Α. ΘΕΜΑ
Το βιβλίο της Εσθήρ αποτελεί μια ιδιομορφία
μέσα στην Βίβλο. Το όνομα του Θεού δεν αναφέρεται ούτε μια φορά ούτε γίνεται
κάποια αναφορά στον Εβραϊκό νόμο ή θρησκεία. Ωστόσο υπάρχει πλήθος αναφορών και
στοιχείων για το έργο του Θεού ανάμεσα στο λαό Του καθώς και για τη φροντίδα
Του προς αυτούς. Το βιβλίο καταγράφει την απελευθέρωση των Εβραίων από την
απειλή της καταστροφής.
Τα γεγονότα που συμβαίνουν στο βιβλίο αυτό
προηγούνται απ’ αυτά στο βιβλίο του Νεεμία κατά 30 χρόνια περίπου.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η Εσθήρ είναι αυτή που άνοιξε τον δρόμο για το έργο
αυτό που έκανε ο Νεεμία. Ο γάμος της με τον βασιλιά πρέπει να έδωσε πολλά
προνόμια στους Εβραίους. Αν δεν ήταν αυτή, η Ιερουσαλήμ ίσως ποτέ δεν θα είχε
ξανακτιστεί. Το βιβλίο της Εσθήρ είναι μεγάλο ιστορικό γεγονός κι όχι απλά ένα ηθικό
συμπέρασμα: «Η απελευθέρωση του έθνους των Εβραίων από την εκμηδένιση τις μέρες
της αιχμαλωσίας στη Βαβυλώνα». Αν το έθνος των Εβραίων είχε εξολοθρευτεί
τελείως, δεν θα μπορούσε να έχει έρθει ο Μεσσίας στη γη.
Β. ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Ο συγγραφέας της Εσθήρ είναι άγνωστος. Μπορεί
να ήταν ο Μαραδοχαίος κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι το έγγραψε ο Έσδρα.
Δ.
ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Τα γεγονότα στην Εσθήρ φαίνεται να ταιριάζουν
σ’ αυτά που αναφέρονται μεταξύ των κεφαλαίων ς΄ και ζ΄ του Έσδρα πριν ο Έσδρα
κι η πρώτη ομάδα φύγουν για την Ιερουσαλήμ. Πρέπει να κατανοήσουμε ωστόσο ότι
πολλοί Εβραίοι γεννήθηκαν στην Βαβυλώνα στην διάρκεια των 70 χρόνων της αιχμαλωσίας
και προτίμησαν να μείνουν εκεί.
Ε.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. Η
γιορτή του Ασσουήρη
(Κεφ. α΄, β΄)
Ο Ασσουήρης, ο Αυτοκράτορας Ξέρξης της
Περσικής Αυτοκρατορίας - ο ίδιος ο οποίος νικήθηκε από τους Έλληνες το 480 π.Χ.
στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας - έκανε μια γιορτή που ήταν αντάξια κάποιου που
κυβερνούσε από την Ινδία μέχρι την Αιθιοπία. «Εν τη εβδόμη δε ημέρα, ότε η καρδία του βασιλέως ήτο εύθυμος εκ του οίνου,
προσέταξε τον Μεουμάν, τον Βηζαθά, τον Αρβωνά, τον Βηγθά, και Αβαγθά, τον
Ζεθάρ, και τον Χαρκάς, τους επτά ευνούχους τους υπηρετούντας ενώπιον του βασιλέως
Ασσουήρου», (Εσθηρ α:10), διέταξε να φέρουν τη βασίλισσα Αστίν ώστε οι καλεσμένοι
του να δουν την ομορφιά της. Αυτή όμως αρνήθηκε. Καθώς εθεωρείτο άσχημο για μια
γυναίκα - ειδικά για τη βασίλισσα - να παρουσιαστεί δημόσια μπροστά σε άλλους
άνδρες, αυτό που έκανε ήταν μέσα στα δικαιώματα της. Ωστόσο η ανυπακοή της
θύμωσε τον βασιλιά ο οποίος απερίσκεπτα την απομάκρυνε από γυναίκα του.
Μετά λυπήθηκε για την πράξη του, αλλά δεν
μπορούσε ν’ αλλάξει το διάταγμα γιατί σύμφωνα με τον Περσικό έθιμο ο νόμος του
βασιλιά ήταν αμετάκλητος. Οι συμβουλάτορές του του είπαν ότι θα μπορούσε να
ψάξει μεταξύ των παρθένων της χώρας και να βρει μια καινούργια βασίλισσα. Η
Εσθήρ ήταν ανάμεσα σ’ αυτές που φέρθηκαν στο παλάτι και χωρίς ο ίδιος να συνειδητοποιήσει
ότι ήταν Εβραία την διάλεξε για να φορέσει το βασιλικό διάδημα.
Άλλη μία σχέση σ’ αυτή την αλυσίδα
απελευθέρωσης του Θεού βλέπουμε στο κεφ. β΄. Ο Μαραδοχαίος ο ξάδελφος της Εσθήρ
(β:7) ανακάλυψε μια συνομωσία εναντίον του βασιλιά. Ανέφερε αυτό το σχέδιο στη
βασίλισσα η οποία με τη σειρά της ενημέρωσε τις αρχές. Αυτό το γεγονός αργότερα
έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Εσθηρ.
2. Η
γιορτή της Εσθήρ
(Κεφ.γ΄- η΄)
Ο Αμάν είχε υψωθεί πάνω απ’ όλους τους
πρίγκιπες στην Περσία και πραγματικά αγαπούσε τις τιμές που του αποδιδόταν. Ο
Εβραίος Μαραδοχαίος ωστόσο αρνήθηκε να προσκυνήσει οποιοδήποτε άνθρωπο
κρατώντας αυτή την τιμή μόνο για τον Θεό του. Αυτό εξόργισε τον Αμάν ο οποίος
είπε στο βασιλιά ότι όλοι οι Εβραίοι ήταν απειλή για την αυτοκρατορία κι έπρεπε
να σκοτωθούν. Ο βασιλιάς πείστηκε και εξέδωσε ένα γραφτό διάταγμα που δεν
μπορούσε ν’ ανακληθεί αναφέροντας ότι όλοι οι Εβραίοι έπρεπε να θανατωθούν. Ο
Μαραδοχαίος έμαθε γι’ αυτό το διάταγμα και ικέτευσε την Εσθήρ να μεσιτεύσει για
το λαό της.
Ριψοκινδυνεύοντας την ίδια της τη ζωή με το
να πλησιάσει το βασιλιά χωρίς να την έχει καλέσει, η βασίλισσα κάλεσε το
βασιλιά σ’ ένα συμπόσιο. Επειδή δεν μπορούσε να κοιμηθεί την προηγούμενη νύκτα,
ο βασιλιάς άρχισε να διαβάζει τα βιβλία των χρονικών που υπήρχαν στην αυλή του
κι ανακάλυψε ότι ο Μαραδοχαίος δεν είχε ανταμειφθεί τότε που του είχε σώσει τη
ζωή του. Αυτά τα νέα αναστάτωσαν το βασιλιά και ρώτησε, τί πρέπει να γίνει στον
άνθρωπο τον οποίο ο βασιλιάς θέλει να τιμήσει; Ο Αμάν νομίζοντας ότι ο βασιλιάς
αναφέρεται σ’ αυτόν, άθελά του τον συμβούλεψε να τιμήσει πάρα πολύ το
Μαραδοχαίο. Ο βασιλιάς και ο Αμάν μετά πήγαν στο δώμα της βασίλισσας για ένα
ακόμα συμπόσιο. Ήταν εκεί που η Εσθήρ μεσίτευσε για τη ζωή της και τις ζωές του
λαού της. Ο βασιλιάς συνειδητοποιώντας το μεγάλο κακό που ο Αμάν είχε
προκαλέσει διέταξε να θανατωθεί.
3. Η
γιορτή του Φουρείμ
(Κεφ. η΄)
Εφόσον το αρχικό διάταγμα ήταν αμετάκλητο, ο
βασιλιάς έδωσε εξουσία στους Εβραίους με γράμμα να αντιστέκονται και να
θανατώνουν όλους όσους θα τους επιτεθόταν. Σαν αποτέλεσμα εκατοντάδες από τους εχθρούς
των Εβραίων σκοτώθηκαν. Η γιορτή του Φουρείμ καθιερώθηκε για να τους
υπενθυμίζει την απελευθέρωση τους.
Ο βασιλιάς μετά διόρισε τον Μαραδοχαίο σαν
πρωθυπουργό. Ο Μαραδοχαίος κι η Εσθήρ μαζί ετοίμασαν το δρόμο για το έργο του
Έσδρα και του Νεεμία.
