Κ α λ η μ έ ρ α

Α' ΒΑΣΙΛΕΩΝ

Α. ΘΕΜΑ

Το Α’ Βασιλέων συνεχίζει την ιστορία του βασιλείου του Ισραήλ η οποία ξεκίνησε στα βιβλία Α’ και Β’ Σαμουήλ. Είναι η ιστορία της ανόδου της δόξας και της πτώσης του Εβραϊκού βασιλείου ανάλογα με τη στάση του λαού απέναντι στο Θεό. Το βιβλίο φανερώνει με γλαφυρότητα ότι η σχέση του λαού με το Θεό συχνά εξαρτιόταν από τη στάση του μονάρχη που κυβερνούσε - ένα σημαντικό μάθημα για κάθε έθνος.

Β. ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Θεωρείται γενικά ότι ο Ιερεμίας συγκέντρωσε τις αναφορές που κατέγραψαν ο Νάθαν, ο Γάδ κ.α. (Α’ Χρον.κθ:29). Τα Α’ και Β’ Βασιλέων ήταν αρχικά ένα βιβλίο στα πρωτότυπα Εβραϊκά χειρόγραφα.

Κ α λ η μ έ ρ α

Β' ΣΑΜΟΥΗΛ

Α. ΘΕΜΑ

Η βασιλεία του Δαβίδ είναι το θέμα με το οποίο ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά το βιβλίο. Έτσι γνωρίζουμε από κοντά αυτό τον άνθρωπο που ήταν «κατά την καρδία του Θεού». Τον παρακολουθούμε στο θρόνο και μέσα στο σπίτι του. Παρατηρούμε από κοντά τις θλίψεις που πέρασε καθώς και τους θριάμβους του. Ακούμε τις προσευχές και τους ύμνους του, την δίκαιη οργή του και τα λόγια της καλοσύνης, της τρυφερότητας και της ευγένειας που βγήκαν απ’ το στόμα του. Γινόμαστε μάρτυρες των αμαρτιών και της μετάνοιας του. Βλέπουμε έναν άνθρωπο που άσχετα από μερικές σκοτεινές σκιές στη ζωή του, πραγματικά έβαζε το Θεό στην πρώτη θέση κι ο Κύριος ήταν πάνω απ’ όλα μία ένδοξη πραγματικότητα. Ο Δαβίδ ήταν ένας άνθρωπος που είχε βαθιά συναίσθηση της δικής του αδυναμίας, των αποτυχιών και των αμαρτιών του αλλά ο οποίος ήξερε πραγματικά το Θεό και Τον εμπιστευόταν μ’ όλη του την καρδιά.

Κ α λ η μ έ ρ α

Α' ΣΑΜΟΥΗΛ

Α. ΘΕΜΑ

«Η μεγάλη μεταβολή» μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι το θέμα του βιβλίου Α΄ Σαμουήλ. Αυτή η μεταβολή, η αλλαγή, αφορά το πέρασμα της διακυβέρνησης του Ισραήλ από τους Κριτές στους Βασιλείς κι απ’ την εξουσία του Θεού, ο οποίος ήταν ο αόρατος Βασιλιάς, στην εξουσία ενός ορατού βασιλιά πράγμα που έκανε το λαό Ισραήλ να ομοιωθεί με τα υπόλοιπα έθνη.

Το θέμα επικεντρώνεται γύρω από τρία πρόσωπα: Τον Σαμουήλ, ένα πατριώτη και κριτή ο οποίος ήταν αφιερωμένος στο Θεό και Τον υπηρετούσε πιστά, τον Σαούλ, ένα εγωιστή και ζηλιάρη βασιλιά, ο οποίος έπεσε σε λάθη και στάθηκε άπιστος απέναντι στο Θεό, και τον Δαβίδ, «έναν άνδρα κατά την καρδία του Θεού», τον υμνωδό του Ισραήλ, έναν άνθρωπο προσευχής και δοξολογίας, δοκιμασμένο, πειθαρχημένο, ο οποίος καταδιώχτηκε και τελικά στέφθηκε βασιλιάς σ’ ολόκληρο τον Ισραήλ.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΡΟΥΘ

Α. ΘΕΜΑ

Η Ρουθ είναι ένα φωτεινό σημείο στη διάρκεια της βασιλείας των κριτών. Είναι μια από τις ομορφότερες ιστορίες της Βίβλου και φανερώνει την πιστότητα και την ομορφιά του χαρακτήρα κάποιων ανθρώπων. Το βιβλίο αυτό θεωρείται ένα λογοτεχνικό διαμάντι.

Η ιστορία της Ρουθ έχει διπλό ενδιαφέρον γιατί η ηρωίδα είναι μια εθνική. Η τελευταία λέξη του βιβλίου, Δαβίδ, αποκαλύπτει τη βασική αξία του: Μας πηγαίνει πίσω στον απόγονο του Δαβίδ, τον πρόγονο του Μεσσία. Η γενεαλογία στο τελευταίο κεφάλαιο είναι το αποκορύφωμα του βιβλίου.

Το βιβλίο αυτό ξεχωρίζει επίσης γιατί είναι ένα από τα δύο βιβλία της Βίβλου που έχει σαν τίτλο το όνομα μιας γυναίκας. Η Ρουθ μια εθνική παντρεύτηκε μέσα σε μια Εβραϊκή οικογένεια κι έτσι μπήκε μέσα στη γενεαλογία του Δαβίδ. Μέσα από κει έχουν ευλογηθεί όλοι οι εθνικοί. Το άλλο βιβλίο είναι η Εσθήρ, μέσα από το γάμο της μ’ έναν εθνικό μονάρχη, η Εσθήρ, μια Ιουδαία, έσωσε κι απελευθέρωσε το έθνος της.

Κ α λ η μ έ ρ α

κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι διά της πίστεως

Εφεσ.β:8 Διότι κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι διά της πίστεως· και τούτο δεν είναι από σας, Θεού το δώρον·

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σήμερα που διακηρύττουν και πιστεύουν με θέρμη ότι μια προφορική ομολογία  και μια βαθιά πίστη είναι το παν στο θέμα της σωτηρίας.

Για να εξετάσουμε το παραπάνω εδάφιο, θα ήθελα να δούμε την πρώτη φορά που η λέξη «χάρη» αναφέρεται στην Βίβλο.

Γέν.ς:8 Ο δε Νώε εύρε χάριν ενώπιον Κυρίου.

Κ α λ η μ έ ρ α

Ο Ιησούς στην εποχή της Κρίσης

Απ’ ό,τι διαβάζουμε στα Ευαγγέλια, ο Ιησούς έζησε μαζί με το λαό Του εδώ στη γη διάφορες κρίσεις και τις αντιμετώπισε με θαυμαστή σοφία. Κι αναρωτιέται κανείς:

·        Πώς θα συμπεριφερόταν σήμερα ο Κύριος αν ζούσε τη δική μας κρίση;

·        Τι θα είχε να πει σ’ εμάς τους πιστούς;

·       Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη υπόσχεση στο λόγο του Θεού ή κάποια εικόνα που να μας δείχνει τί θα πρέπει να περιμένουμε από το Χριστό στην εποχή της κρίσης;

Στο 5^ο κεφάλαιο της Αποκάλυψης διαβάζουμε πώς συμπεριφέρεται ο Χριστός με φόντο τα γεγονότα των έσχατων, των δικών μας δηλαδή, καιρών. Ο Ιωάννης βλέπει ένα θρόνο και Κάποιον να κάθεται σ’ αυτόν, και να κρατάει στο δεξί του χέρι ένα κυλινδρικό, επτασφράγιστο βιβλίο. Κανένας δεν μπορούσε ν’ ανοίξει αυτό το βιβλίο, παρά μόνο ο λέων του Ιούδα, ο οποίος όμως έμοιαζε με ένα μικρό, τραυματισμένο αρνάκι.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΚΡΙΤΑΙ

Α. ΤΙΤΛΟΣ

Ο τίτλος Κριταί προέρχεται απ’ τους ανθρώπους που έκλεξε ο Θεός να κυβερνήσουν το λαό Του μετά το θάνατο του Ιησού του Ναυή. Αυτοί οι άνδρες ονομάστηκαν Κριτές.

Β. ΘΕΜΑ

Ενώ ο Ιησούς του Ναυή είναι ένα βιβλίο νίκης οι Κριταί είναι ένα βιβλίο αποτυχίας. Το κεφ. β:7-19 συνοψίζει όλο το θέμα του βιβλίου. Μετά το θάνατο του Ιησού του Ναυή, η νέα γενιά των Ισραηλιτών συμμάχησε με τα έθνη που η παλιά γενιά άφησε να μείνουν στη γη. Το αποτέλεσμα ήταν να πέσουν στην ειδωλολατρία και την ανηθικότητα. Η κρίση του Θεού τους έφερνε σε αιχμαλωσία σ’ αυτά τα έθνη. Κάθε φορά που έκραζαν στο Θεό ερχόταν ένας ελευθερωτής και αυτοί έμεναν πιστοί στον Κύριο όσο εκείνος ζούσε. Οι λέξεις αμαρτία, αιχμαλωσία, θλίψη και σωτηρία περιγράφουν γλαφυρά το βιβλίο αυτό.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΙΗΣΟΥΣ ΤΟΥ ΝΑΥΗ

Ο Ιησούς του Ναυή είναι το πρώτο από τα 12 ιστορικά βιβλία. Αυτά τα βιβλία καταγράφουν την άνοδο και την πτώση του Ισραήλ για μια περίοδο 1000 ετών: την εγκατάσταση στη γη Χαναάν, τα ταραγμένα χρόνια των Κριτών, την άνοδο της βασιλείας με τον Σαούλ, τον Δαβίδ και τον Σολομώντα, την μοναρχία που διαιρέθηκε με τα βασίλεια του Ισραήλ και του Ιούδα και τέλος την αιχμαλωσία στην Ασσυρία και την Βαβυλώνα. Τα τρία τελευταία βιβλία αναφέρονται στην αιχμαλωσία, την αποκατάσταση και την επιστροφή του λαού Ισραήλ.

Α. ΘΕΜΑ

Το θέμα του βιβλίου του Ιησού του Ναυή είναι η νίκη και η κατάκτηση της γης. Ο λαός Ισραήλ που άλλοτε επαναστατούσε τώρα μεταμορφώνεται σ’ έναν πειθαρχημένο στρατό πολεμιστών, ο οποίος υποτάσσει έθνη ανώτερά τους σε αριθμό και δύναμη. Το μυστικό για την επιτυχία τους βρίσκεται στον Ιησού του Ναυή ι:42 όπου λέει «...διότι Κύριος ο Θεός του Ισραήλ επολέμει υπέρ του Ισραήλ». Χάρη στην πιστότητα του Θεού ο Ισραήλ μπόρεσε να κατακτήσει και να χωρίσει τη γη. «Δεν διέπεσεν ουδέ εις εκ πάντων των αγαθών λόγων, τους οποίους ο Κύριος ελάλησε προς τον οίκον Ισραήλ, πάντες εξετελέσθησαν.» (κα:45).

Κ α λ η μ έ ρ α

ΔΕΥΤΕΡΟΝΟΜΙΟ

Α. ΤΙΤΛΟΣ

Δευτερονόμιο, είναι το όνομα που δόθηκε στο πέμπτο βιβλίο της πεντατεύχου απ’ τους Άγγλους μεταφραστές. Το όνομα προέρχεται από την Ελληνική λέξη δεύτερος και τη λέξη νόμος. Ωστόσο στο βιβλίο δεν είναι καταγραμμένος ένας δεύτερος νόμος, αλλά η επανάληψη του αρχικού νόμου για τη δεύτερη γενιά.

Β. ΘΕΜΑ

Η λέξεις κλειδιά στο Δευτερονόμιο είναι ενθυμού, υπάκουε και πρόσεξε. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Μωυσής κάνει μια επανάληψη της ιστορίας του Ισραήλ στη νέα γενιά. Τους προτρέπει να θυμηθούν την αγάπη του Γιάχβε μέσα στην έρημο ώστε να είναι βέβαιοι ότι αυτός θα συνεχίσει να τους φροντίζει και μέσα στη γη Χαναάν. Τους προτρέπει επίσης να τηρούν το Νόμο για να ευημερήσουν. Τους υπενθυμίζει τις αποστασίες και τις ανταρσίες τους στο παρελθόν και τους προειδοποιεί για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η μελλοντική τους ανυπακοή.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΜΙΡΓΙΑΜ (2)

H MΕΣΙΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ

Η διδασκαλία ότι εμείς οι αμαρτωλοί άνθρωποι πρέπει να επικαλούμαστε την παρθένο Μαρία σαν μεσίτρια μας προς το Χριστό, είναι βασική και ουσιώδης στην ομολογία πίστεως της Κρατικής Εκκλησίας. Σύμφωνα με το τυπικό της λειτουργίας της, ενώ ο διάκονος στέκεται μπροστά στην εικόνα της «Θεοτόκου», βλέποντας προς την εικόνα του Χριστού, οι χοροί ψάλλουν: “ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου Σώτερ σώσον ημάς” Η φράση αυτή σημαίνει ότι ο Σωτήρας Χριστός χορηγεί τη σωτηρία Του ή την προστασία Του στον αμαρτωλό δια μέσου της μεσιτείας τη παρθένου Μαρίας.

Όμως η επίκληση της παρθένου Μαρίας να μεσιτεύει για μας είναι μια πράξη εντελώς αντίθετη όχι μόνο με το λόγο του Θεού, αλλά και με το παράδειγμα που μας άφησε ο ίδιος ο Κύριος. Επειδή στην Καινή Διαθήκη τη μία και μόνη φορά που η παρθένος Μαρία μεσίτευσε στον Ιησού (κι αυτό έγινε για το κρασί τον γάμο της Κανά), ο Κύριος όχι μόνο παραμέρισε τη μεσιτεία της αλλά και τη μάλωσε με λεπτότητα με τα λόγια: Τι είναι μεταξύ εμού και σου γύναι; (Ιωάν.β:4). Η παρθένος Μαρία αμέσως αναγνώρισε το λάθος της και είπε στους υπηρέτες: ό,τι σας πει κάνετε. Αν λοιπόν ο Κύριος Ιησούς δεν δέχτηκε τη μεσολάβηση της παρθένου Μαρίας για ένα τόσο μικρό ζήτημα, καθώς ήταν η έλλειψη κρασιού στο γάμο, πως να πιστέψουμε ότι δέχεται τη μεσολάβησή της στο μεγάλο ζήτημα της σωτηρίας των αμαρτωλών;

Κ α λ η μ έ ρ α

MΙΡΓΙΑΜ (1)

Το Εβραϊκό αυτό όνομα στην Καινή Διαθήκη φέρει η μητέρα του Χριστού και άλλες γυναίκες. Η σημασία του ονόματος τούτου είναι τόσο σκοτεινή, ώστε έχουν δοθεί σ’ αυτό περίπου 70 διαφορετικές ερμηνείες. Κατ’ άλλους σημαίνει την “ελπίδα” κατ’ άλλους την “πικρία” κατ’ άλλους την “κυρία” κατ’ άλλους το “ύψος” κατ’ άλλους το “δώρο” κατ’ άλλους τη “μύρα” κατ’ άλλους την “κυρία της θάλασσας” κ.τ.λ. Σαν όνομα ήταν πολύ εύχρηστο στις μέρες του Ιησού. Οι Ο’ το μεταφράζουν “Μαριάμ” και έτσι χρησιμοποιείται στην Καινή Διαθήκη προκειμένου μόνο για τη μητέρα του Χριστού. Για τις άλλες ομώνυμες γυναίκες χρησιμοποιείται ο εξελληνισμένος τύπος “Μαρία”. Ο Ιώσηπος το Μιργιάμ αποδίδει με το “Μαριάμη”.

Ξεκινάω αυτή τη σύντομη μελέτη, παίρνοντας αφορμή από μια συζήτηση που είχα με μια κοπέλα σχετικά με το λόγο του Θεού, τη σωτηρία στο όνομα του Ιησού Χριστού και τη λατρεία που πρέπει να αποδίδεται στο πρόσωπο Αυτού. Αυτό που μου έκανε εντύπωση, είναι το έργο που έχει κάνει ο Σατανάς στις καρδιές των ανθρώπων εκμεταλλευόμενος τα συναισθήματά τους, και κάνοντάς τους να μοιράζουν τη λατρεία τους σε περισσότερα του ενός πρόσωπα, και μάλιστα να λατρεύουν μια θηλυκή θεότητα.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΑΡΙΘΜΟΙ

 Α. ΤΙΤΛΟΣ

Το τέταρτο βιβλίο που έγραψε ο Μωυσής ονομάζεται Αριθμοί και πήρε τ’ όνομά του από τις δύο απαριθμήσεις του λαού Ισραήλ που αναφέρονται εδώ.

Β. ΘΕΜΑ

Το θέμα των Αριθμών είναι η υπηρεσία του λαού Ισραήλ. Μαθαίνουμε πως όλα γίνονταν με τάξη. Ο λαός είχε χωριστεί σε φυλές και οικογένειες. Κάθε φυλή είχε μία συγκεκριμένη θέση μέσα στο στρατόπεδο. Η πορεία και η στρατοπέδευση του λαού καθορίζονταν με στρατιωτική ακρίβεια. Κάθε Λευίτης είχε μία συγκεκριμένη υπηρεσία στη μεταφορά της Σκηνής του Μαρτυρίου.

Οι Αριθμοί είναι επίσης η καταγραφή της αποτυχίας του Ισραήλ να πιστέψει στις υποσχέσεις του Θεού και να μπει στη γη Χαναάν καθώς και των περιπλανήσεων του μέσα στην έρημο σαν τιμωρία για την απιστία του. Το τέλος του βιβλίου μας αφήνει στα σύνορα της γης της επαγγελίας, όπου η νέα γενιά των Ισραηλιτών περιμένει να εισέλθει.

Κ α λ η μ έ ρ α

Θεός εναντίον Γολιάθ

Α' Σαμουήλ ιζ:1-10

         

Το σημερινό κεφάλαιο είναι από τα πιο γνωστά και πολυδιαβασμένα στην Αγία Γραφή. Είναι ένα παράδειγμα πως ο Θεός δίνει δύναμη, χάρη, απελευθέρωση μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες και καταστάσεις, σ’ αυτούς που Τον εμπιστεύονται.

Η αλήθεια είναι όμως, πως η μάχη όπως την παρουσιάζει το βιβλικό κείμενο, δεν είναι Δαβίδ και Γολιάθ, αλλά Θεός και Γολιάθ. Δεν εξυμνεί το ανθρώπινο πνεύμα και κουράγιο, αλλά τη ζωή της πίστης στον αληθινό Θεό.

 

Στα πρώτα 11 εδάφια μας περιγράφεται η κατάσταση.

Πρώτα διαβάζουμε για την επίθεση των Φιλισταίων. Αυτοί προκαλούν και έρχονται εναντίον του λαού Ισραήλ. 

Μετά από αυτή την περιγραφή μαθαίνουμε για τον Γολιάθ και τις διαστάσεις του.  

Τέλος μαθαίνουμε για την πρόκληση, την βλάσφημη πρόκληση που απεύθυνε στους Ισραηλίτες. 

Κ α λ η μ έ ρ α

ΛΕΥΙΤΙΚΟ

Α. ΟΝΟΜΑΣΙΑ

Το τρίτο βιβλίο του Μωυσή, το Λευιτικό, έχει πάρει τ’ όνομα του από τους Λευίτες, οι οποίοι ήταν η φυλή των ιερέων στο λαό Ισραήλ. Το βιβλίο αυτό είναι βασικά η καταγραφή των νόμων που αφορούν στους Λευίτες και την υπηρεσία τους.

Β. ΘΕΜΑ

Η κεντρική ιδέα του Λευιτικού είναι η λατρεία. Μας λέει πώς ένας λυτρωμένος λαός μπορεί να πλησιάσει τον Άγιο Θεό στη λατρεία και πώς η κοινωνία που δημιουργείται μ’ αυτό τον τρόπο ανάμεσα τους μπορεί να διατηρηθεί. Το μήνυμα του βιβλίου είναι δυνατό και καθαρό: Η πρόσβαση προς το Θεό είναι μόνο δια του αίματος κι αυτή η προσέγγιση που επιτυγχάνεται με τον Άγιο Θεό απαιτεί αγιασμό απ’ τη μεριά του λατρευτή.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΕΞΟΔΟΣ

Α. ΤΙΤΛΟΣ

Ο τίτλος που έχει δοθεί στο δεύτερο βιβλίο του Μωυσή προέρχεται απ’ την ομώνυμη Ελληνική λέξη και σημαίνει “αναχώρηση, ή αποχώρηση”. Είναι ο κατάλληλος τίτλος γιατί το βιβλίο καταγράφει την αναχώρηση του λαού Ισραήλ από την Αίγυπτο.

Β. ΘΕΜΑ

Το θέμα του βιβλίου είναι η διαδικασία της απολύτρωσης. Στη Γένεση η απολύτρωση έγινε πραγματικότητα σε άτομα. Στην Έξοδο πραγματοποιείται μέσα στο λαό Ισραήλ με κεντρικό σημείο την απολύτρωση δια του αίματος.

Καθώς αυτή η βασική ιδέα αναπτύσσεται, ο λαός Ισραήλ την πρώτη φορά σώθηκε χάρη στο αίμα που έβαψε τους παραστάτες και τα ανώφλια των σπιτιών το πρώτο Πάσχα. Χάρη σ’ αυτό, ο εξολοθρευτής άγγελος προσπέρασε τα σπίτια των Ισραηλιτών.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΓΕΝΕΣΗ

Α. ΘΕΜΑ

Όπως υποδηλώνεται απ’ το όνομά της, που σημαίνει “αρχή”, η Γένεση είναι η ιστορία της αρχής όλων των πραγμάτων. Μέσα στα 50 κεφάλαια που περιέχει, βρίσκουμε την αρχή του κόσμου (α:1-25), της ανθρώπινης φυλής (α:26-β:25) της αμαρτίας στον κόσμο (γ:1-7), της υπόσχεσης της λύτρωσης (γ:8-24), της οικογενειακής ζωής (δ:1-15), του ανθρώπινου πολιτισμού (δ:16-θ:26), των εθνών του κόσμου (κεφ. ι,ια) και της Εβραϊκής φυλής (κεφ.ιβ - ν).

Η μόνη αρχή που δεν αναφέρεται στην Γένεση είναι αυτή της ύπαρξης του Θεού. Με μεγαλείο και ευσέβεια, το βιβλίο αρχίζει, “Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γήν”. Πουθενά αυτό το βιβλίο δεν προσπαθεί ν’ αποδείξει την ύπαρξη του Θεού, ωστόσο Αυτός φαίνεται μέσα σ’ όλες τις σελίδες του.

Κ α λ η μ έ ρ α