Η Εγκυκλοπαίδεια Βιβλικής, θεολογικής και εκκλησιαστικής
φιλολογίας του Mc Clintock & Strong τόμος IV σελ.944 λέει:
«Ο Νεοπλατωνισμός και
ο Χριστιανισμός, παρόλο που ήταν αντίθετες δυνάμεις μέσα στη θρησκευτική κίνηση
της εποχής τους, αμοιβαία επηρέασαν η μία την άλλη. Αυτό το γεγονός είναι
φανερό όχι μόνο από μια εξέταση των επιμέρους συγγραφέων, αλλά πολύ περισσότερο
από μια σύγκριση της παράλληλης ιστορίας και των δύο. Τα έργα του Ιουστίνου
Μάρτυρα, του Κλήμεντα της Αλεξάνδρειας, του Ωριγένη, του Αυγουστίνου και άλλων
χριστιανών συγγραφέων των πρώτων χρόνων της εκκλησίας, αφθονούν σε αποδείξεις
της επιρροής του φιλοσοφικού πνεύματος».
Αδιάσειστη μαρτυρία για την επιρροή του Νεοπλατωνισμού στο χριστιανισμό από τον δεύτερο αιώνα και μετά, είναι η φράση που περιέχεται στο «πιστεύω» της συνόδου της Νίκαιας, όσο αφορά στη θεότητα του Ιησού Χριστού: «θεόν εκ θεού και φως εκ φωτός, θεόν αληθινόν εκ θεού αληθινού». Αυτή η φράση πολύ απλά σημαίνει ότι από ένα αληθινό Θεό, προέρχεται ή εξέρχεται ένας άλλος αληθινός θεός, άρα ΔΥΟ ΘΕΟΙ (Ης.μγ:10)!
Την ίδια στιγμή όμως ομολογούν ότι πιστεύουν Καὶ εἰς ἕνα
Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς
γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων· φῶς ἐκ φωτός,...
Αυτός ο Ιησούς Χριστός, απ' ότι ομολογούν είναι Θεός αληθινός
ο οποίος προήλθε από ένα άλλο Θεό αληθινό, προφανώς τον Πατέρα (ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ)!!!
Μα τότε, έχουμε δύο αληθινούς Θεούς, ο ένας γεννάει
(γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα) και ο άλλος γεννιέται (όρος απαράδεκτος για το Θεό, ο
Θεός δεν γεννιέται).
Την ίδια μαρτυρία με την παραπάνω εγκυκλοπαίδεια, δίνει και
το «Νεότερο εγκυκλοπαιδικό λεξικό Ηλίου» στο 5ο τεύχος, Το αρχαίο
Ελληνικό πνεύμα (σελ.129) σχετικά με τον Κλήμεντα τον Αλεξανδρέα:
Δια του Κλήμεντος αρχίζει ο χριστιανισμός να ενσωματώνει
συστηματικώς εις την διδασκαλίαν του τας αντιλήψεις εκείνας της ελληνικής
φιλοσοφίας αίτινες ηδύνατο να συμβιβασθούν με τα δόγματά του. Η ελληνική
φιλοσοφία δεν πρέπει να θεωρηθεί απορριπτέα. Είναι προκαταρκτική καθοδήγησις
την οποίαν ήσκησεν ο Θεός διά σοφών ανδρών επί των εθνικών δια να τους
προπαρασκευάσει προς αποδοχήν της πίστεως. «Επαιδαγώγει γαρ και αυτή (η
φιλοσοφία) το ελληνικόν, ως ο νόμος τους Εβραίους». Ο Κλήμης τοιουτοτρόπως
αποδέχεται το περιεχόμενον της ελληνικής φιλοσοφίας, εφόσον είναι συμβιβαστόν,
με τα χριστιανικά δόγματα. Εκτιμά πολύ τον Πλάτωνα τον οποίο παρομοιάζει με
τους προφήτας «ο πάντα άριστος Πλάτων οίον θεοφορούμενος…». Δια του Κλήμεντος
επιχειρήται να διαμορφωθή κατά τρόπον επιστημονικόν επί τη βάση της ελληνικής
φιλοσοφίας και επιστήμης το περιεχόμενον της χριστιανικής διδασκλίας εν αρμονία
πάντοτε προς τα θεμελιώδη δεδομένα της πίστεως.
Είναι γεγονός λοιπόν, ότι σχεδόν όλοι οι «πατέρες» των
μεταποστολικών χρόνων, επηρεάστηκαν από το φιλοσοφικό πνεύμα των εθνικών και
κυρίως από τη θεοσοφία τους, την οποία αντί να απορρίψουν τελείως, προσπάθησαν
να συμβιβάσουν και να προσθέσουν στη χριστιανική πίστη. Ο απόστολος Παύλος
μιλώντας προφητικά στους επισκόπους της Εφέσου τους είπε:
Πράξ.κ:28-30 Προσέχετε λοιπόν εις εαυτούς και εις όλον το ποίμνιον,
εις το οποίον το Πνεύμα το Άγιον σας έθεσεν επισκόπους, διά να ποιμαίνητε την
εκκλησίαν του Θεού, την οποίαν απέκτησε διά του ιδίου αυτού αίματος. Διότι εγώ
εξεύρω τούτο, ότι μετά την αναχώρησίν μου θέλουσιν εισέλθει εις εσάς λύκοι
βαρείς μη φειδόμενοι του ποιμνίου· και εξ υμών αυτών θέλουσι σηκωθή άνθρωποι
λαλούντες διεστραμμένα, διά να αποσπώσι τους μαθητάς οπίσω αυτών.
Η ιστορία μας λέει ότι σηκώθηκαν «επίσκοποι» που άρχισαν να
διατυπώνουν τις δικές τους θεωρίες περί θεότητας, όλοι σχεδόν επηρεασμένοι από
τις θεωρίες του Γνωστικισμού και του Νεοπλατωνισμού.
Αυτό ακριβώς το γεγονός προείδε το Άγιο Πνεύμα και προειδοποίησε
τους επισκόπους στην Έφεσο μέσω του Παύλου.
Κολ.β:6-9 Καθώς λοιπόν παρελάβετε τον Χριστόν Ιησούν τον Κύριον, εν αυτώ
περιπατείτε, ερριζωμένοι και εποικοδομούμενοι εν αυτώ και στερεούμενοι εν τη
πίστει καθώς εδιδάχθητε, περισσεύοντες εν αυτή μετά ευχαριστίας. Βλέπετε μη
σας εξαπατήση τις διά της φιλοσοφίας και της ματαίας απάτης, κατά την παράδοσιν
των ανθρώπων, κατά τα στοιχεία του κόσμου και ουχί κατά Χριστόν· διότι εν
αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς.
Υπήρχε την εποχή του Παύλου η φιλοσοφία του Νεοπλατωνισμού
από την οποία προσπαθεί να φυλάξει την εκκλησία. Η αλήθεια είναι ότι «εν
αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς», κι όχι αυτά που
έλεγαν οι φιλόσοφοι και αργότερα οι «πατέρες».