Δαν.ια:36 Και ο βασιλεύς θέλει κάμει κατά την
θέλησιν αυτού, και θέλει υψωθή και μεγαλυνθή υπεράνω παντός Θεού, και θέλει
μεγαλορρημονήσει κατά του Θεού των θεών, και θέλει ευημερεί, εωσού συντελεσθή η
οργή· διότι το ωρισμένον θέλει γείνει.
Ο βασιλιάς θα έχει την δύναμη να κάνει ό,τι θέλει. Προφανώς
δεν θα υπόκειται σε ανώτερη ανθρώπινη αρχή (ζ:23, Αποκ.ιγ:1-10, ιζ:12). Θα
εξυψωθεί πάνω από κάθε άλλο θεό, πράγμα που σημαίνει ότι θα απαιτήσει λατρεία (Β’
Θεσ.β:4, Αποκ.ιγ:11-18, ιζ:12-13). Επίσης, θα αποκηρύξει τον αληθινό Θεό (ζ:25·
Αποκ.ιζ:14). Θα επιτύχει για ένα διάστημα, μέχρι την αγανάκτηση του Θεού
εναντίον του λαού Του (η:19, Ησ.ι:25, κς:20, Αποκ.ιζ:15-17). Ωστόσο, όλα αυτά
θα συμβούν υπό την κυρίαρχη εξουσία του Θεού.
Δαν.ια:37 Και δεν θέλει φροντίζει περί των θεών των πατέρων αυτού ουδέ περί επιθυμίας γυναικών ουδέ θέλει φροντίζει περί ουδενός
θεού, διότι θέλει μεγαλυνθή υπεράνω πάντων.
Αυτό το εδάφιο δίνει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις
θρησκευτικές πεποιθήσεις του ηγεμόνα. Η φράση «των θεών των πατέρων αυτού»
είναι παρόμοια με εκείνη που εμφανίζεται αλλού στην Αγία Γραφή που περιγράφει
τον Θεό των Εβραίων:
Δαν.β:23 Σε, Θεέ των πατέρων μου, ευχαριστώ και σε
δοξολογώ, όστις μοι έδωκας σοφίαν και δύναμιν, και έκαμες γνωστόν εις εμέ ό,τι
εδεήθημεν παρά σου. Διότι συ έκαμες γνωστήν εις ημάς του βασιλέως την υπόθεσιν.
Έξοδ.γ:15,16 Και είπεν έτι ο Θεός προς τον Μωϋσήν,
Ούτω θέλεις ειπεί προς τους υιούς Ισραήλ· Κύριος ο Θεός των πατέρων σας, ο Θεός
του Αβραάμ, ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ, με απέστειλε προς εσάς·
τούτο θέλει είσθαι το όνομά μου εις τον αιώνα και τούτο το μνημόσυνόν μου εις
γενεάς γενεών· ύπαγε και σύναξον τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ και ειπέ προς
αυτούς, Κύριος ο Θεός των πατέρων σας, ο Θεός του Αβραάμ, του Ισαάκ και του
Ιακώβ, εφάνη εις εμέ, λέγων, Επεσκέφθην αληθώς εσάς και τα όσα κάμνουσιν εις
εσάς εν Αιγύπτω·
Έξοδ.δ:5 διά να πιστεύσωσιν ότι εφάνη εις σε
Κύριος ο Θεός των πατέρων αυτών, ο Θεός του Αβραάμ, ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός
του Ιακώβ.
Αυτό οδήγησε ορισμένους διερμηνείς να συμπεράνουν ότι αυτός
ο βασιλιάς θα είναι Εβραίος. Ωστόσο, η φράση δεν απαιτεί αυτή την ερμηνεία. Η
λέξη «Θεός» στα Εβραϊκά είναι «Ελοχίμ», η συνηθισμένη λέξη για τον Θεό, και όχι
το όνομα της διαθήκης «Γιάχβε», που ο Θεός συχνά χρησιμοποιούσε όταν τόνιζε τη
σχέση Του με τον εκλεκτό λαό Του.
Αυτή η λέξη (Ελοχίμ) μπορεί να είναι πληθυντικού αριθμού
όταν αναφέρεται σε ψεύτικους θεούς ή ενικού αριθμού όταν αναφέρεται στον μόνο
αληθινό Θεό. Επιπλέον, υπό το φως άλλων αποκαλύψεων σχετικά με αυτόν τον
άνθρωπο, φαίνεται να είναι Ρωμαίος (δηλαδή, κάποιος από την Ευρώπη ζ:8, 24, Αποκ.ιγ:1-10).
Φυσικά, θα μπορούσε να είναι Εβραίο - Ρωμαίος, αλλά η
περιγραφή του σε αυτό το εδάφιο δεν τον προσδιορίζει σαφώς σαν Εβραίο. Πιθανώς
ο άγγελος να εννοούσε ότι αυτός ο βασιλιάς θα εγκαταλείψει τη θρησκεία του
παρελθόντος του (ή της καταγωγής του), όποια και αν ήταν. Θα το κάνει αυτό
γιατί θα θέσει τον εαυτό του ως αντικείμενο λατρείας στη θέση όλων των θεών.
Το νόημα της φράσης «επιθυμίας γυναικών» είναι επίσης
προβληματικό. Μπορεί να είναι μια αναφορά στον Μεσσία. Υποθετικά, η μεγαλύτερη επιθυμία
κάθε ευσεβούς εβραίας γυναίκας στις μέρες του Δανιήλ, ήταν να γεννήσει τον
Μεσσία. Μια άλλη άποψη είναι ότι η αναφορά είναι στον Ταμμούζ (Άδωνις), ένας
ειδωλολατρικός θεός τον καιρό του Δανιήλ που οι γυναίκες τον έβρισκαν πολύ
ελκυστικό. Άλλοι θεωρούν ότι η έννοια είναι ότι αυτός ο βασιλιάς δεν θα έχει
καμία επιθυμία για τις γυναίκες. Μερικοί ακόμη και εικάζουν ότι θα είναι βάναυσος
προς τις γυναίκες. Με άλλα λόγια, θα στερείται φυσικής στοργής.
Δαν.ια:38 Τον δε θεόν Μαουζείμ θέλει δοξάσει επί
του τόπου αυτού· και θεόν, τον οποίον οι πατέρες αυτού δεν εγνώρισαν, θέλει
τιμήσει με χρυσόν και άργυρον και με πολυτίμους λίθους και με πράγματα
επιθυμητά.
Αυτό που πραγματικά θα εμπιστεύεται αυτός ο βασιλιάς, θα
είναι ένας «θεός» που πιστεύει ότι μπορεί να του δώσει στρατιωτική επιτυχία.
Προφανώς αυτό δεν είναι θεός με τη θρησκευτική έννοια. Μάλλον θα κάνει είδωλο
την εξουσία. Οι πρόγονοί του συνήθως αναγνώριζαν κάποιο υπέρτατο ον ή κάποιο
ειδωλολατρικό θεό ή θεούς. Θα τιμήσει τον «θεό» του ξοδεύοντας χρήματα για να
χτίσει το στρατιωτικό οπλοστάσιό του. Με άλλα λόγια, θα είναι υλιστής.
Αυτός ο θεός θα είναι ο Σατανάς, που ελέγχει τα βασίλεια του
κόσμου.
Δαν.ια:39 Ούτω θέλει κάμει εις τα οχυρώματα
Μαουζείμ μετά θεού αλλοτρίου· όσοι γνωρίσωσιν αυτόν, εις αυτούς θέλει πληθύνει
δόξαν και θέλει κάμει αυτούς να εξουσιάσωσιν επί πολλών, και την γην θέλει
διαμοιράσει με τιμήν.
Ο αλλότριος θεός που αναφέρεται σε αυτό το εδάφιο μπορεί να
είναι ο θεός του στρατού που αναφέρει στο εδ.38. Εναλλακτικά, μπορεί να είναι
κάποιος άλλος ξένος θεός που χρησιμοποιεί για τους δικούς του σκοπούς, ή μπορεί
να είναι ακόμη και ο ίδιος. Όπως ο Αντίοχος πριν από αυτόν, αυτός ο ηγεμόνας θα
ανταμείψει εκείνους που του είναι πιστοί και θα τους υποστηρίξει παραχωρώντας τους
τιμητικές διακρίσεις και θέσεις εξουσίας. Ίσως να δωροδοκήσει, όπως έκανε ο Αντίοχος,
και να δώσει γη σε αυτούς. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι θα ανταμείψει με εδάφη
εκείνους που είναι πιστοί σε αυτόν.
