ΧΑΡΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ

  

«Διότι κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι δια της πίστεως και τούτο δεν είναι από σας Θεού το δώρον ουχί εξ έργων, δια να μη καυχηθή τις»  (Εφεσ.β:8-9).

 

Ορισμός της χάρης

 

Χάρις είναι η εύνοια του Θεού προς τον άνθρωπο που δεν την άξιζε. Είναι ένα δώρο του Θεού στον άνθρωπο. Η λέξη εννοεί ότι η σωτηρία είναι μια ευλογία που κανείς δεν δικαιούται, δεν κερδίζεται, αλλά απονέμεται δωρεάν από τον Θεό. Ο Θεός κάνει όλο το έργο που σχετίζεται με την σωτηρία μιας ψυχής. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να βοηθήσει τον Θεό στην σωτηρία του, δεν μπορεί να συμβάλλει σ’ αυτήν. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να δεχτεί ή να απορρίψει το έργο που ο Θεός έχει κάνει κι είναι πρόθυμος να κάνει απ’ τη μεριά Του.

 

Η σωτηρία του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα της χάρης του Θεού

 

Το εδάφιο Εφεσ.β:8-9 τονίζει ότι η σωτηρία προέρχεται απ’ τη χάρη του Θεού κι όχι από ανθρώπινα έργα. Ο Θεός έκανε διαθέσιμη την σωτηρία σε μας δια του θανάτου του Ιησού Χριστού. Είμαστε δικαιωμένοι «δωρεάν με την χάριν αυτού, δια της απολυτρώσεως της εν Χριστώ Ιησού τον οποίον ο Θεός προέθετο μέσον εξιλεώσεως δια της πίστεως εν τω αίματι αυτού, προς φανέρωσιν της δικαιοσύνης αυτού, δια την άφεσιν των προγενομένων αμαρτημάτων, δια της μακροθυμίας του Θεού» (Ρωμ.γ:24-25).

Ο Θεός δεν έδωσε τον Γιο Του να πεθάνει για μας, μόνο για να εξαγοράσει την σωτηρία μας, αλλά μας παρέχει όλα τα απαραίτητα προκειμένου να την διαφυλάξουμε.

Όπως ρώτησε κι ο Παύλος: «Επειδή όστις τον ίδιον εαυτού Υιόν δεν εφείσθη, αλλά παρέδωκεν αυτόν υπέρ πάντων ημών, πως και μετ’ αυτού δεν θέλει χαρίσει εις ημάς τα πάντα;» (Ρωμ.η:32).

Στην Φιλιπ.β:13 διδασκόμαστε ότι ο Θεός είναι που εργάζεται στη ζωή μας προκειμένου να φέρει σωτηρία: «διότι ο Θεός είναι ο ενεργών εν υμίν και το θέλειν και το ενεργείν, κατά την ευδοκίαν αυτού».

Στο Φιλιπ.β:12 ο Παύλος μας νουθετεί να εργαζόμαστε την σωτηρία μας με φόβο, σεβασμό και τρόμο. Μετά, στο επόμενο εδάφιο, εξηγεί ότι δεν μπορούμε να σωθούμε, ούτε να βοηθήσουμε με κάποιο τρόπο την σωτηρία μας. Μάλλον, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι ν’ απορρίψουμε ή να υποταχθούμε στο έργο της σωτηρίας που ο Θεός ενεργεί στην ζωή μας. Αν Του επιτρέψουμε, θα μας δώσει και την θέληση και την ικανότητα να εκπληρώσουμε το θέλημά Του.

Ο Θεός, που εξαγόρασε για μας το δικαίωμα της σωτηρίας, τώρα προσφέρει δωρεάν οτιδήποτε είναι απαραίτητο προκειμένου να σωθούμε και να διατηρήσουμε την σωτηρία μας. Έτσι λοιπόν, η σωτηρία του ανθρώπου είναι έργο της χάρης του Θεού απ’ την αρχή μέχρι το τέλος. Φυσικά, η χάρη του Θεού δεν εξαλείφει την δική μας εκλογή. Ο Θεός μας έχει δώσει την ελευθερία να υποταχτούμε σ’ Αυτόν ή να Τον απορρίψουμε, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα θετικό που θα  συμβάλλει να κερδίσουμε την σωτηρία μας.

 

Χάρη και έργα

 

Δεν σωζόμαστε με τα έργα, με την έννοια ότι την σωτηρία δεν την αξίζαμε, δεν κερδίζεται ούτε εξαγοράζεται με καλά έργα. Ωστόσο, η χάρη του Θεού θα μας οδηγήσει σε καλά έργα και αγιασμό στην ζωή μας.

Μετά την έμφαση που το εδάφιο Εφεσ.β:8-9 δίνει στην σωτηρία με την χάρη και όχι με τα έργα, το επόμενο εδάφιο συνεχίζει: «Διότι αυτού ποίημα είμεθα, κτισθέντες εν Χριστώ Ιησού προς έργα καλά, τα οποία προητοίμασεν ο Θεός, δια να περιπατήσωμεν εν αυτοίς».

Ο Θεός επίτηδες μας δίνει χάρη, για να μπορέσουμε να κάνουμε καλά έργα. «Δυνατός δε είναι ο Θεός να περισσεύση πάσαν χάριν εις εσάς, ώστε έχοντες πάντοτε εν παντί πάσαν αυτάρκειαν, να περισσεύητε εις παν έργον αγαθόν» (Β’ Κορ.θ:8).

Η χάρη του Θεού ήρθε για να μας δείξει πως να ζήσουμε δίκαια και άγια, καθώς και για να μας δώσει την δύναμη να το κάνουμε. «Διότι εφανερώθη η χάρις του Θεού η σωτήριος εις πάντας ανθρώπους, διδάσκουσα ημάς να αρνηθώμεν την ασέβειαν και τας κοσμικάς επιθυμίας και να ζήσωμεν σωφρόνως και δικαίως και ευσεβώς εν τω παρόντι αιώνι» (Τίτ.β:11-12).

Η χάρη, δεν μας δίνει την άδεια να αμαρτάνουμε. «Τι λοιπόν θέλομεν ειπεί; θέλομεν επιμένει εν τη αμαρτία, δια να περισσεύση η χάρις; Μη γένοιτο» (Ρωμ.ς:1-2). «Τι λοιπόν; θέλομεν αμαρτήσει, διότι δεν είμεθα υπό νόμον, αλλά υπό χάριν; Μη γένοιτο» (Ρωμ.ς:15).

Αντίθετα, η χάρη είναι που κάνει διαθέσιμη την δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Αν περπατάμε κατά το Πνεύμα, μπορούμε να εκπληρώσουμε όλη τη δικαιοσύνη που ο νόμος του Μωυσή απαιτούσε αλλά δεν μπορούσε να προσφέρει (Ρωμ.η:3-4).

Συνοψίζοντας, η χάρη του Θεού είναι αυτή που προσφέρει την σωτηρία σαν δώρο, καθώς και την δύναμη να ζήσει κανείς δίκαια. Αν και η σωτηρία δεν κερδίζεται, από τη στιγμή που την δεχτούμε, η ζωή μας θ’ αλλάξει και σαν αποτέλεσμα θ’ αρχίσουμε να κάνουμε καλά έργα.

Αν δεν φανερώνουμε δικαιοσύνη και άγια συμπεριφορά, αυτό σημαίνει ότι δεν αφήνουμε την χάρη του Θεού να εργαστεί στην ζωή μας. Δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε την χάρη από μια ζωή ευσέβειας και υπακοής στον Χριστό.

 

Χάρη και πίστη

 

Αν η διδασκαλία της χάρης μας λέει ότι ο Θεός είναι Αυτός που κάνει όλο το έργο της σωτηρίας, μήπως όλοι οι άνθρωποι είναι αυτόματα σωσμένοι;

Αυτό δεν μπορεί να ισχύει, γιατί πολλοί θα κατακριθούν με αιώνια καταδίκη στην τελική κρίση (Αποκ.κ:11-15).

Αν η διδασκαλία της χάρης μας λέει ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να βοηθήσει καθόλου τον Θεό στο θέμα της σωτηρίας, μήπως ο Θεός, χωρίς όρους, διαλέγει κάποιους τους οποίους σώζει άσχετα με τη στάση και την ανταπόκρισή τους;

Ούτε αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, γιατί ο θεός δεν είναι προσωπολήπτης (Πράξ.ι:34). Αν έπρεπε να διαλέξει κάποιους άνευ όρων, η αγαθότητά Του θα Τον ανάγκαζε να τους διαλέξει όλους. Η διδασκαλία της πίστης μας βοηθά να καταλάβουμε την απάντηση και στις δύο παραπάνω ερωτήσεις.

Πίστη είναι το μέσο δια του οποίου ο άνθρωπος αποδέχεται και λαμβάνει την σώζουσα χάρη του Θεού (Ρωμ.γ:21-31  Εφεσ.β:8). Ο άνθρωπος δεν μπορεί να βοηθήσει τον Θεό στο θέμα της σωτηρίας, είναι όμως υπεύθυνος ν’ αποδεχτεί ή να απορρίψει αυτό που προσφέρει ο Θεός. Η ανταπόκριση του ανθρώπου, με την αποδοχή του έργου της σωτηρίας που προσφέρει ο Θεός, ονομάζεται πίστη.

Έτσι, η πίστη είναι το κανάλι μέσα απ’ το οποίο περνά η χάρη του Θεού προς τον άνθρωπο. Η χάρη του Θεού, αλλά και η πίστη του ανθρώπου, είναι απαραίτητα στοιχεία της σωτηρίας.

«Χωρίς δε πίστεως αδύνατον είναι να ευαρεστήση τις εις αυτόν» (Εβρ.ια:6).

Ωστόσο, πρέπει ν’ αποφεύγουμε να λέμε ότι η σωτηρία εξαρτάται μερικώς από τον άνθρωπο. Όταν ο άνθρωπος αποδέχεται τη χάρη, η τιμή ανήκει αποκλειστικά στον Θεό, αλλά όταν ο άνθρωπος αρνείται τη χάρη του Θεού, τότε το βάρος πέφτει ολοκληρωτικά στον άνθρωπο και την απιστία του. Επιβεβαιώνεται λοιπόν για άλλη μια φορά ότι η σωτηρία είναι μόνο με τη χάρη κι ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος στο να δεχτεί τη σωτηρία.