Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2013

Βοηθά η Βίβλος στη λήψη αποφάσεων;

Κάποιος αδελφός είχε μια σπουδαία απορία. Ήθελε να πληρο­φορηθεί σχετικά με τις συναντήσεις γνωρι­μίας ανάμεσα σ’ ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Δεν τον ενδιέφερε η γνώμη κάποιου, αλλά εκείνο που η Αγία Γραφή διδάσκει. (π.χ. Τι οδηγίες υπάρχουν σχετικά με την κα­τάλληλη ηλικία, καθώς επίσης και για το είδος των εκδηλώσεων που ταιριάζουν στις συνα­ντήσεις αυτές). Έπρεπε να πάρει σοβαρές απο­φάσεις και ήθελε να βαδίζει σύμφωνα με τις Γραφές.

Βέβαια, η Βίβλος δεν αναφέρει τίποτα σχετικά μ' αυτές τις συναντήσεις, κι αυτό ακριβώς επειδή εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν τέτοιες συνήθειες. Οι γάμοι τακτοποιούνταν από τους γονείς των νέων αποκλειστικά.

Η διαπίστωση ότι η Βίβλος αναφέρεται με τόσες λεπτομέρειες σε ζητήματα όπως π.χ. οι θυσίες των ζώων, ενώ την ίδια στιγμή αγνοεί τόσα σύγχρονα θέματα, όπως κι αυτό που προαναφέραμε, έχει κάνει πολύ κόσμο ν' ανα­ρωτιέται κατά πόσο μπορεί να σταθεί σαν βι­βλίο οδηγός για τον άνθρωπο της εποχής μας. Μπορεί στ' αλήθεια η Αγία Γραφή να βοηθή­σει στη λύση των διλημμάτων μας;

Κάποιοι Χριστιανοί υποστηρίζουν ότι η Βί­βλος είναι πολύ σημαντική για μας σήμερα ενώ ταυτόχρονα αρνούνται πως οι πιστοί αντιμε­τωπίζουν διλήμματα στη ζωή. Οι πιστοί, λένε, δεν παίρνούν οι ίδιοι αποφάσεις, απλά υπακούνε το Θεό. Δείχνουν τις συγκεκριμέ­νες εντολές της Βίβλου και αρνούνται στον εαυτό τους το δικαίωμα να πάρει οποιαδήποτε απόφαση επειδή στη λήψη της θα μεσολαβή­σει η ανθρώπινη λογική που τη θεωρούν ανα­ξιόπιστη. Γι' αυτούς ο Χριστιανός έχει μια μόνο εκλογή: να υπακούει το Θεό.

Η θέση αυτή περιέχει ένα στοιχείο αλήθειας: Οι Γραφές περιέχουν πολλές εντολές. Όμως δε λύνουν όλα τα προβλήματα. Όπως ήδη φάνηκε δεν είναι εύκολο να βρεθούν συγκεκριμένες εν­τολές για όλα τα ζητήματα της σύγχρονης επο­χής.

Μια άλλη μερίδα Χριστιανών υποστηρίζει ότι η ζωή του πιστού πρέπει να κυλά αυθόρ­μητα. Αυτοί τονίζουν ότι, από τη στιγμή που προκύπτει κάποιο δίλημμα, ήδη η μάχη είναι κατά κάποιο τρόπο χαμένη. Ο σκοπός της Βί­βλου, λένε, είναι να αναπτύξει τον χαρακτήρα μας έτσι που οι σωστές αποφάσεις να προκύπτουν αυτόματα. Όταν μελετούμε συνεχώς τη Βίβλο και αφήνουμε τα μηνύματά της να δια­μορφώνουν τη ζωή μας, τότε φυσιολογικά θα κάνουμε αυτό που πρέπει.

Και εδώ υπάρχει σημαντικό ποσοστό αλή­θειας. Η συνεχής μελέτη των Γραφών διαμορφώνει τον χαρακτήρα μας και φέρνει την αύξηση στην χριστιανική μας ζωή.

Για παράδειγμα θεωρούμε αυτονόητο για το Χριστιανό να θέλει να παραδώσει ένα πορτο­φόλι που βρήκε στο δρόμο. Αυτό δε μπορεί να θεωρηθεί δίλημμα. Είναι όμως όλα τα πράγ­ματα το ίδιο ξεκάθαρα; Δεν είναι αλήθεια πως άλλες φορές, παρά την ειλικρίνειά μας και την καλή μας διάθεση, δεν είμαστε βέβαιοι γι ' αυτό που πρέπει να κάνουμε; Μπορεί τότε να μας βοηθήσει η Αγία Γραφή;

Πρώτα πρέπει να καταλάβουμε ότι η Βίβλος δεν είναι ένας οδηγός για γρήγορες αποφάσεις, που μπορεί να περιμένει στο ράφι ως τη στιγμή που κάποιο δίλημμα θα μας αναγκάσει να τον κατεβάσουμε, ν' ανοίξουμε την κατάλληλη σελίδα και να πάρουμε μια ξεκάθαρη λιγόλογη απάντηση. Μόνο μια επιμελής, στοχαστική και αδιάκοπη μελέτη της Αγίας Γραφής, συνο­δευμένη από πολλή προσευχή, μπορεί να μας βοηθήσει.

Επίσης πρέπει να δεχτούμε πως, δεν είναι πάντα εύκολο να γεφυρώσουμε την απόσταση ανάμεσα στον κόσμο της Γραφής και το δικό μας. Ζούμε σε διαφορετικό πολιτισμό. Συχνά οι συνθήκες που περιγράφει η Βίβλος είναι πολύ αλλιώτικες από τις δικές μας.

Εδώ μπορεί να βοηθήσει η μελέτη των αγιο­γραφικών κειμένων μέσα στο ιστορικό τους πλαίσιο. Να εξακριβώσουμε, δηλαδή, τις ειδι­κές συνθήκες των προσώπων στα οποία μίλησε ο Θεός αρχικά. Επίσης να κατανοήσουμε γιατί ο Θεός τους οδήγησε με τον τρόπο που μας περιγράφεται: Έτσι θα καταλάβουμε το μή­νυμά τους και θα μπορέσουμε να βρούμε - αν υπάρχουν­ - κοινά σημεία με τη δική μας εποχή και περίσταση.

Αλλά κάποιος θα μπορούσε να πει ότι από τη στιγμή που αφήνουμε τον άνθρωπο να συλλογί­ζεται πάνω στο νόημα της Αγ. Γραφής, τότε ο καθένας θα την κάνει να λέει ό,τι εκείνος θέλει και σε μια τέτοια εξέλιξη όλα είναι δυνατά...

Αν αληθινά προσέχουμε στις Γραφές, δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος.

Ποιος μπορεί να μελετήσει τις παραβολές του Χριστού για τη ματαιότητα του πλούτου χωρίς να σκεφτεί για τη στάση του μπροστά σ' έναν πεινασμένο κόσμο;

Ποιος μπορεί να γνωρίσει τις συχνά επανα­λαμβανόμενες διαβεβαιώσεις του Παύλου ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, χωρίς να οδηγηθεί ν' απορρίψει κάθε υπόλειμμα προκατάλη­ψης που μπορεί να υπάρχει μέσα του;

Ερωτήσεις σαν κι αυτές γρήγορα μας πεί­θουν πως στ' αλήθεια η Βίβλος όχι μόνο είναι αρκετά επίκαιρη αλλά θα μπορούσε ν' αλλάξει σοβαρά ακόμα και τον τρόπο που ζούμε και σκεφτόμαστε.

Ίσως να μη διαθέτει προκατασκευασμένες απαντήσεις για κάθε μας πρόβλημα, όμως ασφαλώς μας αυξάνει πνευματικά αν αφήνουμε τις αρχές της να μας οδηγούν στις αποφάσεις μας.

Έτσι, για να γυρίσουμε στο αρχικό μας παράδειγμα, η Γραφή δε μιλάει βέβαια συγκε­κριμένα για τις συναντήσεις γνωριμίας (αφού, όπως σημειώθηκε ήταν άγνωστες εκείνο τον καιρό) όμως με τις αρχές της προσφέρει σπου­δαία βοήθεια σε όποιους, σαν τον αδελφό μας, ενδιαφέρονται ειλικρινά. Αναφέρεται π.χ. στην ιερότητα και σταθερότητά του γάμου, κα­θώς και στο ρόλο της σεξουαλικής συμπεριφο­ράς σαν στοιχείο αποκλειστικό της γαμήλιας σχέσης.

Να μερικές υποδείξεις που μπορούν να κά­νουν τη Βίβλο χρήσιμη στη λήψη των αποφά­σεων:

1.     Μελέτα τακτικά και με σύστημα. Για να λυθεί ένα δίλημμα συχνά χρειάζονται πε­ρισσότερα από ένα εδάφια. Βάθυνε το πη­γάδι της βιβλικής σου γνώσης με μελέτη.
2.     Αναζήτησε τις ειδικές εντολές που σχετί­ζονται με το πρόβλημά σου. Τι και γιατί πρόσταξε ο Θεός. Αν βρεις μια συγκεκρι­μένη εντολή εξέτασε αν αυτή έχει γενική εφαρμογή ή αφορούσε αποκλειστικά ένα συγκεκριμένο άτομο ή ομάδα προσώπων. Για παράδειγμα ο Θεός ζήτησε από τον Ιερεμία να μείνει άγαμος, αυτό όμως δεν ισχύει για τον καθένα.
3.     Υπάρχουν στη Βίβλο ιστορίες που ταιριά­ζουν με το πρόβλημά σου; Παρατηρώντας προσεχτικά ίσως βρεις βασικές αρχές που σ' ενδιαφέρουν.
4.     Προσπάθησε να διακρίνεις τα κοινά ση­μεία και εκείνες τις αρχές που αναλογούν στις συνθήκες της δικής σου υπόθεσης.
5.     Τέλος, δε φτάνει να θέλεις να μάθεις το θέλημα του Θεού! Πρέπει και να θέλεις να το εφαρμόσεις!

Ωστόσο, ακόμα και μετά από τις παραπάνω οδηγίες, ίσως και πάλι να μη μπορείς να πάρεις μια ξεκάθαρη απάντηση, Τι θα κάνεις τότε;

Ίσως ο Θεός θέλει να σε οδηγήσει σε σοβα­ρότερη μελέτη του λόγου Του. Ακόμα αυτό μπορεί να σημαίνει πως οποιαδήποτε πορεία διαλέξεις - για το συγκεκριμένο θέμα­ - είναι εξίσου στα πλαίσια του θείου θελήματος. Συ­χνά ο Θεός αντί να μας δώσει μια κατευθείαν εντολή μας ορίζει ένα χώρο όπου μπορούμε να βαδίσουμε ελεύθερα -αρκεί να μη ξεπεράσουμε τα όρια.

Ας έχουμε πάντα στο νου πως η Βίβλος δεν υπάρχει μόνο για να μας βοηθά στη λήψη κά­ποιων αποφάσεων. Αντίθετα  τ ο π ο θ ε τ ε ί  σε σωστές βάσεις ολόκληρο το μηχανισμό λήψης αποφάσεων.

Ιδιαίτερα αξίζει να θυμόμαστε πως αν και οι αποφάσεις μας δεν είναι πάντοτε κρίσιμες για το αιώνιο μέλλον μας, μπορούν ωστόσο να αποτελέσουν κίνητρο ή εμπόδιο για την πνευ­ματική πορεία κάποιου άλλου ανθρώ­που, ακόμα και του έργου του Θεού.

Τέλος, ας μη ξεχνάμε πως οι συνθήκες και τρόποι της βιβλικής εποχής δε μπορούν να είναι απόλυτα παραδείγματα για μας, που θα πρέπει να τα ακολουθούμε τυφλά. Δε θα 'ταν φρόνιμο π.χ. ν' αρχίσουμε να παντρεύουμε σή­μερα τα κορίτσια μας σε ηλικία 12 ή 14 ετών επειδή έτσι έκαναν στη βιβλική εποχή.

Είναι γεγονός ότι δε μπορούμε να ζούμε ακριβώς όπως οι άνθρωποι της Βίβλου. Είμαι όμως ευγνώμων που μπορώ να οδηγούμε από τις αγιογραφικές αρχές καθώς αντιμετωπίζω και τα παραμικρά προβλήματα της καθημερινής ζωής.