Φιλιπ.γ:7-8
Πως αποτιμάς τα χρόνια που πέρασαν; Αυτή είναι πράγματι μια από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις που μπορείς να κανείς σε άνθρωπο. Να του πεις, κοίτα πίσω σου, και εκτίμησε τι αφήνεις, πως έζησες. Πως χρησιμοποίησες τα χρόνια σου.
Είναι μια δύσκολη ερώτηση, αλλά και απόλυτα αναγκαία. Και για να την απαντήσει σωστά κανείς, πρέπει να είναι «εξαντλητικά» τίμιος και ειλικρινής με τον εαυτό του. Πρέπει να σκεφτεί με ποια κριτήρια έζησε, αν τα κριτήρια ήταν σωστά και μετά να αποτιμήσει αν η ζωή του ήταν σύμφωνη με τα κριτήρια αυτά.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλου τύπου γενναίοι, που λένε «εγώ δεν μετανιώνω για τίποτα». Αυτό τον τύπο ανθρώπου είναι να τον φοβάται κανένας. Όλοι ξέρουμε πως δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην κάνει λάθη. Μπορεί να μην θέλει κάποιος να το παραδεχτεί, αλλά λάθη όλοι κάνουμε, αμαρτίες όλοι κάνουμε, γιατί είμαστε άνθρωποι.
Ένας άνθρωπος που έκατσε και μέτρησε τη ζωή του και βρήκε όχι απλά πως έζησε λάθος, αλλά έζησε με λάθος κριτήρια, ήταν ο Παύλος. Σε κάποια φάση της ζωής του, αφού είχε συναντήσει το Χριστό στο δρόμο για τη Δαμασκό, έκανε το δικό του απολογισμό, και διαπίστωσε πως με βάση τα καινούργια δεδομένα, όλη η προηγούμενη ζωή του ήταν λάθος. Ήταν χτισμένη με λάθος αρχές. Υπάρχει μεγαλείο στο να μπορεί κάποιος να πει: «Πλην εκείνα, τα οποία ήσαν εις εμέ κέρδη, ταύτα ενόμισα ζημίαν διά τον Χριστόν» (Φιλιπ.γ:7).
Και προχώρησε ακόμη παραπέρα σε μια ακόμη πιο απίστευτη δήλωση. «μάλιστα δε και νομίζω τα πάντα ότι είναι ζημία διά το έξοχον της γνώσεως του Ιησού Χριστού του Κυρίου μου, διά τον οποίον εζημιώθην τα πάντα, και λογίζομαι ότι είναι σκύβαλα διά να κερδήσω τον Χριστόν» (Φιλιπ.γ:8).
Ποιες ήταν οι αρχές με βάση τις οποίες είχε ζήσει αυτός ο άνθρωπος;
Στα εδάφια 5-6 περιγράφει ποια ήταν όλα τα προσόντα, οι λόγοι που τον έκαναν να είναι καλύτερος σε σύγκριση με αυτούς. Είναι ένας κατάλογος με 7 πράγματα: «περιτετμημένος την ογδόην ημέραν, εκ γένους Ισραήλ, εκ φυλής Βενιαμίν, Εβραίος εξ Εβραίων, κατά νόμον Φαρισαίος, κατά ζήλον διώκτης της εκκλησίας, κατά την δικαιοσύνην την διά του νόμου διατελέσας άμεμπτος. (Φιλιπ.γ:5-6).
Πρώτα, απ’ όλα λέει, περιτμήθηκα την ογδόη ημέρα. Ξεκινάει με αυτό, για να εξηγήσει πως το σημάδι που τον κάνει μέλος των Ιουδαίων, το έχει. Είναι λοιπόν συνεπής στη διαθήκη του Αβραάμ. Είναι παιδί του Αβραάμ. Γεννημένος σε Ιουδαϊκό σπίτι. Και οι γονείς μου με αφιέρωσαν στο Θεό με τον τρόπο αυτό. Πριν ακόμη εσείς στους Φιλίππους ακούσετε και μάθετε και ξέρετε τίποτα για το Χριστό και το ευαγγέλιο.
Το δεύτερο ήταν «εκ γένους Ισραήλ». Και αυτό είναι σημαντικό. Γιατί όλη η φασαρία με την περιτομή ήταν για να κάνουν όσους δεν ήταν Ιουδαίοι και πίστευαν στο Χριστό, να γίνουν πρώτα Ιουδαίοι για να είναι ολοκληρωμένοι χριστιανοί. Είμαι λοιπόν περιτμημένος, είμαι και Ισραηλίτης.
Τρίτον, είμαι από τη φυλή Βενιαμίν. Είχε κάθε λόγο να είναι περήφανος για τη συγκεκριμένη φυλή της καταγωγής του. Ο Μωϋσής στο Δευτ.λγ:12 είχε καλά πράγματα να πει για την φυλή του: Ο αγαπημένος τού Κυρίου θα κατοικεί κοντά του σε ασφάλεια ο Κύριος θα τον περισκεπάζει όλες τις ημέρες και θα αναπαύεται ανάμεσα στους ώμους του.
Τι όμορφες ευλογίες είχε ο Θεός για τη φυλή αυτή, την σκεπάζει και μάλιστα είναι τόσο κοντά ο Θεός σε αυτή τη φυλή που αναπαύεται στους ώμους τους. Η φυλή Βενιαμίν ακόμη ακολούθησε τη φυλή Ιούδα και δεν ξεστράτισαν όπως το Βόρειο βασίλειο. Είναι περήφανος λοιπόν για τη φυλή του.
Προσέξτε, όλα αυτά, και τα τρία: η περιτομή, η γενιά του Ισραήλ, η φυλή Βενιαμίν είναι προσόντα κληρονομικά. Και έτσι φτάνει στο τέταρτο που είναι η περίληψη των προηγούμενων. Είμαι, λοιπόν, Εβραίος από τους Εβραίους, Εβραίος γέννημα θρέμμα, γνήσιος.
Τα επόμενα τρία προσόντα που παραθέτει ήταν δικές του επιτυχίες. Ήταν πράγματα που τα κατάφερε ο ίδιος με τη θέληση και την προσπάθειά του. Πρώτα έρχεται ο νόμος. Αναφορικά με το νόμο, λέει, ήμουν Φαρισαίος. Και αλλού θα πει πως δεν ήταν απλά Φαρισαίος, ήταν από τους καλύτερους Φαρισαίους.
Ήταν καλός λόγος να είναι κάποιος περήφανος. Μπορεί να ήταν υποκριτές σε πάρα πολλά πράγματα, να έδιναν σημασία στο εξωτερικό και να άφηναν τον εσωτερικό άνθρωπο, αλλά στο να τηρήσουν τόσες εντολές με τόση ακρίβεια κανένας δεν τους έφτανε. Στην παραβολή του τελώνη και του Φαρισαίου, ο Φαρισαίος έλεγε, νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, και αποδεκατίζω όλα όσα έχω. Ακόμη και το δυόσμο και τον άνηθο και το κύμινο. Ήταν περήφανος, αλλά δεν έλεγε ψέματα. Το έκανε.
Στη συνέχεια, αναφορικά με το ζήλο, ήμουνα διώκτης της εκκλησίας. Ίσως εμάς μας ακούγεται περίεργο, πως αυτό είναι λόγος περηφάνιας. Σημαίνει όμως δύο πράγματα. Πρώτον, δεν ήταν όποιος κι όποιος. Έκανε το παν ώστε στη θρησκεία του να είναι ο καλύτερος.
Και το τελευταίο είναι, «σε ότι αφορά την τήρηση του νόμου, ήμουν άμεμπτος.» Τι εννοεί όμως εδώ; Εννοεί πως τήρησε το νόμο χωρίς να αμαρτήσει ποτέ; Αυτό δεν γίνεται!! Όλοι είμαστε υπό κατάρα γιατί όλοι είμαστε υπόλογοι στο νόμο. Κανένας δεν μπόρεσε ποτέ να τον τηρήσει ούτε και θα μπορέσει. Τότε τι τον θέλουμε το νόμο; Την απάντηση την παίρνουμε στην Ρωμ.γ:19-20, επειδή διά τού νόμου γίνεται η γνώρισις της αμαρτίας. Με το νόμο καταλαβαίνουμε πόσο άγιος και δίκαιος είναι ο Θεός και πόσο μακριά είμαστε εμείς από τη δική Του αγιότητα. Και επειδή κανένας ποτέ δεν τον τήρησε, αλλά ο Θεός είναι άγιος, έπρεπε ο Χριστός να πεθάνει στη θέση μας. Γιατί ο μισθός για την αμαρτία, την κάθε αμαρτία, μικρή ή μεγάλη, είναι θάνατος.
Αφού κανένας δεν μπορεί ποτέ να κάνει όλα όσα ο Θεός θέλει, τι λέει εδώ ο Παύλος, ότι ήταν άμεμπτος; Αυτό που εννοεί, είναι το γράμμα του νόμου. Ό, τι μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι. Όλοι οι κανόνες που είχαν για την τήρηση του Σαββάτου, για το φαγητό, για τις τελετές. Σε όλα αυτά ήταν τέλειος.
Και αυτό μπορεί να το πει και καθένας χριστιανός σήμερα. Μπορεί να πει, πως ναι, σε ό, τι ζητάει η θρησκεία, είμαι σωστός. Πηγαίνω εκκλησία. Δίνω χρήματα, βοηθάω, δεν κλέβω, δεν βρίζω, είμαι οικογενειάρχης, πιστός στη γυναίκα μου στα παιδιά μου. Σε αυτά είναι δυνατόν κάποιος να είναι άμωμος.
Και φτάνουμε στην επόμενη λέξη: «Όμως»: μου έχει γίνει περιτομή την όγδοη ημέρα, είμαι από το γένος Ισραήλ, από τη φυλή Βενιαμίν, Εβραίος από Εβραίους, Φαρισαίος σύμφωνα με τον νόμο, διώκτης τής εκκλησίας με ζήλο, σύμφωνα με τη δικαιοσύνη που φανερώνεται διαμέσου τού νόμου υπήρξα άμεμπτος όμως…
Η στιγμή της αναθεώρησης είναι πολύ δύσκολη. Η ζωή του ήταν όλα τα προηγούμενα εδάφια. Ξέρετε πόσο δύσκολο ήταν να δει την «αλήθεια»; Για να δούμε το Νικόδημο. Θυμάστε την συζήτηση που είχε με το Χριστό. Ραββί, ξέρουμε ότι ήρθες Δάσκαλος από τον Θεό επειδή, κανένας δεν μπορεί να κάνει αυτά τα σημεία που εσύ κάνεις, αν ο Θεός δεν είναι μαζί του. Αποκρίθηκε ο Ιησούς και του είπε: Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, αν κάποιος δεν γεννηθεί από ψηλά, δεν μπορεί να δει τη βασιλεία τού Θεού. Ο Νικόδημος λέει σ' αυτόν: Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να γεννηθεί ενώ είναι γέροντας; Μήπως μπορεί να μπει μια δεύτερη φορά στην κοιλιά τής μητέρας του και να γεννηθεί; (Ιωάν.γ:2-4). Τι λέτε μπερδεύτηκε ο Νικόδημος και νόμιζε πως όταν ο Χριστός ζητούσε να γεννηθεί κάποιος από ψηλά, κυριολεκτούσε πως πρέπει να ξαναμπεί στην κοιλιά της μητέρας του; Δε νομίζω. Φαίνεται πως ο Νικόδημος ήταν τουλάχιστον νοήμων άνθρωπος.
Είναι δύσκολο να παραδεχτώ πως έκανα κάποια πράγματα λάθος. Όσο περισσότερο έχεις επενδύσει σε κάτι, τόσο πιο δύσκολα το αφήνεις.
Τι μου ζητάς: να ξεκινήσω από την αρχή; Γίνεται αυτό; Να ξεγράψω την προηγούμενη ζωή μου; Όλα αυτά που έκανα δηλαδή, δεν με ωφελούν σε τίποτα;
Αυτό λέει ο Χριστός, αν δεν γεννηθεί ο άνθρωπος από ψηλά, δεν ωφελούν σε τίποτα. Αντίθετα, ενώ μπορεί να είναι καλά πράγματα, γίνονται ζημιές γιατί δημιουργούν την ψευδαίσθηση πως μπροστά στο Θεό ο άνθρωπος είναι τακτοποιημένος. Αυτή είναι η απάτη της θρησκείας. Σε ξεγελάει. Σε κάνει να νομίζεις πως είσαι τακτοποιημένος με το Θεό, ενώ δεν είσαι. Κι όσο περισσότερο κάποιος είναι κοντά με τη θρησκεία, τόσο πιο δύσκολα μετανοεί.
Ενώ η Σαμαρείτιδα στο επόμενο κεφάλαιο δεν είχε πρόβλημα να παραδεχτεί πως διψάει, πως θέλει το νερό του Χριστού. Ούτε είχε πρόβλημα αυτή η ανήθικη γυναίκα να πάει να πει στο χωριό, «αυτός μου είπε τη ζωή μου». Ο Νικόδημος είχε πολλά να χάσει. Το όνομά του, την αξιοπρέπειά του, τη φήμη του, την οικογένειά του.
Να γιατί ο Χριστός είπε στους Φαρισαίους που τον ρωτούσαν, πως οι τελώνες και οι πόρνες θα μπουν πριν από αυτούς στον ουρανό. Γιατί είναι έτοιμοι να παραδεχτούν πως έκαναν λάθος, πως έχουν αμαρτίες, πως έχουν ζήσει με λάθος αρχές. Η πρώτη λέξη λοιπόν, που οδηγεί στην μετάνοια, στην αλλαγή είναι η λέξη «όμως». Και συνεχίζει:
Εκείνα που ήταν κέρδη κατάλαβα πως ήταν ζημιά. Αυτό πάλι πως το αλλάζεις; Πως ζεις αφού το καταλάβεις αυτό; Ο Ζακχαίος είναι ένα καλό παράδειγμα. Τα κέρδη του, τα πλούτη του, τα αποχωρίστηκε. Συνειδητοποίησε πως αυτό ήταν το πρόβλημά του. Και ο Ζακχαίος, αφού σηκώθηκε όρθιος, είπε στον Κύριο: Δες, τα μισά από τα υπάρχοντά μου, Κύριε, τα δίνω στους φτωχούς κι αν συκοφάντησα κάποιον σε κάτι, αποδίδω τετραπλάσια (Λουκ.ιθ:8). Ο άνθρωπος αυτός αλλάζει και τα μισά του λεφτά τα δίνει στους φτωχούς. Αυτός που έκλεβε έγινε γενναιόδωρος. Αυτός που ήθελε να παίρνει, τώρα ήθελε να δίνει.
Αριθ.ε:7 τότε θα εξομολογηθεί την αμαρτία του που έπραξε, και θα αποδώσει το αδίκημά του, μαζί με το κεφάλαιό του, και σ' αυτό θα προσθέσει το ένα πέμπτον απ' αυτό, και θα το δώσει σε όποιον αδίκησε. Έδινες πίσω την ζημιά που έκανες, συν το ένα πέμπτο. Κόστιζε η αδικία 100 ευρώ; Έπρεπε να επιστρέψεις 120. Ο Ζακχαίος όμως επιστρέφει 400.
Ο Ζακχαίος κατάλαβε πως ο πλούτος του, που τον νόμιζε κέρδος, αυτός ήταν η ζημιά του. Άλλαξε. Η μετάνοιά του ήταν πραγματική.
Συνεχίζει ο απόστολος Παύλος και γράφει: Τα πάντα είναι ζημιά μπροστά στο έξοχο της γνώσης του Ιησού Χριστού.
Εσείς και εγώ, προκειμένου να γνωρίσουμε το Χριστό, χρειάζεται να πετάξουμε κάποια πράγματα. Ποια είναι αυτά στη ζωή σου που σε κάνουν περήφανο για το ποιος είσαι, στην πραγματικότητα όμως σε εμποδίζουν να ταπεινωθείς; Αυτά που ο Παύλος κατάλαβε πως τον ζημιώνουν ανήκουν σε δύο κατηγορίες. Το ένα ήταν η κοινωνική θέση, το στάτους, η κληρονομιά. Το άλλο ήταν η θρησκεία.
Είναι τα ίδια πράγματα που και σήμερα εμποδίζουν τον άνθρωπο να ταπεινωθεί και να καταλάβει πως ο Χριστός μετράει και τίποτα άλλο. Εγώ; Εγώ γεννήθηκα χριστιανός. Ο παππούς μου ήταν πρεσβύτερος. Η οικογένειά μου πάντα πρώτη στην εκκλησία. Στάτους εκκλησιαστικό και κοινωνικό. Που όμως σε κάνει να πιστεύεις πως δεν έχεις ανάγκη να συγχωρεθείς όπως ένας κλέφτης, ή μια πόρνη ή όπως ένας εγκληματίας. Γιατί δεν είσαι σαν και αυτούς.
Όλα αυτά λέει ο λόγος του Θεού είναι ζημιά, σκουπίδια. Ενώ είναι καλά πράγματα, εντούτοις σε εμποδίζουν να δεις την πραγματική σου κατάσταση. Την αμαρτία σου, την περηφάνια σου, τον εγωισμό σου. Το πόση ανάγκη έχεις να ταπεινωθείς γιατί νομίζεις πως είσαι κοντά στο Θεό αλλά είσαι μακριά. Το πόση ανάγκη έχεις να ζητήσεις συγνώμη γιατί έχεις στη ζωή σου εξωτερική μορφή ευσέβειας, ποτέ όμως δεν έκλαψες και δεν λυπήθηκες για την αμαρτία σου.
Τα πάντα είναι ζημιά μπροστά στο έξοχο της γνώσης του Ιησού Χριστού (Φιλ.γ:8).
Προκειμένου κάποιος να έχει το Χριστό και να ζει με το Χριστό, όλα τα άλλα είναι άχρηστα. Πολλές φορές μας κρατάει μακριά Του η δουλειά. Για κάποιους άλλους το εμπόδιο είναι οι σπουδές, για άλλους τα νιάτα.
Πονάει η καρδιά όταν ακούς νέα παιδιά να λένε, «να σου πω, τώρα είμαι νέος και θέλω να απολαύσω. Όταν θα μεγαλώσω και θα έχω εμπειρία από τη ζωή, τότε θα ακολουθήσω το Χριστό».
Άφησε τα όλα και έλα στο Χριστό. Τίποτα δεν συγκρίνεται μαζί Του. Ο λόγος του Θεού δεν λέει πως ο Παύλος υπέφερε. Η εικόνα που ο ίδιος δίνει είναι πως στο Χριστό βρήκε μεγαλύτερες απολαύσεις. Δεν του στοιχίζει να είναι χριστιανός.
Προσέξτε, υπάρχει κόστος στο να ακολουθείς το Χριστό. Υπάρχει όμως και πλούσια ζωή. Όταν λέει ο Παύλος πως όλα ήταν σκουπίδια για να έχει το Χριστό, τι λέτε, του κόστισε να πετάξει τα σκουπίδια;
Η σακούλα με τα σκουπίδια όμως του Παύλου είναι πράγματα που αγαπάμε. Πράγματα που έχουν αξία. Είναι οι σπουδές, είναι το όνομά μας. Είναι η φήμη μας. Η γνώμη που οι άλλοι έχουν για μας. Είναι καλά πράγματα.
Βρήκα όμως κάτι καλύτερο τώρα. Κάτι τόσο ανώτερο που όλα τα άλλα είναι ένα τίποτα. Και αυτό το κάτι με έχει αλλάξει. Έχει φέρει στη ζωή μου τα πάνω-κάτω. Είναι ο Χριστός. Πράγματα που τους έδινα σημασία, και πίστευα πως μια μέρα μπροστά στο Θεό θα με δικαιώσουν κατάλαβα πως δεν έχουν αυτό το σκοπό.
Η ποιότητα σε κάθε τομέα με τον οποίο καταπιανόμαστε φαίνεται από το πόσο αφοσιωμένοι είμαστε σε αυτό που κάνουμε. Η διαφορά ανάμεσα σε κάποιο μουσικό και ένα καλό μουσικό είναι η αγάπη και ο χρόνος που δίνει για τη μουσική. Τον κάνει να σηκώνεται νωρίς, να κοιμάται αργά, να αλλάζει τις ώρες του, να μετράει τα χρήματά του για να πάρει καλύτερα βιβλία. Όλα αυτά κάνουν ένα μουσικό πραγματικά καλό. Το ίδιο και στον αθλητισμό. Το ίδιο στα μαθήματα. Το πάθος γι’ αυτό με το οποίο ασχολούμαστε.
Το ίδιο ισχύει και στα πνευματικά. Θέλεις ποιότητα στη χριστιανική ζωή; Θέλεις ποιότητα ή μετριότητα; Θέλεις να γνωρίζεις το Θεό; Θέλεις όταν προσεύχεσαι να λες λόγια ή να απολαμβάνεις την παρουσία του Θεού; Θέλεις να ακούς ιστορίες για τη δύναμη του Θεού στις ζωές άλλων, ή να ζήσεις στη δική σου ζωή τη δύναμή Του;
Δες τη ζωή σου και ψάξε να βρεις τι σε κρατάει μακριά από το Θεό. όμως, εκείνα που ήσαν σε μένα κέρδη, αυτά τα θεώρησα ζημία για τον Χριστό, μάλιστα δε και θεωρώ ότι τα πάντα είναι ζημία απέναντι στο έξοχο της γνώσης τού Ιησού Χριστού τού Κυρίου μου (Φιλιπ.γ:7-8α).
Δες τη ζωή σου κατάματα. Και πάρε θάρρος, γιατί ο Χριστός σε αγαπάει ώστε να μη ζεις με ζημιές. Καθετί που σε εμποδίζει να γνωρίζεις το Χριστό είναι ζημιά. Μπορεί να είναι η θέση σου, μπορεί η καταγωγή σου, μπορεί το οικογενειακό σου υπόβαθρο που έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις, μπορεί η οικογένειά σου. Δες τον Παύλο, δες το Ζακχαίο, δες τη Σαμαρείτιδα, δες τον Ματθαίο, τη Μαγδαληνή, τους ήρωες της πίστης μέσα στα χρόνια.
Αν προσπαθήσεις να σώσεις τη ζωή σου, θα τη χάσεις. Όμως, χάνοντας τη για το Χριστό και τη βασιλεία Του, τη σώζεις. Ζήτησέ του σήμερα τη χάρη να κάνεις τη μεγάλη ανταλλαγή.
Πως αποτιμάς τα χρόνια που πέρασαν; Αυτή είναι πράγματι μια από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις που μπορείς να κανείς σε άνθρωπο. Να του πεις, κοίτα πίσω σου, και εκτίμησε τι αφήνεις, πως έζησες. Πως χρησιμοποίησες τα χρόνια σου.
Είναι μια δύσκολη ερώτηση, αλλά και απόλυτα αναγκαία. Και για να την απαντήσει σωστά κανείς, πρέπει να είναι «εξαντλητικά» τίμιος και ειλικρινής με τον εαυτό του. Πρέπει να σκεφτεί με ποια κριτήρια έζησε, αν τα κριτήρια ήταν σωστά και μετά να αποτιμήσει αν η ζωή του ήταν σύμφωνη με τα κριτήρια αυτά.
Το δύσκολο βέβαια πάντοτε είναι αν κάτι έχει πάει στραβά, να το δεις. Βέβαια είναι πιο δύσκολο να το παραδεχτείς στον εαυτό σου. Και ακόμη πιο δύσκολο να το παραδεχτείς μπροστά σε άλλους.
Όταν κάποιος φτάσει στο σημείο αυτό, και έχει τη γενναιότητα να παραδεχτεί πως «έκανα λάθος», αυτό τον άνθρωπο ενδόμυχα τον θαυμάζουμε. Κι αν πάει πιο πέρα και πει, όχι απλά ότι δεν έζησα σύμφωνα με τα κριτήρια σωστά, αλλά, είχα λάθος κριτήρια, ε, αυτός ο άνθρωπος είναι πραγματικά γενναίος.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλου τύπου γενναίοι, που λένε «εγώ δεν μετανιώνω για τίποτα». Αυτό τον τύπο ανθρώπου είναι να τον φοβάται κανένας. Όλοι ξέρουμε πως δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην κάνει λάθη. Μπορεί να μην θέλει κάποιος να το παραδεχτεί, αλλά λάθη όλοι κάνουμε, αμαρτίες όλοι κάνουμε, γιατί είμαστε άνθρωποι.
Ένας άνθρωπος που έκατσε και μέτρησε τη ζωή του και βρήκε όχι απλά πως έζησε λάθος, αλλά έζησε με λάθος κριτήρια, ήταν ο Παύλος. Σε κάποια φάση της ζωής του, αφού είχε συναντήσει το Χριστό στο δρόμο για τη Δαμασκό, έκανε το δικό του απολογισμό, και διαπίστωσε πως με βάση τα καινούργια δεδομένα, όλη η προηγούμενη ζωή του ήταν λάθος. Ήταν χτισμένη με λάθος αρχές. Υπάρχει μεγαλείο στο να μπορεί κάποιος να πει: «Πλην εκείνα, τα οποία ήσαν εις εμέ κέρδη, ταύτα ενόμισα ζημίαν διά τον Χριστόν» (Φιλιπ.γ:7).
Και προχώρησε ακόμη παραπέρα σε μια ακόμη πιο απίστευτη δήλωση. «μάλιστα δε και νομίζω τα πάντα ότι είναι ζημία διά το έξοχον της γνώσεως του Ιησού Χριστού του Κυρίου μου, διά τον οποίον εζημιώθην τα πάντα, και λογίζομαι ότι είναι σκύβαλα διά να κερδήσω τον Χριστόν» (Φιλιπ.γ:8).
Ποιες ήταν οι αρχές με βάση τις οποίες είχε ζήσει αυτός ο άνθρωπος;
Στα εδάφια 5-6 περιγράφει ποια ήταν όλα τα προσόντα, οι λόγοι που τον έκαναν να είναι καλύτερος σε σύγκριση με αυτούς. Είναι ένας κατάλογος με 7 πράγματα: «περιτετμημένος την ογδόην ημέραν, εκ γένους Ισραήλ, εκ φυλής Βενιαμίν, Εβραίος εξ Εβραίων, κατά νόμον Φαρισαίος, κατά ζήλον διώκτης της εκκλησίας, κατά την δικαιοσύνην την διά του νόμου διατελέσας άμεμπτος. (Φιλιπ.γ:5-6).
Πρώτα, απ’ όλα λέει, περιτμήθηκα την ογδόη ημέρα. Ξεκινάει με αυτό, για να εξηγήσει πως το σημάδι που τον κάνει μέλος των Ιουδαίων, το έχει. Είναι λοιπόν συνεπής στη διαθήκη του Αβραάμ. Είναι παιδί του Αβραάμ. Γεννημένος σε Ιουδαϊκό σπίτι. Και οι γονείς μου με αφιέρωσαν στο Θεό με τον τρόπο αυτό. Πριν ακόμη εσείς στους Φιλίππους ακούσετε και μάθετε και ξέρετε τίποτα για το Χριστό και το ευαγγέλιο.
Το δεύτερο ήταν «εκ γένους Ισραήλ». Και αυτό είναι σημαντικό. Γιατί όλη η φασαρία με την περιτομή ήταν για να κάνουν όσους δεν ήταν Ιουδαίοι και πίστευαν στο Χριστό, να γίνουν πρώτα Ιουδαίοι για να είναι ολοκληρωμένοι χριστιανοί. Είμαι λοιπόν περιτμημένος, είμαι και Ισραηλίτης.
Τρίτον, είμαι από τη φυλή Βενιαμίν. Είχε κάθε λόγο να είναι περήφανος για τη συγκεκριμένη φυλή της καταγωγής του. Ο Μωϋσής στο Δευτ.λγ:12 είχε καλά πράγματα να πει για την φυλή του: Ο αγαπημένος τού Κυρίου θα κατοικεί κοντά του σε ασφάλεια ο Κύριος θα τον περισκεπάζει όλες τις ημέρες και θα αναπαύεται ανάμεσα στους ώμους του.
Τι όμορφες ευλογίες είχε ο Θεός για τη φυλή αυτή, την σκεπάζει και μάλιστα είναι τόσο κοντά ο Θεός σε αυτή τη φυλή που αναπαύεται στους ώμους τους. Η φυλή Βενιαμίν ακόμη ακολούθησε τη φυλή Ιούδα και δεν ξεστράτισαν όπως το Βόρειο βασίλειο. Είναι περήφανος λοιπόν για τη φυλή του.
Προσέξτε, όλα αυτά, και τα τρία: η περιτομή, η γενιά του Ισραήλ, η φυλή Βενιαμίν είναι προσόντα κληρονομικά. Και έτσι φτάνει στο τέταρτο που είναι η περίληψη των προηγούμενων. Είμαι, λοιπόν, Εβραίος από τους Εβραίους, Εβραίος γέννημα θρέμμα, γνήσιος.
Τα επόμενα τρία προσόντα που παραθέτει ήταν δικές του επιτυχίες. Ήταν πράγματα που τα κατάφερε ο ίδιος με τη θέληση και την προσπάθειά του. Πρώτα έρχεται ο νόμος. Αναφορικά με το νόμο, λέει, ήμουν Φαρισαίος. Και αλλού θα πει πως δεν ήταν απλά Φαρισαίος, ήταν από τους καλύτερους Φαρισαίους.
Γράφει για τον εαυτό σου στην Γαλ.α:14, πρόκοβα στον Ιουδαϊσμό περισσότερο από πολλούς συνομηλίκους στο γένος μου, καθώς ήμουν περισσότερο ζηλωτής στις πατρικές μου παραδόσεις. Να είσαι Φαρισαίος και να μπορείς να πεις πως πρόκοβες περισσότερο από τους άλλους δεν ήταν εύκολο.
Ήταν καλός λόγος να είναι κάποιος περήφανος. Μπορεί να ήταν υποκριτές σε πάρα πολλά πράγματα, να έδιναν σημασία στο εξωτερικό και να άφηναν τον εσωτερικό άνθρωπο, αλλά στο να τηρήσουν τόσες εντολές με τόση ακρίβεια κανένας δεν τους έφτανε. Στην παραβολή του τελώνη και του Φαρισαίου, ο Φαρισαίος έλεγε, νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, και αποδεκατίζω όλα όσα έχω. Ακόμη και το δυόσμο και τον άνηθο και το κύμινο. Ήταν περήφανος, αλλά δεν έλεγε ψέματα. Το έκανε.
Στη συνέχεια, αναφορικά με το ζήλο, ήμουνα διώκτης της εκκλησίας. Ίσως εμάς μας ακούγεται περίεργο, πως αυτό είναι λόγος περηφάνιας. Σημαίνει όμως δύο πράγματα. Πρώτον, δεν ήταν όποιος κι όποιος. Έκανε το παν ώστε στη θρησκεία του να είναι ο καλύτερος.
Και το τελευταίο είναι, «σε ότι αφορά την τήρηση του νόμου, ήμουν άμεμπτος.» Τι εννοεί όμως εδώ; Εννοεί πως τήρησε το νόμο χωρίς να αμαρτήσει ποτέ; Αυτό δεν γίνεται!! Όλοι είμαστε υπό κατάρα γιατί όλοι είμαστε υπόλογοι στο νόμο. Κανένας δεν μπόρεσε ποτέ να τον τηρήσει ούτε και θα μπορέσει. Τότε τι τον θέλουμε το νόμο; Την απάντηση την παίρνουμε στην Ρωμ.γ:19-20, επειδή διά τού νόμου γίνεται η γνώρισις της αμαρτίας. Με το νόμο καταλαβαίνουμε πόσο άγιος και δίκαιος είναι ο Θεός και πόσο μακριά είμαστε εμείς από τη δική Του αγιότητα. Και επειδή κανένας ποτέ δεν τον τήρησε, αλλά ο Θεός είναι άγιος, έπρεπε ο Χριστός να πεθάνει στη θέση μας. Γιατί ο μισθός για την αμαρτία, την κάθε αμαρτία, μικρή ή μεγάλη, είναι θάνατος.
Αφού κανένας δεν μπορεί ποτέ να κάνει όλα όσα ο Θεός θέλει, τι λέει εδώ ο Παύλος, ότι ήταν άμεμπτος; Αυτό που εννοεί, είναι το γράμμα του νόμου. Ό, τι μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι. Όλοι οι κανόνες που είχαν για την τήρηση του Σαββάτου, για το φαγητό, για τις τελετές. Σε όλα αυτά ήταν τέλειος.
Και αυτό μπορεί να το πει και καθένας χριστιανός σήμερα. Μπορεί να πει, πως ναι, σε ό, τι ζητάει η θρησκεία, είμαι σωστός. Πηγαίνω εκκλησία. Δίνω χρήματα, βοηθάω, δεν κλέβω, δεν βρίζω, είμαι οικογενειάρχης, πιστός στη γυναίκα μου στα παιδιά μου. Σε αυτά είναι δυνατόν κάποιος να είναι άμωμος.
Και φτάνουμε στην επόμενη λέξη: «Όμως»: μου έχει γίνει περιτομή την όγδοη ημέρα, είμαι από το γένος Ισραήλ, από τη φυλή Βενιαμίν, Εβραίος από Εβραίους, Φαρισαίος σύμφωνα με τον νόμο, διώκτης τής εκκλησίας με ζήλο, σύμφωνα με τη δικαιοσύνη που φανερώνεται διαμέσου τού νόμου υπήρξα άμεμπτος όμως…
Η στιγμή της αναθεώρησης είναι πολύ δύσκολη. Η ζωή του ήταν όλα τα προηγούμενα εδάφια. Ξέρετε πόσο δύσκολο ήταν να δει την «αλήθεια»; Για να δούμε το Νικόδημο. Θυμάστε την συζήτηση που είχε με το Χριστό. Ραββί, ξέρουμε ότι ήρθες Δάσκαλος από τον Θεό επειδή, κανένας δεν μπορεί να κάνει αυτά τα σημεία που εσύ κάνεις, αν ο Θεός δεν είναι μαζί του. Αποκρίθηκε ο Ιησούς και του είπε: Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, αν κάποιος δεν γεννηθεί από ψηλά, δεν μπορεί να δει τη βασιλεία τού Θεού. Ο Νικόδημος λέει σ' αυτόν: Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να γεννηθεί ενώ είναι γέροντας; Μήπως μπορεί να μπει μια δεύτερη φορά στην κοιλιά τής μητέρας του και να γεννηθεί; (Ιωάν.γ:2-4). Τι λέτε μπερδεύτηκε ο Νικόδημος και νόμιζε πως όταν ο Χριστός ζητούσε να γεννηθεί κάποιος από ψηλά, κυριολεκτούσε πως πρέπει να ξαναμπεί στην κοιλιά της μητέρας του; Δε νομίζω. Φαίνεται πως ο Νικόδημος ήταν τουλάχιστον νοήμων άνθρωπος.
Είναι δύσκολο να παραδεχτώ πως έκανα κάποια πράγματα λάθος. Όσο περισσότερο έχεις επενδύσει σε κάτι, τόσο πιο δύσκολα το αφήνεις.
Τι μου ζητάς: να ξεκινήσω από την αρχή; Γίνεται αυτό; Να ξεγράψω την προηγούμενη ζωή μου; Όλα αυτά που έκανα δηλαδή, δεν με ωφελούν σε τίποτα;
Αυτό λέει ο Χριστός, αν δεν γεννηθεί ο άνθρωπος από ψηλά, δεν ωφελούν σε τίποτα. Αντίθετα, ενώ μπορεί να είναι καλά πράγματα, γίνονται ζημιές γιατί δημιουργούν την ψευδαίσθηση πως μπροστά στο Θεό ο άνθρωπος είναι τακτοποιημένος. Αυτή είναι η απάτη της θρησκείας. Σε ξεγελάει. Σε κάνει να νομίζεις πως είσαι τακτοποιημένος με το Θεό, ενώ δεν είσαι. Κι όσο περισσότερο κάποιος είναι κοντά με τη θρησκεία, τόσο πιο δύσκολα μετανοεί.
Ενώ η Σαμαρείτιδα στο επόμενο κεφάλαιο δεν είχε πρόβλημα να παραδεχτεί πως διψάει, πως θέλει το νερό του Χριστού. Ούτε είχε πρόβλημα αυτή η ανήθικη γυναίκα να πάει να πει στο χωριό, «αυτός μου είπε τη ζωή μου». Ο Νικόδημος είχε πολλά να χάσει. Το όνομά του, την αξιοπρέπειά του, τη φήμη του, την οικογένειά του.
Να γιατί ο Χριστός είπε στους Φαρισαίους που τον ρωτούσαν, πως οι τελώνες και οι πόρνες θα μπουν πριν από αυτούς στον ουρανό. Γιατί είναι έτοιμοι να παραδεχτούν πως έκαναν λάθος, πως έχουν αμαρτίες, πως έχουν ζήσει με λάθος αρχές. Η πρώτη λέξη λοιπόν, που οδηγεί στην μετάνοια, στην αλλαγή είναι η λέξη «όμως». Και συνεχίζει:
Εκείνα που ήταν κέρδη κατάλαβα πως ήταν ζημιά. Αυτό πάλι πως το αλλάζεις; Πως ζεις αφού το καταλάβεις αυτό; Ο Ζακχαίος είναι ένα καλό παράδειγμα. Τα κέρδη του, τα πλούτη του, τα αποχωρίστηκε. Συνειδητοποίησε πως αυτό ήταν το πρόβλημά του. Και ο Ζακχαίος, αφού σηκώθηκε όρθιος, είπε στον Κύριο: Δες, τα μισά από τα υπάρχοντά μου, Κύριε, τα δίνω στους φτωχούς κι αν συκοφάντησα κάποιον σε κάτι, αποδίδω τετραπλάσια (Λουκ.ιθ:8). Ο άνθρωπος αυτός αλλάζει και τα μισά του λεφτά τα δίνει στους φτωχούς. Αυτός που έκλεβε έγινε γενναιόδωρος. Αυτός που ήθελε να παίρνει, τώρα ήθελε να δίνει.
Αριθ.ε:7 τότε θα εξομολογηθεί την αμαρτία του που έπραξε, και θα αποδώσει το αδίκημά του, μαζί με το κεφάλαιό του, και σ' αυτό θα προσθέσει το ένα πέμπτον απ' αυτό, και θα το δώσει σε όποιον αδίκησε. Έδινες πίσω την ζημιά που έκανες, συν το ένα πέμπτο. Κόστιζε η αδικία 100 ευρώ; Έπρεπε να επιστρέψεις 120. Ο Ζακχαίος όμως επιστρέφει 400.
Ο Ζακχαίος κατάλαβε πως ο πλούτος του, που τον νόμιζε κέρδος, αυτός ήταν η ζημιά του. Άλλαξε. Η μετάνοιά του ήταν πραγματική.
Συνεχίζει ο απόστολος Παύλος και γράφει: Τα πάντα είναι ζημιά μπροστά στο έξοχο της γνώσης του Ιησού Χριστού.
Εσείς και εγώ, προκειμένου να γνωρίσουμε το Χριστό, χρειάζεται να πετάξουμε κάποια πράγματα. Ποια είναι αυτά στη ζωή σου που σε κάνουν περήφανο για το ποιος είσαι, στην πραγματικότητα όμως σε εμποδίζουν να ταπεινωθείς; Αυτά που ο Παύλος κατάλαβε πως τον ζημιώνουν ανήκουν σε δύο κατηγορίες. Το ένα ήταν η κοινωνική θέση, το στάτους, η κληρονομιά. Το άλλο ήταν η θρησκεία.
Είναι τα ίδια πράγματα που και σήμερα εμποδίζουν τον άνθρωπο να ταπεινωθεί και να καταλάβει πως ο Χριστός μετράει και τίποτα άλλο. Εγώ; Εγώ γεννήθηκα χριστιανός. Ο παππούς μου ήταν πρεσβύτερος. Η οικογένειά μου πάντα πρώτη στην εκκλησία. Στάτους εκκλησιαστικό και κοινωνικό. Που όμως σε κάνει να πιστεύεις πως δεν έχεις ανάγκη να συγχωρεθείς όπως ένας κλέφτης, ή μια πόρνη ή όπως ένας εγκληματίας. Γιατί δεν είσαι σαν και αυτούς.
Όλα αυτά λέει ο λόγος του Θεού είναι ζημιά, σκουπίδια. Ενώ είναι καλά πράγματα, εντούτοις σε εμποδίζουν να δεις την πραγματική σου κατάσταση. Την αμαρτία σου, την περηφάνια σου, τον εγωισμό σου. Το πόση ανάγκη έχεις να ταπεινωθείς γιατί νομίζεις πως είσαι κοντά στο Θεό αλλά είσαι μακριά. Το πόση ανάγκη έχεις να ζητήσεις συγνώμη γιατί έχεις στη ζωή σου εξωτερική μορφή ευσέβειας, ποτέ όμως δεν έκλαψες και δεν λυπήθηκες για την αμαρτία σου.
Τα πάντα είναι ζημιά μπροστά στο έξοχο της γνώσης του Ιησού Χριστού (Φιλ.γ:8).
Προκειμένου κάποιος να έχει το Χριστό και να ζει με το Χριστό, όλα τα άλλα είναι άχρηστα. Πολλές φορές μας κρατάει μακριά Του η δουλειά. Για κάποιους άλλους το εμπόδιο είναι οι σπουδές, για άλλους τα νιάτα.
Πονάει η καρδιά όταν ακούς νέα παιδιά να λένε, «να σου πω, τώρα είμαι νέος και θέλω να απολαύσω. Όταν θα μεγαλώσω και θα έχω εμπειρία από τη ζωή, τότε θα ακολουθήσω το Χριστό».
Άφησε τα όλα και έλα στο Χριστό. Τίποτα δεν συγκρίνεται μαζί Του. Ο λόγος του Θεού δεν λέει πως ο Παύλος υπέφερε. Η εικόνα που ο ίδιος δίνει είναι πως στο Χριστό βρήκε μεγαλύτερες απολαύσεις. Δεν του στοιχίζει να είναι χριστιανός.
Προσέξτε, υπάρχει κόστος στο να ακολουθείς το Χριστό. Υπάρχει όμως και πλούσια ζωή. Όταν λέει ο Παύλος πως όλα ήταν σκουπίδια για να έχει το Χριστό, τι λέτε, του κόστισε να πετάξει τα σκουπίδια;
Στεναχωριόμαστε όταν βγάζουμε τη μαύρη σακούλα έξω; Δεν ξέρω κανέναν να έχει μέσα στη σακούλα χαρτιά, υπολείμματα από φαγητό, σπασμένα πράγματα, άχρηστα, τσίχλες, μαραμένα λουλούδια, και την ώρα που τα πηγαίνει να τα πετάξει να λέει: Δύσκολα σας αποχωρίζομαι. Μου κοστίζει να σας αφήνω! Όποιος το έκανε αυτό θα αναρωτιόμασταν αν στέκει στα λογικά του.
Η σακούλα με τα σκουπίδια όμως του Παύλου είναι πράγματα που αγαπάμε. Πράγματα που έχουν αξία. Είναι οι σπουδές, είναι το όνομά μας. Είναι η φήμη μας. Η γνώμη που οι άλλοι έχουν για μας. Είναι καλά πράγματα.
Βρήκα όμως κάτι καλύτερο τώρα. Κάτι τόσο ανώτερο που όλα τα άλλα είναι ένα τίποτα. Και αυτό το κάτι με έχει αλλάξει. Έχει φέρει στη ζωή μου τα πάνω-κάτω. Είναι ο Χριστός. Πράγματα που τους έδινα σημασία, και πίστευα πως μια μέρα μπροστά στο Θεό θα με δικαιώσουν κατάλαβα πως δεν έχουν αυτό το σκοπό.
Η ποιότητα σε κάθε τομέα με τον οποίο καταπιανόμαστε φαίνεται από το πόσο αφοσιωμένοι είμαστε σε αυτό που κάνουμε. Η διαφορά ανάμεσα σε κάποιο μουσικό και ένα καλό μουσικό είναι η αγάπη και ο χρόνος που δίνει για τη μουσική. Τον κάνει να σηκώνεται νωρίς, να κοιμάται αργά, να αλλάζει τις ώρες του, να μετράει τα χρήματά του για να πάρει καλύτερα βιβλία. Όλα αυτά κάνουν ένα μουσικό πραγματικά καλό. Το ίδιο και στον αθλητισμό. Το ίδιο στα μαθήματα. Το πάθος γι’ αυτό με το οποίο ασχολούμαστε.
Το ίδιο ισχύει και στα πνευματικά. Θέλεις ποιότητα στη χριστιανική ζωή; Θέλεις ποιότητα ή μετριότητα; Θέλεις να γνωρίζεις το Θεό; Θέλεις όταν προσεύχεσαι να λες λόγια ή να απολαμβάνεις την παρουσία του Θεού; Θέλεις να ακούς ιστορίες για τη δύναμη του Θεού στις ζωές άλλων, ή να ζήσεις στη δική σου ζωή τη δύναμή Του;
Δες τη ζωή σου και ψάξε να βρεις τι σε κρατάει μακριά από το Θεό. όμως, εκείνα που ήσαν σε μένα κέρδη, αυτά τα θεώρησα ζημία για τον Χριστό, μάλιστα δε και θεωρώ ότι τα πάντα είναι ζημία απέναντι στο έξοχο της γνώσης τού Ιησού Χριστού τού Κυρίου μου (Φιλιπ.γ:7-8α).
Δες τη ζωή σου κατάματα. Και πάρε θάρρος, γιατί ο Χριστός σε αγαπάει ώστε να μη ζεις με ζημιές. Καθετί που σε εμποδίζει να γνωρίζεις το Χριστό είναι ζημιά. Μπορεί να είναι η θέση σου, μπορεί η καταγωγή σου, μπορεί το οικογενειακό σου υπόβαθρο που έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις, μπορεί η οικογένειά σου. Δες τον Παύλο, δες το Ζακχαίο, δες τη Σαμαρείτιδα, δες τον Ματθαίο, τη Μαγδαληνή, τους ήρωες της πίστης μέσα στα χρόνια.
Αν προσπαθήσεις να σώσεις τη ζωή σου, θα τη χάσεις. Όμως, χάνοντας τη για το Χριστό και τη βασιλεία Του, τη σώζεις. Ζήτησέ του σήμερα τη χάρη να κάνεις τη μεγάλη ανταλλαγή.