Καθώς συνεχίζουμε να ασχολούμαστε με τα ερωτήματα των
μαθητών στην επί του όρους ομιλία (Ματθ.κδ-κε, Μάρκ.ιγ, Λουκ.κα), θέλω να
εξετάσουμε πιο προσεκτικά την πρώτη ερώτηση. Αφού παρατήρησε τον Ναό, ο Χριστός
είπε στους μαθητές: «Δεν βλέπετε πάντα
ταύτα; αληθώς σας λέγω, δεν θέλει αφεθή εδώ λίθος επί λίθον, όστις δεν θέλει
κατακρημνισθή» (Ματθ.κδ:2). Οι μαθητές ρωτούν τον Ιησού: «πότε θέλουσι γείνει ταύτα,...» (κδ:3).
Έτσι, το πρώτο ερώτημα αφορά την καταστροφή του Ναού το 70 μ.Χ.
Ο ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΕΤΕΡΙΣΤΩΝ
Λένε: «Η αναφορά του Λουκά απαιτεί μια κυριολεκτική
Ιερουσαλήμ (Λουκ.κα:20) πολιορκούμενη από κυριολεκτικό στρατό (κα:20) στην
κυριολεκτική Ιουδαία (κα:21) – που σαν θέμα είναι αδιαμφισβήτητο ιστορικό γεγονός
που συνέβη στα γεγονότα που οδήγησαν στο 70 μ.Χ.».
Αυτό δείχνει ότι οι πρετεριστές παίρνουν την Γραφή
κυριολεκτικά, εκτός αν έρχεται σε αντίθεση με το υποτιθέμενο σύστημα θεολογίας
τους, οπότε συνήθως καταλήγουν σε μια πιο εύκαμπτη, βαθιά πνευματική έννοια του
κειμένου. Αλλά, δεδομένου ότι τόσο οι πρετεριστές όσο και οι μελοντολόγοι,
πιστεύουν ότι το Λουκ.κα:20-24 αναφέρεται κυριολεκτικά στην Ιερουσαλήμ του 70
μ.Χ., τότε αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πρότυπο ως προς το πώς η Γραφή
μιλά για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ κατά τον πρώτο αιώνα.
Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 70 μ.Χ.
Πριν εξετάσουμε τον Λουκ.κα:20-24, θα δούμε τις προφητείες
που έδωσε ο Ιησούς αναφερόμενος συγκεκριμένα στην καταστροφή της Ιερουσαλήμ και
του Ναού που πράγματι εκπληρώθηκαν τον πρώτο αιώνα:
«Αληθώς σας λέγω,
Πάντα ταύτα θέλουσιν ελθεί επί την γενεάν ταύτην. Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, η
φονεύουσα τους προφήτας και λιθοβολούσα τους απεσταλμένους προς σέ· ποσάκις
ηθέλησα να συνάξω τα τέκνα σου καθ' ον τρόπον συνάγει η όρνις τα ορνίθια εαυτής
υπό τας πτέρυγας, και δεν ηθελήσατε. Ιδού, αφίνεται εις εσάς ο οίκός σας έρημος»
(Ματθ.κγ:36-38 δες και το παράλληλο
απόσπασμα στο Λουκ.ιγ:34-35).
Λουκ.ιθ:41-44 Και ότε επλησίασεν, ιδών την πόλιν έκλαυσεν
επ' αυτήν, λέγων, Είθε να εγνώριζες και συ, τουλάχιστον εν τη ημέρα σου ταύτη,
τα προς ειρήνην σου αποβλέποντα· αλλά τώρα εκρύφθησαν από των οφθαλμών σου·
διότι θέλουσιν ελθεί ημέραι επί σε και οι εχθροί σου θέλουσι κάμει χαράκωμα
περί σε, και θέλουσι σε περικυκλώσει και θέλουσι σε στενοχωρήσει πανταχόθεν,
και θέλουσι κατεδαφίσει σε και τα τέκνα σου εν σοι, και δεν θέλουσιν αφήσει εν
σοι λίθον επί λίθον, διότι δεν εγνώρισας τον καιρόν της
επισκέψεώς σου.
Ο Χριστός μιλάει καθαρά για την επερχόμενη ρωμαϊκή
καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του Ναού. Περιγράφει με σαφήνεια μια πολιορκία στα
εδ.43 & 44 επειδή το έθνος του Ισραήλ «δεν
εγνώρισε τον καιρόν της επισκέψεώς του». Απέρριψαν τον Ιησού σαν Μεσσία
τους. Παρατηρήστε ότι ούτε μία φορά ο Ιησούς δεν την περιγράφει σαν μια «ερχόμενη
κρίση», όπως κάνουν οι πρετεριστές. Στην πραγματικότητα, «ερχομός» δεν
χρησιμοποιείται σε καμία από αυτές τις προφητείες που σχετίζονται με το 70 μ.Χ.,
όπως χρησιμοποιείται για την μελλοντική επιστροφή του Χριστού.
ΛΟΥΚΑΣ κα:20-24 ΚΑΙ 70 μ.Χ.
Όταν εξετάζουμε τα λόγια της προφητείας του Ιησού για την
καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του δεύτερου ναού, χρησιμοποιεί λέξεις και
φράσεις που υποδηλώνουν σαφώς αυτό που έκαναν οι Ρωμαίοι το 70 μ.Χ.
«Όταν
δε ίδητε την Ιερουσαλήμ περικυκλουμένην υπό στρατοπέδων, τότε γνωρίσατε ότι
επλησίασεν η ερήμωσις αυτής. Τότε
οι όντες εν τη Ιουδαία ας φεύγωσιν εις τα όρη, και
οι εν μέσω αυτής ας αναχωρώσιν έξω, και οι εν τοις αγροίς ας μη εμβαίνωσιν εις
αυτήν, διότι ημέραι εκδικήσεως είναι αύται, διά να
πληρωθώσι πάντα τα γεγραμμένα. Ουαί δε εις τας εγκυμονούσας και τας θηλαζούσας
εν εκείναις ταις ημέραις· διότι θέλει είσθαι μεγάλη
στενοχωρία επί της γης και οργή κατά του λαού τούτου,
και θέλουσι πέσει εν στόματι μαχαίρας και θέλουσι
φερθή αιχμάλωτοι εις πάντα τα έθνη, και η Ιερουσαλήμ
θέλει είσθαι πατουμένη υπό εθνών, εωσού εκπληρωθώσιν οι καιροί των εθνών»
(Λουκ.κα:20-24).
Σημειώστε πώς οι ακόλουθες λέξεις και φράσεις υποστηρίζουν
την έννοια της κρίσης στο Ισραήλ τον πρώτο αιώνα:
- Όταν δε ίδητε την Ιερουσαλήμ περικυκλουμένην υπό στρατοπέδων, τότε γνωρίσατε ότι επλησίασεν η ερήμωσις αυτής
- ας φεύγωσιν εις τα όρη (Η προειδοποίηση να φύγουν δείχνει ότι η Ιερουσαλήμ θα καταστραφεί. Αν οι Εβραίοι ήταν να νικήσουν τους Ρωμαίους, τότε το ασφαλές μέρος για να μείνουν θα ήταν μέσα στην περιτειχισμένη πόλη).
- διότι ημέραι εκδικήσεως είναι αύται,
- θέλει
είσθαι μεγάλη στενοχωρία επί της γης
- και οργή κατά του λαού τούτου (Ισραήλ)
- και θέλουσι πέσει εν στόματι μαχαίρας (το Ισραήλ)
- θέλουσι φερθή αιχμάλωτοι εις πάντα τα έθνη (Ισραήλ)
- η Ιερουσαλήμ θέλει είσθαι πατουμένη υπό εθνών
Δεν υπάρχει ούτε μία φράση στο παραπάνω απόσπασμα που να
υποδηλώνει μελλοντική κατανόηση, γιατί η καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ.
ήταν σαφώς μια κρίση στον εβραϊκό λαό επειδή σαν έθνος απέρριψαν τον Ιησού σαν
Μεσσία τους (Λουκ.ιθ:44, Ματθ.κγ:38). Αυτό το απόσπασμα είναι η αδιαμφισβήτητη
απάντηση του Κυρίου μας στην πρώτη ερώτηση των μαθητών σχετικά με το πότε δεν
θα υπάρχει ούτε μια πέτρα του Ναού που θα αφεθεί πάνω στην άλλη. Ωστόσο, σε
σύγκριση με άλλα τμήματα της επί του όρους ομιλίας, αυτός ο τρόπος ομιλίας που
αναφέρεται παραπάνω λείπει εντελώς (Ματθ.κδ:4-31, Μάρκ.ιγ:5-27, Λουκ.κα:25-28).
Αντ’ αυτού, σε γενικές γραμμές, η γλώσσα της επί του όρους ομιλίας, εκτός από
το Λουκ.κα:20-24, δεν μιλά για το Ισραήλ κρινόμενο από τον Θεό, αλλά για το
Ισραήλ υπό την απειλή Εθνών και την παρέμβαση του Θεού που σώζει τον εβραϊκό
λαό. Αυτό φαίνεται ακόμη πιο καθαρά όταν κάποιος κοιτάζει τα παράλληλα κεφάλαια
Ζαχ.ιβ-ιδ.
ΕΩΣΟΥ
Το Λουκ.κα:24 τελειώνει λέγοντας ότι η Ιερουσαλήμ θα είναι
υπό την κυριαρχία των Εθνών «εωσού εκπληρωθώσιν οι καιροί των εθνών».
Η μικρή λέξη «εωσού» δηλώνει σαφώς
ότι θα υπάρξει μια εποχή που η σημερινή κυριαρχία της Ιερουσαλήμ από τους
Εθνικούς θα τελειώσει. Οι σημερινοί «καιροί
των εθνών» στους οποίους ζούμε θα τελειώσουν στο μέλλον. Έτσι, το τέλος του
εδ.24 χρησιμεύει σαν μεταβατική περίοδος μεταξύ της προφητείας που αναφέρεται
στο παρελθοντολογικό γεγονός του 70 μ.Χ. (Λουκ.κα:20-24) και της προφητείας που
προσβλέπει σε μια μελλοντική εκπλήρωση κατά την Δεύτερη Έλευση του Χριστού
(Λουκ.κα:25-28). Τώρα ζούμε στους «καιρούς
των εθνών».
Μια σαφής σύνδεση δημιουργείται μεταξύ του Λουκ.κα:24 που
μιλά για τους σημερινούς «καιρούς των εθνών»
που πρόκειται να τελειώσουν και του Ρωμ.ια:25 που μιλά για «το πλήρωμα των εθνών» που έχουν «εισέλθει». Και τα δύο αποσπάσματα μιλούν
για την λύτρωση του Ισραήλ (Λουκ.κα:28, Ρωμ.ια:26-27). Αν λάβουμε υπόψη ότι το υπόδειγμα
της Παλαιάς Διαθήκης που λέει ότι το Ισραήλ θα περάσει μέσα από τη Θλίψη, θα
μετανοήσουν προς το τέλος - όταν αναγνωρίσουν τον Ιησού σαν Μεσσία - θα βιώσουν
την σωτηρία και στη συνέχεια θα συμβεί η Δεύτερη Έλευση για να τους σώσει από
τους εχθρούς τους, προκύπτει ότι «πας ο
Ισραήλ θέλει σωθή» (Ρωμ.ια:26) σε σχέση με την Θλίψη. Αυτό είναι ακριβώς το
μοτίβο του Λουκ.κα:25-28.
ΛΟΥΚΑΣ κα:25-28 ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Λουκ.κα:25-28 Και θέλουσιν είσθαι σημεία εν τω ηλίω και τη
σελήνη και τοις άστροις, και επί της γης στενοχωρία εθνών εν απορία, και θέλει
ηχεί η θάλασσα και τα κύματα, οι άνθρωποι θέλουσιν αποψυχεί εκ του φόβου και
προσδοκίας των επερχομένων δεινών εις την οικουμένην· διότι αι δυνάμεις των
ουρανών θέλουσι σαλευθή. Και τότε θέλουσιν ιδεί τον Υιόν του ανθρώπου ερχόμενον
εν νεφέλη μετά δυνάμεως και δόξης πολλής. Όταν δε ταύτα αρχίσωσι να γίνωνται,
ανακύψατε και σηκώσατε τας κεφαλάς σας, διότι πλησιάζει η απολύτρωσίς σας.
Το θέμα αυτού του τμήματος της μεγάλης προφητείας του Κυρίου
μας, είναι η Δεύτερη Έλευσή Του για να κρίνει τον κόσμο. Οι δυνατές εκφράσεις
του αποσπάσματος, φαίνονται ανεφάρμοστες σε οποιοδήποτε άλλο γεγονός, λιγότερο
σημαντικό απ’ αυτό. Το να περιορίσουμε τα λόγια που έχουμε μπροστά μας, στην
κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους, είναι αφύσικο τέντωμα της γλώσσας
των Γραφών.
Το σημείο σύγκλισης του Λουκ.κα:25-28 αποκαλύπτει μια
ξεχωριστή μετατόπιση από την περιγραφή του πρώτου αιώνα του Λουκ.κα:20-24. Οι
διαφορές έχουν να κάνουν με την τοπική Ιερουσαλήμ στα εδάφια της κρίσης του
πρώτου αιώνα και την παγκόσμια αντίληψη της μελλοντικής θλίψης. Η Θλίψη θα
περιλαμβάνει ουράνια και παγκόσμια γεγονότα που δεν συνέβησαν κυριολεκτικά το
70 μ.Χ. Αν οι πρετεριστές ερμηνεύσουν τα εδ.25-28 με τον ίδιο τρόπο που έκαναν τα
εδ.20-24, τότε τα γεγονότα των εδ.25-28 θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι είναι
σαφώς παγκόσμια και αν παγκόσμια τότε δεν συνέβησαν στον πρώτο αιώνα. Και αφού δεν
συνέβησαν τον πρώτο αιώνα, τότε πρέπει να πραγματοποιηθούν στο μέλλον. Αυτά
είναι μελλοντικά γεγονότα της Θλίψης που προφητεύονται από τον Κύριό μας εδώ.
Η βασική ιδέα του Λουκ.κα:25-28 είναι το αντίθετο της κρίσης
του Θεού στο Ισραήλ, όπως αναφέρεται στο Λουκ.κα:20-24. Αντ’ αυτού το εδ.28
λέει στο Ισραήλ ότι, «πλησιάζει η απολύτρωσίς σας». Αυτή είναι όλη η
διαφορά της νύχτας (κρίση) στα εδ.20-24 και της ημέρας (σωτηρία και απελευθέρωση)
στα εδ.25-28.
Συμπέρασμα
Όταν κάποιος εξετάσει ολόκληρη την επί του όρους ομιλία,
όπως καταγράφεται στο Ματθ.κδ και Μάρκ.ιγ, δεν υπάρχει καμία αναφορά για οργή ή
κρίση για το έθνος του Ισραήλ. Αντ’ αυτού, το Ισραήλ απελευθερώνεται από τον
εισβολέα του όπως λέει στο Ματθ.κδ:31, «Και θέλει αποστείλει τους αγγέλους
αυτού μετά σάλπιγγος φωνής μεγάλης, και θέλουσι συνάξει τους εκλεκτούς αυτού εκ
των τεσσάρων ανέμων απ' άκρων ουρανών έως άκρων αυτών» (δες και Μάρκ.ιγ:27).
Το ερώτημα που προκύπτει είναι, «Πότε σώθηκε το Ισραήλ το 70 μ.Χ.;» Δεν σώθηκε!
Τα γεγονότα στο Ματθ.κδ, Μάρκ.ιγ και Λουκ.κα:25-28 θα εκπληρωθούν όλα στην Θλίψη,
που πρόκειται να έρθει στο μέλλον.
Έτσι, το πρώτο ερώτημα των μαθητών προς τον Χριστό στην επί
του όρους ομιλία σχετίζεται με την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. Η
αναφορά της εκπλήρωσής του καταγράφεται μόνο στον Λουκά κα. Ο Ματθ.κδ-κε και ο
Μάρκ.ιγ ασχολούνται μόνο με την τελευταία ερώτηση, που είναι μια προφητεία
γεγονότων που είναι ακόμα μελλοντικά για την εποχή μας. Μαράν αθά!