O Τρίτος Ιουδαїκός
Πόλεμος(132-135)(" מרד בר כוכבא ", Εξέγερση του Μπαρ Κοχβά) ήταν η
τελευταία θρησκευτική εξέγερση των Ιουδαίων εναντίον της Ρώμης.
Ο μεγάλος νομοδιδάσκαλος Ακιβά
μπεν Ιωσήφ έπεισε το Συμβούλιο της Ιαμνείας να κηρύξει την επανάσταση εναντίον
των Ρωμαίων και να αναθέσει την ηγεσία της στον Σίμωνα μπεν Κοσεβά (γιο του
Κοσεβά). Στο πρόσωπο του Σίμωνα ο μεγάλος διδάσκαλος αναγνώρισε τον
πολυαναμενόμενο Μεσσία που η άφιξη του προαναγγέλλεται στο βιβλίο των Αριθμών
(Κεφ 24,εδ 17): «...ανατέλειν άστρον εξ’ Ιακώβ...» κάνοντας μια παράφραση του
πατρικού ονόματος του Σίμωνα από Κοσεβά σε Κοχβά που στα αραμαϊκά σημαίνει
«αστέρας» (έτσι το όνομα Σίμων μπεν Κοσεβά έγινε στα αραμαϊκά Σίμων μπαρ Κοχβά
που στα ελληνικά μεταφράζεται Σίμων υιός του Αστέρος).
Πράγματι με βάση κάποιες
επιστολές του Σίμωνα μπεν Κοσεμπά που διασώθηκαν (το περιεχόμενο των επιστολών
είναι διαταγές προς τους υφισταμένους του) φαίνεται πως ο Ιουδαίος ηγέτης
κατεύθυνε τον πόλεμο ήδη από τις αρχές Απρίλιου του 132. Στον πόλεμο έλαβαν
μέρος και οι Σαμαρείτες, ενώ οι Χριστιανοί αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.
Ο έπαρχος της Ιουδαίας Τίνειος
Ρούφος ένας άνδρας αμφιβόλου ηθικής[4], αιφνιδιάστηκε και οι ρωμαϊκές δυνάμεις
εκκένωσαν την περιοχή.
Ο Σίμων μπεν Κοσεβά αποδείχθηκε
ικανός στρατηγός και στις πρώτες φάσεις του πολέμου πέτυχε μια καθαρή νίκη ενώ
ανακυρήχθηκε Πρίγκιπας (Ηγέτης) του Ισραήλ (Νάσι Ισραήλ). Ο Ρούφος αφού έλαβε
ενισχύσεις αντεπιτέθηκε προκαλώντας αιματοχυσία στον άμαχο πληθυσμό. Παρά την
προσπάθεια του όμως και παρά το γεγονός ότι είχε και την συνδρομή του έπαρχου
της Συρίας Πόπλιου Μάρκελλου ηττήθηκε. Οι επαναστάτες όμως παρά την κυριαρχία
τους στην ύπαιθρο δεν είναι σίγουρο ότι κατόρθωσαν να καταλάβουν την
Ιερουσαλήμ. Το κέντρο των επαναστατών βρίσκονταν στο οχυρό Μπετάρ που
βρίσκονταν κοντά στην Ιερουσαλήμ.
Ο Αδριανός έστειλε στην περιοχή,
έναν από τους ικανότερους στρατηγούς του τον Σέξτο Ιούλιο Σεβήρο διοικητή της
Βρετανίας μαζί με τον πρώην διοικητή της Γερμανίας Κόιντο Λόλλιο Ούρμπικο.Στην
περιοχή αναπτύχτηκαν τρεις λεγεώνες αρχικα η VI (6η ) Σιδηρά ( Ferrata), η X
(10η) Στενών (Fretensis) και XXII (22η) Δηιοτεριανή (Deiotariana). Η τελευταία εξολοθρεύθηκε.
Νέες ενισχύσεις στάλθηκαν που αποτελούνταν από την ΙΙ (2α) Τραϊανή Ισχυρά
(Traiana Fortis) και στοιχεία από τις λεγεώνες ΙΙΙ (3η) Κυρηναϊκή (Cyrenaica),
ΙΙΙ (3η) Γαλλική (Gallica) και ΙV (4η) Σκυθική (Scythica). Μαζί τους
αναπτύχθηκαν δεκαεπτά επικουρικά σώματα .
Ο Σεβήρος ανέλαβε την αρχηγία τον
Δεκέμβριο του 133 ή τον Ιανουάριο του 134 αντικαθιστώντας τον Ρούφο[18] και
προσέγγισε το ζήτημα του πολέμου με καθαρά ρωμαϊκό τρόπο. Είχε συγκεντρώσει
στην Παλαιστίνη το μισό του συνόλου σχεδόν του ρωμαϊκού στρατού ,
εκμεταλλευόμενος την απουσία οποιασδήποτε εξωτερικής απειλής στα σύνορα του
κράτους. Με αυτές τις δυνάμεις επιτέθηκε στην ύπαιθρο και κατάφερε να την
ελέγξει (κατά την διάρκεια του πολέμου καταστράφηκαν 985 χωριά. Έτσι κατάφερε
να απομονώσει τους επαναστάτες σε 50 περίπου οχυρωμένες θέσεις. Χάρις στις
ικανότητες του στρατού του κατέλαβε αυτά τα οχυρά ένα προς ένα.
Τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο του
135 ο Σεβήρος κατέλαβε την τελευταία μεγάλη εστία αντίστασης των επαναστατών το
οχυρό Μπετάρ . Το οχυρό υπερασπίζονταν ο ίδιος ο Σίμων μπεν Κοσεμπά ο οποίος
βρήκε τον θάνατο. Η σωρος του αναγνωρίστηκε και το κεφάλι του κόπηκε και
στάλθηκε στον Αδριανό.
Οι εναπομείναντες επαναστάτες υπό
τον στρατηγό Γιεσούα μπεν Γκαλγκόλα αποκλείστηκαν από τους Ρωμαίους σε κάποια
απρόσιτα σπήλαια τα οποία βρίσκονταν λίγο νοτιότερα από τις εγκαταστάσεις του
Εσσαϊκού κοινοβίου κοντά στις όχθες της Νεκράς θάλασσας. Εκεί αφέθηκαν να
λιμοκτονήσουν μέχρι θανάτου. Έτσι με αυτές τις επιχειρήσεις ολοκληρώθηκε ο
Τρίτος Ιουδαϊκός πόλεμος.
Οι συνέπειες
Κατά τη διάρκεια του πολέμου οι
απώλειες των Ιουδαίων ανήλθαν σε 580.000 άτομα. Ο Αδριανός πήρε μια σειρά από
σκληρά μέτρα για να εξαλείψει τις ρίζες του Ιουδαϊσμού που κατά την γνώμη του
αποτελούσαν την αφορμή για τις συνεχείς επαναστάσεις. Η Αιλία Καπιτωλίνα (Aelia
Capitolina) αντικατέστησε την Ιερουσαλήμ και στο προαύλιο του πρώην ιουδαϊκού
Ναού στήθηκε έφιππος ανδριάντας του Αδριανού μαζί με άγαλμα του Ολυμπίου Διός.
Απαγορεύτηκε οποιαδήποτε αναφορά στην Τοράχ και στο ιουδαϊκό ημερολόγιο, ενώ οι
ιερές γραφές του ιουδαϊσμού κάηκαν τελετουργικά πάνω στον λόφο του πρώην Ναού.
Οι νομοδιδάσκαλοι εκτελέστηκαν. Το όνομα της Ιουδαίας σβήστηκε από όλα τα
επίσημα ρωμαϊκά έγγραφα και αντικαταστάθηκε με το όνομα Συρία-Παλαιστίνη
(Provincia Syria Palaestinica) (από το όνομα Φιλισταίοι) επειδή οι Φιλισταίοι
ήταν παραδοσιακοί αντίπαλοι των Ιουδαίων. Κυρίως όμως απαγορεύτηκε όχι μόνο η
εγκατάσταση των Ιουδαίων σε αυτή την περιοχή αλλά και όλοι όσοι είχαν απομείνει
ζωντανοί στην περιοχή εκδιώχθηκαν από αυτά τα εδάφη. Αυτό είχε βαρύτατες
συνέπειες καθώς ο ιουδαϊκός λαός έχασε το εθνικό και το θρησκευτικό του κέντρο.
Πολλοί Ιουδαίοι είδαν στο τέλος του πολέμου την πραγματική αρχή της διασποράς.
Το όνομα του Σίμωνα μπεν Κοσεβά,
στιγματίστηκε αλλάζοντας ακόμη μια φορά. Μεταβλήθηκε σε μπεν Κοζέβα που
σημαίνει «ψεύτικος, κίβδηλος». Έτσι εκφράστηκε η μεγάλη απογοήτευση του
ιουδαϊκού λαού για την διάψευση των ελπίδων του. Η μεσσιανική εποχή δεν είχε
απλώς χρεοκοπήσει είχε κυριολεκτικά ναυαγήσει.
Επίσης οι συνέπειες του πολέμου
ήταν και θρησκευτικές. Οι Χριστιανοί της Ιουδαίας αρνήθηκαν να πάρουν μέρος
στην επανάσταση, επειδή δεν αναγνώρισαν τον Μπαρ Κόχμπα ως Μεσσία, ιδιότητα που
απέδιδαν μόνο στον Ιησού. Έτσι ο Χριστιανισμός ξεχώρισε οριστικά ως θρησκεία
διαφορετική από τον Ιουδαϊσμό.
