ΑΔΕΛΦΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ (1924, p. 148)
Ο Κώδικας B. (Vaticanus) θα ήταν το καλύτερο από τα
υπάρχοντα γραπτά χειρόγραφα εάν είχε διατηρηθεί πλήρης, λιγότερο χαλασμένος,
(λιγότερο) διορθωμένος, πιο ευανάγνωστος, και όχι αλλαγμένος από ένα
μεταγενέστερο χέρι σε περισσότερα από δύο χιλιάδες σημεία.
Ο Ευσέβιος, επομένως, δεν κατηγορεί αναίτια τους υποστηρικτές του Αθανάσιου και του νεοανερχόμενου δόγματος της Τριάδας για την πλαστογράφηση της Βίβλου περισσότερο από μία φορά» (Fraternal Visitor, στο The Christadelphian Monatshefte, 1924, page 148).
WHISTON
«Ξέρουμε βεβαίως για έναν μεγάλο αριθμό παρεμβολών και
αλλοιώσεων που επήλθαν στις Γραφές... από τον Αθανάσιο, που σχετίζεται με το
δόγμα της Τριάδας, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση. Ενώ δεν έχουμε,
από ότι ξέρω, οποιεσδήποτε τέτοιες παρεμβολές και αλλοιώσεις, που να έγιναν σε
καμία από αυτές ούτε από τους υποστηρικτές του Ευσέβιου ούτε από τους
υποστηρικτές του Αρείου (Second letter to the Bishop of London, 1719, page15).
SMITH'S
DICTIONARY OF CHRISTIAN ANTIQUITIES [Art. Baptism Sec. 50]
Ενώ η τριπλή βύθιση ήταν κάθε άλλο παρά καθολική πρακτική, ο
Ευνόμιος (περίπου το 360) εμφανίζεται να είναι ο πρώτος που εισήγαγε την απλή
βύθιση «εις τον θάνατον του Χριστού» ...
Αυτή η πρακτική καταδικάστηκε από τον Αποστολικό Κανόνα 46
(al 50) προξενώντας ξεπεσμό. Αλλά έρχεται ενώπιον μας πάλι έναν αιώνα αργότερα
στην Ισπανία αλλά έπειτα, αρκετά περίεργα, το βρίσκουμε να θεωρείται σαν
χαρακτηριστικό γνώρισμα της ορθοδοξίας σε αντίθεση με την πρακτική των
Αρειανών.
Οι παραπάνω διατήρησαν τη χρήση της τριπλής βύθισης, αλλά με
τέτοιο τρόπο ώστε να εκτεθεί το δόγμα τους σε μια βαθμιαία κλιμάκωση στα τρία
πρόσωπα».
ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ
«Στους «Δύο δρόμους»
της Διδαχής, περιγράφονται τα κύρια καθήκοντα των υποψηφίων για το βάπτισμα και
η μέθοδος της εφαρμογής του με τριπλή βύθιση ή με έγχυση στο κεφάλι. Αυτή η
τριπλή βύθιση βεβαιώνεται επίσης από τον Τερτυλλιανό (Adversus Praxeas 26). ...
Η πιο επιμελημένη μορφή της τελετής στη σύγχρονη Δυτική χρήση είναι στη
Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία»[pp.125-126].
ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ ΤΟΥ HASTINGS
«Στις Ανατολικές Εκκλησίες, η τριπλή βύθιση θεωρείται ως
μόνη έγκυρη μορφή βαπτίσματος [Τομ.1. σ. 243 fn].
ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ
«Η τριπλή βύθιση είναι αδιαφιλονίκητα πολύ αρχαία στην
εκκλησία. ... Το αντικείμενό του είναι, φυσικά, να τιμήσει τα Τρία Πρόσωπα της
Αγίας Τριάδας στης οποίας το όνομα γίνεται « [σ. 262].
ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ
«Εάν θεωρηθεί όπως πολλοί κριτικοί πιστεύουν, ότι κανένα
γραπτό χειρόγραφο δεν αντιπροσωπεύεται πιστά από τις σχετικά μεταγενέστερες
αλλοιώσεις του κειμένου, είναι απαραίτητο να αντιπαραβάλλουμε τη μάζα των
μαρτυριών των χειρογράφων με την επιρροή της πρακτικής του βαπτίσματος.
Φαίνεται ευκολότερο να πιστέψουμε ότι το παραδοσιακό κείμενο προέκυψε από αυτήν
την επιρροή που λειτούργησε πάνω στο κείμενο του Ευσεβίου, παρά ότι το
τελευταίο προέκυψε από το προηγούμενο εν αντιθέσει προς αυτό « [Art. Baptism].
CONYBEARE
«Η αποκλειστική επιβίωση του παραδοσιακού κειμένου (Σημ.
μεταφραστή: «εις το όνομα του Πατρός
και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος») σε όλα τα γραπτά χειρόγραφα., ελληνικά
και λατινικά, δεν πρόκειται να προκαλέσει έκπληξη.... Αλλά εν πάση περιπτώσει η
μετατροπή (του εδαφίου) του Ευσέβιου (Ματθ.κη:19) σε εκτενέστερο κείμενο μετά
τη σύνοδο της Νίκαιας δείχνει ότι εκείνη την περίοδο εισήχθη ως Σχίβωλεθ της
Ορθοδοξίας σε όλους τους κώδικες.
Δεν έχουμε κανέναν κώδικα παλαιότερο από το έτος 400, εάν
είναι όντως τόσο παλαιό και πολύ πριν από εκείνη την εποχή το θέμα της
ενσωμάτωσης του Αγίου Πνεύματος με ίσους όρους μέσα στην Τριάδα είχε
αποκλειστεί, και ένα τόσο ανεκτίμητο κείμενο στην επικρατούσα πλευρά δεν θα
μπορούσε παρά να επιβληθεί σε κάθε κώδικα, ανεξάρτητα από τις κειμενικές
συγγένειές του «[ περιοδικό Hibbert ].
ROBERT ROBERTS
«Ο Αθανάσιος... συνάντησε τον Φλαβιανό, τον συγγραφέα της
Δοξολογίας, το οποίο είναι από τότε καθολικό στη χριστιανοσύνη: «Ας είναι η
Δόξα στον Πατέρα, και στον Υιό, κ.λ.π. ....».
Αυτό συντέθηκε σε αντίθεση στην Αρειανική Δοξολογία: «Δόξα
στον πατέρα, δια του Υιού, εν Πνεύματι Αγίω» [Robert Roberts, Good Company,
τομ. ΙΙΙ, σελ. 49].
WHISTON
Οι Ευσεβιανοί... μερικές φορές κατονόμαζαν την ίδια στιγμή,
τη θέση και το πρόσωπο από το οποίο (οι τύποι της δοξολογίας) εισήχθησαν
αρχικά... Έτσι ο Φιλοφλόργιος, ένας συγγραφέας εκείνης της εποχής, μας
βεβαιώνει στα ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ του ΦΩΤΙΟΥ ότι περίπου το 348 μ.Χ., ο Φλαβιανός,
Πατριάρχης της Αντιοχείας, πήρε ένα πλήθος μοναχών μαζί, και έκανε εκεί την
πρώτη χρήση αυτής της δημόσιας δοξολογίας, «Η δόξα ας είναι στον Πατέρα, και
στον Υιο, και στο Άγιο Πνεύμα» [Second Letter concerning the Primitive
Doxologies, 1719, σελ.17].
HAMMOND
Υπάρχουν δύο ή τρεις προσθήκες στην Καινή Διαθήκη που έχουν
υποτεθεί ότι έχουν την προέλευσή τους στην εκκλησιαστική χρήση. Οι εν λόγω
λέξεις, όντας κοινώς γνωστές σε μια ιδιαίτερη σύνδεση, ίσως ήταν σημειωμένες
στο περιθώριο κάποιου αντιγράφου, και από εκεί ενσωματώθηκαν από τον επόμενο
αντιγραφέα ή η οικειότητα του αντιγραφέα με τις λέξεις μπορεί να οδήγησε στην
παρεμβολή τους από αυτόν.
Αυτή είναι η πηγή στην οποία ο Δρ. Tregelles προσδιορίζει
την εισαγωγή της δοξολογίας στο κλείσιμο της προσευχής του Κυρίου στο έκτο
κεφάλαιο του Ματθαίου, το οποίο είναι αναμφισβήτητα μια από τις εγκυρότερες
πηγές..
Ίσως επίσης το εδάφιο Πράξ.η:37, περιέχει την ομολογία της
πίστης του βαπτίσματος, που είναι δίχως άλλο από τις καλύτερες πηγές, βρήκε τον
δρόμο του στο λατινικό κείμενο σε αυτή την περίπτωση [Hammond, Textual
Criticism Applied to the NT, (1890) p 23.]
Ο αναγνώστης έχοντας ξαναμελετήσει τις μαρτυρίες των αρχαίων
γραπτών χειρογράφων, των διαφόρων εκδόσεων και των πατερικών κειμένων,
αναμφισβήτητα εξάγει το συμπέρασμα ότι στους πρώτους αιώνες μερικά αντίγραφα
του Ματθαίου δεν περιείχαν την τρισυπόστατη μορφή του ονόματος.
Στη νόμιμη πρακτική, όπου τα αντίγραφα του ίδιου χαμένου
εγγράφου ποικίλλουν, η πηγή που είναι απαραίτητη είναι η καλούμενη «Εσωτερική
Μαρτυρία,» δηλαδή μια σύγκριση με το υπόλοιπο κείμενο του εγγράφου το οποίο δεν
έρχεται σε διαφωνία, προκειμένου να εξακριβωθεί ποιο από τα ποικίλα αναγνώσματα
είναι το πιο πιθανό.. Το επόμενο κεφάλαιό μας, επομένως θα εκθέσει μερικές από
αυτές τις εσωτερικές μαρτυρίες.
