Ο όρος «Εκκλησία»
χρησιμοποιείται στην Καινή διαθήκη για τον προσδιορισμό της κοινότητας των
πιστών (αυτών που έχουν καλεστεί έξω από τον κόσμο), στον Ιησού Χριστό.
Σημαίνει κυριολεκτικά «συνέλευση», «εκκλησίασμα» ή «συνάντηση». Ένας παρόμοιος
όρος χρησιμοποιήθηκε στην Παλαιά Διαθήκη για να εκφράσει έννοιες όπως «η ημέρα
της Συνάξεως», «η συναγωγή του Κυρίου,» ή «σύναξη ενώπιον του Κυρίου».
Έτσι, όταν ο
Ιησούς είπε: «θέλω οικοδομήσει την
εκκλησίαν μου» (Ματθ.ις:18), δεν ήταν κάτι άγνωστο στον κοινό ακροατή. Λίγο
μετά, στην Καινή Διαθήκη, η λέξη περιορίζεται αυστηρά να σημαίνει την κοινότητα
των πιστών στον Ιησού Χριστό.
Αξίζει να
αναφερθεί ότι στην Καινή διαθήκη, ούτε η Συναγωγή, ούτε ο ναός, ούτε κάποιος τόπος
λατρείας, ούτε η Σκηνή του Μαρτυρίου, ούτε κάποιο κτίριο ή οποιοσδήποτε άλλος
τόπος συνάντησης, δεν ονομάστηκε ποτέ «εκκλησία». Ο όρος πάντα αναφέρεται στη
χριστιανική συνέλευση και στην Καινή Διαθήκη, χρησιμοποιήθηκε τόσο για την
τοπική κοινότητα των πιστών όσο και για την παγκόσμια κοινότητα των Χριστιανών.
Ποιες είναι οι δύο έννοιες της λέξης «εκκλησία»;
Η πρώτη έννοια
για την οποία χρησιμοποιείται η λέξη «εκκλησία», είναι αυτό που αποκαλούμε «τοπική»
και ορίζεται από τη γεωγραφική της θέση. Οι εκκλησίες στην Καινή Διαθήκη χαρακτηριζόταν
από το όνομα της πόλης, ποτέ από το όνομα της χώρας ή της περιοχής. Για
παράδειγμα, θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για «τις εκκλησίες της Γαλατίας» στον
πληθυντικό, επειδή η Γαλατία ήταν μια περιοχή με πολλές πόλεις, και ως εκ
τούτου, πολλές τοπικές εκκλησίες. Όταν μιλάμε για την Κόρινθο, την Έφεσο, τη
Θεσσαλονίκη κ.λπ., χρησιμοποιείται ο ενικός αριθμός και το όνομα της πόλης
προσδιορίζει την εκκλησία. Για παράδειγμα, η εκκλησία της Κορίνθου ή η εκκλησία
της Εφέσου. Κάθε μία από αυτές τις εκκλησίες αποτελείτο από τους Χριστιανούς
κατοίκους της πόλης.
Η δεύτερη έννοια,
που ονομάζεται «παγκόσμια», αναφέρεται στο σύνολο των πιστών στον Ιησού Χριστό,
όλων των εποχών και τόπων. Αυτή η εκκλησία αποτελείται από Εβραίους και Εθνικούς.
Η πρώτη συνάντηση της παγκόσμιας εκκλησίας θα συμβεί κατά τη στιγμή της Αρπαγής:
Α’ Θεσ.δ:16,17 επειδή αυτός ο Κύριος θέλει καταβή
απ' ουρανού με κέλευσμα, με φωνήν αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού, και οι
αποθανόντες εν Χριστώ θέλουσιν αναστηθή πρώτον, έπειτα ημείς οι ζώντες όσοι
απομένομεν θέλομεν αρπαχθή μετ' αυτών εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου εις
τον αέρα, και ούτω θέλομεν είσθαι πάντοτε μετά του Κυρίου.
Αυτό θα είναι
ένα πρωτοφανές γεγονός. Όλα αυτά που έχουμε πιστέψει και αγαπήσει, που τα
βλέπαμε μόνο από μακριά, θα είναι μια απτή πραγματικότητα. Μέχρι τότε, μένουμε
στην τοπική εκκλησία προκειμένου να βιώσουμε την κοινωνία. Αυτή είναι η άμεση
οικογένειά μας στην πίστη. Η τοπική εκκλησία διαφέρει μόνο σε μέγεθος από την παγκόσμια,
αλλά όχι στην ουσία. Η φύση της τοπικής Εκκλησίας και η υπόσχεση του Θεού σ’
αυτήν είναι οι ίδια με αυτήν της παγκόσμιας εκκλησίας.
Ποιος οικοδομεί
την εκκλησία;
Ο Ιησούς είπε
ότι η οικοδομή και η διαπαιδαγώγηση της εκκλησίας, είναι κάτι που θα το κάνει
προσωπικά.
Είπε: «θέλω οικοδομήσει την εκκλησίαν μου» (Ματθ.ις:18), αλλά αυτό δεν σημαίνει
ότι δεν θα χρησιμοποιήσει κι άλλους για το έργο αυτό. Μια από τις πιο γνωστές
μεταφορές που αναφέρονται στην εκκλησία είναι το «σώμα του Χριστού». Ο Ιησούς
Χριστός δηλώνει ότι είναι το κεφάλι, και ότι όλοι οι πιστοί σχηματίζουν το σώμα
Του. Η έμφαση της αλληγορίας είναι στην ενότητα του Χριστού με την Εκκλησία,
αλλά και μεταξύ των πιστών, πράγμα απαραίτητο για την κατανόηση του πώς
λειτουργεί η εκκλησία υπό την εξουσία του Ιησού Χριστού.
Σύμφωνα με τον
Παύλο, κάθε πιστός έχει μια λειτουργία στην εκκλησία, ακριβώς όπως τα διάφορα
μέλη του σώματος έχουν μια συγκεκριμένη λειτουργία. Η ιδέα μιας ομάδας υψηλόβαθμων
παπάδων που αναλαμβάνουν την ευθύνη για όλες τις χριστιανικές διακονίες, ενώ η
μάζα των λαϊκών απλά «λαμβάνει» τα οφέλη, είναι εντελώς ξένη προς την Αγία
Γραφή. Οι επίσκοποι, οι πρεσβύτεροι, οι ποιμένες, οι διάκονοι, και οι νέοι
πιστοί είναι απλά μέλη του σώματος του Χριστού με ξεχωριστές ευθύνες και
ρόλους, ανάλογα την ωριμότητα και τα χαρίσματα του καθενός. Ένας πιστός που
συμπεριφέρεται σαν τον Διοτρεφή στην Γ’ Ιωάννου (ο οποίος αναλαμβάνει την εξουσία
της τοπικής Εκκλησίας, πιστεύοντας ότι αυτός είναι ο μόνος ικανός γι’ αυτή τη
θέση) ιδιοποιείται τη θέση του Χριστού.
Ποιος είναι
ο ρόλος της τοπικής Εκκλησίας;
Ως εκ τούτου,
η λειτουργική ευθύνη της τοπικής Εκκλησίας, βαρύνει τα μέλη στο σύνολό τους.
Καθώς τα μέλη αναγνωρίζουν τα χαρίσματά τους και αναλαμβάνουν την ευθύνη της ενέργειάς
τους κάτω από την εξουσία του Αγίου Πνεύματος, η εκκλησία γίνεται μια ευλογία και
εκπληρώνει την αποστολή της στη γη.
Κάποιοι προσδιορίζουν
την κατάσταση της σύγχρονης εκκλησίας σαν «το σύνδρομο του 80/20»: ένα μικρό
ποσοστό των μελών (20%) αναλαμβάνει την ευθύνη της διακονίας, ενώ το άλλο 80%
είναι απλοί θεατές.
Άλλοι έχουν επισημάνει
ότι, κάθε μέρα που περνάει, η εκκλησία μοιάζει όλο και περισσότερο με ένα
ποδοσφαιρικό αγώνα, όπου, από τις κερκίδες, ένα πλήθος παρατηρεί ένα μικρό
αριθμό παικτών που προσφέρουν ένα ωραίο θέαμα. Αυτοί που αγωνίζονται χρειάζονται
επειγόντως ανάπαυση, ενώ οι θεατές χρειάζεται απεγνωσμένα ν’ αρχίσουν να
δουλεύουν. Αυτή η εικόνα απεικονίζει την πραγματικότητα της Εκκλησίας. Το
πλήθος των πιστών που γεμίζει τις εκκλησίες μας κάθε Κυριακή, πρέπει να
ανακαλύψει πόσο χρήσιμο και απαραίτητο είναι στο θεϊκό σχέδιο του Ευαγγελισμού
και την οικοδόμηση του σώματος του Χριστού.
Πώς ήταν η
εκκλησία στην Καινή Διαθήκη;
Η εκκλησία που
βλέπουμε στην Καινή Διαθήκη είναι δυναμική. Ποτέ δεν την βλέπουμε φυλακισμένη
μέσα σε ένα κτίριο. Την βλέπουμε να μαζεύεται στο ναό, σε κάποια Συναγωγή, στο
δρόμο, δίπλα στη θάλασσα, σε δημόσιους χώρους, και συχνά σε σπίτια. Το βιβλίο
των Πράξεων περιγράφει μια κοινότητα πίστης σε συνεχή κίνηση:
«Και καθ'
ημέραν εμμένοντες ομοθυμαδόν εν τω ιερώ και κόπτοντες τον άρτον κατ' οίκους,
μετελάμβανον την τροφήν εν αγαλλιάσει και απλότητι καρδίας, δοξολογούντες τον
Θεόν και ευρίσκοντες χάριν ενώπιον όλου του λαού. Ο δε Κύριος προσέθετε καθ'
ημέραν εις την εκκλησίαν τους σωζομένους» (Πράξ.β:46-47).
Φαίνεται ότι
οι συναθροίσεις ήταν καθημερινές, και σίγουρα δεν ήταν μονότονες. Η λατρεία, η αδελφική
κοινωνία, η προσευχή, η διδασκαλία, η μαρτυρία του Χριστού, και η φροντίδα των
αναγκών των φτωχών δεν ήταν μέρος ειδικών προγραμμάτων, αλλά μάλλον καθημερινές
δραστηριότητες. Αυτοί που παρατηρούσαν τον τρόπο ζωής των πιστών τους ονόμαζαν ανθρώπους
«εκ της οδού ταύτης» - σίγουρα λόγω της συνεχούς δράσης τους, της πίστης
τους, και επειδή τους έβλεπαν να πηγαίνουν συνέχεια από το ένα μέρος στο άλλο.
Ποιο είναι
το μέλλον της Εκκλησίας;
Το μέλλον της
εκκλησίας του Κυρίου είναι ένδοξο. Η εκκλησία δεν θα είναι μόνο νικηφόρα στον
ουρανό, αλλά και εδώ στη γη. Στο Ματθ.ις:18, βλέπουμε ότι αναφέρεται στην
εκκλησία, όταν λέει «και πύλαι άδου δεν θέλουσιν ισχύσει κατ' αυτής». Η δήλωση του Ιησού εδώ, δεν φανερώνει μια
μικρή και φοβισμένη ομάδα δειλών πιστών. Αντίθετα, δείχνει μια δυναμική και
τολμηρή εκκλησία, ικανή να βγει νικητής σε κάθε περίσταση, συμπεριλαμβανομένου
του θανάτου.
Όταν ο Ιησούς
παρουσιάζει την εκκλησία σαν θριαμβεύουσα, ακόμη και ενάντια στις πύλες του
Άδη, θα πρέπει να δούμε τον Σατανά και όλους τους δαίμονες του νικημένους από
το έργο του σταυρού, και ότι δεν αντιπροσωπεύουν καμία απειλή για το μέλλον της
Εκκλησίας. Αυτοί που ανήκουν στην εκκλησία, είναι οι νικητές και πρέπει να
μιλούν και να φέρονται ανάλογα.
Το μέλλον της
εκκλησίας εδραιώθηκε στην δήλωση αποστολής στο Ματθ.κη:19: «Πορευθέντες
λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη...» Η εκκλησία πρέπει να μαθητεύσει τα
έθνη. Καθώς προχωρά, διδάσκει τα έθνη πώς να ζήσουν. Η εκκλησία εκτελεί το έργο
της μαθητείας από την στιγμή της ύπαρξής της στον κόσμο. Φυσικά, αυτό βάζει ένα
τεράστιο βάρος ευθύνης στους ώμους του κάθε πιστού, αφού η ζωή του πρέπει να είναι
παράδειγμα και έμπνευση για την ανθρωπότητα.
Στην Εφες.ε:26-27,
ο Παύλος δηλώνει ότι ο Ιησούς έδωσε τον εαυτό Του για την εκκλησία, «διά να
αγιάση αυτήν, καθαρίσας με το λουτρόν του ύδατος διά του λόγου, διά να
παραστήση αυτήν εις εαυτόν ένδοξον εκκλησίαν, μη έχουσαν κηλίδα ή ρυτίδα ή τι
των τοιούτων, αλλά διά να ήναι αγία και άμωμος».
Ο Θεός μας δεν
έχει αποτύχει σε καμία από τις προσπάθειές Του, ούτε θα αποτύχει σ’ αυτήν. Η
εκκλησία σχεδιάστηκε για να είναι άγια και άμωμη. Με αυτό το στόχο ο Χριστός
παραδόθηκε, και μ’ αυτό το στόχο οι εργάτες Του πρέπει να εκτελούν το έργο
τους. Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι δεν θα πετύχουμε αυτόν τον στόχο.
Μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το μέλλον της Εκκλησίας θα είναι ένδοξο.
Τι λέει ο
Θεός για την τωρινή εκκλησία;
Όταν λέμε ότι
το μέλλον της εκκλησίας είναι ένδοξο, αυτό σημαίνει ότι το ίδιο ισχύει και στο
παρόν. Σήμερα, η εκκλησία είναι ακριβώς αυτό που είπε ο Θεός: ο οίκος του Θεού,
ο στύλος και το εδραίωμα της αληθείας, ο ναός του Θεού, το σώμα Του, λαός εκλεκτός,
βασίλειο ιεράτευμα. Ανεξάρτητα από τις συνθήκες που αντιμετωπίζει, θα συνεχίσει
να είναι όλα όσα είπε ο Θεός ότι είναι.
Στην Εφεσ.γ:10, ο Παύλος εξηγεί τι συμβαίνει σήμερα με την
εκκλησία, «διά να γνωρισθή τώρα διά της εκκλησίας εν τοις επουρανίοις εις
τας αρχάς και τας εξουσίας η πολυποίκιλος σοφία του Θεού». Δεν μπορούμε να
κατανοήσουμε πλήρως το μεγαλείο της Εκκλησίας. Για αιώνες, ο Θεός έκρυβε αυτό
το υπέροχο μυστήριο. Αυτό που αποκαλύφθηκε στον Παύλο και σε άλλους, είναι τόσο
θαυμαστό, που ακόμη και οι άγγελοι παρακολουθούν με προσοχή τι γίνεται. Η αγάπη
του Κυρίου για την εκκλησία Του, αφήνει τους πάντες άφωνους. Ο Θεός επιθυμεί να
φέρει τους Εβραίους και τους Εθνικούς μαζί σε έναν λαό: την εκκλησία. Αυτό δεν
είναι εύκολο για εκείνους που περιμένουν όλοι να ενωθούν κάτω από τους
Εβραίους, προκειμένου να έρθουν στο Θεό. Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε και έζησε
τη ζωή Του για να μας σώσει. Αυτό πρέπει να είναι αξιοθαύμαστο για τους
αγγέλους, που είδαν ένα σημαντικό μέρος τους να πέφτει χωρίς δυνατότητα λύτρωσης.
Από την Παλαιά Διαθήκη, οι άγγελοι έχουν δείξει ενδιαφέρον γι’ αυτό το γεγονός,
αλλά μόνο πρόσφατα, και μέσω της εκκλησίας, ο Θεός πληροφόρησε τους πάντες και
η σοφία Του έχει εκφραστεί πλήρως. Αυτή η σκηνή φαίνεται να περιγράφει τους
αγγέλους να παρακολουθούν την έκφραση της θείας αγάπης προς την εκκλησία από
ένα ουράνιο μπαλκόνι με θαυμασμό, και είναι σε θέση να κατανοήσουν τη σοφία του
Θεού, όπως ποτέ πριν. Αυτή η γνώση θα πρέπει να μας αφήσει άφωνους, με δάκρυα
ευγνωμοσύνης και μια βαθιά αίσθηση θαυμασμού και ταπεινοφροσύνης, καθώς
βλέπουμε τους εαυτούς μας σαν ένα προνομιούχο μέρος του θεϊκού σχεδίου. Δόξα
στο Θεό για την εκκλησία σήμερα και για όλη την αιωνιότητα!