Ματθ.κδ:15 Το βδέλυγμα της ερημώσεως

Ματθ.κδ:15 Όταν λοιπόν ίδητε το βδέλυγμα της ερημώσεως, το λαληθέν διά του προφήτου Δανιήλ, ιστάμενον εν τω τόπω τω αγίω -ο αναγινώσκων ας εννοή-

Έχουμε πλέον φτάσει στο μέσο της θλίψης στην χρονολογική παρακολούθηση αυτού του αποσπάσματος. Ο Χριστός αναφέρει το βασικό γεγονός πάνω στο οποίο στηρίζεται ολόκληρο το απόσπασμα, όταν μιλά για το βδέλυγμα της ερήμωσης. Για ποιο πράγμα μιλάει;

ΤΟ ΒΔΕΛΥΓΜΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΩΣΕΩΣ

Τα βασικά εδάφια στον Δανιήλ που αναφέρουν τον όρο «βδέλυγμα της ερήμωσης» είναι Δαν.θ:27, ια:31 και Δαν.ιβ:11. Αυτός είναι ένας τεχνικός όρος, που σημαίνει ότι έχει μια ακριβή και συνεπή έννοια και στα τρία εδάφια. Η φράση αναφέρεται σε μια βδελυκτή πράξη που κάνει, στην προκειμένη περίπτωση, στον Ναό, κάτι ακάθαρτο. Το Δαν.ια:31 μιλάει για μια πράξη που εκπληρώθηκε στην ιστορία πριν από την πρώτη έλευση του Χριστού.

Στο Δαν.ια:31, αναφέρεται μια προφητεία που γράφτηκε από τον Δανιήλ τον 6^ο αιώνα π.Χ. για έναν μελλοντικό Σύριο ηγεμόνα με το όνομα Αντίοχος ο Επιφανής, που βασίλευσε στην Συρία 175-164 π.Χ., περίπου 400 χρόνια μετά τον Δανιήλ. Η ιστορία, φυσικά, έχει καταγράψει την βασιλεία αυτού του ανθρώπου. Στο εδ.31, ο Δανιήλ προφήτευσε για τη δραστηριότητά του: «... και θέλουσι βεβηλώσει το αγιαστήριον της δυνάμεως και αφαιρέσει την παντοτεινήν θυσίαν και στήσει το βδέλυγμα της ερημώσεως». Αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο να κατανοηθεί αν δεν ήταν το γεγονός ότι έχει ήδη εκπληρωθεί. Ο καθένας μπορεί να πάει πίσω στην ιστορία του Αντίοχου του Επιφανή και να ανακαλύψει τι έκανε όπως καταγράφεται στα απόκρυφα βιβλία Α & Β Μακκαβαίων. Ήταν ένας φοβερός διώκτης του λαού Ισραήλ και έκανε ό,τι μπορούσε για να εξαλείψει την εβραϊκή θρησκεία. Ήθελε να τοποθετήσει στην θέση της την λατρεία των ελληνικών παγανιστικών θεών ....

Ένα από τα πράγματα που έκανε ήταν να σταματήσει τις θυσίες των ζώων στον ναό. Πρόσφερε χοίρο, ένα ακάθαρτο ζώο, στον βωμό, σε μια σκόπιμη προσπάθεια να βεβηλωθεί και να τον καταστήσει ανίερο για την εβραϊκή λατρεία (Α’ Μακκαβαίων 1:48). Το Α’ Μακκαβαίων 1:54 καταγράφει συγκεκριμένα ότι το βδέλυγμα της ερήμωσης είχε συσταθεί, εκπληρώνοντας έτσι το Δαν.ια:31. Στα άγια των Αγίων, ο Αντίοχος έστησε ένα άγαλμα ενός Έλληνα θεού.... Σύμφωνα με την προφητεία, σταμάτησαν οι καθημερινές θυσίες, το ιερό μολύνθηκε, ερημώθηκε και έγινε βδέλυγμα.

Αυτό το απόσπασμα ορίζει το πρότυπο και παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με το τι σημαίνει «βδέλυγμα της ερήμωσης». Το Δαν.θ:27 λέει ότι αυτό το βδέλυγμα πρόκειται να λάβει χώρα στη μέση μιας επταετούς περιόδου. Λέει, «και εν τω ημίσει της εβδομάδος θέλει παύσει η θυσία και η προσφορά, και επί το πτερύγιον του Ιερού θέλει είσθαι το βδέλυγμα της ερημώσεως, και έως της συντελείας του καιρού θέλει δοθή διορία επί την ερήμωσιν». 

Με άλλα λόγια, ο μελλοντικός ηγούμενος θα κάνει εκείνο τον καιρό ακριβώς ό, τι έκανε ο Αντίοχος τον 2^ο αιώνα π.Χ. Αλλά ο Δανιήλ συνεχίζει λέγοντας ότι αυτός που διαπράττει αυτή την πράξη θα καταστραφεί 3 ½ χρόνια αργότερα. Το Δαν.ιβ:11 μας δίνει «την ακριβή χρονολογία». Το κείμενο λέει, «Και από του καιρού, καθ' ον η παντοτεινή θυσία αφαιρεθή και το βδέλυγμα της ερημώσεως στηθή, θέλουσιν είσθαι ημέραι χίλιαι διακόσιαι και ενενήκοντα..».

Εκτός από τα τρία εδάφια του Δανιήλ, οι δύο αναφορές του Κυρίου μας στο Ματθαίο και Λουκά, Β’ Θες.β:4 και Αποκ.ιγ:14-15 έχουν επίσης αυτό το γεγονός στο θέμα. Άρα, το βδέλυγμα της ερήμωσης, το οποίο ο αναγνώστης πρέπει να καταλάβει, περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

Εμφανίζεται στον Εβραϊκό Ναό της Ιερουσαλήμ (Δαν.ια:31, Β ́ Θες.β:4).

Περιλαμβάνει ένα πρόσωπο που στήνει ένα άγαλμα στη θέση της τακτικής θυσίας στα άγια των Αγίων (Δαν.ια:31, ιβ:11, Αποκ.ιγ:14-15).

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την παύση της τακτικής θυσίας (Δαν.θ:27, ια:31, ιβ:11).

Θα υπάρξει ένα χρονικό διάστημα περίπου 3 ½ ετών μεταξύ αυτού του γεγονότος και ενός άλλου γεγονότος και του τέλους αυτής της χρονικής περιόδου (Δαν.θ:27, ιβ:11).

Πρόκειται για ένα άτομο που στήνει ένα άγαλμα ή εικόνα του εαυτού του, έτσι ώστε να μπορεί να λατρεύεται στην θέση του Θεού (Δαν.ια:31, Β’ Θες.β:4, Αποκ.ιγ:14-15).

Η εικόνα γίνεται για να ζωντανέψει ξανά (Αποκ.ιγ:14).

Έτσι εγκαινιάζεται ένα σύστημα λατρείας αυτού του ψεύτικου θεού (Β' Θες.β:4, Αποκ.ιγ:14-15).

Η ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΕΤΕΡΙΣΤΩΝ

Προβλέψιμα, πιστεύουν ότι το περίφημο «βδέλυγμα της ερήμωσης» στο Ματθ.κδ:15 (Μάρκ.ιγ:14) εκπληρώθηκε κατά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ τον πρώτο αιώνα. Παρόλο που υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ της προηγούμενης καταστροφής της Ιερουσαλήμ και μιας μελλοντικής πολιορκίας, υπάρχουν αρκετές διαφορές για να διακριθούν τα δύο γεγονότα.

Παρά τις συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το βδέλυγμα της ερήμωσης, το προσδιορίζουν απλά σαν την ρωμαϊκή εισβολή και καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του Ναού το 70 μ.Χ. Αντί να πάνε στον Δανιήλ για να κατανοήσουν τι ήθελε ο Κύριός μας να καταλάβει ο αναγνώστης, πηγαίνουν στο Λουκ.κα:20-22, με λίγη βοήθεια από τον Ιώσηπο, για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ο Χριστός προειδοποιεί για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από στρατιωτική επίθεση, όχι μόνο τη βεβήλωση του ναού με βλάσφημες πράξεις. Ας δούμε αν αυτή η ερμηνεία ταιριάζει με την βιβλική εξήγηση σχετικά με το βδέλυγμα της ερήμωσης.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΡΕΤΕΡΙΣΜΟ

Το Λουκ.κα:20-24 όντως αναφέρεται στην καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. Ως εκ τούτου, όταν το εδ.20 λέει, «Όταν δε ίδητε την Ιερουσαλήμ περικυκλουμένην υπό στρατοπέδων, τότε γνωρίσατε ότι επλησίασεν η ερήμωσις αυτής», περιγράφει σε σαφή γλώσσα την καταστροφή της Ιερουσαλήμ. Αυτό δικαιώνεται από τη γλώσσα του υπόλοιπου αποσπάσματος, ειδικά το εδ.24: «και θέλουσι πέσει εν στόματι μαχαίρας και θέλουσι φερθή αιχμάλωτοι εις πάντα τα έθνη, και η Ιερουσαλήμ θέλει είσθαι πατουμένη υπό εθνών, εωσού εκπληρωθώσιν οι καιροί των εθνών». Στο πλαίσιο αυτό, η ερήμωση είναι η καταστροφή της Ιερουσαλήμ· Δεν είναι τεχνικός όρος που σχετίζεται με τον Ναό, όπως προτείνουν.

Αντίθετα, το εδάφιο Ματθ.κδ:15 έχει ένα δικό του πλαίσιο που διαφέρει από την αναφορά του Λουκά. Ο Ματθαίος λέει, «Όταν λοιπόν ίδητε το βδέλυγμα της ερημώσεως, το λαληθέν διά του προφήτου Δανιήλ (όχι του Λουκά), ιστάμενον εν τω τόπω τω αγίω». Η σύγκριση της περιγραφής σε Ματθαίο και Δανιήλ με το εδάφιο του Λουκά κάνει τις διαφορές, οι οποίες αποδεικνύουν ότι είναι δύο χωριστά γεγονότα.

Στην καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ....

   

   · Καμία εικόνα δεν έχει στηθεί εν τω τόπω τω αγίω.

   · Δεν απαιτήθηκε λατρεία της εικόνας.

Δεν υπάρχει χρονικό διάστημα 3 ½  ετών μεταξύ αυτού του γεγονότος και του ερχομού του Χριστού. Αυτό είναι ιδιαίτερα αλήθεια εφόσον η καταστροφή της Ιερουσαλήμ συνέβη στο τέλος της πολιορκίας από τη Ρώμη. Τελείωσε σε λίγες μέρες. Μέχρι να βεβηλωθεί ο ναός το 70 μ.Χ., ήταν πολύ αργά για να τραπεί σε φυγή κάποιος στην πόλη.

Ο Ιώσηπος μας λέει ότι ο Τίτος δεν ήθελε να καεί ο Ναός. Ωστόσο, οι Ρωμαίοι στρατιώτες ήταν τόσο πολύ εκνευρισμένοι με τους Εβραίους που παράκουσαν τις εντολές του και έκαψαν τον Ναό. Το μόνο που μπορούσε να κάνει ο Τίτος ήταν να πάει και να περιοδεύσει στον άγιο τόπο λίγο πριν καεί. Αυτό δεν ταιριάζει με την βιβλική αναφορά της εικόνας που θα στηθεί στο θυσιαστήρια στα μέσα της εβδομηκοστής εβδομάδας του Δανιήλ, με αποτέλεσμα την παύση της τακτικής θυσίας και την δημιουργία στη θέση του ενός άλλου συστήματος λατρείας, για 3 ½  χρόνια.

Επειδή ο Χριστός συσχετίζει συγκεκριμένα την προφητεία του βδελύγματος της ερήμωσης με την προφητεία του Δανιήλ, φαίνεται καλύτερο να δούμε κάποια αντιστοιχία μεταξύ του βδελύγματος της ερήμωσης που διαπράχθηκε από τον Αντίοχο τον Επιφανή και αυτή που προέβλεψε ο Χριστός. Αν είναι έτσι, αυτό δεν θα σημαίνει μόνο βεβήλωση του θυσιαστηρίου από θυσίες που προσφέρονται με ακάθαρτες καρδιές, αλλά και μια πραγματική λατρεία ενός άλλου θεού που χρησιμοποιεί τον Ναό σαν μέσο για μια τέτοια ποταπή πράξη. Οι πρετεριστές που συμφωνούν με αυτό, το παίρνουν σαν να είναι η λατρεία των ρωμαϊκών προτύπων στην αυλή του Ναού. Ωστόσο, αν δεχτούμε αυτή την ερμηνεία, το Ματθ.κδ:16-20 είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο να εξηγηθεί. Μέχρι τότε θα ήταν πολύ αργά για τους μαθητές του Κυρίου Ιησού να ξεφύγουν. Οι Ρωμαίοι είχαν ήδη καταλάβει την πόλη.

Αν το βδέλυγμα της ερήμωσης που είπε ο Δανιήλ (θ:27 και ιβ:11) προδιαγράφεται από τον Αντίοχο τον Επιφανή (Δαν.ια:31), θα ήταν καλύτερα να πούμε ότι είναι μια βεβήλωση που πραγματοποιείται από ένα πρόσωπο που χρησιμοποιεί ιερόσυλα τον Ναό για την προώθηση της λατρείας ενός θεού εκτός από τον Γιάχβε. Αυτό εννοεί το Β’ Θες.β:10.

Μια άλλη σημαντική ανομοιότητα μεταξύ των πρετεριστών και του Ματθ.κδ είναι ότι σύμφωνα με τον Ματθαίο, «ούτε η πόλη ούτε ο ναός καταστρέφονται, οπότε οι δύο καταστάσεις είναι τελείως διαφορετικές». Η αναφορά του Λουκ.κα:20-24 αναφέρει «ημέρας εκδικήσεως» που συνέβησαν στην Ιερουσαλήμ. Ας δούμε κάποιες άλλες λεπτομέρειες που σχετίζονται με το γεγονός ότι η μελλοντική εκπλήρωση του Ματθ.κδ είναι εκείνη κατά την οποία ο Χριστός ελευθερώνει τους Εβραίους, αντί να τους καταστρέψει, όπως το 70 μ.Χ.

Πρώτον, όπως ο Λουκάς μετατοπίζεται από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. (Λουκ.κα:20-24), στην Δεύτερη Έλευση του Χριστού στο Λουκ.κα:25-28, τους λέει στο εδ.28 για να «ανακύψατε και σηκώσατε τας κεφαλάς σας, διότι πλησιάζει η απολύτρωσίς σας». Αυτή είναι η γλώσσα της απελευθέρωσης από την απειλή των εθνών, όχι από την καταστροφή. Αυτή η γλώσσα της απελευθέρωσης αντικατοπτρίζεται στο Ζαχ.ιβ-ιδ. Αυτά τα τρία κεφάλαια περιλαμβάνουν τρεις σημαντικούς παράγοντες:

  1) Η Ιερουσαλήμ περικυκλωμένη από τα έθνη που επιδιώκουν να την καταστρέψουν (Ζαχ.ιβ:2-9, ιδ:2-7).

   

     2) ο Κύριος θα αγωνιστεί για το Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ και θα νικήσει τα έθνη που έχουν έρθει για να πολιορκήσουν την πόλη (Ζαχ.ιδ:1-8).

   3) την ίδια στιγμή ο Κύριος θα σώσει το Ισραήλ από τις αμαρτίες τους και θα γίνει ο Μεσσίας – Ιησούς (Ζαχ.ιβ:9-14).