Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΟΡΓΗ

Είναι φυσικό να οργιζόμαστε. Στον καθένα συμβαίνει από καιρό σε καιρό. Αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φύσης από την πλάση μας. Μια ματιά σε ό,τι συμβαίνει στον οργανισμό μας τη στιγμή που θυμώνουμε εξηγεί έναν από τους λόγους για τους οποίους ο Θεός μας δημιούργησε μ' αυτό τον τρόπο. Μια ουσία που οι επιστήμονες την ονομάζουν Αδρεναλίνη διοχετεύεται στο αίμα και, σε κλάσμα χρόνου, όλο το σώμα μας προετοιμάζεται για μάχη. Η παρουσία κάποιας απειλής δεν προκαλεί μόνο το φόβο αλλά επίσης και μια αμυντική διάθεση, την οργή - ένα θαυμάσιο μέρος του σχεδιασμού μας για αυτοσυντήρηση. Ατυχώς, ο θαυμάσιος και τόσο χρήσιμος αυτός μηχανισμός της αμυντικής οργής, συ­χνά ενεργοποιείται ακόμη και όταν η μονα­δική απειλή που υπάρχει δεν είναι παρά μια φανταστική προσβολή στο πρόσωπό μας.

Άλλες αιτίες της οργής

Η απογοήτευση από προβλήματα πολύ μεγάλα για τις πλάτες μας, που δε μπορούμε να τα ελέγξουμε, είναι άλλη μια αιτία για ..οργή. Υποθέστε ότι κοιτάξατε το πρόβλημά σας από κάθε πλευρά. Δεν βλέπετε καμιά διέξοδο. Κάθε μέσο βοήθειας έχει εξαφανιστεί. Η απογοήτευσή σας εκδηλώνεται με θυμό.

Οι Ισραηλίτες στην έρημο δυστρόπησαν ν’ ακολουθήσουν την ηγεσία του Μωυσή και κατέκριναν κάθε του κίνηση. Παρά­κουσαν τους νόμους του Θεού πριν προ­φτάσει να τους φέρει κά­τω τις Δέκα Εντολές από το όρος Σινά. Μόλις ο Μωυσής είδε το ανόσιο όργιό τους, έσπασε τις πλάκες με το Νόμο, από απογοήτευση και οργή.

Αν και επανειλημμένα είχαν δεχτεί τρο­φή και φροντίδα στην πορεία της ερήμου, ο λαός και πάλι άρχισε να παραπονιέται για έλλειψη νερού. Άλλη μια φορά η κατάστα­ση ξεπέρασε την αντοχή του Μωυσή που, εντελώς απογοητευμένος, κτυπά με οργή έ­ναν βράχο προς τον οποίο όμως ο Θεός του είχε πει να μιλήσει.

Η αυτοσυντήρηση, λοιπόν, και η απογοήτευση, είναι δύο κύριες αιτίες που διεγείρουν την οργή. Όμως, ο εγωισμός είναι η πιο συνηθισμένη αιτία. Δυσανασχετούμε όταν τα πράγματα δεν έρχονται όπως εμείς τα θέλουμε. Και είναι τούτη η αλήθεια που εξηγεί γιατί η οργή, τις περισσότερες φορές, είναι αμαρτία.

Τι λέει η Βίβλος;

Αν κάποιος εξετάσει τους λόγους του Κυρίου Ιησού, τις επι­στολές του Παύλου προς Γαλάτες, Εφε­σίους, Κολοσσαείς και την Α ' προς Τιμόθεο, καθώς επίσης και την επιστολή του Ιακώβου, θα καταλήξει ότι: «Η συνοπτι­κή αυτή έρευνα δείχνει πως η οργή, με την κοινή έννοια του κόσμου, δεν έχει καμία θέση στη ζωή του πιστού. Πρόκειται για μια καταστροφική δύναμη που αφήνει πίσω της διαλυμένες σχέσεις και ανεπανόρθωτες προσωπικές βλάβες. Η αγιότητα και η αν­θρώπινη οργή είναι εντελώς ασυμβίβα­στες».

Δεν υπάρχει μεγαλύτερος εχθρός για την γνήσια αγάπη του Θεού από την οργή. Ποτέ δεν είναι δυνατό να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο, και, στο μέτρο που η οργή υπερι­σχύει, η αγάπη και η χαρά του Αγίου Πνεύ­ματος χάνονται.

Μπορεί η οργή να ελεγχθεί;

Λίγοι είναι οι άνθρωποι που μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τον αμαρτωλό θυμό. Μερικοί Χριστιανοί, καταλαβαίνοντας ότι είναι αμαρτία να οργιζόμαστε, δε μπορούν να δεχτούν πως και ένας πιστός ακόμη μπο­ρεί να εκδηλώσει το φυσικό συναίσθημα της οργής. Έτσι το απορρίπτουν. «Είναι οδυνηρό να αναγνωρί­σουμε και να παραδεχτούμε ότι έχουμε πρόβλημα με την οργή. Οι Χριστιανοί ι­διαίτερα νιώθουν ενοχές για την οργή τους, γι' αυτό συνηθίζουν να χρησιμοποιούν άλ­λες λέξεις στην προσπάθειά τους να ξεφύ­γουν το ζήτημα. Αντί να πουν οργίστηκα λένε πληγώθηκα. 'Η πως η εξοργιστική συ­μπεριφορά κάποιου μας κάνει άρρωστους. Άλλοι πάλι ότι απογοητεύονται ή ταράσ­σονται ή ξεφεύγουν λιγάκι. Όμως, όλες αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται για να πε­ριγράψουν ή να μεταμφιέσουν μια αντίδρα­ση που μπορεί να ποικίλει σε ένταση, από την επιθυμία να «ντύσεις» κάποιον με διά­φορες λέξεις μέχρι και να τον κτυπήσεις μ’ ένα ρόπαλο». Μόνο όταν παραδεχτούμε την παρουσία αυτών των συναισθημάτων και τα ονομάσουμε με το αληθινό τους όνο­μα αντιμετωπίζουμε σοβαρά την ανάγκη να ασχοληθούμε μαζί τους στην πνευματική στάθμη όπως ακριβώς και με τη συναισθη­ματική.

Μερικοί πιστοί, επειδή παραδέχονται ότι δεν είναι χριστιανικό να εξοργίζονται, επιχειρούν με δικές τους προσπάθειες να καταπνίξουν τα συναι­σθήματα ενοχής που νιώθουν. Σαν αποτέ­λεσμα, καταντούν σωστά νευρωτικά άτομα.

Γιατροί και ειδικοί σύμβουλοι συμφω­νούν πως η θαμμένη οργή είναι θανάσιμη.

Εκείνος που αποφεύγει ν’ αντιμετωπίσει ανοιχτά το θυμό του, μπορεί να υποφέρει από τέτοια συναισθηματικά συμπτώματα όπως ανησυχία, καταπίεση, ένταση και ε­χθρότητα. Επιπρόσθετα, η καταπιεσμένη οργή μπορεί να οδηγήσει σε εκρήξεις, που συνήθως βλάπτουν σοβαρά οικογενειακές και φιλικές σχέσεις εξαιτίας παράλογων φι­λονικιών. Είναι διαπιστωμένο ότι τα κατα­πιεσμένα συναισθήματα μπορούν να προ­καλέσουν μέχρι και σωματικές αρρώστιες όπως κεφαλόπονοι, προβλήματα αρτηρια­κής πίεσης, στομαχικές καταστάσεις, ακό­μη και αρθρίτιδες. Η οργή δεν είναι μόνο διανοη­τική κατάσταση. Έχει χημικές επιδράσεις και στο σώμα μας.

Οι συναισθηματικές και φυσικές συνέ­πειες της οργής, λοιπόν, πρέπει να εκτονώ­νονται αν δεν θέλουμε να υποστούμε συνέ­πειες.

Η πλατιά αναγνώριση αυτού του προ­βλήματος οδήγησε πολλούς θεραπευτές και σύμβουλους σε μια λύση που έγινε δημοφι­λής τα τελευταία χρόνια - την ελεύθερη έκ­φραση του θυμού. Λίγοι θα αμφισβητήσουν την αναγκαιότητα της «κάθαρσης» στην προσπάθεια να ξεθαφτούν έγκλειστα συ­ναισθήματα, που επιδρούν στην προσωπι­κότητα. Αλλά το να αποκαλύπτεις και να ξεσπάς την οργή σου σε κάποιον άλλο όχι μόνο «κάθαρση» δεν είναι αλλά έχει κατα­στρεπτικές συνέπειες. Ειδικοί μελετητές της ανθρώπινης συμπεριφοράς αναρω­τιούνται μήπως η μέθοδος αυτή καλλιεργεί παράλληλα μια ακόμη συνήθεια που επίσης πληγώνει.

Η οργή ποτέ δε μπορεί να καταπιεστεί με επιτυχία. Πρέπει να αναγνωριστεί η ύ­παρξή της και να αντιμετωπιστεί ανοιχτά. Μάλιστα πρέπει ν' αντιμετωπιστεί οικοδο­μητικά.

Έτσι όμως φτάνουμε σε δίλημμα. Αν οργιστώ δεν πρέπει να κρατήσω την οργή μου επειδή θ' αρρωστήσω. Αν δεν κρατήσω την οργή μου θα βλάψω και τις σχέσεις μου και την πνευματική μου ακεραιότητα. Υ­πάρχει λύση;

Πρέπει ν' αναγνωριστεί ελεύθερα

Η λύση υπάρχει στο λόγο του Θεού. Η Γραφή μάς λέει: «Eάν είπωμεν ότι αμαρ­τίαν δεν έχομεν, εαυτούς πλανώμεν, και η αλήθεια δεν είναι εν ημίν» (Α 'Ιωάν.α:8).

Δεν είναι αρκετό ν' αναγνωρίζουμε την ύπαρξη του προβλήματος. Η οργή που ο­φείλεται στον εγωισμό μας, δε μπορεί αλη­θινά να λυθεί αν προηγούμενα δεν παραδε­χτούμε πως είναι δική μας ευθύνη και πως στα μάτια του Θεού είναι αμαρτία. Όταν γίνει αυτό, έχουμε τη δική Του υπόσχεση, πως θα μας συγχωρέσει και θα μας καθαρί­σει από την αδικία αυτή (Α Ίωάν.α:9). Μόνο μέσω της εξομολόγησης μας και της συγχώρεσης του Θεού μπορεί να λυθεί το πρόβλημα του θυμού μας.

Η εξομολόγηση και η συγχώρεση δεν φέρνουν μόνο απελευθέρωση από το δηλη­τήριο των θαμμένων θυμών αλλά είναι και το μέσο για κυριαρχία των συναισθημάτων μας την κάθε στιγμή. Να ένα παράδειγμα:

Ας υποθέσουμε πως κάποιος γνωστός κάνει για σας ένα κακό σχόλιο. Αυτό σας προσβάλλει και έχετε δίκιο να πληγωθείτε. Μπορείτε βέβαια να πιέσετε τον εαυτό σας να φανείτε χαρούμενος ενώ αυτό δεν είναι η πραγματικότητα για το πώς αισθάνεστε, ό­μως αυτό οπωσδήποτε θα έχει συνέπειες στον οργανισμό σας. Επίσης μπορείτε να ξεσπάσετε με ανάλογα άσχημα σχόλια, που πιθανότατα θα καταστρέψουν τις διαπρο­σωπικές σας σχέσεις.

Ο καλύτερος τρόπος είναι να παραδε­χτείτε μπροστά στο Θεό πως το συναισθη­ματικό ξεχείλισμα μέσα σας είναι οργή και να Του ζητήσετε να σας χαρίσει συγχώρεση και καθαρότητα. Μετά απ' αυτό θα μπορέ­σετε να μιλήσετε στο φίλο σας για όσα νιώ­σατε, χωρίς θυμό και αμυντική διάθεση, γε­γονός που, αντί να φέρει την έχθρα, μπορεί να οδηγήσει σε μια ακόμη πιο στενή σχέση. Τούτη είναι μια χριστιανική ανταπόκριση και οπωσδήποτε εποικοδομητική για τη χρι­στιανική σας ζωή .

Έτσι επιβεβαιώνεται άλλη μια φορά η διαπίστωση της Βίβλου ότι έχουμε «χρείαν υπομονής». Ολόκληρη η Αγία Γραφή καλεί την προσοχή σε τούτη την ανάγκη. Είναι στο χέρι μας, λοιπόν, να καλλιεργήσουμε τούτη την πνευματική αρετή και, με τη βοή­θεια του Θεού, αντί της οργής, που ανήκει στα «έργα της σαρκός» να μπορούμε να εκ­ δηλώνουμε υπομονή και πραότητα, που εί­ναι καρπός του Πνεύματος.

Προσευχή για Συγχώρεση

Αν συχνά προβληματίζεσαι με τις ψυχικές σου διαθέσεις, μη διστάσεις να πεις μια προσευχή σαν κι αυτή: «Κύριε, εί­μαι ένας άνθρωπος που οργίζομαι συχνά. Οργίζομαι για πράγματα μεγάλα μα και για ψιλοπράγματα. Εξομολογούμαι πως η οργή μου συχνά πηγάζει από ένα πνεύμα εγωι­στικό και συνεπώς είναι αμαρτία. Ζητώ τη δική Σου συγχώρεση και τον καθαρισμό μου με το αίμα του Ιησού Χριστού.

Όχι πάντοτε κακή

Όμως, δεν πρέπει να θεωρείται κάθε έ­κρηξη οργής σαν αμαρτωλή. Ύστερα από τη θριαμβευτική Του είσο­δο στα Ιεροσόλυμα ο Κύριος Ιησούς, κα­θώς είδε τη σύγχυση που προκαλούσαν στο Ναό οι πωλητές των θυμάτων και οι αργυ­ραμοιβοί, φώναξε δυνατότερα από την ο­χλοβοή: «ο οίκος μου οίκος προσευχής θέ­λει ονομάζεσθαι, σεις δε εκάμετε αυτόν σπήλαιον ληστών». (Ματθ.κα:13) και έβγαλε έξω ζώα και ανθρώπους.

Ασφαλώς, είναι σχεδόν βέβαιο, θα υ­πήρχε στη φωνή Του το χρώμα του θυμού και όταν έλεγε εκείνα τα επτά: «Oυαί υμίν, γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριταί» (Ματθ.κγ:1-39). Η διπλοπροσωπία τους έπρεπε να αποκαλυφθεί και ο Χριστός το έκανε με δυναμικότητα.

Υπάρχει, λοιπόν, και ένα είδος «θεό­πνευστης» αγανάκτησης.

Ενώ είναι αληθινό πως αρκετοί Χρι­στιανοί προσπαθούν να κρύψουν τον αμαρ­τωλό θυμό κάτω από το όνομα «ιερή οργή», είναι το ίδιο αληθινό ότι άλλοι αποτυγχάνουν ν' ανταποκριθούν στις περιστάσεις. Δεν σας εξοργίζει όταν οι πολιτικοί, που υ­ποτίθεται ότι έχουν εκλεγεί για ν' αντιπρο­σωπεύουν το λαό, δωροδοκούνται; Δεν βράζετε μέσα σας παρατηρώντας πώς το αλκοόλ, το AIDS, ο καπνός και τα ναρκωτικά, χρόνο με το χρόνο, σκοτώνουν όλο και περισσότερους ανθρώπους; Δεν αγαναχτείτε όταν πονη­ροί άνθρωποι κερδίζουν χρήματα εκμεταλ­λευόμενοι το όνομα του Χριστού και τους αφελείς πιστούς;

Όταν ο Θεός διεγείρει τα συναισθήμα­τά σας απέναντι στο κακό της κοινωνίας, αυτό σημαίνει ότι το Άγιο Πνεύμα είναι έ­τοιμο να σας οδηγήσει σε παραπέρα ωφέλι­μη δράση. Ακούστε την οδηγία του Θεού και μη ξεχνάτε τη δύναμη της προσευχής. Ο Θεός άλλαξε πολλά πράγματα μέσω της προσευχής των δικών Του ανθρώπων.