Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΞΙΛΕΩΣΗΣ
Η μέρα της εξιλέωσης περιγράφεται στο 16ο και 17ο κεφάλαιο του Λευιτικού. Αυτή η ιδιαίτερη μέρα ήταν σαν προσθήκη στις πέντε προσφορές. Αυτό το μέρος της λατρείας στη Σκηνή του Μαρτυρίου, είναι ένα σημαντικό εποπτικό μάθημα, ένα σιωπηλό κήρυγμα που απεικονίζει τυπικά, διαχρονικά, το κεντρικό και σημαντικότερο θέμα της Βίβλου: τη διδασκαλία της εξιλέωσης. Αυτός φυσικά, είναι μόνο ένας από πολλούς τέτοιους τύπους, αλλά η διδασκαλία εδώ προβάλλεται με καταπληκτική σαφήνεια και με παραμικρές λεπτομέρειες.
Ας προσπαθήσουμε, με τα μάτια του μυαλού μας, να ακολουθήσουμε με σεβασμό τον αρχιερέα, καθώς υπακούει προσεκτικά το Θεό και προχωρά για να πραγματοποιήσει τις οδηγίες Του γι’ αυτή την ιδιαίτερη μέρα. Στο πρώτο μέρος του 16ου κεφαλαίου, ο Μωυσής προειδοποιεί τον Ααρών «να μη εισέρχηται πάσαν ώραν εις το αγιαστήριον το ένδοθεν του καταπετάσματος έμπροσθεν του ιλαστηρίου του επί της κιβωτού».
Πρέπει πρώτα να προσφέρει προσφορά περί αμαρτίας για τον ίδιο. Εβρ.ε:1-3. Εδώ
είναι τύπος του Χριστού με τρόπο αντίθετο στη λογική, όπως εξηγεί ο απόστολος
Παύλος στην Εβρ.ζ:26-28. Ωστόσο, σε όλα που ακολουθούν - στην τελετή που
επιτελεί για τους ανθρώπους, είναι πραγματικά τύπος του Ιησού, του μέγα
Αρχιερέα μας.
Παρατηρούμε ότι η ενδυμασία του γι’ αυτή την ιδιαίτερη περίπτωση είναι τελείως διαφορετική. Τα όμορφα ιερατικά ενδύματά του έχουν αλλαχτεί μ’ αυτό το απλό άσπρο λινό: «Χιτώνα λινούν ηγιασμένον θέλει ενδύεσθαι, και περισκελή λινά θέλουσιν είσθαι επί της σαρκός αυτού, και ζώνην λινήν θέλει είσθαι εζωσμένος και μίτραν λινήν θέλει φορεί· ταύτα είναι ενδύματα άγια…» (Λευιτ.ις:4).
Παίρνει μετά από τη συναγωγή των υιών Ισραήλ δύο τράγους εξ αιγών και βάζει κλήρους σ’ αυτούς μπροστά στην
είσοδο της Σκηνής του Μαρτυρίου. Έπρεπε να είναι δύο τράγοι, γιατί η εξιλέωση
έχει σίγουρα δύο πλευρές: πρώτα είναι η ικανοποίηση της οργής του Θεού, και
δεύτερο, να απομακρυνθούν οι αμαρτίες του λαού. Οι κλήροι αποφάσιζαν ποιος
τράγος θα χρησιμοποιηθεί για κάθε σκοπό.
Τον βλέπουμε να παίρνει ένα θυμιατήρι γεμάτο από καιόμενα
κάρβουνα, από το θυσιαστήριο, να κρατάει στα χέρια του ευώδες θυμίαμα και μια
λεκάνη με αίμα από το μόσχο της περί αμαρτίας προσφοράς. Χάνεται από τη θέα των
ανθρώπων, καθώς μπαίνει μέσα στα Άγια των Αγίων. Εκεί βάζει το θυμίαμα πάνω στα
καιόμενα κάρβουνα έτσι ώστε ένα σύννεφο καπνού να καλύψει το ιλαστήριο, για μην
πεθάνει. Ραντίζει έπειτα το αίμα πάνω στο καπάκι της Κιβωτού της Διαθήκης και
μετά βγαίνει και εμφανίζεται πάλι μπροστά στο λαό.
Μετά, σφάζει τον τράγο για την περί αμαρτίας προσφορά,
παίρνει το αίμα του και περνά μέσα από το καταπέτασμα όπου κάνει εξιλέωση «διά τας ακαθαρσίας των υιών Ισραήλ, και διά
τας παραβάσεις αυτών καθ' όλας αυτών τας αμαρτίας» Εδ.15-16. Βγαίνει πάλι έξω, βάζει τα χέρια του επάνω
στο κεφάλι του άλλου τράγου και εξομολογείται «επ' αυτού πάσας τας ανομίας των υιών Ισραήλ και πάσας τας παραβάσεις
αυτών καθ' όλας αυτών τας αμαρτίας»… επιθέτοντας αυτές πάνω στο κεφάλι του
τράγου. Τότε κάποιος διορισμένος
άνθρωπος παίρνει αυτό τον τράγο και τον πηγαίνει στην έρημο Εδ.21-22.
Κατά συνέπεια, και οι δύο πλευρές της εξιλέωσης έχουν
τακτοποιηθεί απόλυτα. Το σφαγμένο ζώο ικανοποιεί την οργή του Θεού ενάντια στην
αμαρτία, και ο αποδιοπομπαίος τράγος βεβαιώνει την ολοκλήρωση της εξιλέωσης για
τον άνθρωπο, απομακρύνοντας τις αμαρτίες του λαού. Τώρα, τις αμαρτίες τις έχει
απομακρύνει ο Ιησούς Χριστός, ο πραγματικός Αρχιερέας, τόσο μακριά, όσο απέχει
η Ανατολή από τη Δύση. Η τυπική θυσία έπρεπε να γίνεται μια φορά κάθε χρόνο,
αλλά η αληθινή «προσφορά του σώματος του
Ιησού Χριστού άπαξ γενομένης» Εβρ.ι:10 Επίσης Ης.νγ:5, Εβρ.θ:28,
Ιωάν.α:29, Ης.μγ:25.
