Ενώ συνήθως η φορολογική περίοδος με εξοργίζει, αυτή η
ετήσια άσκηση μου θυμίζει ένα από τους πρώτους ακόλουθους του Ιησού - ένα
άνθρωπο που λίγοι τον έχουν δει σαν ανοικτή καρδιά στα καλά νέα της σωτηρίας.
Μιλώ, φυσικά, για τον Ζακχαίο. Φοροεισπράκτορας για τους Ρωμαίους, κάτοικος
Ιεριχώ. Ένας άνθρωπος που εργαζόταν για την κατοχική δύναμη που οι Ισραηλίτες
μισούσαν, μαζεύοντας τους φόρους, ενώ ήταν ελεύθερος να αποσπά επιπλέον χρήματα
για προσωπικό του κέρδος.
Όταν σκέφτεσαι γνωστούς σου άπιστους, φαντάζομαι ότι βλέπεις
κάποιους από αυτούς σαν πιο «ανοιχτούς» στο Ευαγγέλιο από τους άλλους. Είτε το
καταλαβαίνουμε είτε όχι, συχνά φτιάχνουμε το προφίλ των ανθρώπων ως προς τη δυνατότητά
τους να πιστέψουν. Η εμφάνιση, η καριέρα, οι σχέσεις, οι κοινωνικές συνήθειες –
αυτοί και άλλοι παράγοντες μας οδηγούν να κάνουμε υποθέσεις για τους ανθρώπους.
Ο Ζακχαίος στέκεται σαν ένας από εκείνους που είναι απίθανο να πιστέψουν στην καταπληκτική
αγάπη και το έλεος του Κυρίου μας.
Μετά απ’ όλα αυτά, εκ των υστέρων, νομίζω ότι μπορούμε να
δούμε κάποια σημεία που τον έκαναν ίσως έτοιμο για το Ευαγγέλιο, όπως βλέπουμε στην
ιστορία του στο Λουκ.ιθ:1-10.
Είχε ό,τι του
πρόσφερε ο κόσμος - ήταν πλούσιος (εδ.2)
Σαν ο επικεφαλής φοροεισπράκτορας, σε μια πόλη κλειδί των συναλλαγών,
όπως η Ιεριχώ, ο Ζακχαίος είχε «πιάσει την καλή». Οι φόροι από το τεράστιο ποσό
των αγαθών που έρεαν από αυτή την αρχαία πύλη προς κάθε κατεύθυνση, έφεραν
μεγάλο πλούτο στην Ρώμη, και ένα καλό ποσό στους φοροεισπράκτορες που είχαν τη
δυνατότητα να κάνουν τη ζωή τους από την παραποίηση των βιβλίων. Αυτός ο τύπος
είχε χρήματα, κάτι που λέει ο κόσμος ότι είναι το ζητούμενο.
Με τη χάρη του Θεού, ανατράφηκα από γονείς που δεν ήταν
υποδουλωμένοι στα χρήματα. Οι άνθρωποι λένε μερικές φορές, με ένα χαμόγελο, «τα
χρήματα δεν είναι το παν, αλλά δεν είναι και άσχημα». Έτσι, κι ο Ζακχαίος
διψούσε για περισσότερα. Αυτός είναι ένας λόγος που προσπαθούσε να δει τον
Ιησού, έναν άνθρωπο που δεν είχε καθόλου επίγεια αγαθά, αλλά μιλούσε λόγους
αιώνιας ζωής. Πράγματι, «Ο αγαπών το
αργύριον δεν θέλει χορτασθή αργυρίου· ουδέ εισοδημάτων ο αγαπών την αφθονίαν·
ματαιότης και τούτο» (Εκκλ.ε:10).
Ποιον ξέρεις που είναι οικονομικά πλούσιος; Ναι, είναι πιο
εύκολο για μια καμήλα να περάσει μέσα στο μάτι μιας βελόνας από ό, τι για έναν
πλούσιο να μπει στη Βασιλεία, αλλά μπορεί και να συμβεί! Τα πλούτη δεν ικανοποιούν,
και πολλοί που είναι τόσο ευλογημένοι είναι ώριμοι για τον αληθινό πλούτο του
Ιησού Χριστού.
Αναγνώρισε τα όριά
του - ήταν κοντός (εδ.3)
Ανέβηκε σ’ ένα πλάτανο, για να μπορέσει να δει τον Ιησού
πάνω από το πλήθος. Κατά την άποψή μου, αυτό φανερώνει τον Ζακχαίο σαν ένα
έντιμο άνθρωπο, που είναι πρόθυμος να υπομείνει την ταπείνωση του σκαρφαλώματος
σ’ ένα δέντρο για να δει έναν άνθρωπο του οποίου το μήνυμα επικεντρωνόταν στην
αμαρτία, στη συγχώρεση και την αληθινή ζωή. Δεν ήταν σαν τον βασιλιά Σαούλ, που
ήταν ένα κεφάλι πάνω από όλους τους άλλους και είχε Βασιλική εμφάνιση.
Βεβαίως, Κύριος ο Θεός δεν επηρεάζεται από την εμφάνιση στο
απολυτρωτικό έργο Του (Α’ Σαμ.ις:7), αλλά πιστεύω ότι υπάρχει μια λεπτή
τάση σ’ εμάς να βλέπουμε την αδυναμία ή τα εμπόδια στους άλλους με μια αρνητική
διάθεση. Θέλουμε τα «τρόπαια» του ευαγγελισμού μας να είναι διακεκριμένα
δείγματα ομορφιάς και ανδρείας. Και σ’ αυτό το φως, έρχονται τα λόγια του
Παύλου στους Κορίνθιους πιστούς, μερικοί από τους οποίους αναμφίβολα ήταν «φουσκωμένοι»:
Α’ Κορ.α:26-28 Επειδή βλέπετε την πρόσκλησίν σας, αδελφοί,
ότι είσθε ου πολλοί σοφοί κατά σάρκα, ου πολλοί δυνατοί, ου πολλοί ευγενείς.
Αλλά τα μωρά του κόσμου εξέλεξεν ο Θεός διά να καταισχύνη τους σοφούς, και τα
ασθενή του κόσμου εξέλεξεν ο Θεός διά να καταισχύνη τα ισχυρά, και τα αγενή του
κόσμου και τα εξουθενημένα εξέλεξεν ο Θεός, και τα μη όντα, διά να καταργήση τα
όντα,
Επίμεινε στην
αναζήτησή του - ήταν ένας πραγματικός εκζητητής (εδ.3,4).
Το κείμενο λέει, «και
εζήτει να ίδη τον Ιησούν τις είναι» το ρήμα σε παρακείμενο χρόνο,
υποδηλώνει μια συνεχή διαδικασία εκζήτησης. Τι έκανε; «δραμών εμπρός», «ανέβη επί
συκομορέαν» προκειμένου να πάρει μια γεύση από τον Σωτήρα. Εδώ είναι ένας
άνθρωπος που δεν αποθαρρύνεται εύκολα από τον στόχο του - να συναντήσει τον Υιό
του Θεού. Έτσι ενεργούν οι άνθρωποι, όταν είναι ειλικρινείς στην αναζήτησή
τους.
Η Εβρ.ια:6 μας
λέει, «χωρίς δε πίστεως αδύνατον είναι να
ευαρεστήση τις εις αυτόν· διότι ο προσερχόμενος εις τον Θεόν πρέπει να πιστεύη
ότι είναι και γίνεται μισθαποδότης εις τους εκζητούντας αυτόν..» Θα πρέπει
να ψάξουμε για εκείνους των οποίων το ενδιαφέρον για τα αιώνια πράγματα
συνεχίζει να είναι στην επιφάνεια. Ίσως βρούμε μελλοντικούς αδελφούς και
αδελφές.
Ελεύθερα, αναγνώρισε
την ανάγκη του - ήταν αμαρτωλός (εδ.5-8)
Εξαιτίας της συνενοχής τους με τη Ρώμη και την τάση να εκβιάζουν,
οι Εβραϊκοί νόμοι (Μισνά) έλεγαν ότι ήταν απολύτως αποδεκτό να πεις ψέματα σε
φοροεισπράκτορες για να προστατέψεις την ιδιοκτησία σου. Φαντάζομαι ότι πολλοί
που ήξεραν τον Ζακχαίο δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να τον χαρακτηρίσουν σαν
αμαρτωλό.
Το θαυμαστό αυτής της ιστορίας είναι ότι ο Ζακχαίος
συμφωνεί! Νομίζει κανείς ότι αυτός δουλεύει κάτω από κάποια ενοχή, δεδομένου
ότι προσφέρεται να δώσει τον μισό πλούτο του στους φτωχούς και να επιστρέψετε
τετραπλά οποιοδήποτε ποσό που είχε αρπάξει με δόλιο τρόπο από άλλους. Το πνεύμα
του είναι ευαίσθητο στην αμαρτία που είναι μέσα του, κάτι που δεν το έκανε όμως
από μόνος του. Αυτό είναι δουλειά του Αγίου Πνεύματος, που «θέλει ελέγξει τον κόσμον περί αμαρτίας και
περί δικαιοσύνης και περί κρίσεως» (Ιωάν.ις:8).
Μόνο με την βοήθεια του Πνεύματος, μπορεί κάποιος να υποταχθεί στον Ιησού Χριστό. Το να νομίζουμε ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο προφίλ
ανθρώπων που υπακούει στο Πνεύμα καλύτερα από τους άλλους, όσο αφορά στην
καταδίκη της αμαρτίας, είναι αντιβιβλικό και ανόητο. Η αγάπη του Θεού σώζει κάθε
άνθρωπο και επιβεβαιώνεται κάθε φορά που θα κοιτάξουμε στον καθρέφτη. Μεγάλο
είναι το έλεός Του!
Δέχτηκε τη συγχώρεση
του Χριστού - ήταν ειλικρινής (εδ.9,10)
Η καρδιά του Ζακχαίου ήταν γνήσια, αλλιώς ο Ιησούς δεν θα πήγαινε
στο σπίτι του, ούτε θα έλεγε, «Σήμερον έγεινε
σωτηρία εις τον οίκον τούτον, καθότι και αυτός υιός του Αβραάμ είναι». Αυτό
δεν το χώνεψαν οι γογγυστές του εδ.7, (το πιο πιθανό Φαρισαίοι), καθώς έβλεπαν τους
Εβραίους φοροεισπράκτορες σαν να έχουν χάσει τα δικαιώματά τους σαν απόγονοι
του Αβραάμ. Αλλά ο Ιησούς δεν μιλούσε για γενεαλογίες. Μιλούσε για πίστη, την
πίστη που κάνει όλους που πιστεύουν, είτε Εβραίοι είτε Έλληνες, απόγονους του
Αβραάμ (Ρωμ.δ:16).
Μπορούμε να καταλήξουμε, από το πώς ο Ιησούς απάντησε σ’
αυτόν τον άνθρωπο, ότι ο Ζακχαίος χειρίστηκε καλά το θέμα των χρημάτων που είχε
κλέψει, και έδειξε αληθινή μετάνοια, δίνοντας στους φτωχούς. Ήταν γνήσιος στην
επιθυμία του να ασχοληθεί με την αμαρτία που είχε δημιουργήσει ενοχές και του
είχε κλέψει τη χαρά από τη ζωή του.
Καθώς συνεχίζουμε να αγαπούμε τους αδελφούς και να μοιραζόμαστε
την ελπίδα που είναι μέσα μας με άλλους, είναι καλό να θυμάστε τον αδελφό μας, τον
Ζακχαίο. Ένας πλούσιος, κοντός αμαρτωλός που εκζητούσε ειλικρινά και έλαβε την
αγάπη του Θεού. Μακάρι ο Κύριος να ανοίξει τα μάτια μας να δούμε τους απίθανους
υποψηφίους για σωτηρία που βρίσκονται γύρω μας. Γιατί έτσι, κάποτε, ήμασταν όλοι.