοστρόβιλο (Ιώβ
λη:1, μβ:5).
Αρκετοί προφήτες είδαν σε οράσεις το Θεό
(Ησ.ς, Ιεζ.α:26-28, η:1-4, Δαν.ζ:2, 9, Αμώς θ:1). Στον Ιεζεκιήλ παρουσιάστηκε
με τη μορφή ενός άνδρα που τον περιέβαλε φωτιά. Στον Δανιήλ παρουσιάστηκε σε
μια νυχτερινή όραση σαν ο Παλαιός των Ημερών. Πολλά άλλα εδάφια της Γραφής μας
λένε ότι ο Θεός φανερώθηκε σε κάποιον αλλά δεν μας περιγράφουν και τον τρόπο με
τον οποίο έγινε αυτό. Για παράδειγμα ο Θεός εμφανίστηκε στον Αβραάμ, τον Ισαάκ,
τον Ιακώβ και τον Σαμουήλ ( Γεν.ιβ:7, ιζ:1, κς:2, κδ, λε:9-15, Α’ Σαμ.γ:21). Με
τον ίδιο τρόπο, ο Θεός κατέβηκε στο όρος Σινά και στάθηκε με το Μωυσή,
αποκάλυψε τον εαυτό Του στους 74 ηγέτες του Ισραήλ, κατέβηκε σε μια νεφέλη και
στάθηκε μπροστά στο Μωυσή, τον Ααρών και τη Μαριάμ, ήρθε τη νύχτα στο Βαλαάμ
και συνάντησε το Βαλαάμ σε δύο ακόμα περιπτώσεις (Εξ. λδ:5, κδ:9-11,
Αριθμ.ιβ:4-9, κγ:3-10, 16-24).
Εκτός από αυτές τις φανερώσεις που
αναφέρθηκαν πιο πάνω, η Γραφή αναφέρει κι άλλες και πολλοί πιστεύουν ότι ήταν ο
ίδιος ο Θεός. Στον Ιησού του Ναυή ε:13-15, ένας άνδρας με ρομφαία παρουσιάστηκε
στον Ιησού και δήλωσε ότι είναι «αρχιστράτηγος
της δυνάμεως του ΚΥΡΙΟΥ». Αυτός ο τίτλος και το γεγονός ότι δεν επιτίμησε
τον Ιησού για τη λατρεία που του απέδωσε (αντίθετα με την Αποκάλυψη ιθ:9-10,
κβ:8-10) υποδηλώνουν ότι ήταν αληθινά μια φανέρωση του Θεού. Από την άλλη
πλευρά, οι εκφράσεις που χρησιμοποιούνται σ’ αυτό το απόσπασμα αφήνουν ανοικτή
την πιθανότητα να μην προσκύνησε τον άγγελο, αλλά το Θεό για την εμφάνιση αυτού
του αγγέλου.