Ρωμ.ιε:33 Ο δε Θεός της ειρήνης είη μετά πάντων υμών·
αμήν.
Συνοψίζοντας αυτά τα σχέδια, ο Παύλος εμπιστεύεται τους
αναγνώστες του στο Θεό της ειρήνης. Αφού ζήτησε τις προσευχές τους,
προσευχήθηκε ο ίδιος γι’ αυτούς. (Ο Παύλος χρησιμοποίησε τον ίδιο τίτλο για το
Θεό στο ις:20. Παρόμοια χρήση άλλων τίτλων μπορούμε να βρούμε στο ιε:5 και ιε:13.)
Γ. Σύσταση της Φοίβης
(ις:1-2)
Ρωμ.ις:1 Συνιστώ δε εις εσάς Φοίβην την αδελφήν ημών,
ήτις είναι διάκονος της εκκλησίας της εν Κεγχρεαίς,
Το πρώτο εδάφιο συστήνει τη Φοίβη, μία διάκονο της εκκλησίας
των Κεχρεών, το ανατολικό λιμάνι της Κορίνθου (Βλ. Πράξεις ιη:18). Αυτό το
απόσπασμα δείχνει καθαρά ότι Παύλος έγραψε την επιστολή στην Κόρινθο και η Φοίβη
την παρέδωσε στη Ρώμη.
Η Φοίβη ονομάζεται «αδελφή», που δείχνει το πρώιμο
χριστιανικό έθιμο να ονομάζονται μεταξύ τους σαν αδελφοί και αδελφές εν Κυρίω.
Ήταν επίσης μια «διάκονος» της εκκλησίας (Φιλιπ.α:1 & Α’ Τιμ.γ:12). Είναι
λογικό να λέει ότι η Φοίβη ήταν διάκονος, αν και ορισμένοι σχολιαστές προτείνουν
ότι η λέξη χρησιμοποιείται με ένα γενικό, μη τεχνικό νόημα εδώ. Σε κάθε
περίπτωση, είναι προφανές από το Ρωμ.ις:1 και τις μετέπειτα αναφορές του ίδιου κεφαλαίου,
ότι πολλές γυναίκες κατέλαβαν εξέχουσες θέσεις ευθύνης και υπηρεσίας στην
εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Η χρήση αυτής της διαδικασίας σύστασης, αποδεικνύει
το σημαντικό βαθμό συνεργασίας και οργάνωσης ανάμεσα στις εκκλησίες.
Ρωμ.ις:2 διά να δεχθήτε αυτήν εν Κυρίω αξίως των
αγίων και να παρασταθήτε εις αυτήν εις ό,τι πράγμα έχει χρείαν υμών· διότι και
αύτη εστάθη προστάτις πολλών και εμού αυτού.
Ονομάζει τη Φοίβη «προστάτιδα». Αυτή η λέξη θα μπορούσε να
υπονοεί ότι η Φοίβη ήταν μια πλούσια γυναίκα, υψηλής κοινωνικής θέσης, που θα
μπορούσε να εξηγήσει την ικανότητά της και το ταξίδι στη Ρώμη για προσωπικές
δουλειές. Εν πάση περιπτώσει ο Παύλος σημείωσε τη μεγάλη βοήθεια που έδωσε για
πολλούς ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου. Ζήτησε από την εκκλησία της
Ρώμης να την εκλάβουν με τρόπο αντάξιο των αγίων και να την βοηθήσουν με κάθε
δυνατό τρόπο.
Δ. Χαιρετίσματα στους
αγίους της Ρώμης (ις:3-16)
Σ’ αυτή την ενότητα, ο Παύλος έστειλε χαιρετισμούς σε 26
άτομα (τα περισσότερα αναφέρονται μόνο εδώ), δύο οικογένειες και τρεις κατ’
οίκον εκκλησίες. Πολλές από τις αναφορές σ’ αυτούς τους ανθρώπους είναι
ενδιαφέρουσες, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις μπορούμε μόνο εικασίες να
κάνουμε ως προς το ποιοι ήταν και τι έκαναν. Μπορεί να φαίνεται περίεργο το
γεγονός ότι Παύλος ήξερε τόσους πολλούς πιστούς σε μια πόλη που δεν είχε επισκεφτεί
ποτέ, αλλά είχε ήδη ακούσει πολλές αναφορές σχετικά με την εκκλησία της Ρώμης (α:8,
ις:19). Επιπλέον, προφανώς είχε δουλέψει ή είχε ευαγγελίσει πολλούς από αυτούς
τους ανθρώπους σε άλλα μέρη, και η ζωή τελικά τους έφερε στη μεγάλη πόλη.
Με την πρώτη ματιά αυτές οι ευχές μπορεί να μη φαίνονται
πολύ σημαντικές σε σχέση με την υπόλοιπη επιστολή, αλλά δείχνουν διάφορες πολύ
σημαντικές αλήθειες. Κατ' αρχάς, επιβεβαιώνουν τη γνησιότητα της επιστολής. Αν
η επιστολή δεν ήταν αυθεντική, γιατί κάποιος να περιλάβει τόσους πολλούς άσχετους
χαιρετισμούς που εύκολα θα μπορούσαν να αποδειχτούν ψευδείς;
Η περικοπή δείχνει ότι ο απόστολος Πέτρος δεν ήταν ο ποιμένας
της εκκλησίας στη Ρώμη, αυτή τη στιγμή, και επομένως δεν μπορούσε ευλόγως να είναι
ο ιδρυτής της εκκλησίας. Αν ήταν εκεί, ο Παύλος σίγουρα θα τον συμπεριλάμβανε σ’
αυτόν τον μακρύ κατάλογο των χαιρετισμών, ειδικά όταν ο ίδιος χαιρέτησε τόσους
πολλούς άγνωστους ανθρώπους. Σ’ ένα τόσο ευγενικό απόσπασμα, θα ήταν αχαρακτήριστα
αγενής να αγνοήσει τον ιδρυτή επίσκοπο.
Πρέπει να επισημάνουμε τον εξέχοντα ρόλο των γυναικών στην
πρώτη Εκκλησία. Ο Παύλος αναφέρει δέκα γυναίκες σ’ αυτό το κεφάλαιο,
προσαρτώντας μια ειδική παρατήρηση σε όλες, εκτός από δύο περιπτώσεις. Προφανώς,
δεν δυσανασχετούσε για τις γυναίκες που εργάζονταν στην εκκλησία.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ακόμη την ευγένεια, την προσωπική στοργή,
και τη χριστιανική αγάπη του απόστολου Παύλου. Πήρε χρόνο για να εκφράσει την
ειλικρινή του εκτίμησή για την υπηρεσία, την ευγένεια και τη φιλία των ατόμων
αυτών, ακόμη και σε άγνωστους ανθρώπους.
Επιπλέον, το απόσπασμα φανερώνει τη στενή κοινωνία και την
ειλικρινή αφοσίωση που υπήρχε στην πρώτη Εκκλησία. Διακρίνουμε την όμορφη
αφοσίωση των αγίων, που υποφέρουν, εργάζονται για το Ευαγγέλιο, καθώς και τη
ζωή της πίστης, ελπίδας και αγάπης που είχαν.
Ρωμ.ις:3 Ασπάσθητε την Πρίσκιλλαν και τον Ακύλαν,
τους συνεργούς μου εν Χριστώ Ιησού,
Ο Παύλος πρώτα χαιρέτησε την Πρίσκιλλα και τον Ακύλα, ένα
παντρεμένο ζευγάρι που είχε συνεργαστεί στενά με τον Παύλο στο Ευαγγέλιο (Πράξ.ιη:2,18,26,
Α’ Κορ.ις:19, Β' Τιμ.δ:19). Πρίσκιλλα είναι το υποκοριστικό του κανονικού
ονόματος Πρίσκα, και αυτό, το τελευταίο, χρησιμοποιεί ο Παύλος στο κριτικό
κείμενο. Ίσως η Πρίσκιλλα να ήταν από Ρωμαϊκή οικογένεια ευγενών που ονομαζόταν
Πρίσκα. Αν όντως ήταν έτσι, αυτή η υψηλή κοινωνική θέση της θα μπορούσε να
είναι ένας λόγος γιατί, αντίθετα με το έθιμο, την ανέφερε πριν από το σύζυγό
της Ακύλα, που ήταν ένας Εβραίος από τον Πόντο. Είναι επίσης πιθανό να αναφέρεται
πρώτη εδώ (και στα περισσότερα εδάφια) λόγω μιας πιο εντυπωσιακής προσωπικότητας
και ενός περισσότερο προεξέχοντα ρόλου στο έργο των εκκλησιών.
Ρωμ.ις:4 οίτινες υπέρ της ζωής μου υπέβαλον υπό την
μάχαιραν τον τράχηλον αυτών, τους οποίους ουχί εγώ μόνος ευχαριστώ, αλλά και
πάσαι αι εκκλησίαι των εθνών.
Η Πρίσκιλλα και ο Ακύλας είχα διακινδυνεύσει τη ζωή τους για
χάρη του Παύλου. Είχαν προσφέρει σημαντική εξυπηρέτηση, άξια των ευχαριστιών
από πολλές Εθνικές εκκλησίες, καθώς και από τον ίδιο τον Παύλο. Η Βίβλος δεν αβαφέρει
τα γεγονότα που ο Παύλος υπαινίσσεται εδώ.
